با " برجام " در گردنه های توافق، تصویب و اجرا

به گزارشافکارخبر،توافق جامع هسته‌ای وین با عنوان شناخته شده و رسمی «برنامه جامع اقدام مشترک» یا «برجام» با عنوان لاتینJoint Comprehensive Plan of Actionدر راستای توافق جامع بر سر مذاکرات هسته‌ای ایران و بدنبال تفاهم هسته‌ای لوزان، در روز سه‌شنبه ۲۳ تیر ۱۳۹۴(۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) در وین اتریش بین ایران، اتحادیه اروپا و گروه ۱ + ۵(شامل چین، فرانسه، روسیه، پادشاهی متحد بریتانیا، ایالات متحده و آلمان) منعقد شد.

1.jpg

مذاکرات ایران و گروه ۵ + ۱ طبق " ستون سوم " «پیمان نامه جهانی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» به منظور رد ادعای قدرت‌های جهانی از عدم تولید و توسعه سلاح‌های هسته‌ای توسط ایران و اطمینان جمهور اسلامی ایران از حق مسلم و مطابق ان پی تی خود برای غنی‌سازی سوخت صلح‌آمیز هسته‌ای برای اهداف غیرنظامی در سال ۲۰۰۶(۱۳۸۵) آغاز شد. در طول مذاکرات، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و دیگر سازمان‌ها تحریم‌هایی را علیه ایران غیر قانونی و بصورت یکطرفه تحمیل کردند، که رئیس‌جمهور ایران آن را با عنوان " جنایت علیه بشریت " عنوان کرد.

پس از چندین دوره مذاکرات، در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳(۳ آذر ۱۳۹۲)، توافق موقت ژنو بر سر برنامه هسته‌ای ایران بین ایران و کشورهای ۵ + ۱ در ژنو سوئیس امضاء شد. همان‌طور که کشورها روی یک توافق بلند مدت کار می‌کردند، این موضوع با متوقف شدن بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای ایران در عوض کاهش تحریم‌های اقتصادی علیه ایران همراه بود.

به هر حال این توافق پایانی حاصل ۱۲ سال مذاکرات ایران با آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی بر سر مسئله واهی تولید سلاح اتمی است. مذاکراتی که با مسئولیت " حسن روحانی " در مهر ۱۳۸۲ آغاز با هدایت سعید جلیلی به جلو رفت و در تیر ۱۳۹۴ با مسئولیت محمدجواد ظریف با توافق جامع به پایان می‌رسد.

2.jpg

از همان روز های اول که این تفاهم و جمع بندی به دست آمد، موافق ها و مخالف هایی داشت. عمدتا موافقان و مخالفان خارجی کسانی بودند که منافع خودشان را با این نتیجه گیری منطقی هسته ای در خطر می دیدند و یا برعکس.

از تبریک و تشویق های سازمان ملل و اتحادیه اروپا و آلمان و انگلیس و روسیه و … که بگذریم منتقدین این توافق هسته ای هم کم نبودند. از سردمدارآن ها، اسرائیل خبیثبودکه در تمام مراحل کار مخالف همه چیز بود.

به بخشی از اظهار نظرهای خارجی راجع به توافق هسته ای ایران اشاره میکنیم:

نتانیاهوبعد از توافق هسته ای ایران:

«ایران بعد از ده سال(با پایان دوره محدودیت‌ها) قادر خواهد بود بمب‌های اتمی متعدد تولید کند.» صبح سه شنبه در حالیکه هنوز متن توافق هسته‌ای ایران و۱ + ۵منتشر نشده بود، بنیامین نتانیاهو در واکنش به این توافق گفت: " برای ایران راهی مطمئن به سوی اسلحه هسته‌ای گشوده شده و بسیاری از موانع ایجاد شده در این مسیر برداشته خواهد شد. ایران میلیاردها دلار پولش را دریافت خواهد کرد تا سیاست ترور و تهاجم خود در منطقه و جهان را دنبال کند. "

وزیر خارجهکانادا:

«ایران به دلیل جاه‌طلبی‌های هسته‌ای رژیم، ادامه حمایتش از تروریسم! درخواست‌های مکررش برای نابودی اسرائیل و بی‌توجهی به حقوق بشر! همچنان یک تهدید جدی برای صلح و امنیت بین‌المللی است.»

و حتی مسئولانعربستان سعودیبا ادبیاتی دو پهلو حرف خودشان را زدند:

«با در نظر گرفتن همسایگی ایران، عربستان سعودی امیدوار است که روابط بهتری بر اساس حسن همجواری با ایران و عدم دخالت در امور داخلی برقرار کند.»

از بین اظهار نظر کنندگان خارجی این آمریکا بود که با یک خوی انگلیسی و با یک سیاست نخ نمای یک بام و دو هوایی عملکرد خوبی را از خود به جای نگذاشت. در همان لحظات اول باراک اوباما در یک نطق تلویزیونی توافق را ستود و در کمال تفاخر خودش را موفق دانسته بود که توانسته ساخت سلاح اتمی! ایران را متوقف کند. گذشته از این اتهام زنی و قضاوت یک طرفه با تبلیغات شهری سعی در منحرف کردن اذهان عمومی شهروندان آمریکایی را داشت.

برجام در ایران نیز موافقان و مخالفانی داشت. مسئولین در هر سمت و سطحی با بررسی زوایای متن توافق نامه توصیه ها و نقد های خود را برای اصلاح سرنوشت توافق ارائه دادند.

در راس تمام امور، این رهبر معظم انقلاب بود که با تواصی و حمایت ها و البته هدایت های خود برای فرزندان انقلاب و تشریح خطوط قرمز و بایدها و نباید ها عرصه ی عملکرد معقول را برای تمام مسئولین باز گذاشت.

رهبر انقلاب همچنان با مشارکت دادن اکثر نهادهای مرتبط با پرونده از جمله مجلس، شورای امنیت، شورای نگهبان و … فرآیندی صریح و روشن را برای طی مسیر قانونی تصویب برجام در داخل تشریح کردند.

سرانجام پس از فراز و نشیب های مختلف و دیر و زود شدن ها در تاریخ ۱۹ مهر ۱۳۹۴ نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نشست علنی با کلیات طرح اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام با ۱۳۹ رأی موافق، ۱۰۰ رأی مخالف و ۱۲ رأی ممتنع از مجموع ۲۵۶ نماینده حاضر موافقت کردند. البته برجام در بین نمایندگان مجلس مخالفان جدی هم داشت امانهایتا کار به رای گیری سپرده شد.

این طرح ۹ بند دارد که در بند سوم آن میگوید:دولت موظف است هرگونه عدم پایبندی طرف مقابل در زمینه لغو موثر تحریم ها و یا بازگردان تحریم های لغو شده و یا وضع تحریم تحت هر عنوان دیگر را به دقت رصد کند و اقدامات متقابل در جهت احقاق حقوق ملت ایران انجام دهد وهمکاری داوطلبانه را متوقف نماید و توسعه سریع برنامه ی هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران را سامان دهد به طوری که ظرف مدت دو سال ظرفیت غنی سازی کشور به ۱۹۰ هزار سو افزایش یابد. شورای عالی امنیت ملی مرجع رسیدگی به این موضوع می باشد.

4.jpg

بعد از تصویب مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان نیز این تصویب را بلامانع دید و بعد از ابلاغ قانون برجام به دولت، ایران از هر جهت آماده ی اجرایی شدن آن شد.

حالا امروز زمان اجرایی شدن برجام است.

مسیری که سالها با قطره قطره خون شهدای هسته ای آبیاری شده و با مجاهدت مسئولان ادوار مختلف مذاکرات حالا به خانه آخر رسیده است.

شهدای هسته ای

گرچه از چند روز پیش دوباره کوس بهانه جویی آمریکایی ها به گوش میرسد و از آزمایش های موشکی ایران انتقاد کرده و آن را به دروغ ناقض توافق انجام شده می داند؛ ولی اینبار همه چیز دست به دست هم داده تا معلوم شود چه کسی تعهد دارد و چه کسی تعمد در شکستن توافق. آزمونی بزرگ پیش روی غربی که تا امروز همیشه عهد شکن بوده است.