قصد ندارم راجع به مسکن مهر صحبت کنم/ این پروژه دیگر تکرار نمی‌شود

عباس آخوندی در مراسم بزرگداشت مقام مهندس با اشاره به افزایش خانه‌های خالی از 630 هزار به یک میلیون و 650 هزار واحد در سال‌های 85 تا 90، مساله امروز ایران را بد مسکنی و حاشیه‌نشینی عنوان کرد و گفت: مهندسان باید این دو مولفه را مدنظر قرار دهند که تاثیر نقش دولت در تزریق پول در جامعه کاهش و مفهوم شهر و شهرنشینی تغییر یافته است به همین دلیل مهندسان برای کسب و کار موفق باید تقاضای واقعی بازار را خوب بشناسند، آن زمان است که مساله آبادانی کشور به درستی حل می‌شود.

وی ادامه داد: مایلم بحثی را که در چندین جلسه و به ویژه در جلسه اخیر در مجلس شورای اسلامی مطرح کردم را با شما مهندسان در میان بگذارم و آن هم این بحث است که ما مهندسان عادت به حل مسائل داریم و رشته مهندسی اساسا رشته حل مساله است. همه ما در دروس هندسه و ریاضی خود همواره با این بحث روبه رو بودیم که باید فرضیه‌ها و موضوع مساله را خوب درک کنیم و اینگونه آموختیم که فهم فرضیه‌ها و موضوع مساله، نیمی از حل مساله است.

آخوندی با اشاره به اینکه مفهوم engineer اساسا به فردی اطلاق می‌شود که قدرت حل مساله را دارد، گفت: واقعیت این است که مجموعه اتفاقاتی در ایران در حال رخ دادن است که این اتفاقات، اتفاقات بسیار مهمی هستند و مهم بودن این اتفاقات در تمامی حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و همچنین در حوزه مهندسی و فناوری قابل مشاهد است.

*مدتی است ما مهندسان کمتر مساله حل می‌کنیم

وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: درک من این است که مدتی است ما مهندسان کمتر مساله حل می‌کنیم و این عادت کردن به استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری بیشتر ما را به تحصیل‌داران بانک شبیه کرده است که یکسری کار تکراری می‌کنند به جای آنکه مساله‌ای را حل کنند و این عارضه‌ای است که ما مهندسان مدتی است به آن دچار شده‌ایم.  

وی با تاکید بر این نکته که اتفاقات بزرگی در ایران و پیرامون ایران در حال رخ دادن است که باید مهندسان به آنها توجه بیشتری نشان دهند، گفت: انتظار دارم که شما مهندسان که تاکنون در هنگام تحصیل خود هزاران مساله حل کردید توجه بیشتری به شرایط پیرامونی خود داشته باشید و دریابید که راه حل مسائلی که در جلسه‌های مختلف بیان می‌شوند، چیست؟ آیا ما واقعا داریم مساله حل می‌کنیم یا اینکه داریم به کارهای تکراری می‌پردازیم؟

آخوندی تصریح کرد: در حوزه اقتصاد همانطور که در مجلس شورای اسلامی نیز مطرح کردم، آنچه که مهم است این است که باید شرایط اقتصادی ایران را در حوزه‌های اقتصاد ساختمان، مسکن، عمران و سایر حوزه‌ها، خوب درک کنیم. اتفاقات رخ داده می‌طلبد که ما رویکرد خود را به توسعه آینده ایران تغییر دهیم.

وی با اشاره به اینکه در هنگام دانش‌آموزی به دلیل حجم بالای فعالیت‌های عمرانی و تزریق پول دولتی در جامعه و موقعیت اجتماعی بسیار مناسب و مهمی که مهندسان راه و ساختمان در جامعه به دلیل شرایط کشور داشتند، تمایل به شغل مهندسی راه و ساختمان داشته است، گفت: در حال‌حاضر، نمی‌خواهم بگویم این موقعیت از بین رفته است اما بخش اول آن که دولت نقش بزرگی داشت و پمپاژ پول در جامعه را برعهده داشت آن بخش دیگر از بین رفته است و مهندسان باید این درک را کسب کنند.

*پمپاژ پول از سوی دولت در جامعه، اساسا امکانپذیر نیست

وزیر راه و شهرسازی با یادآوری دو مولفه؛ کاهش تاثیر نقش دولت جهت تزریق پول در جامعه و تغییر مفهوم شهر و شهرنشینی در ایران، گفت: یقین کنید که نقش دولت در آینده هر روز از جهت تزریق پول در جامعه کاهش می‌یابد و پمپاژ پول از سوی دولت در جامعه، اساسا امکانپذیر نیست.

آخوندی افزود: شما مهندسان که می‌خواهید حل مساله کنید باید این فرض مهم و درست را مدنظر قرار دهید که نقش دولت در تزریق پول در جامعه کاهش می‌یابد. با این فرض، بسیار مهم است که شما اندیشه کنید چگونه می‌خواهید مساله توسعه ایران و اشتغال خود را حل کنید.

وی با اشاره به اینکه هنوز عده‌ای امید دارند تا دولت پرپولی بیاید و کار گسترده عمرانی با بودجه دولتی آغاز شود، گفت: از جنبه مثبت و با توجه به شرایط کنونی اقتصاد و معادلاتی که در علم اقتصاد وجود دارد اساسا چنین دولتی امکان ظهور و بروز نخواهد داشت. زیرا وقتی چنین دولتی وجود نداشته باشد آن زمان است که مهندسان به دنبال خلاقیت، کارآفرینی و راه‌حل‌هایی که کارآمدی و کارآیی را به شدت افزایش بدهد، می‌روند.

وزیر راه و شهرسازی افزود: بودجه دولت در سال آینده، 320 هزار میلیاردتومان است و کل رقمی که در بودجه برای فعالیت‌های عمرانی پیش‌بینی شده، 60 هزار میلیارد تومان است که عموما 50 درصد آن نیز تخصیص داده نمی‌شود.

وی تصریح کرد: باید بپذیریم که این رقم‌ها برای توسعه ایران رقم‌های اندکی است و بنابراین اولین تغییر رخ داده که کاهش نقش دولت در تزریق پول در جامعه است را باید بپذیریم.

آخوندی تغییر دوم را که در زندگی تمامی افراد جامعه نقش مهمی ایفا می‌کند تغییر مفهوم شهر و شهرنشینی عنوان کرد و گفت: همواره تمایل داشته‌ام که با همکاران خود صادق باشم و هیچ حرف گزافه‌ای را نگویم و وعده‌ای ندهم که بیهوده باشد بنابراین می‌خواهم به این نکته دقت داشته باشید که آینده شهرنشینی در ایران که نهایتا برای همه مهندسان ایران می‌تواند ایجاد اشتغال کند باید با فهم درستی از سوی همگان درک شود.

مساله شهرهای امروزی بدمسکنی و کیفیت نازل زندگی است

آخوندی مساله عمده شهرهای‌کنونی کشور را بدمسکنی و کیفیت نازل زندگی در شهرها برشمرد و افزود: در کشور جمعیتی در حدود 19 تا 20 میلیون نفر در وضعیت بد مسکنی زندگی می‌کنند. یعنی اینکه این جمعیت گسترده یا در بافت‌های فرسوده و تخریب شده میانی شهرها و یا در بافت‌های حاشیه شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند. به عنوان نمونه در حاشیه شهر تهران بیش از 5 میلیون نفر زندگی می‌کنند. در مشهد 40 درصد جمیعت حاشیه‌نشین، در بندرعباس بیش از 50 درصد از جمیعت شهرنشین، حاشیه نشین هستند و در بسیاری از شهرها حاشیه‌نشینی‌های بسیار گسترد‌ای داریم.

تاکید بر ناکارآمدی مسکن مهر

وی در طرح پرسشی با جامعه مهندسی کشور گفت: آیا فکر ‌می‌کنید حل مسائل 19 میلیون نفر بدمسکن در ایران، تولید مسکن مهر، تولید انبوه مسکن است؟ اگرچه قصد ندارم راجع به مسکن مهر صحبت کنم، فقط می‌خواهم این توجه را بدهم که اصلا این تصور که یکبار دیگر چنین پروژه‌هایی در ایران شروع خواهد شد غیرممکن است و چنین پروژه‌هایی در کشور، آغاز نخواهد شد.

آخوندی با تاکید بر آنکه قصد صحبت‌های انتقادی را ندارد، افزود: واقعیت این است که از این 19 میلیون نفر بدمسکن حتی 5 درصد آنها نیز به مسکن مهر منتقل نشده‌اند. آنهایی که در بافت فرسوده بوده‌اند همچنان در بافت‌فرسوده و افرادی که ساکن بافت‌های حاشیه‌ای شهرها بوده اند، همچنان در همان بافت زندگی می‌کنند.

افزایش خانه‌های خالی از 630 هزار به یک میلیون و 650 هزار واحد در سال‌های 85 تا 90

وی ادامه داد: از سوی دیگر اتفاقی که رخ داده است این است که در سال های 85 تا 90 تعداد خانه‌های خالی از 630 هزار خانه خالی به یک میلیون و 650 هزار واحد خانه خالی افزایش پیدا کرد. آیا حاصل فعالیت و عمر فعالیت حرفه‌ای ما مهندسان ساختمان باید این باشد که خانه‌هایی بسازیم که سرانجام خالی باشند؟

وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر آنکه از این پس، تولید انبوه و با کیفیت نازل ساخت و ساز اساسا در کشور رخ نمی‌دهد، گفت: واقعیت این است که ما باید برویم مساله افراد بدمسکن را حل کنیم. یعنی مهندسی موفق است که بتواند مساله واقعی را حل کند و مساله واقعی نیز حل مساله 19 میلیون بدمسکن است.

مساله واقعی مسکن در ایران، مسائل بد مسکن ها است

آخوندی ادامه داد: مساله واقعی نه مسکن مهر و نه تولید انبوه مسکن و نه تولید برج‌ها در شمال شهر تهران و ساخت برج‌ در منطقه 22 تهران است، بلکه، مساله واقعی ساختمان، حل زندگی مردمی است که در وضعیت بدمسکنی به سرمی‌برند.

وزیر راه و شهرسازی طرح این نکات را آینده کسب و کار مهندسی در ایران عنوان کرد و گفت: برای مهندسان ساختمان از جهت بازار کسب و کار بسیار مهم است که بازار کسب و کار کجاها است و در کجاهاست که می‌توان درآمدزایی کرد؟

وی با اشاره به اینکه کمتر مهندسی در کشور وجود دارد که با بدمسکن‌ها زندگی کرده و سعی کند تا مساله آنها را حل کند، افزود: معمولا همه علاقمند هستند که دولت یکسری پروژه‌های بزرگ تعریف کند و در آن پروژه‌های بزرگ نیز مهندسان به کار گرفته شوند که با توجه به شرایط اقتصادی دنیا و ایران چنین اتفاقی در آینده ایران اساسا، رخ نخواهد نداد.

آخوندی تاکید کرد: اتفاقی در ایران در حال رخ دادن است و شرایطی ایجاد شده که باید یک وضعیت روشنی در اختیار مهندسان باشد. علامتی که تاکنون به مهندسان داده شده علامت خوبی نبوده و این بوده که همه منتظر باشید که دولت قرار است پروژه‌های بزرگی تعریف کند. من به شما عرض می‌کنم که بروید و ببینید که در بازار تقاضا چیست؟ تقاضای واقعی بازار را خوب بشناسید. اگر شما تقاضای واقعی بازار را خوب بشناسید آن زمان است که می‌توانید هم مساله خود، هم مساله ایران و هم مساله آبادانی کشور را به درستی حل کنید.

وی ادامه داد: مگر سایر نقاط جهان همچون اروپا، ژاپن و سایر کشورها که این همه مهندس تربیت می‌کنند آیا دولت برای آنها پروژه تعریف می‌کند؟ به عنوان نمونه، مگر چقدر تولید انبوه مسکن در کشور انگلستان انجام می‌شود؟ ولی اتفاقا شاهد هستیم که در آن کشورها برای مهندسان کار وجود دارد و کار، کار واقعی است. مهندسان می‌روند و مسائل واقعی شهروندان خود را حل می‌کنند.

وی در پایان سخنرانی اظهار امیدوار کرد تا همگی شاهد آبادانی و بهروزی هرچه بیشتر ایران و سرافرازی جمهوری اسلامی باشند.