به گزارش افکارنیوزبه نقل از اقتصاد ایران آنلاین، درحال‌حاضر بحثتعطیلات و تاثیر آن روی اقتصاد ایران، به محل بحثی میان کارشناسان و کسانی که دستی در آتش اقتصاد دارند و به این ارقام دم‌دستی آگاه هستند، تبدیل شده است.

به گفته آنها خسارت هر‌ روز تعطیلی بسته به ساختار اقتصادی هر کشور متفاوت است. بر این اساس، تولید ناخالص داخلی ایران که درحال‌ حاضر بیش از ۵۰۰‌میلیارد دلار برآورد می‌شود با احتساب تعطیلی‌های چند‌روزه و غیر‌قابل پیش‌بینی به رشد چشمگیری دست نخواهد یافت. شاید در عدد فعلی خود در مقایسه با سال‌گذشته شاهد چندان تغییری نباشد. فعالان اقتصادی بارها از این‌گونه تعطیلی‌ها اظهار نارضایتی کرده‌اند.

بر اساس ماده۲۷ قانون بهبود فضای کسب‌وکار که درحال‌حاضر به یکی از چالش‌های بخش خصوصی و دولت تبدیل شده است، اعلام تعطیلی‌ روزهای کاری سال‌ توسط دولت، فقط در شرایط وقوع حوادثغیر‌مترقبه یا بروز خطری که جان شهروندان را به خطر اندازد، مجاز خواهد بود و در غیر‌ این موارد، دولت مجاز نیست‌روزهای کاری سال‌ را تعطیل اعلام کند. ضمن آن که تنها مرجع اعلام این تعطیلی، سازمان‌هایی همچون هواشناسی و محیط‌زیست خواهد بود نه دولت!

ضرر حاصل از تعطیلی‌ها را دولت پرداخت کند!
به اعتقاد کارشناسان، یکی از متغیرهایی که در بحثتعطیلات ایجاد مشکل می‌کند، حضور نیروی انسانی در محل کار است که زمانی وارد موضوع بهره‌وری سرانه و تولید ملی می‌شوید، این متغیر اهمیت پیدا می‌کند. یعنی اگر تولید ملی ایران ۵۰۰‌میلیارد دلار است، این رقم باید حاصل ۳۶۵‌روز کاری باشد، در حالی که در واقعیت امر این‌گونه نیست. خیلی ساده و خیلی راحت، یک کارمند دولتی می‌تواند ۱۳۴روز بدون چانه‌زنی و استفاده از مبادی قانونی در سرکار حاضر نشود؛ از تعطیلات پنجشنبه و جمعه گرفته تا اوقاتی که ممکن است به بهانه‌های مدیریتی تعطیل شود، اما درباره بخش خصوصی به‌شدت آفت است. یعنی کارفرما به کارگر حاضر در محل کار خود ۳۶۵‌روز حقوق، اضافه‌کار و پاداش آخر سال‌پرداخت می‌کند، اما او ۳۶۵‌روز منهای ۱۳۴‌روز در اختیار دارد. این موضوع، جزو آفت‌های نظام کاری به‌ویژه در بخش‌خصوصی است.

رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در این رابطه نیز با تاکید بر تاثیر منفی تعطیلات پی‌درپی بر روی تولید ناخالص داخلی به نیروی انسانی فعال در کارگاه‌های تولیدی اشاره می‌کند و به خبرنگار «همشهری اقتصاد» می‌گوید: اگر دولت تصمیم می‌گیرد به هر دلیلی چند‌روزی را تعطیل کند، نباید بخش خصوصی را ملزم به اجرای این دستور کند.

محسن بهرامی با بیان این که دولت در این زمینه از کیسه خلیفه می‌بخشد و بخش خصوصی را مجبور به تعطیلی واحدهای تولیدی خود می‌کند، می‌افزاید: این تعطیلات در حالی صورت می‌گیرد که حقوق نیروی انسانی فعال در بنگاه تولیدی در کنار مالیات و همچنین حق بیمه تامین اجتماعی باید در‌روزهای تعطیل نیز پرداخت شود.

وی معتقد است که دولت باید ضرر و زیان وارده بر بنگاه‌های تولیدی که ناشی از تعطیلات است را پرداخت کند؛ چرا که برخی از کارخانه‌های تولیدی نظیر سیمان و فولاد پس از تعطیلی چند‌روزه بلافاصله قادر به شروع فعالیت خود نیستند. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران با بیان این‌که تولید ناخالص داخلی کشور بیش از ۴۰۰‌میلیارد دلار برآورد شده است‌، می‌افزاید: بر این اساس ۱.۲‌میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی‌ روزانه خواهد بود و تعطیلی‌های ناخواسته ضرر هنگفتی به تولید می‌زند.

آیا دستاورد تعطیلات تولیدکنندگان را قانع می‌کند؟
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران نیز در خصوص تاثیرات منفی تعطیلات پی‌درپی بر روی تولید ناخالص داخلی می‌گوید: تعطیلی‌های مشخصی که در تقویم آمده ملاک کار تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی است؛ اما تعطیلی‌هایی که به دلایل اضطرار تعیین می‌شود، مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگان به‌وجود آورده است که اثرات آن به مرور زمان نشان داده خواهد شد.

مسعود دانشمند در گفت‌وگو با خبرنگار «همشهری اقتصاد»، با اشاره به آمار موجود در خصوص تولید ناخالص داخلی کشور می‌افزاید: بر اساس آمارهای ارائه شده حجم تولید ناخالص داخلی کشور بیش از ۵۰۰‌میلیارد دلار است که اگر این میزان را تقسیم بر تعداد ۳۶۵‌روز سال‌کنیم، حجم این تولید‌روزانه حدود ۵.۱‌میلیارد دلار خواهد بود که با تعطیلی‌های بدون برنامه حجم زیادی از تولید ناخالص داخلی کشور کاسته می‌شود. وی ادامه می‌دهد: باید دید مناسبت‌هایی که به دلایل مختلف انجام می‌شود؛ چه دستاوردی برای کشور به همراه دارد و در صورت امکان، شرایط را برای استفاده بهتر بخش خصوصی از امکانات به‌ وجود آمده، فراهم کرد؛ چرا که تاثیر این اقدامات می‌تواند تا حدود زیادی زیان ناشی از تعطیلات را برای بخش خصوصی بکاهد.

عدم اجرای تعهدات دستاورد تعطیلی برای تولیدکنندگان
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران نیز با بیان این‌که هر تعطیلی بدون برنامه‌ریزی تاثیر منفی بر روی مدیریت واحدهای تولیدی خواهد گذاشت، می‌گوید: این‌گونه تعطیلی‌ها ضمن کاهش تولید ناخالص داخلی، باعثتاخیر در اجرای تعهدات از سوی تولیدکنندگان می‌شود.

محمدرضا بهرامن می‌افزاید: واحدهای تولیدی در اول هر سال، برنامه تولید خود را براساس تعطیلی‌های درج شده در تقویم تعیین می‌کنند؛ بنابراین تعطیلی‌های خارج از برنامه تاثیر بدی بر عملکرد آنها و اجرای تعهدات‌شان نسبت به مشتریان خواهد داشت. وی با اشاره به این‌که تعداد زیادی از مشتریان خارج از کشور هستند و به شرایط داخل کشور و تعطیلی‌های ناگهانی آگاه نیستند، ادامه می‌دهد: این شرایط برای مشتریان خارجی قابل قبول نیست و آنها تولیدکننده را ملزم به اجرای تعهدات خود در موعد مقرر می‌دانند. از سوی دیگر نیز تولیدکننده، ناگزیر از اجرای حکم دولت است که این امر در نهایت منجر به تولید ناخالص داخلی خواهد شد.

نایب رئیس خانه معدن راهکار حل این مشکل را این‌گونه بیان می‌کند: اگر تعطیلی‌های بدون برنامه و خارج از تقویم زودتر به واحدها اعلام شود؛ آنها می‌توانند تعطیلات تابستانی بنگاه‌های خود را در این تاریخ‌ها قرار دهند، در این صورت حجم زیادی از مشکلات کاسته خواهد شد. بهرامن همچنین با اشاره به فعالیت کارخانه‌ها در شهرستان‌ها و دفاتر اصلی بنگاه تولیدی در پایتخت می‌گوید: هم‌اکنون بسیاری از کارخانه‌های تولیدی در خارج از پایتخت قرار دارند؛ اما دفاتر اصلی آنها در تهران است و تعطیلی‌هایی که فقط شامل پایتخت می‌شود در کار این کارخانه‌ها ایجاد مشکل می‌کند؛ چرا که تمام هماهنگی‌ها با دفاتر اصلی است که با تعطیلی دسترسی به آنها وجود ندارد.

وی با تاکید بر این‌که در شرایط فعلی احتیاج به تولید بیشتر داریم، می‌افزاید: برای حفظ اشتغال موجود و جلوگیری از کمبود کالا در شرایطی که با تحریم‌های یک‌جانبه مواجه هستیم، نیاز به تولید بیشتر داریم؛ بنابراین باید این شرایط را به گونه‌ای مدیریت کرد که آثار چنین تصمیماتی به حداقل برسد.

پایین بودن بهره‌وری نیروی انسانی عامل تشدید‌کننده آثار تعطیلات
نایب رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران نیز با تاکید بر آثار سوء‌تعطیلی بر اقتصاد کشور گفت: این تعطیلات در شاخص‌های کلان اقتصادی باعثکاهش تولید ناخالص داخلی شده و در سایر شاخص‌ها به‌صورت غیرمستقیم بر نرخ بیکاری و بهره‌وری تاثیر منفی خواهد گذاشت.

پدرام سلطانی در گفت‌وگو با خبرنگار ما، فرهنگ غلط کم‌کاری در‌روزهای قبل و بعد از تعطیلی و پایین بودن بهره‌وری نیروی انسانی در ایران را از جمله عوامل تشدید‌کننده آثار سوء تعطیلات دانست. به باور بسیاری از کارشناسان وارونگی هوا در اواخر فصل پاییز و زمستان از یک دهه پیش هر ساله اتفاق افتاده است و مسئولان تنها با راهکارهایی همچون تعطیلی سعی در رفع آن داشته‌اند و هیچ‌گاه به این معضل به‌صورت جدی نگاه نشده است.
این اظهارات در حالی از سوی فعالان اقتصادی مطرح می‌شود که پیش از این نیز اسدالله عسگراولادی؛ قدیمی‌ترین تاجر ایران با انتقاد شدید نسبت به تعطیلی‌های چند‌روزه تهران اظهار کرده بود که در صورت ادامه این روند صدمات جبران‌ناپذیری به کسب و کار وارد خواهد شد.

رئیس اتاق مشترک ایران و چین با اشاره به برگزاری مراسم بزرگی همچون المپیک در لندن گفته بود: این کشور برای برگزاری چنین مراسم بزرگی حتی یک‌روز را هم تعطیل نکرد؛ بنابراین تعطیلی تهران به هردلیلی حتی برگزاری اجلاس، غیر‌قابل قبول است.

نظری از جنس دیگر
یحیی آل‌اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران نیز در این میان نظر دیگری دارد. او معتقد است، هر تعطیلی که دولت تعیین می‌کند؛ شاید مزایایی برای کشور داشته باشد و تاثیر منفی آن بر تولیدکنندگان و بخش خصوصی کمتر از فواید آن باشد.

يحيي آل اسحاق با اشاره به تعطيليهاي اجلاس سران کشورهاي غيرمتعهدها ميافزايد: وقتي دنيا تصميم ميگيرد که کشور را ايزوله کند، حضور نمايندگان ۱۲۰کشور دنيا نشان از بياثر بودن تهديدها دارد و در اين شرايط بيانصافي است که به سراغ ايرادات حاصل از تعطيليهاي چندروزه برويم. فعالان اقتصادي اميدوارند با اجراي قانون بهبود فضاي کسبوکار اين روند به طرز چشمگيري تغيير يابد و از اين پس شاهد ساماندهي تعطيلات باشيم.