به گزارشافکارنیوز،دکتر پرویز زرین بخش رئیس مرکز تحقیقات لنز و اپتیک ایران درباره این بیماری هشدار داده و معتقد است این بیماری فراگیر که در بعضی خانواده تمامی اعضای خانواده به آن مبتلا شده اند احتمالاً از نوع «آدنو ویروس» است. مصاحبه اختصاصی سیب سبز با دکتر فیروزه رحیمی، متخصص قرنیه و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، در مورد آدنو ویروس ها، بیماری ها و علائمی که ایجاد می کنند، نحوه پیشگیری و درمان آن می تواند برای در امان ماندن از این بیماری به شما کمک کند.

این بیماری چندان هم تازه نیست

عفونت های آدنو ویروسی از بیماری های قدیمی چشمی است و من از سال ها پیش و ابتدای کارم بیمارانی که به این ویروس مبتلا شده بودند را به یاد دارم. در سال هایی که در کلینیک قرنیه و عفونت های چشم کار می کنم نیز با این بیماری برخورد زیادی داشته ام. عفونت آدنو یکی از انواع عفونت های ویروسی است. بعضی از انواع این عفونت ها دستگاه تنفس را هم درگیر می کند اما بیشتر درگیری چشمی دارند. آنها در تمام طول سال ممکن است دیده شوند اما گاهی اپیدمی های آن در زمستان و بهار بیشتر می شود و قاعدتاً باید در تابستان با گرم شدن هوا شیوع شان کمتر شده باشد. بعضی از انواع این ویروس بیماری های شدیدتر و بعضی خفیف تر را در چشم ایجاد می کنند.

علائم بیماری چیست؟

علائم این بیماری به صورت احساس سوزش، ورم پلک ها، اشک ریزش، قرمزی چشم ها و احساس جسم خارجی در چشم است. به علت تورمی که در مخاط چشم پیدا می شود فرد فکر می کند جسم خارجی در چشمش است و به همین دلیل بیماران تمایل به مالش دادن چشم دارند. ترشحات چشم در عفونت آدنو ویروس برخلاف عفونت های باکتریایی که اکثر ترشحات چرکی دارند، بیشتر آبکی است. بیمار اشک ریزش فراوان دارد اما در ترشحات چشمش چرک دیده نمی شود. علائم بیماری در بعضی افراد خیلی شدید است.

سوزش چشم ها می تواند واقعاً آزاردهنده باشد. تورم پلک ها ممکن است آنقدر شدید شود که پلک های فرد بسته شود. گاهی در کنار گوش ممکن است آنقدر شدید شود که پلک های فرد بسته شود. گاهی در کنار گوش ممکن است تورمی به شکل بزرگی غده لنفاوی یا آدنوپاتی هم لمس شود. عفونت آدنو ویروس در شروع بیماری یک طرفه است، یعنی فقط به یک چشم حمله کرده و یک چشم را درگیر می کند، اما ممکن است در چند روز بعد چشم دوم هم درگیر شود. گاهی هم بیماری فقط در یک چشم باقی می ماند و به چشم دیگر سرایت نمی کند.

باید بگذارید دوره اش طی شود

متاسفانه داروی خاصی برای این بیماری وجود ندارد. بیماری درست مثل سرماخوردگی و بیماری های ویروسی، دوره ای دارد که باید بگذرد تا بیمار درمان شود. به همین دلیل آنتی بیوتیک برای آن تجویز نمی شود. ممکن است دارویی از طرف پزشک تجویز شود. این دارو به این دلیل است که علائم بیماری تسکین پیدا کند تا دوره آن بگذرد و برای درمان و مقابله با ویروس نیست.

مهمترین خطر

این بیماری در مراحل اولیه شاید خطرناک به نظر نرسد اما مهمترین اشکال آدنوویروس ها درگیر کردن قرنیه است. گاهی اوقات در ابتدای بیماری که ویروس زنده در آن نقش دارد قرنیه درگیر و دید فرد کم می شود، البته در بیشتر موارد قرنیه درگیر نیست و بیمار کاهش دید ندارد اما تعدادی از عفونت های آدنو ویروسی کاهش دید هم می دهند. به علاوه ممکن است بعد از گذشت ۲ ماه از ابتلا که علائم بیماری در فرد کاملاً خوب شده و به ظاهر هیچ درگیری چشمی وجود ندارد، فرد احساس کاهش دید کند.

وقتی بیمار بر اثر کاهش دید به پزشک مراجعه می کند پزشک کدورت هایی را می بیند که روی قرنیه چشم او ظاهر شده؛ این کدورت ها مربوط به خود ویروس نیست چون ویروس در آن زمان دیگر در چشم وجود ندارد بلکه مربوط به حساس شدن به ویروس است. در واقع فرد نسبت به ویروس حساسیت نشان داده و این حساسیت باعثکدورت قرنیه او شده است. رفع این کدورت ها معمولاً خیلی طول می کشد و بیمار به درمان های متعددی نیاز خواهد داشت. این مهمترین اشکال آدنو ویروس هاست که باعثشده این بیماری خیلی مهم باشد. از این مشکل که بگذریم، دوره حاد این بیماری یک دوره گذراست که بیماران در عرض ۱۰ روز تا ۲ هفته و گاهی حداکثر ۳ هفته کاملاً خوب می شوند و جای نگرانی نیست.

چرا این بیماران باید در خانه بمانند

این بیماری برعکس سرماخوردگی از راه هوا و تنفس منتقل نمی شود، یعنی اگر شما در برابر یک فرد الوده به عفونت آدنو ویروسی بنشینید و نکات بهداشتی را رعایت کنید درگیر نمی شوید. انتقال این ویروس تنها از راه تماس میسر می شود. برای مثال فرد آلوده ترشحات چشم را با دستمال تمیز می کند و دستمال در دستش می ماند. این ویروس ساعت ها در آن دستمال در محیط خشک زنده می ماند. وقتی فرد در محل کارش با قلم یا خودکار نوشته ای را می نویسد و بعد فرد دیگری از آن خودکار استفاده می کند ویروس از یک فرد به فرد دیگر منتقل می شود.

چند دقیقه بعد فرد دوم دستش را به چشمش می زند و او هم آلوده می شود یا مثلاً فردی در خانواده گرفتار شده و حوله را به طور مشترک استفاده می کند، با کسی دست می دهدف فرزندش را می بوسد و… به دلیل نحوه انتقال، بیماری می تواند به راحتی در بین افراد یک خانواده و همکاران در محیط کار انتشار پیدا کند. گاهی هم فرد آلوده به یک مرکز درمانی مراجعه می کند و دستگاه معاینه را آلوده می کند. افراد دیگری که پشت دستگاه می نشینند هم ممکن است آلوده شوند، برای همین وقتی با فرد آلوده برخورد می کنیم باید با رعایت نکات بهداشتی از آلودگی دیگران جلوگیری کنیم.

بهتر است پزشکان برای مدتی به کسی که در محیط کار یا مدرسه آلوده شده، استراحت در منزل بدهند. این استراحت به دلیل این نیست که فرد بیمار ناتوان شده و نیاز به استراحت دارد، بلکه فقط به این دلیل است که بیمار در اجتماع نباشد و افراد دیگر را آلوده نکند. در واقع بیشترین تاکید در مورد این بیماری این است که وقتی فرد درگیر می شود با رعایت نکات بهداشتی مانع از درگیری افراد دیگر شود و جلوی زیاد شدن بیماری در جامعه را بگیرد.

هشدار رئیس مرکز تحقیقات لنز و اپتیک ایران درباره این بیماری

دکتر پرویز زرین بخش، رئیس مرکز تحقیقات لنز و اپتیک ایران درباره شیوع یک بیماری ویروسی خطرناک چشمی در تهران و شهرستان ها هشدار داد. او معتقد است این بیماری فراگیر که در بعضی از خانواده ها تمامی اعضای خانواده به آن مبتلا شده اند احتمالاً از نوع «آدنو ویروس» است و به نظر می رسد این ویروس از کشورهای دیگر وارد ایران شده باشد.

دکتر زرین بخش در مصاحبه هایی که در خبرگزاری ها انجام داد از مردم خواست با توجه به اینکه مراقبت های بهداشتی تا حد زیادی می تواند از ابتلا به این ویروس جلوگیری کند، مراقبت های بهداشتی را به شدت افزایش دهند تا از شیوع این بیماری در جامعه کاسته شود. دکتر زرین بخش راهکارهایی برای جلوگیری از این بیماری ارائه داده است. از جمله اینکه همه افراد، مخصوصاً کودکان، کسانی که از لنزهای چشمی استفاده می کنند و کسانی که به تازگی عمل چشمی انجام داده اند شستشوی دست ها و صورت با صابون مایع و پلک ها با شامپوی بچه رقیق شده را به صورت مداوم انجام دهند.

به علاوه او توصیه کرده است با توجه به شیوع بیماری در جامعه بهتر است مردم پس از تماس با وسایل عمومی مثل دستگیره درهای عمومی، پول و اسکناس از ژل های استریل برای ضدعفونی کردن دست هایشان استفاده کنند. وی به خانواده هایی که یکی از افرادشان درگیر این بیماری شده توصیه کرد، تمام وسایل شخصی فرد مبتلا را از دیگران جدا کنند و بجوشانند. همچنین او از پزشکان خواست تمامی وسایل و دستگاه های چشم پزشکی مثل دستگاه معاینه چشم یعنی اسلیت لمپ را بعد از مراجعه فرد آلوده با مواد ضدعفونی کننده استریل کنند.

سيب سبز/ شماره ۹۵/ نيمه دوم مرداد ماه ۹۲