شکایت مستاجران از اجاره های کمر شکن

به گزارش افکارنیوز، هر سال در اضطراب افزایش اجاره خانه برای یافتن خانه ای، نه گاهی برای حتی تنها سقفی و چهاردیواری کوچکی که مرز میان کوچه و اتاق باشد… چهاردیواری که اجاره اش به ته مانده جیب مرد خانه رحم کند، چهاردیواری که صاحبش، انصاف را مشق کند… کوچه های شهر را پشت سر می گذارند. فصل پرهراس مستأجری در پیچ و خم زندگی پرمشغله با دخل و خرجی که در هیچ معادله ای به تساوی نمی رسد، فقط مجهولاتش روز به روز بیشتر می شود… فصل پرآشوب جابه جایی مستأجران…

وضعیت اجاره خانه ها در مشهد

مجید شهروندی است که می گوید: کار ثابتی ندارم، هر جا لوله کشی نیاز داشته باشد یا هر کار دیگری از این قبیل پیدا کنم انجام می دهم و بیشترین درآمدم در ماه اگر هر روز کار لوله کشی باشد حدود یک میلیون تومان است. به تازگی پول قرض کرده و ۱۲میلیون برای رهن خانه فراهم کرده ام و ماهانه ۶۵۰هزارتومان اجاره می دهم. او با این وضع جهیزیه دخترش را هم فراهم می کند.

می گوید خانه رهنی سراغ نداری

می خواهم از پسر جوان سوالاتم را بپرسم که اول او می پرسد: خانه رهنی سراغ ندارید که صاحب خانه اجاره بالا نگیرد؟

۲۵ساله است و می خواهد زندگی مشترکش را شروع کند. ۲۰میلیون وام گرفته است تا بتواند مبلغ رهن را فراهم کند، بابت این وام ۷۰۰هزارتومان قسط پرداخت می کند، حقوقش ۷۰۰هزارتومان است! به گفته خودش هنوز مخارج عروسی و حواشی آن را نتوانسته است فراهم کند… نمی تواند به صحبت ادامه بدهد، نمی خواهم شکستن غرورش را ببینم آن هم در تب و تاب عروسی اش، با غصه تنهایش می گذارم. زن جوان است، دست دختر کوچکش را که حدود ۵ساله است، گرفته و ظاهرا تا یکی، دو ماه آینده فرزند دوم هم به جمع خانواده شان اضافه می شود. شوهرش به تازگی در یک شرکت کار پیدا کرده است، می گوید: برای رهن خانه ۶۰متری در قاسم آباد ۱۲میلیون وام گرفتیم و برای آن ۶۵۰هزارتومان قسط می دهیم. حقوق شوهرم حدود ۷۵۰هزارتومان است. می پرسم با ۱۰۰هزارتومان زندگی می کنید؟ می خندد…مادر و دختر همراه هم هستند، سوالم را که می شنوند، نگاه معناداری به هم می کنند. مادر، آهی می کشد، یک سال است به دلیل این که درآمد دامادم کفاف نمی داد، مجبور شدند قولنامه اجاره خانه شان را فسخ کنند، نه ما جا داشتیم که به خانه ما بیایند نه مادرشوهرش. وسایلش را تقسیم کردیم. یک سال با بچه اش خانه خودمان بودند، خدا را شکر چند روز است که یک خانه اجاره کرده اند و دختر در ادامه توضیح مادرش و در جواب سوالاتم می گوید: شوهرم در کاری آزاد مشغول شده و چند ماه است که توانسته ماهانه حدود یک میلیون تومان درآمد کسب کند، در منطقه مهرآباد مشهد خانه ای با ماهی ۵۰۰هزارتومان اجاره کرده ایم.

مرد جوان مهندس است و در شرکتی کار می کند که پیمانکار پروژه های مختلف است. با خودم می گویم حتما وضع او بهتر از بقیه است. حقوقش را یک میلیون و ۳۰۰هزارتومان بیان می کند، با سوالم سر درددل او هم باز می شود؛ ۹۰۰هزارتومان اجاره آپارتمانی ۹۰متری در بولواروکیل آباد را می دهم و هر ماه ۵۰۰هزار تومان قسط وام پرداخت می کنم و هزینه ها را به سختی با اضافه کارزیاد جبران می کنم. با دوستانم در یکی از شهرهای استان گلستان تماس می گیرم از کسی حرف می زند که در میدان بار کار می کند. ماهانه یک میلیون و ۲۰۰هزارتومان درآمد دارد، ۱۵میلیون بابت رهن خانه پرداخت کرده است و ماهی ۵۰۰هزارتومان اجاره می دهد.

راضی نشدن اغلب موجران به دریافت مبلغ رهن

مشکل دیگری که گریبان مستأجران را می گیرد، راضی نشدن اغلب موجران به دریافت مبلغ رهن و در نتیجه اجاره کمتر است، بسیاری از آن ها خواهان دریافت اجاره ماهانه با مبالغی هستند که هر طور حساب کنی با دخل مستأجران همخوانی ندارد. مرد جوانی که قرار است در تابستان زندگی مشترکش را آغاز کند با خوشحالی از این که توانسته مبلغ ۱۵میلیون تومان فراهم کند به امید رسیدن به توافق با مالک یک واحد آپارتمان ۸۰متری در خیابان حر عاملی مشهد به سراغ او می رود ولی صاحبخانه با این که مالک چندین واحد آپارتمان است و از هر کدام مبالغ رهن و اجاره خوبی دریافت می کند، به هیچ وجه راضی نمی شود که خانه را یا به رهن واگذار کند و یا مبلغ اجاره را کم کند. حرف آخرش ماهانه ۷۰۰هزارتومان اجاره است.


جوان دستی به موهایش می کشد، حقوق دریافتی او ماهانه ۷۰۰هزارتومان است! این وضعیت در نقاط مختلف شهر به همین ترتیب است، مالک یک واحد آپارتمان در یکی از محلات در منطقه قاسم آباد نیز در ازای اجاره خانه اش با مبلغ حدود ۲میلیون تومان رهن، ۸۰۰هزارتومان اجاره را طلب می کند. در این بین در یکی از مناطق پایین شهر، اواخر بولوارتوس، خانه ای با حدود ۷سال ساخت با یک اتاق خواب به خاطر نیاز صاحبخانه به پول فقط به ازای ۱۰میلیون تومان رهن داده می شود و این بار صاحبخانه در برابر درخواست مستأجر برای دریافت رهن کمتر و مبلغی هم به عنوان اجاره می گوید: امکانش نیست.

پول لازم دارم. اجاره های سنگین در همه جا سیر صعودی دارد. در محدوده میدان امام حسین(ع) در خیابان خواجه ربیع مشهد یک واحد حدود ۸۰متری، با مبلغ ۱۰میلیون تومان رهن و ۲۵۰هزارتومان اجاره هم واگذار می شود. با برخی صاحبان بنگاه های معاملات مسکن که صحبت می کنم آن ها هم همین حدود قیمت را مطرح می کنند ولی به میان مستأجران که می روی یا مبلغ های کلان برای رهن ندارند یا با درآمدهای حداقلی توان پرداخت اجاره ها را ندارند. حال این گره کور فشرده محکم تو در تو با کدام تدبیر گشوده خواهد شد و دخل و خرج مستأجران با کدام ترازو حداقل به تساوی خواهد رسید؟ این سوالی است که باید مسئولان پاسخ بدهند.

کابوس اجاره بها در تهران

گشت و گذار در شهر تهران هم حاکی از آن است که مشکل اجاره بها برای تقریبا درصد بالایی از مستأجران حکم کابوس را دارد. اگرچه در مناطق بالای شهر تهران مثل فرمانیه خانه های ۴۰۰متری اجاره هایی معادل یک میلیارد و ۵۰۰میلیون تومان دارد و یا خانه ای ۳۰۰متری در ولنجک با همه امکانات با ۵۰۰میلیون تومان پول پیش و ماهی ۲هزار دلار اجاره وجود دارد و مستأجران هر دو خانه مشکلی برای پرداخت این ارقام ندارند اما مگر این افراد چند درصد مستأجران را شامل می شوند. آن چه مسلم است نرخ های بالای اجاره برای بیشتر مستأجران به کابوس تبدیل شده است. کابوسی که هر سال به ویژه در فصل جابه جایی ها تکرار می شود.

با ۵۰ میلیون تومان پول نتوانستم خانه ۵۰ متری اجاره کنم

خانم جوانی که به مشاور املاکی در محدوده میدان فردوسی مراجعه کرده مشکلش را این گونه بیان می کند: بیش از دو هفته است که به دنبال خانه هستم ولی با ۵۰ میلیون تومان پول حتی نتوانسته ام خانه ای ۵۰ متری و مناسب در مناطق معلم و هفت تیر پیدا کنم و از آن جا که شنیدم در منطقه طرح ترافیک تهران به دلیل محدودیت استفاده از وسیله نقلیه شخصی قیمت اجاره خانه کمتر است به اینجا آمده ام تا شاید خانه ای مناسب پیدا کنم.

اما گویا مبالغ بالای اجاره خانه در این مناطق با استناد به دلایل دیگری گران است. هدایتی ادامه می دهد: کارشناس مسکن این محدوده می گوید بیشتر آپارتمان های این منطقه اداری هستند و به همین دلیل واحدهای مسکونی کم و گرانند. وی می افزاید: در خیابان سپهبد قرنی خانه ای ۵۵ متری پیدا کرده ام که با کلی چانه زدن صاحب خانه به ۵۵ میلیون تومان رهن و ۱۰۰ هزار تومان اجاره راضی شده است اما فکر نمی کنم بتوانیم از پس تهیه این رقم بر بیاییم.

اجاره ۲۰۰ هزار تومانی یک باره ۶۰۰ هزار تومان شده است

دماوندی نیز در خیابان جیحون تهران به دنبال مسکن است. او می گوید: حقوق یک میلیون تومانی دارم و محل کارم در میدان فاطمی است و هر روز هزینه بالایی برای رفت و آمد به محل کارم پرداخت می کنم. صاحب خانه علاوه بر پول پیش که قبلا دریافت کرده است، اجاره ۲۰۰ هزار تومانی را یک باره ۶۰۰ هزار تومان اعلام کرده به همین دلیل ناچارم به دنبال خانه بگردم اما هر چه جستجو می کنم ناامیدتر می شوم. وی ادامه می دهد: می گویند اجاره خانه هر سال باید ۲۰ درصد بیشتر شود اما گویا دستورالعملی برای این موضوع نیست و این صاحب خانه ها هستند که نرخ اجاره خانه ها را تعیین می کنند.

وی با تاسف سری تکان می دهد و می افزاید: با پولی که سال پیش توانسته ام برای خانواده سه نفره ام خانه ۵۵ متری و یک خوابه بگیرم شاید امسال بتوانم خانه ای ۴۵ متری پیدا کنم. هر چه به مناطق پایین تر شهر می رسیم خانه ها کوچک تر و اجاره خانه ها هم کمتر هستند اما با همین شرایط، باز هم دغدغه مستاجران بیشتر است. محمدی کارگری ساختمانی است که به گفته خودش اگر صبح ها کاری پیدا کند شاید ماهی ۶۰۰-۵۰۰ هزار تومان درآمد داشته باشد.

او به اتفاق همسر و دو فرزندش در طبقه دوم خانه ای قدیمی ساز در یکی از محله های مشیریه تهران زندگی می کند. وی می گوید: برای همین خانه که حمام آن وسط پله ها و دستشویی آن در حیاط است ۲ میلیون پول پیش داده ام و ماهی ۱۵۰ هزار تومان اجاره می دهم. وی ادامه می دهد: درآمد من نسبت به سال گذشته هیچ افزایشی نداشته است اما هزینه های زندگی بالا رفته به خصوص آن که فرزند بیماری دارم که هزینه درمان او هم کمرم را خم کرده است، با این وصف از الان نگران ماه آینده هستم که صاحبخانه می خواهد کرایه خانه را چقدر افزایش بدهد. پروین به همراه خواهرش خانه ای ۱۰۰ متری با همه امکانات در خیابان پاسداران تهران اجاره کرده است، ۱۵۰ میلیون تومان پول پیش و یک میلیون تومان اجاره. او اما راضی است، اما می گوید: درآمد من و خواهرم سقف دارد تقریبا ۸ میلیون تومان در ماه. از این میزان یک میلیون را برای اجاره خانه گذاشته ایم.

اما لااقل در خانه ای زندگی می کنیم که در آن احساس آرامش داریم. وی می گوید: به نظرم میزان اجاره ای که می دهیم متناسب با سطح درآمد من و خواهرم است و راضی هستیم. وی البته خاطرنشان می کند: صاحب خانه در تمدید قرارداد نزدیک به ۳۰ درصد اجاره را بالا برد در حالی که گفته می شود سقف افزایش اجاره بها در هر سال باید ۲۰ درصد باشد. در منطقه سهروردی می توان خانه ای ۷۰ متری را ۸۰ میلیون تومان رهن کرد و یا در میدان سپاه برای خانه ای ۶۰ متری باید حداقل ۵۰-۴۵ میلیون تومان پول پیش داد. احمد در خانه ای یک خوابه و ۵۰ متری مستاجر است.

۳ بچه دارد و در خیابان سرباز زندگی می کند. زندگی در خانه ای یک خوابه با سه بچه برایم عجیب است، می گوید: برای همین خانه با تمام ایرادهایی که دارد ۱۰میلیون پول پیش داده ام و ۵۰۰ هزار تومان اجاره. حقوق من ۸۰۰ هزار تومان است و بیشتر آن برای همین اجاره خانه می رود. حسابش را بکنید زندگی من و همسرم با سه بچه چطور با ۳۰۰ هزار تومان می گذرد!

اگر اقساط مهریه را به موقع نگیرم شرمنده صاحبخانه می شوم

زهرا هم، زنی ۳۵ ساله و تنهاست که چندی پیش از همسرش جدا شده است. در جنوبی ترین منطقه تهران منطقه خزانه زندگی می کند؛ داخل خانه ای ۴۰ متری و کلنگی.

او که زندگی اش را با اقساط مهریه می گذراند، می گوید: مهریه ام ۱۲۰ سکه است که طبق رای دادگاه ماهی نیم سکه می گیرم بلافاصله آن را می فروشم و ۲۵۰هزار تومان به صاحب خانه می دهم. ۴ میلیون تومان پیش پرداخت مهریه را هم به صاحب خانه داده ام. او ادامه می دهد: زندگی خودم و دخترم را معمولا با ۲۵۰ هزار تومان می گذرانم. البته اگر همسر سابقم به موقع قسط مهریه را بدهد وگرنه شرمنده صاحب خانه می شوم.

این روزها خرید خانه به خصوص برای جوان ها رویا شده است و به نظر می رسد هر چه زمان می گذرد پرداخت اجاره خانه هم به آرزو تبدیل می شود. مسئولان هم آن قدر از سر و سامان دادن به اجاره بها ناامید شده اند که حتی دیگر طرح هایی مانند " تعیین سقف ۲۰ درصدی برای اجاره بها " و یا " طرح تعزیراتی " در بازار اجاره بها را مطرح نمی کنند.

بازار اجاره بها همچنان افسارگسیخته است. با این وصف فقط یک نتیجه می توان گرفت؛ این بازار هیچ قانونی را بر نمی تابد و تنها ضمانت اجرای سر و سامان پیدا کردن آن، انصاف موجران است، همین و بس.