به گزارش افکارنیوز، اگر دختر یا پسر نوجوانی دارید، احتمالاً از او حرف های مثل «ولم کنید»، «دست از سرم بردارید»، «تنهایم بگذارید» و… را شنیده اید. دیدن این صحنه ها و شنیدن این کلمات حتماً دردناک است، وقتی که با فریاد می گوید «می خواهد بمیرد ولی شما را تحمل نکند! اغلب کودکان با قدم گذاشتن به مرحله نوجوانی سرکش می شوند حتی ممکن است رفتارهای بسیار خشن تر و بی ادبانه تر از آنها سر بزند. وقتی شاهد این رفتارهای او هستید حتماً با خود می اندیشید «این بچه کیست؟ او تا سال گذشته مرا بسیار دوست داشت و حالا به یک باره به این وضع درآمده و از من بیزار شده است» بهتر است با این مسئله احساسی برخورد نکنید. این مشکلات به شما مربوط نیستند، بلکه به فرزندتان و رفتارهای مربوط به او ربط دارند.

چگونه از رفتارهای مخرب و آسیب رسان فرزندتان جلوگیری کنید؟

این رفتارها یک علامت هشدار دهنده هستند و از شروع بزرگسالی کودک خبر می دهند. این رفتارها در سال های نوجوانی بروز می کنند؛ وقتی که فرزند شما هنوز آن طور که باید به مهارت های ارتباطی دست نیافته است. نوجوان شما با فریاد و اعتراض داد می زند و می گوید: «مرا تنها بگذار» و شما انتظار دارید که دست کم بگوید «مامان من نیاز دارم کمی تنها باشم»، این صحنه هم آزاردهنده است و هم دردناک ولی فرزند شما باید این مرحله را سپری کند و راه خودش را به سمت بزرگسالی بیابد. اینکه چگونه با این مسئله برخورد و چگونه این مرحله را سپری کنید، به شما بستگی دارد. برای آنکه این بحران را راحت تر بگذرانید

مسئله را شخصی نکنید

وقتی که فرزندتان کم کم نسبت به شما بی توجه و غافل می شود یا شما را هل می دهد، سعی کنید با مسئله شخصی برخورد نکنید. به خاطر بیاورید که این مرحله نیز به زودی تمام می شود و باید همانند یک فرد بالغ و عاقل و به شکلی سنجیده با این مشکلات برخورد کنید. وقتی که فرزندتان را آشفته و پرخاشگر می بینید، به خود بگویید: «این وضعیت کاملاً عادی و بخشی از فرایند بزرگ شدن اوست، من و رفتارهایم باعثبروز این پرخاشگری ها نمی شویم، باید بیشتر صبوری کنم.»

به فرزندتان در این گونه مواقع فضای بیشتر بدهید

وقتی که فرزندتان سعی می کند شما را از خودش دور کند، به او نچسبید. روی چیزی که او می خواهد تمرکز کنید. اگر شما نیز احساسی برخورد کنید، فقط اوضاع بدتر می شود و ممکن است جنگ شدیدتری به راه بیفتد. مثلاً ممکن است با دختر ۱۵ ساله تان به خرید بروید. او بدون توجه به شما سعی می کند با شما راه نرود و از شما فاصله بگیرد و شما از این مسئله آزرده می شوید. در این شرایط بهتر است به دخترتان بگویید: عزیزم بیا با هم وسایل مورد نیازت را بخریم و بعد اگر دوست داشتی چرخی بزن و چیزهایی را که لازم داری انتخاب کن، ما می توانیم جلوی درب خروجی با هم قرار بگذاریم.» وقتی که به فرزندتان فضای کافی می دهید تا آن کاری را که دوست دارد انجام دهد، هم خودتان بسیار با تجربه و عاقل به نظر می رسید و هم شرایط را آرام و مطمئن می کنید. شما باید از قدم های کوچکتر شروع کنید و به گام های بزرگتر برسید.

به علائم و نشانه ها توجه کنید

در این مرحله از زندگی دختر یا پسر نوجوان تان، برخی نشانه ها و علائم را مشاهده می کنید که خودتان نیز در این مقطع سنی از زندگی تان با آنها روبرو بودید. آنها بیشتر به سمت دوستان شان کشیده می شوند. در واقع به نظر می رسد که دوستان شان از دیگران مهمترند. هر چه شما بیشتر تلاش کنید که فرزندتان را به سمت خودتان بکشید، او بیشتر شما را پس می زند. کمی گیج و سردرگم می شوید، مخصوصاً وقتی که می گوید: «مرا به مسابقه بسکتبال ببرید ولی در عین حال کنار من و با من نباشید!» در واقع او می خواهد به شما بگوید که: «من واقعاً به پدر و مادرم نیاز دارم، ولی وقتی که در کنار دوستانم هستم، نمی خواهم با من باشید.» او می خواهد که شما همیشه باشید ولی به او نیز فضای کافی بدهید؛ فضایی که احساس می کند به آن نیاز دارد. در این شرایط شما چه کار باید بکنید؟ شما باید در کنار فرزندتان باشید؛ ولی به شکلی متفاوت از گذشته. آنها نیاز به استقلال بیشتری دارند. چندی پیش او شما را بهترین فرد در تمام دنیا می دانست و حالا فکر می کنید دیگر دوست تان ندارد یا اینکه هیچ چیز مشترکی بین شما نیست؛ ولی این تصور اشتباه است، هنوز هم می توانید با او راجع به چیزهای خیلی جالب صحبت کنید. به خاطر داشته باشید که کودکان ما برای خوشحال کردن و همواره ایجاد احساس خوب در ما به وجود نیامده اند و نباید همیشه این انتظار را از آنها داشته باشیم؛ به خصوص در دوران بلوغ و آغاز مرحله بزرگسالی. شاید در دوران کودکی شان این گونه بود، ولی در حال حاضر وضعیت تغییر کرده است.

نوجوانانی که بد دهنی می کنند

شنیدن برخی حرف های ناخوشایند از فرزندتان در این مرحله طبیعی است؛ اما برخی از آنها دچار بد دهنی و رفتارهای توهین آمیز شدیدتری می شوند. در چنین مواقعی باید فوراً وارد عمل شوید و از کنار حرف ها و حرکات زشت و زننده بی تفاوت رد نشوید. در این شرایط:

۱. عاطفی با مسئله برخورد نکنید. کمی صبر کنید و نفس عمیق بکشید تا آرام شوید. از فرزندتان فاصله بگیرید. یک فنجان چای یا قهوه بنوشید. سعی کنید موقعیت را تحت کنترل در آورید و اوضاع را بدتر نکنید.

۲. حرف زدن در مورد حرف زشت و کار ناپسندی که او انجام داده را به زمانی دیگر موکول کنید. تا هر دوی شما کاملاً آرام نشده اید، راجع به این مسئله با هم حرف نزنید؛ چرا که او بیشتر جیغ و داد به راه می اندازند. بعد از آرام شدن هر دو به او بگویید که بد دهنی کردن و ناسزا گفتن کار خوبی نیست و عواقب بدی دارد. با آرامش راجع به این موضوع با او حرف بزنید و در میان حرف هایتان جبهه گیری نکنید.

۳. برای رفتارهای فرزندتان برخی محدودیت ها را تعیین کنید. با رفتارهای بسیار زشت و ناپسند فرزندان باید با قدرت بیشتری برخورد کنید. وقتی که با او حرف می زنید به او بفهمانید که هر گونه توهین و تحقیر، غیر قابل قبول است.

به او بگویید که اگر یک بار دیگر این مسئله تکرار شود، تلفن همراهش را از او می گیرید و یا شما نیز تا ۲۴ ساعت آینده او را با لقب زشتی صدا خواهید زد. اگر او دوباره همان حرف های زشت را تکرار کرد، شما نیز به حرف هایی که گفته بودید عمل کنید؛ ولی اگر به اتاقش رفت و برای شما یک نامه معذرت خواهی نوشت، شما نیز پشیمانی او را بپذیرید.

روش های برخورد با مسئله

یکی از بهترین راه ها برای برخورد با فرزندتان به شکلی مناسب تر و طبیعی تر کردن اوضاع این است که با سایر والدین راجع به آن حرف بزنید؛ مخصوصاً والدین نوجوانان بزرگتر که مدتی پیش این مرحله را پشت سر گذاشته اند. آنها به شما داستان هایی راجع به تجربیات خودشان خواهند گفت و پندها و نصیحت های مفید و مثمرثمری به شما می دهند. در ضمن تلاش کنید خود را به جای فرزندتان بگذارید. یعنی خود را در آن مرحله سنی تصور کنید. شما نیز در آن روزها دوست نداشتید همیشه در کنار والدین خود باشید و گاه دوستان تان را به آنها ترجیح می دادید. شاید رابطه شما و فرزندتان دیگر هرگز مثل رابطه ای که در دوران کودکی با او داشتید، نشود ولی مطمئن باشید به زودی بهتر و از این حالت خارج می شود او نیاز دارد که بداند شما با استقلال طلبی بیشتر او مشکلی ندارید و نمی خواهید همواره او را در یک حصار نگه دارید. اگر شما نیز در رفتارهایتان تجدید نظر کنید، خواهید دید که او نیز تلاش نمی کند شما را از خودش دور سازد و هیچ نیازی هم به این کار ندارد.

دنياي سلامت/ شماره ۹۲/ خرداد ماه ۹۲/ به قلم: دكتر پروانه صفايي مقدم/ صفحه ۵۴