چگونه گرانی۱۴کالای خوراکی، ۱۶۲هزار تومان از یارانه خانوار۴نفره را بلعید؟

به گزارش افکارنیوز به نقل از فارس، پرداخت یارانه نقدی به خانوارها یکی از دغدغه های اصلی دولت در قانون هدفمندسازی یارانهها از همان ابتدا بوده است، در حالی که برخی کارشناسان و اقتصاددانان معتقد بودند دولت باید در کنار پرداخت یارانه نقدی به خانوارها، بخش مهمی از منابع هدفمندی یارانه ها را به بخش تولید اختصاص دهد تا جبران افزایش هزینه های بخش تولید موجب کاهش سطح قیمت کالاها و افت نرخ تورم شود. از طرف دیگر پرداخت کمتر یارانه نقدی به خانوارها مانع رشد بخش تقاضا از جانب مصرف کنندگان می شود و در نتیجه با کاهش تورم مردم بیشترین سود را می برند.

هر چند دولتی ها مخالف نظر این بخش از کارشناسان بودند، ولی گذشت زمان ثابت کرد که اگر دولت بخش قابل توجهی از یارانه ها را به تولیدکنندگان اختصاص می داد، امروز شاهد گرانی بیش از حد محصولات این تولیدکنندگان نبودیم تا خانوارها مجبور شوند حدود ۹۰ درصد یارانه نقدی ماهانه خود را به گرانی تنها ۱۴ قلم کالای خوراکی اختصاص دهند و نه تنها مبلغی برای پس انداز خانوار باقی نماند، بلکه در پرداخت قبوض آب، برق، گاز و سوخت نیز دچار مشکل شود، جه برسد به اینکه بخواهد تورم ناشی از تمام کالاهای مصرفی اساسی خود از جمله خرید و اجاره مسکن، پوشاک، لوازم خانگی، شوینده‌ها، خدمات، حمل و نقل و دیگر هزینه های ضروری را جبران کند.

تاکید می کنیم که انتشار این گزارش به معنی نفی اصل قانون هدفمندسازی یارانه ها نیست بلکه خبرگزاری فارس همیشه مدافع سرسخت اجرای این قانون بوده و هست و معتقدیم که فازهای بعدی این قانون هم باید ادامه پیدا کند، ولی نقد ما بر شیوه اجرای این قانون به ویژه کم توجهی به بخش تولید است. ضمن اینکه مسبب تمام این گرانی ها هدفمندی یارانه ها نیست و عوامل دیگری که بخش عمده آن در کنترل دولت هم بوده است، در تورم نقش داشته اند.

خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در این گزارش با مقایسه سطح قیمت ۱۴ قلم کالای خوراکی شامل ماست، شیر، پنیر، تخم مرغ، مرغ، گوشت، قندو شکر، میوه، چای، گوجه و خیار، سبزیجات، حبوبات، برنج و روغن در دو مقطع تاریخی یعنی آذرماه سال ۸۹ و اردیبهشت ماه سال ۹۱ و با احتساب سرانه مصرف یک خانوار ۴ نفره در ایران، افزایش هزینه ماهانه این خانوار را در مصرف هر یک از این اقلام خوراکی با توجه به رشد قیمت آن کالا محاسبه کرده است که نتیجه محاسبات نشان می دهد، رشد قیمت این ۱۴ قلم کالای خوراکی موجب افزایش ۱۶۲ هزار تومانی هزینه های ماهانه یک خانوار ۴ نفره طی حدود ۱.۵ سال گذشته شده است.

به گزارش فارس، منبع سطح قیمتها در این گزارش آمارهای بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است.

قیمت ماست در آذر ماه سال ۸۹ کیلویی ۱۱۰۰ تومان بوده که در اردیبهشت ماه امسال به کیلویی ۱۶۰۰ تومان افزایش یافته و نشاندهنده رشد ۴۵ درصدی قیمت این کالاست. مصرف سرانه ماست در ایران ماهانه چهار کیلو برای هر فرد است که برای خانوار ۴ نفره ۱۶ کیلو می شود. بنابراین هزینه مصرف ماست در یک خانوار ۴ نفره از ۱۷۶۰۰ تومان در آذرماه ۸۹ به ۲۵۶۰۰ تومان در اردیبهشت امسال افزایش یافت که رشد ۸ هزار تومانی هزینه خانوار در خرید ماست را نشان می دهد.

قیمت پنیر پاستوریزه بسته ۴۵۰ گرمی در اردیبهشت امسال به ۲۳۰۰ تومان رسیده که در تاریخ ۲۶ آذر ۸۹ این قیمت ۱۵۰۰ تومان بوده که این کالا هم بیش از ۵۰ درصد رشد قیمت داشته است. مصرف سرانه پنیر در کشور حدود ۴.۵ کیلو گرم است. بنابراین یک خانوار چهار نفره در اردیبهشت ماه امسال ۷ هزار تومان هزینه خرید پنیر پرداخت کرد که این رقم در آذر ۸۹ حدود ۴۵۰۰ تومان بوده است و نشان از افزایش ۲۵۰۰ تومانی هزینه خرید پنیر دارد.

براساس گزارش‌ها، هر ایرانی روزانه حدود نیم لیتر شیر باید مصرف کند. قیمت هر لیتر شیر در آذر ۸۹ هزار تومان بوده که در حال حاضر قیمت آن به ۱۵۸۰ تومان رسیده است. با توجه به اینکه هر فرد باید در ماه ۱۵ لیتر شیر مصرف کند، یک خانوار چهار نفره باید برای مصرف ماهانه ۶۰ لیتر شیر ۹۴ هزار و ۸۰۰ تومان بپردازد که در مقایسه هزینه ۶۰ هزار تومانی در دوره گذشته افزایش ۳۴ هزار تومانی هزینه خرید شیر را شاهد هستیم.

مصرف سرانه تخم مرغ ۱۰ کیلو در سال است بنابراین مصرف سرانه آن در ماه برای یک خانوار چهار نفره ۳ کیلو و ۳۰۰ گرم می شود. با توجه به قیمت ۳۳۶۰ تومانی هر کیلو تخم مرغ در آذر ۸۹ و قیمت امسال شاهد افزایش ۳۵۰۰ هزار تومانی هزینه خرید تخم مرغ از ۱۱ هزار تومان به ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومان هستیم.

مصرف گوشت مرغ در سال ۲۱.۵ کلیو برای هر نفر است که این میزان در هر ماه یک کیلو و ۸۰۰ گرم و برای یک خانوار ۴ نفره ۷.۲ کیلو می شود. قیمت مرغ از کیلویی ۲۹۰۰ تومان در آذرماه سال ۸۹ به کیلویی ۴۸۰۰ تومان در اردیبهشت امسال افزایش یافت که نشان دهنده افزایش ۱۴ هزار تومانی خرید مرغ در یک خانوار ۴ نفره است.

مصرف سرانه گوشت در کشور حدود ۱۲.۵ کلیلو گرم در سال است که مصرف ماهیانه آن بیش از یک کیلو گم در ماه می‌شود. قیمت گوشت گوسفند در ۲۶ آذر ۸۹،۱۷ هزار و ۳۲۰ تومان بوده و گوشت گاو و گوساله حدود ۱۱ هزار و ۵۵۰ تومان بوده است. در صورتی که استفاده از این دو کالا به طور متوسط در هر ماه ۵۰ درصد باشد و هر فرد نیم کیلو گوشت گوسفند و نیم کیلو گوشت گوساله مصرف کند، در آن تاریخ باید حدود ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومان برای هر فرد و ۵۷ هزار و ۶۰۰ تومان برای یک خانوار ۴ نفره پرداخت می شد. در حالی که امروز با توجه به افزایش قیمت گوشت گوسفندی با استخوان به ۲۳ هزار و ۱۷۷ و گوشت گوساله بی‌استخوان به ۱۷ هزار و ۶۱۵ تومان باید برای خرید این اقلام در ماه ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان برای هر نفر و ۸۱ هزار و ۶۰۰ تومان در هر ماه برای یک خانوار ۴ نفره هزینه شود که رشد ۲۴ هزار تومانی هزینه خرید گوشت را نشان می دهد.

میانگین قیمت قند در اردیبهشت امسال به کیلویی ۱۸۰۰ تومان و قیمت شکر هم به ۱۵۸۵ تومان رسیده است در حالی که در آذر ۸۹ قیمت قند و شکر به ترتیب ۱۴۰۰ و ۱۲۰۰ تومان بوده است. مصرف سرانه شکر و قند در سال ۳۰ کیلو گرم است که سرانه آن در ماه برای هر ایرانی ۲.۵ کیلو می‌شود. اگر در نظر بگیریم که هر فرد ۵۰ درصد قند و ۵۰ درصد شکر استفاده می‌کند، ماهانه یک کیلو و ۲۵۰ گرم شکر و یک کیلو و ۲۵۰ گرم قند در ماه مصرف می‌کنند. با این حساب هزینه یک خانوار ۴ نفره در هر ماه برای مصرف قند و شکر در حال حاضر ۱۶ هزار و ۹۰۰ تومان است که این رقم در آذر ۸۹ کمتر از ۱۳ هزار تومان بوده است. یعنی باید حدود ۴ هزار تومان هزینه بیشتر بابت مصرف قند و شکر بپردازد.

قیمت چای بسته ۵۰۰ گرمی در اردیبهشت امسال حدود ۷ هزار تومان است که قبل از هدفمندی یارانه‌ها ۵ هزار و ۲۸۰ تومان بوده است. با احتساب مصرف یک کیلویی هر خانوار در هر ماه هزینه خانوار از ۱۰۵۰۰ تومان به ۱۴ هزار تومان افزایش یافته که ۳۵۰۰ تومان رشد هزینه در مصرف چای را نشان می دهد.

مصرف سرانه روغن در ایران حدود ۱۹ کیلو در سال است که برای یک خانوار چهارتفره ۶.۳ کیلو در ماه محاسبه می شود. متوسط قیمت روغن در حال حاضر به ۲۷۵۰ تومان رسیده است در حالی که این قیمت در آذر ۸۹ حدود ۱۹۵۰ تومان بوده است. با این حساب رشد ۵ هزار تومانی هزینه خرید روغن در یک خانوار را شاهد هستیم.

مصرف سرانه برنج در سال حدود ۴۰ کیلو است که به صورت تقریبی بیش از ۷۵ درصد از برنج داخلی مصرف می‌شود. در صورتی که نیمی از برنج مصرفی داخلی درجه دو و نیمی برنج درجه یک باشد، هزینه مصرف برنج درجه دو داخلی ۱۵ هزار و ۲۰۰ تومان و هزینه مصرف برنج داخلی درجه یک ۲۲ هزار و ۸۰۰ تومان می‌شود که مجموع آن ۳۷هزار و ۷۰۰ تومان است. در صورتی که هزینه ۸ هزار و ۶۰۰ تومانی مصرف برنج خارجی را اضافه کنیم مجموع هزینه مصرف برنج ۴۶ هزار و ۴۰۰ تومان می شود که این رقم در آذر سال گذشته حدود ۳۱ هزار تومان بوده است بنابراین هزینه خرید برنح در یک خانوار ۴ نفره بیش از ۱۵ هزار تومان افزایش داشته است.

مصرف حبوبات به ازای هر نفر در سال ۱۰ کیلوگرم است. بنابراین یک خانوار ۴ نفره در سال ۴۰ کیلو حبوبات مصرف می‌کند. در صورتی که بخش عمده مصرف حبوبات را لپه، نخود، عدس و لوبیا قرمز در نظر بگیریم، یک خانوار ۴ نفره در ماه باید ۱۵ هزار و ۶۲۰ تومان هزینه کند که این رقم در دوره قبل از هدفمندی یارانه‌ها ۷ هزار و ۷۰۰ تومان بود که رشد ۸ هزار تومانی هزینه خرید حبوبات را نشان می دهد.

قیمت سبزی نیز در دوره قبل ۶۰۰ تومان بوده که در حال حاضر این رقم به ۱۵۲۰ تومان افزایش یافته است. با توجه به سرانه مصرف یک کیلو گرمی سبزی در ماه، یک خانوار چهار نفره در هر ماه باید حدود ۶ هزار و ۱۰۰ تومان برای خرید سبزی هزینه کند در حالی که در دوره قبل باید ۲۴۰۰ تومان می‌پرداخت و به عبارتی هزینه خرید سبزی ۳۷۰۰ تومان افزایش داشته است.

در آذر ۸۹ قیمت انواع میوه شامل سیب قرمز لبنانی هزار و ۷۰۰ تومان، سیب زرد لبنانی ۱۵۰۰ تومان، پرتقال درجه یک هزار و ۶۰۰ تومان، درجه دو ۱۰۰۰ تومان، نارنگی ۱۲۰۰ تومان، لیمو شیرین هزار تومان، انار ۲ هزار تومان و انگور ۱۵۰۰ تومان بوده است که متوسط قیمت انواع میوه در طول ۱.۵ سال گذشته بیش از ۱۰۰۰ تومان افزایش داشته است. با فرض اینکه یک خانوار ۴ نفره در طول یک ماه با احتساب مصرف خود و مهمانی‌ها حداقل ۳۰ کیلو انواع میوه را مصرف کند، حداقل افزایش هزینه خانوار در مصرف میوه جات ۳۰ هزار تومان می شود.

همچنین اگر مصرف دیگر سبزیجات از جمله خیار، گوجه، کدو، کاهو، سیب زمینی و پیاز را هم در نظر بگیریم و افزایش هزینه ها در تمام این سبزیجات را در حداقل ممکن فرض کنیم، در کمترین برآوردها ۷۰۰۰ تومان هزینه خرید سبزیجات افزایش داشته است.