افكار نيوز - جواد جهانگیرزاده عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگويي به تحليل شرايط پيشروي امريكا در قبال ايرا ن پرداخت.
* جان بولتون نماینده سابق امریکا در سازمان ملل متحد در واکنش به اظهارات وزیر امور خارجه امریکا گفته است که تحریم ها نمی‌تواند ایران را از هدف خود منصرف کند.
آقای جهانگیرزاده دولت باراک اوباما هدف خود از تحریم ها را کشاندن ایران به میز محاکمه می داند, این در حالی است که قبلاً تحریم ها را برای توقف برنامه هسته ای ایران عنوان می کرد. این سیاست دوگانه ایالات متحده به نظر شما چه توجیهی دارد؟
- به گزارش افکار جهانگیر زاده در مصاحبه با رادیو گفتگو: معتقدم که خیلی پیش از این امریکایی ها علاقه مند بودند که تحریم ها را بر ضد ایران تشدید کنند. تقریباً یک سالی صبر کردند, تا نتایج انتخابات ایران را ببینند و بعد از آن هم یک سال صبر کردند تا نتیجه حوادثبعد از انتخابات راببینند. در عین حالی در تأثیر تحریم ها تردید داشتند. اگر می دانستند که تحریم ها خیلی موثر است قطعاً این کار راچند سال پیش انجام می دادند. اما اینکه امریکایی ها در یک جایی اظهار می کنند که به دنبال این هستند که ایران از فعالیتهای هسته ای خود دست بکشد, این تحریم ها را اعمال می کنند. از طرف دیگری هم
دنبال ترویج این موضوع هستند که اساساً موضوع تحریم ها را به این دلیل انجام می دهند که ایران پای میز محاکمه بیاید. من معتقدم که این نوع یک عقب نشینی وفرار از جانب ایالات متحده امریکاست، چون تحریم ها نمی تواند جمهوری اسلامی ایران را از مسیری که پیش گرفته باز دارد, اگر جمهوری اسلامی ایران تمایلی به مذاکره داشت, چه با گروه وین چه آنچه در بخش اظهارات آقای احمدی نژاد آمده که بحثمذاکره مستقیم با آقای اوباما را مطرح کردند. این به معنای این است که امریکایی ها در این پروژه موفق شدند. من بیشتر گمانم بر این است که این یک پاسخی است به مخالفت های داخلی, و در عین حال حفظ پرستیژ و
ابهتی که امریکایی ها برای خود قائل هستند.
* درحالی که موج انتقادات متوجه سیاستهای ایالات متحده درباره رسوایی جنگ عراق و افغانستان است, چرا این کشور همچنان به سیاستهای تقبیح شده خود ادامه می دهد؟
- جهانگیر زاده: البته شما در چند روز اخیر شاهد هستید که آقای اوباما اظهار کرد که به یکی از شعارهای انتخاباتی خود که خروج از عراق است جامه عمل خواهد پوشاند. طبیعتاً این واکنشی است برای تطهیر چهره امریکا. اما این را شما در ذات حاکمیت امریکا بدانید. حاکمیت امریکا مبتنی است بر اعمال اراده این کشور بر همه کشورهای جهان و این اعمال اراده به هر شکلی صورت می گیرد. بحثسیاستهای یک جانبه گرای امریکا باعثمی شود که چنین تصوری بوجود آید که امریکایی ها از این رویه و روال خودشان دست نکشند. همه جهان هم اذعان کردند که رفتارهای بوش جایگاه بین المللی امریکا را تضعیف کرد. اما این بوش
نبود که تصمیم می گرفت. در مورد پروژه هایی مثل عراق و بویژه بحثجمهوری اسلامی ایران دیگرانی بودند که تصمیم می گرفتند. قطعاً لابی های پشت صحنه ای وجود دارند که تأثیراتشان بیشتر از آن چیزی است که پشت میز گفت و گوها و خطابه ها گفته می شود.
* امریکایی ها طی یک دهه گذشته دچار اشتباهات فراوانی شدند, اگر این اشتباهات را مجدداً درباره ایران تکرار کنند, فکر می کنید چه سرونشتی در انتظار دولت باراک اوباما خواهد بود؟
- جهانگیر زاده: اولین تأثیرش کاهش میزان اعتماد هم مردم امریکا و کاهش میزان اعتبار اوباما است. وقتی که شما شادی سیاه پوستان امریکا را می دیدید, به نظر می رسد که انتخاب آقای اوباما پاسخی است به رنج ها و محرومیت هایی که بخش عظمیی از مردم جهان سوم تحت عنوان سیاهان در طول تاریخ کشیدند. وقتی که چنین رفتارهایی از آقای اوباما پیش آید, فقط بحثقطع امید از آقای اوباما نیست. قطع امید از امکان اصلاح در نظام سیاست گذاری و ساختار تصمیم گیری سیاسی در امریکاست. پس اگر میزان اعتمادها کمتر شود, شما مطمئن باشید از میزان نفوذ امریکا در کشورهای مختلف جهان کاسته خواهد شد. و این کاهش حتماً
به کاهش جایگاه بین المللی امریکا هم منجر خواهد شد.
هرچه این کاهش صورت گیر, کشورهای دیگری مثل چین یا روسیه, البته روسیه ای که در رأس آن آقای پوتین قرار داشته باشد به ارتقاء منزلت سیاسی و جایگاه سیاسی خودشان در عرصه روابط بین الملل خواهند پرداخت و این می تواند معادلات آینده جهان را تحت تأثیرقرار دهد. یعنی امریکا الان به شدت دنبال سیاست یک جانبه گرایی خود است. برخی از کشورهای قدرتمند هم متأسفانه با رسوخ برخی از سیاستمداران وابسته در عرصه تصمیم گیری آنها پیرو آنها شدند و کمک می کنند. اما من معتقدم که اگر این روال ادامه داشته باشد و امریکا در عرصه های مختلف رفتارهای جنگ جویانه از خود نشان دهد و خودش را در کشورهای مختلف
درگیر کند, اطمینان داشته باشید که به سرعت چنین اتفاق مهمی رخ خواهد داد.
* اگر نگاه کلی به سیاست امریکا درمورد ایران داشته باشیم, ایران که از مواضع خود نسبت به فعالیت های صلح آمیز هسته ای دست نخواهد کشید و این را بارها اعلام کرده که دنبال سلاح اتمی نیست. آیا امکان دارد که سیاست امریکا در یک دوره زمانی تغییر کند, انعطاف پذیری بیشتری داشته باشد؟
- جهانگیر زاده: شما در ابتدای بحث، مطلبی در مورد جان بولتون گفتید. جان بولتون در جَرگه گروهی است که جنگ افغانستان و عراق محصول سیاستهای آنها بود. آنها با پر رنگ کردن اختلافات و زمینه های انشقاق، بسیار مایل بودند که با یک حرکت نظامی سیاستهای خود را دنبال کنند. حال این که امریکایی ها آیا عقب خواهند نشست یا خیر, اظهاراتی که امروز به نقل از خانم کلینتون مطرح شد. البته نمی دانم که تا چه حد تأیید شده یا نشده, نشان می دهد که امکان عقب نشینی آنها وجود دارد. طبیعی است که حاکمیت امریکا یک حاکمیت بدون عقل و تدبیری نیست. تدبیری در آن وجود دارد که این همه ثروت را افزایش داده.
جریانات سیاسی خود را گسترش داده. روند نظامی گری خود را با افزایش تسهیلات و امکانات توسعه داده. بنابراین امریکایی ها هم حتماً به تدبیر معتقدند و تدبیر را به کار می بندند. اما به نظرم می رسد که اگر چنین اتفاقی بیفتد و چنین روندی ظاهرشود, این برای امریکا خیلی متصور است که به سرعت برگردد آبروی گذشته خود را بخواهد حفظ کند. حداقل این پیام را به جهان دهد که چیزی را به دست آورده و ایران را برای مذاکره آورده. اظهارات جان بولتون هم ناشی از همین است که فضای افکار عمومی امریکا را به حدی تشدید کند و دچار التهاب کند که اوباما جرأت نکند به سمت مذاکره بیاید. بولتون متوجه اوضاع است و
نمی خواهد چنین اتفاقی بیفتد و چنین انفعالی از سوی امریکایی ها صورت گیرد.
/ ب +
