ارز نداشته را چگونه در بورس عرضه کنیم؟!
سرویس اقتصادی افکارنیوز

_ یکسال پیش مدیر عامل شرکت بورس اوراق بهادار از راه اندازی بورس ارز در آینده نزدیک خبر داد و از آن زمان همه پیگیر بودند که چه زمانی این بورس به فریاد تولید کنندگان خواهد رسید.

به گزارش سرویس اقتصادی افکار نیوز، بورس ارز می تواند با تعادل بخشیدن در بازار عرضه و تقاضا، کمک کند بازار ارز به آرامش برسد و تولید کننده و تجار نگرانی از تامین ارز در آینده نداشته باشند.

بر این اساس هم بانک مرکزی و هم فعالان بازار نقدی می توانند در بورس آتی ارز حضور داشته و به داد و ستد ارز بپردازند. فعالیت این بازار شباهت های بسیاری با بورس آتی سکه دارد اما یک تفاوت بنیادین در این دو بازار وجود دارد و آن ماهیت سکه و ارز است.

سکه کالایی برای سرمایه گذاری بوده اما ارز کالایی برای تجارت است و کلید واردات و تنظیم بازار در شرایط تحریمی امروز کشور به شمار می رود.
امروز یکی از خبرگزاری های رسمی ایران خبری منتشر کرد که بر اساس آن، به دستور رییس جمهور در یک هفته آینده بازار بورس آتی ارز راه اندازی می شود. این خبر اگر چه در ابتدای امر بسیار خوشایند به نظر می رسد اما اندکی تامل در وضعیت موجود کشور نشان می دهد که نباید به راه اندازی آن در این شرایط چندان امیدوار بود.

اگر این بازار سال گذشته و قبل از تشدید تحریم ها راه اندازی شده بود می توانست بازار را به تعادل برساند و در حال حاضر نقش اساسی در تعیین قیمت بازی کند اما عدم همکاری بانک مرکزی با سازمان بورس سبب شد تا راه اندازی این بازار تاکنون به تعویق بیفتند. اما آیا راه اندازی این بازار همچنان سود آور است؟

بر اساس گفته های پیشین علی صالح آبادی قرار است در این بورس ابتدا حواله های ارزی مبادله شوند؛ حواله هایی که یا تجار از طریق صادرات کالا و تحصیل ارز بدست آورده اند و یا بانک مرکزی راسا برای انتشار آنها اقدام کرده است. اما آیا بانک مرکزی توان تامین ارز در این بازار را دارد؟

در یک هفته گذشته بانک مرکزی برای مدیریت ارز نقد بسیاری از کالاها را از دریافت ارز دولتی محروم کرد، این در حالی است که از ۱۰ گروه کالا تنها ۲ گروه ارز دولتی می گیرند و سایر کالاها باید با راز آزاد اقدام به خرید کالا کنند. در این شرایط آیا بانک مرکزی خود عرضه کننده حواله های ارزی در بورس آتی خواهد شد؟

اگر چه این اقدام کمک می کند تا آینده تقاضا در بازار ارز مشخص شود اما بدون شک نمی توان از این بازار انتظار داشت که قیمت ها را تعدیل کند و یا شرایط اقتصادی کشور را به سوی کاهش تقاضای ارز ببرد.
اکنون در شرایطی هستیم که دلالان با هر قیمتی حاضر به خرید ارز هستند زیرا می دانند با احتکار ارز می توانند در آینده درآمد بهتری کسب کنند. نوسانهای شدید در تصمیم گیری های ارزی بانک مرکزی و اینکه هر روز یک سیاست جدید اعمال می کند شرایط را برای اعتماد به بورس آتی ارز بر هم می زند.

اگر قرار باشد بانک مرکزی در کنار بورس آتی در بازار نقدی نیز ارز بفروش برساند در آن صورت کسی به این معاملات اطمینان نخواهد کرد زیرا ممکن است بانک مرکزی در زمان تحویل ارز بخواهد با عرضه بیشتر در بازار قیمت ها را بشکند و این اقدام ارزش سرمایه افراد را کاهش می دهد.

از سوی دیگر بانک مرکزی حاضر نخواهد شد کلیه معاملات خود را در این بازار محدود کند زیرا فضا را برای مانور خود بر قیمت ها بسته است و بازار را به صورت کلی از دست می دهد.

به همین دلیل است که بانک مرکزی از سال گذشته با این موضوع به صورت کامل مخالف بوده و هنوز با سازمان بورس به توافق نرسیده است.

اگر چه اکنون با حضور محمدرضا پور ابراهیمی (مدیر عامل سابق بورس کالا) در مجلس تلاشها برای راه اندازی بورس ارز بیشتر شده اما بعید به نظر می رسد اجرای این طرح در شرایط کنونی کارساز باشد.