به گزارش افکارنیوز، دولت باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا پیش از هر گونه توافق با ایران باید ارزیابی کند که چرا کشوری که از سال ۱۹۷۹ خصومت با آمریکا را در کانون خط مشی سیاسی خود قرار داده است، به این کشور اعتماد ندارد. اما با توجه به برگزاری دور جدید مذاکرات هسته ای ایران و گروه پنج به علاوه یک در ژنو، بررسی برخی از دلایل خصومت ایران با آمریکا و اینکه چرا توافق با آمریکا برای ایران کار آسانی نیست، سودمند به نظر می رسد.
در اینجا به چهار مورد از اقدامات آمریکا علیه ایران که باعثبی اعتمادی تهران به واشنگتن شده است، اشاره می کنیم:
۱ - برپایی کودتا
محمدرضا پهلوی به عنوان دست نشانده آمریکا شناخته می شد که بخشی از علت آن انتصاب وی به پادشاهی ایران پس از کودتای سال ۱۹۵۳ است که توطئه سازمان جاسوسی آمریکا(سیا) بود. این کودتا پس از آن برپا شد که دولت آیزنهاور، رئیس جمهور وقت آمریکا از نزدیک شدن محمد مصدق، نخست وزیر وقت ایران به شوروی سابق احساس خطر کرد. مادلین آلبرایت، وزیر خارجه آمریکا سال ۲۰۰۰ در یک سخنرانی گفت: به راحتی می توان دریافت چرا ایرانی های همچنان از مداخله آمریکا در امور داخلی کشورشان بیزارند. وی همچنین اذعان کرد آمریکا از رژیم شاه " حمایت پایدار " کرد.
سیا سرانجام در حرکتی نادمانه بر نقش خود در این کودتا اذعان کرد. اما ایران هنوز این موضوع را فراموش نکرده و آمریکا را در این خصوص نبخشیده است، به طوری که مجلس شورای اسلامی ایران به تازگی موافقت اولیه خود را برای شکایت از آمریکا در دستگاه های قضایی بین المللی به علت برپایی کودتای سال ۱۹۵۳ اعلام کرده است.
۲ - عراق و تسلیحات شیمیایی
ایران در هشت سال جنگ تحمیلی عراق(از سال ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸) علاوه بر عراق، دشمنی در سایه را نیز احساس می کرد. صدام، دیکتاتور سابق عراق در این جنگ با تسلیحات، وجوه نقد و کمک های اطلاعاتی آمریکا پشتیبانی می شد. مسئله ای که بیش از همه همچنان باعثخشم بسیاری از مردم ایران است، این است که آمریکا نه تنها در برابر حملات گسترده و مکرر شیمیایی صدام علیه نیروهای ایرانی با گاز سارین و خردل سکوت کرد، بلکه به عراق در این زمینه کمک کرد. در واقع آمریکا با قرار دادن اطلاعاتی چون تصاویر ماهواره ای و نقشه در اختیار عراق پیش از اجرای حملات شیمیایی به این کشور کمک می کرد.(با توجه به این پیشینه
آمریکا، خشم باراک اوباما، رئیس جمهور این کشور از عبور سوریه از خط قرمز به علت استفاده از تسلیحات شیمیایی مزورانه به نظر می رسد.)
آلبرایت گفت: متاسفانه جنبه های سیاست آمریکا در قبال عراق در جنگ این کشور علیه ایران هم اکنون کوته بینانه به نظر می رسد.
۳ - سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران ایر توسط رزمناو آمریکایی
ناوهای جنگی آمریکا در تابستان سال ۱۹۸۸ در تنگه هرمز گشت زنی می کرد. در حالی که کشتی وینسنس در حال گشت زنی بود، هواپیمای مسافربری شرکت ایران ایر به شماره پرواز ۶۵۵ بندرعباس واقع در جنوب ایران را مقصد دبی ترک کرد. با عبور این هواپیما از فراز کشتی آمریکایی، آمریکایی ها هواپیما را با هواپیمای جنگنده دشمن اشتباه گرفتند و رزمناو وینسنس که مجهز به موشک های هدایت شونده بود، با شلیک دو موشک سطح به هوا، هواپیمای ایرانی را منهدم کرد. ۲۷۴ مسافر و ۱۶ خدمه هواپیما که تقریباً همگی ایرانی بودند کشته شدند.
اما آمریکا هرگز بر تقصیر خود اذعان یا عذرخواهی نکرد. ایران نیز این مسئله را فراموش نکرده است: تلویزیون دولتی ایران تابستان امسال در بیست و پنجمین سالگرد این فاجعه مستندی در این باره پخش کرد. یک مقام دولتی ایران نیز در صفحه خود در فیس بوک نوشت: هواپیمای غیرنظامی ما توسط یک ناو جنگی آمریکایی در خلیج فارس منهدم شد و همه ۳۰۰ سرنشین آن کشته شدند. آنوقت آنها به ناخدای کشتی نشان افتخار دادند!!
۴ - توصیف کردن ایران به عنوان یکی از " محورهای شرارت " و تلاش برای تغییر نظام این کشور
ایران و آمریکا در اواخر دهه ۱۹۹۰ برای نزدیکی روابط دیپلماتیک تلاش هایی کردند. پس از حوادث۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، دو کشور در مبارزه با طالبان در افغانستان همکاری کردند و برخی دیپلمات ها این همکاری ها را فرصتی برای نزدیکی دو کشور دانستند. اما جرج دبلیو بوش، رئیس جمهور وقت آمریکا در سخنرانی سالانه خود در سال ۲۰۰۰ ایران را - در کنار عراق و کره شمالی - یکی از ارکان محور شرارتی توصیف کرد که دنیای متمدن را تهدید می کند. این سخنان موجب حیرت و خشم بسیاری شد.
مسئله ای که برای ایران مهم تر از توهین بوش است، این باور است که هدف آمریکا تنها توقف برنامه هسته ای ایران نیست، بلکه هدف اصلی این کشور تغییر نظام جمهوری اسلامی ایران است. شخصیت های برجسته آمریکایی از جمله سناتور جان مک کین به طور علنی خواستار تغییر نظام ایران با حمایت آمریکا شده اند؛ ایده ای که باراک اوباما را در سخنرانی اخیر خود در مجمع عمومی سازمان ملل وادار کرد بگوید: " ما به دنبال تغییر نظام ایران نیستیم. "
در پايان اين گزارش آمده است: اينکه ايران تا چه حد به اين سخنان اوباما اعتماد مي کند، در دستيابي به توافق بين دو کشور تعيين کننده است.
