بلوف اوباما در آستانه مذاکرات بین ایران و ۱ + ۵

به گزارشافکارنیوز،روز ۱۸ فوریه(۲۹ بهمن) در وین دور جدید مذاکرات بین کشورهای گروه ۱ + ۵ و ایران برگزار می شود که به بررسی اجرای توافقات ژنو درباره برنامه هسته ای ایران که در نوامبر سال گذشته به امضا رسید، اختصاص خواهد یافت. سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه اوضاع در آستانه از سرگیری گفتگو را غیر قابل پیش‌بینی و موضوع ایرانی را قطعاً خاتمه نیافته ارزیابی کرد. به گفته وی، در زمینه ایران «کاری در پیش است که باید از براندازی روندهای حل و فصل اوضاع که شروع شده است، جلوگیری کند».

آنچه که اوضاع را شدت می بخشد، این است که مقامات حاکم بر آمریکا بر خلاف وعده های خود حتی بعد از توافقات ژنو و آغاز تحقق عملی آن، از سیاست خصمانه خود نسبت به ایران دست نمی کشند. مانور های متعدد کاخ سفید که مدعی تازگی می باشد، در حقیقت امر از حدود بن بست موضع گیری عادی امریکایی پا فراتر نمی گذارد و نسبت به ایران حالت خصمانه دارد.»

ایران‌رو در ادامه تصریح می‌کند که واشنگتن کماکان روی فشار خشن حساب کرده و «شکستنی بودن» تهران را مورد آزمایش قرار می دهد و همزمان به جامعه بین المللی تلقین می کند که «رسالت تاریخی» آمریکا، ممانعت از برخورداری ایران از سلاح های هسته ای است.

هر دو طرح واشنگتن به شکست منجر می شود. قبل از همه باید خاطرنشان کرد که در ماه های اخیر اعتماد به باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا به طور قابل توجهی تنزل یافته است زیرا اکثر کشورها او را سیاستمدار ناکامی می دانند که نمی تواند نه تنها حمایت متحدان سنتی آمریکا را به دست آورد بلکه بر رفتار قانونگذاران خود در کنگره اثر بگذارد که به طور کورکورانه بر اعمال تحریم های جدید علیه ایران پافشاری می نمایند. منطق آنها بر ادعای کهنه ای استوار است که تحریم های شدید یکجانبه آمریکایی دولت ایران را به تن دادن به مذاکرات درباره برنامه هسته ای وادار کرد و لذا فشار مکمل بر ایران مواضع آمریکا را در این گفتگو تقویت خواهد نمود. باراک اوباما که در حرف، قول توسل به حق وتو علیه قانون تحریم ها را می دهد، اصولاً شریک این نقطه نظر است.

این پایگاه خبری - تحلیلی بیان می‌دارد: باراک اوباما معتقد است که «از نظر شیوه عمل ما بسیار مهم است که ایرانیان را مورد امتحان قرار دهیم». ولی نقش آمریکا به عنوان ممتحن به وسیله سیاست اتحادیه اروپا، از صحنه به پشت صحنه برده شده است. کشورهای اتحادیه اروپا – غیر از فرانسه - در دیپلماسی جدید ایران جنبه های مثبت بیشتری تشخیص داده اند تا در لجبازی کهنه واشنگتن. اروپا در مسابقه بر سر جمهوری اسلامی ایران حرکت کرده و در حال حاضر شرکت های اروپایی کار بازگشت به بازار ایرانی را شروع کرده اند. به موازات نزدیک شدن حل و فصل مسأله هسته ای ایران، مبارزه بر سر دسترسی به بازار های ایران هم شدت می یابد. ایالات متحده برای بازگشت به این کشور تقریباً شانسی ندارد.

سیاستمداران امریکایی طی ۳۵ سال اخیر نهایت تلاش های خود را به عمل آورده اند تا خود را به مهمترین خطر برای موجودیت جمهوری اسلامی تبدیل کنند. نمی توان با یک تماس تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی یا یکی دو ملاقات سطح عالی اعتماد نسل های ایرانیانی را به آمریکا باز گرداند که با شعار «مرگ بر آمریکا» بزرگ شدند. این کار تنها در صورت مشاهده گام های مشخص دیپلماسی آمریکایی مسیر خواهد شد. ولی واشنگتن فعلاً به منظور حفظ ظاهر «رسالت تاریخی» خود در ایران، به تهدید کشورهای دیگری که در مسیر برقراری روابط مشارکت با تهران گام بر داشته اند، ادامه می دهد.

ایران‌رو با اشاره به اینکه آیا آمریکا به اندازه کافی آجر دارد، می‌افزاید: باراک اوباما تهدید می کند: «ما مانند یک تن آجر به جان متخلفین از تحریم ها خواهیم افتاد». آیا آمریکا آجر کافی دارد؟ برای مثال، اولین کشوری که با شتاب از امکانات مجدد در زمینه خرید بیشتر نفت ایرانی استفاده کرد، ژاپن بود. اوایل ماه فوریه اولین معامله بین این دو کشور با موفقیت منعقد شد. در برنامه ایرانی که جدیداً منتشر شد و ناظر بر بازنگری در شرایط انعقاد قراردادهای نفتی است، قراردادهای جدید مد نظر هستند که مخصوصاً برای جلب سرمایه گذاران طراحی شده اند. در میان آنها نه تنها اروپا و ژاپن بلکه روسیه، چین، هند، کره جنوبی و سایر قدرت های برجسته اقتصادی شایان ذکر هستند.

بدون تردید، هم اکنون می توان گفت که رهبران دنیای تجارت به حل و فصل هر چه سریع تر مسأله ایران بر خلاف مخالفت آمریکا علاقه مند می باشند. تنها نمایندگان دنیای تجارت نیستند که به ایران سفر می کنند. جدیداً رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه و کارل بیلت وزیر خارجه سوئد مهمان ایران بودند. انتظار می رود که در ماه فوریه دیدیه ریندرس وزیر خارجه بلژیک از ایران دیدار به عمل آورد و در ماه مارس سفر کاترین اشتون نماینده عالی امور خارجه اتحادیه اروپا به ایران برنامه ریزی شده است.

این پایگاه خبری - تحلیلی در پایان چنین نتیجه گیری می‌کند: خسارات انکار ناپذیر ایران از محل محدودیت ها در زمینه صدور حامل های انرژی می تواند این برداشت کاذب را به وجود آورد که ایران حاضر است برنامه هسته ای خود را به موضوع چانه زنی تبدیل کرده و زیر بار فشار آمریکا برود که هدف آن وادار کردن دولت ایران به امتناع از حق برای اتم صلح آمیز است.

ایران اجازه نخواهد داد که حتی یک ذره از دستاوردهای هسته ای آن ضایع شود که این موضع گیری تهران در مذاکرات قریب الوقوع هم حکمفرما خواهد بود. بیش از این، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اظهار داشت که ایران در آینده برنامه هسته ای خود را با سرعت بیشتری توسعه خواهد داد. همه مقامات حاکم بر ایران شریک این نقطه نظر هستند و لذا ادعاهای مبنی بر وقوع تفرقه در میان نخبگان سیاسی ایران بر سر گذشت های احتمالی و مجاز در مذاکرات، بی اساس است. به عنوان مثال، قرار است در دور قریب الوقوع مذاکرات وین علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران عضو هیأت نمایندگی ایران شود.


این درخواست علی لاریجانی رئیس مجلس بود که رئیس جمهور ایران آن را پذیرفت. همین امر شایعات درباره وجود اختلاف نظر بین دولت و مجلس بر سر موضع گیری ایران در مذاکرات هسته ای را تکذیب می کند. ایران در تلاش خود برای دفاع از منافع ملی در زمینه حقوق حقه برای برخورداری از اتم صلح آمیز، جبهه واحدی تشکیل داده است. بدون تردید، الحاق بروجردی، شخصیت معتبر سیاسی به ترکیب هیأت نمایندگی ایران، به مذاکره کنندگان ایرانی نیروی خاصی بخشیده و ضمن تأمین حمایت وسیع مردم ایران از موضع گیری کشور خود در مذاکرات، به این مذاکرات جذابیت و حالت غیر قابل پیشبینی و جالبی خواهد بخشید.