۶۰سال از تولید اتومبیلی بی‌ادعا گذشت؛ " تولدت مبارک " + عکس

افکارنیوز: یادش بخیر، وقتی قرار بود زورآزمایی کنیم می‌رفتیم و ژیانی پیدا می‌کردیم و بعد به یک نفر می‌گفتیم اگر مردی ته آن را از زمین بلند کن و آن بی‌خبر از رندی ما، هر چه توش و توان داشت به کار می‌بست اما نمی‌توانست یک طرف ژیان را از زمین بلند کند. نه اینکه سنگین بود بلکه مثل گربه کش می‌آمد و انگار کمک‌فنرهایش برای کش‌آمدن ساخته شده بودند و بعد همین ژیان بود که وارد مثل‌های ما ایرانی‌ها شد: ‌ «هر وقت ژیان ماشین شد باجناق هم فامیل می‌شه.» امروز اما باید روی کیک تولد این ماشین بی‌ادعا ۶۰ شمع روشن کنیم و تولدش را جشن بگیریم.

امسال شصتمین سالگرد تولید نخستین اتومبیل فرانسوی سیتروئن Citroen CV۲(یا همان ژیان که در سال ۱۳۴۷ توسط شرکت سایپا در ایران مونتاژ شد) است.

خودروی ژیان در فرانسه با نام «دوژوو»(Deux Chevaux) معروف است، دوژوو در زبان فرانسوی به معنای «دو اسب» است که بیانگر قدرت دو اسبی این خودرو در مقیاس فرانسوی است.

محبوبیت فراوان این خودرو بیشتر به خاطر قیمت ارزان و مصرف بنزین بسیار کم آن است. شاید هنگامی که این خودرو برای اولین بار در نمایشگاه خودروی پاریس در هفتم اکتبر سال ۱۹۴۸ رونمایی شد هیچ کس فکر نمی‌کرد تا ۲۰ سال این خودرو از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین خودروهای فرانسه باشد.

از روز هفتم اکتبر ۱۹۴۸ که برای نخستین بار در سی‌و‌پنجمین نمایشگاه اتول پاریس به نمایش گذاشته شد و آمریکایی‌ها به طعنه به آن «tin can»(قوطی حلبی – یا به‌ قول ما ایرونی‌ها: لگن)، آلمانی‌ها به آن اردک کوچک و انگلیسی‌ها به آن حلزون نام نهادند، تا سال ۱۹۹۰ میلادی در حدود ۵ میلیون دستگاه ژیان را فروختند و یک صف طولانی پنج ساله برای خرید دستگاه نو آن بین خانواده‌ها و مردم کم درآمد و اکثرا کشاورز یا جوان فرانسوی وجود داشت و به همین دلیل ژیان‌های دست دوم را گران‌تر و حتی دو برابر قیمت نوی آن می‌خریدند تا پنج سال، در نوبت نمانند!!

نمونه‌های اولیه(Prototype) ژیان را فرانسوی‌ها از ترس اینکه آلمان‌ها و هیتلر از آنها به عنوان نمونه‌های ماشین‌های نظامی استفاده نکنند در چند مزرعه قایم کرده بودند که بعد از جنگ از زیر خاک بیرون آورده شدند!مدل‌های اولیه ژیان که فقط یک چراغ جلو داشت و با هندل روشن می‌شد(جلوی پایین کاپوت)، بعدها دوچراغه شد و دارای استارتر مدل امروزی. ظاهرا آینه بغل هم نداشته! ژیان که نام فرانسوی‌اش CV۲ است امروزه به عنوان یک کالای آنتیک و بسیار گرانقیمت و در عین حال نوستالژیک، خاطره‌انگیز، اسطوره و افسانه(myth و legend) به‌شمار می‌رود.

از آنجا که هیچ نیازی به تبلیغات نداشت روز اول از روزنامه‌نگاران برای مراسم پرده‌برداری از آن دعوتی نشد به همین دلیل ژورنالیست‌ها که بهشان برخورده بود سعی در مسخره کردنش کردند و مثلا آمریکایی‌ها که زیاد هم با فرانسوی‌ها آبشان توی یک جوی نمی‌رود – به خاطر ضعفی که فرانسوی‌ها مقابل هیتلر نشان دادند - متلک‌پراکنی کرده و به ژیان لقب قوطی باریک(یا چتری که چهار چرخ داره «Umbrella on wheels» داده و به طعنه می‌گفتند:
Does it come with a can opener? (در قوطی بازکن هم باهاش میآید؟) &این خودرو جدید مجهز به شیشه پانورامیک PANAROMIC GLASS یا سقف پارچهای بوده که میتواند همچون مدلهای قدیمی به سمت عقب جمع شود. کاپوت این خودرو بهطور کامل یادآور مدل اصلی است؛ در حالی که چراغهای جلو با گلگیرهای بغل یک پارچه شدهاند. بازگشت ژیان میتواند شروعی مجدد برای شرکت سیتروئن در طراحی خودروهای مدرن باشد.