گروکشی برای واگذاری کارت اعتباری کارگران

به گزارش افکارنیوزبه نقل از پس از گذشت ۳۳ ماه از تصویب شورای عالی اشتغال برای واگذاری کارت خرید اعتباری به کارگران و کارمندان، ۲ هفته پیش این طرح در ۹ استان خراسان شمالی، جنوبی، رضوی، بوشهر، فارس، کرمان، کرمانشاه، گیلان و هرمزگان اجرایی شد.

اما شرایطی توسط بانک های عامل(بانک مهر ایران و بانک قرض الحسنه مهر رضا(ع)) برای اعطای کارت خرید ۱.۵ میلیون تومانی به کارگران قید شده است که بیشتر به گروکشی شبیه است تا خدمت رسانی به قشر ضعیف کارگر. بانک های عامل در قبال واگذاری کارت اعتباری خواستار انتقال و متمرکز کردن حساب های حقوقی کارگران در بانک های خود هستند شرطی که به این راحتی عملی نیست.

پس از گذشت حدود ۳ سال از تصویب طرح واگذاری کارت های اعتباری ۱.۵ میلیون تومانی به کارگران در شورای عالی اشتغال، از ۲هفته پیش این طرح برای کارگران خراسان رضوی اجرایی شده است و تاکنون حدود ۱۷هزار نفر از ۷۰۰هزار کارگر استان برای دریافت کارت اعتباری خرید به بانک مهر ایران معرفی شده اند، این درحالی است که به دلیل یکی از شرط های بانک مهر ایران مبنی بر انتقال حساب حقوق و دستمزد کارگران به این بانک بسیاری از کارفرماها دچار مشکل شده اند و این امر کارگران را از دریافت این کارت خرید ناامید کرده است.

یکی از کارگران با اشاره به وضعیت اقتصادی موجود در جامعه می گوید: با توجه به نگرانی های کارگران درباره سرانجام پیشنهادهای اصلاح قانون کار و قوانین تامین اجتماعی و شرایط اقتصادی کارگران، حمایت از قشر زحمتکش کارگر و ارائه کارت های اعتباری بسیار ضروری است.

وی با بیان این که از سال ۸۸ تنها وعده واگذاری کارت اعتباری را شنیده ایم می افزاید: اکنون هم که مسئولان از اجرایی شدن این وعده خبر داده اند و کمی به آن دلخوش شده ایم، می بینیم بانک مهر ایران شرطی را برای واگذاری کارت ها قرار داده است که کارفرما تمایلی به انجام آن ندارد. وی ادامه می دهد: بانک مهر ایران در قبال واگذاری کارت اعتباری ۱.۵ میلیون تومانی از مدیران واحدهای کارگری می خواهد که حساب های مالی و حقوقی کارگران و کارمندان خود را به بانک مهر انتقال دهند.

وی تصریح می کند: با خودداری کارفرماها از انجام این شرط، باز هم دست کارگران خالی می ماند و گویی این وعده اجرایی نشده است.
کارگر و کارفرما مخالف این شرط هستند

رئیس مجمع نمایندگان کارگران خراسان رضوی نیز در گفت وگو با خراسان رضوی می گوید: طبق قانون شرکت ها و موسسات هر موضوعی که بار مالی و یا تعهد مالی دربردارد باید هیئت مدیره درباره آن تصمیم بگیرد و برای این موضوع به مصوبه هیئت مدیره نیاز است که این امر مشکل ساز است.

حسن آغاز، انتقال حساب به بانک مهر ایران و اعطای کارت ۱.۵ میلیون تومانی را مشکل ساز می داند و می گوید: دریافت تسهیلات از بانک های دولتی راحت تر انجام می شود و کارگر و کارفرما هر دو با انتقال حساب به بانک مهر ایران مخالف اند.

وی با اشاره به سنتی بودن سیستم پرداخت حقوق در برخی از واحدهای تولیدی، می گوید: بیشتر کارفرماها به صورت دستی به کارگران حقوق پرداخت می کنند و با توجه به این شرط بانک مهر ایران، کارگران نمی توانند از مزیت کارت اعتباری استفاده کنند.

وی ادامه می دهد: ضمن این که در برخی دیگر از واحدهای تولیدی کارگر و کارفرما به صورت توافقی باهم کار می کنند و کارگر تحت پوشش بیمه و قانون کار نیست و به این کارگران هم کارت اعتباری تعلق نمی گیرد و کارگران از این مزیت بی بهره می مانند. آغاز می افزاید: نمایندگان کارگران در تماس با مجمع نمایندگان کارگران استان از وجود این مشکل ابراز گلایه کرده اند و خواستار رفع این مشکل شده اند.

محدودیتی برای معرفی کارگران نداریم

رئیس امور اجتماعی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم در پاسخ به این سوال که شرط انتقال حساب کارگران به بانک مهر ایران با چه هدفی گذاشته شده است، می گوید: این آیین نامه داخلی بانک مهر ایران است و الزامی در این باره نیست ولی افرادی که حساب جاری در این بانک داشته باشند، برای دریافت کارت اعتباری در اولویت قرار می گیرند.

لباف ثانی در پاسخ به این سوال که آیا محدودیتی برای ارائه کارت اعتباری وجود دارد، می گوید: همه کارگران با معرفی کارفرما می توانند از کارت اعتباری بهره مند شوند و هیچ محدودیتی در این باره نداریم.

وی تعداد کارگران بیمه شده استان را ۷۰۰هزار نفر اعلام می کند و می افزاید: تاکنون حدود۱۷هزار نفر از کارگران استان از ۳۱۹ واحد تولیدی توسط این اداره کل به بانک مهر ایران و صندوق قرض الحسنه امام رضا(ع) برای دریافت کارت اعتباری معرفی شده اند.

این شرط یکی از بندهای تفاهم نامه است

مدیر سرپرستی شعب بانک مهر ایران در استان های خراسان رضوی و شمالی در پاسخ به این که چرا بانک مهر ایران برای واگذاری کارت اعتباری خرید به کارگران شرط انتقال حساب حقوق و دستمزد آنان به این بانک را مطرح کرده است، می گوید: این شرط الزامی نیست، هرچند یکی از بندهای تفاهم نامه بانک با وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی است.

محسن مصطفی پور می افزاید: ما در مرحله اول به کارگران شرکت ها و موسساتی کارت واگذار می کنیم که تمرکز مالی خود را به این بانک انتقال داده اند و اگر کارت اضافه ای باقی ماند، به دیگر کارگران اختصاص خواهیم داد.

بانک برای ارائه تسهیلات به پشتوانه نیاز دارد

وی اطمینان یافتن از فعال بودن حساب کارگران را یکی از دلایل انتقال حساب جاری کارگران عنوان می کند و می گوید: ما باید از توانایی کارگران برای بازپرداخت ۱۵ماهه ۱.۵ میلیون تومان کارت اعتباری مطمئن باشیم زیرا در این شرایط اقتصادی برخی از شرکت ها و کارخانه ها غیرفعال هستند.

وی با بیان این که این کارت اعتباری قابل شارژ است، می افزاید: با بازپرداخت ۱.۵ میلیون تومان با کارمزد ۴درصد، کارگران دوباره می توانند متقاضی شارژ این کارت اعتباری باشند.

وی ادامه می دهد: با توجه به این که بانک مهر ایران از منابع خود برای ارائه کارت خرید و دیگر تسهیلات استفاده می کند، باید از لحاظ پشتوانه مالی اش مطمئن باشد تا با نرخ ۴درصد تسهیلات ارائه کند.

مصطفی پور درباره طولانی بودن اعطای کارت خرید ۱.۵ میلیون تومانی به کارگران می گوید: آن موضوعی که از حدود ۸ماه قبل درباره اعطای کارت اعتباری به کارگران مطرح شده بود، مربوط به کارت اعتباری میزان است که صندوق قرض الحسنه مهر رضا(ع) پیگیری می کند و هنوز عملیاتی نشده است؛ ولی توافقنامه بانک مهر ایران با وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی ۱.۵ ماه قبل منعقد شده است.

وی در پاسخ به این سوال که چه تعداد کارت اعتباری به کارگران واگذار می شود، می گوید: ۱۰۳هزار کارت اعتباری در مرحله اول واگذار خواهد شد و در صورتی که تعداد متقاضیان زیاد باشد، این موضوع به تهران اعلام و برای صدور دوباره کارت اقدام خواهد شد.

وی یادآور می شود: این بانک در پرداخت کارت اعتباری و دیگر تسهیلات شرط و شروطی ندارد و هر سال وام های متفاوتی با کارمزد ۴درصد پرداخت می کند.

بازخوانی پرونده

طرح واگذاری کارت های اعتباری ۱.۵ میلیون تومانی با هدف رونق بازار کارخانه های داخلی، حفظ اشتغال، گردش پول در بازار و بانک ها و بازگشت معوقات دستگاه ها، استفاده کارمندان و کارگران از اعتبار ۱.۵میلیون تومانی به عنوان وام بانکی در نشست پانزدهم شورای عالی اشتغال در اسفندماه سال ۸۸ تصویب شد. مسئولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال گذشته اعلام کردند: به دنبال اجرای این مصوبه هستند ولی بانک ها تمایل چندانی برای همراهی با این طرح ندارند. هرچند بعد از آن، بانک مرکزی نیز نسبت به ابلاغ دستورالعمل اجرایی روش اجرای مصوبه شورای عالی اشتغال به بانک ها اقدام کرد. در نهایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مجبور شد با ۴ بانک قرض الحسنه مهر ایران، توسعه تعاون، صندوق مهر رضا(ع) و رفاه کارگران که در واقع بانک های تحت پوشش وزارتخانه هستند، این طرح را برای بخش کوچکی از جامعه ۱۰میلیونی کارگران کشور اجرایی کند.

در آخرين روزهاي سال گذشته وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي اعلام کرد که تنها امکان واگذاري کارت هاي اعتباري ۱.۵ ميليون توماني خريد را براي ۲۳۰هزار کارگر با اولويت واحدهاي مشکل دار و ويژه، واحدهاي نمونه معرفي شده از سال ۸۵ و کارگران و شاغلان حرفه هاي سخت و زيان آور، فراهم کرده است.اين درحالي است که اين کارت به دست حتي يک نفر از کارگران استان خراسان رضوي نرسيد. فتح الهي، نايب رئيس کانون عالي انجمن هاي صنفي کارگران ايران هم در روز کارگر سال جاري، واگذاري کارت اعتباري در حد ۲۳۰هزار عدد را اجراي آزمايشي بيان کرد نه عملياتي کردن مصوبه شوراي عالي اشتغال.