میراثفرهنگی؛ قربانی عدم پاسخگویی مشایی و بقایی

به گزارش خبرنگار فارس، در سال ۱۳۵۷ پس از پيروزي انقلاب اسلامي وزارتخانهاي تحت عنوان وزارت ارشاد ملي از ادغام وزارتخانههاي اطلاعات و جهانگردي و فرهنگ و هنر شكل گرفت كه به نام وزارت ارشاد اسلامي تغيير نام داد و تمام وظايف سياحتي، زيارتي، ايرانگردي و جهانگردي در قالب معاونت سياحتي و زيارتي در زيرمجموعه اين وزارتخانه جاي گرفت.

پس از آن به واسطه مصوبه شورای عالی اداری تمام وظایف این معاونت در وزارت ارشاد به «سازمان ایرانگردی و جهانگردی» منتقل شد تا در قالب یک سازمان فعالیت کند.

این سازمان، شورای عالی داشت به نام شورای عالی ایرانگردی و جهانگردی که بر اساس ماده ۲ قانون توسعه صنعت ایرانگردی و جهانگردی مصوب ۱۳۷۰مجلس شکل گرفته بود و ۷ وزیر به ریاست معاون اول رئیس جمهور با حضور تعدادی صاحب نظر ترکیب این شورا را تشکیل می‌دادند.

سال ۸۲ نمایندگان مجلس شورای اسلامی قانونی را تصویب کردند که سازمان میراثفرهنگی و گردشگری تشکیل شود و این سازمان زیر نظر رئیس جمهور فعالیت کند که از این پس شورای عالی ایرانگردی و جهانگردی هم برچیده شد.

سال ۸۵ شورای عالی اداری هم مصوب کرد که سازمان صنایع دستی هم از وزارت صنایع جدا و به سازمان میراثفرهنگی و گردشگری الحاق شود.

در حال حاضر ۹۱ نماینده مجلس شورای اسلامی در حالی طرح الحاق مجدد سازمان میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به وزارت ارشاد را امضا کرده‌اند که این طرح ۳ سال پیش هم در مجلس مطرح شد و رأی نیاورد.

همان زمان هم نمایندگان مردم در مجلس عدم پاسخگویی مشایی؛ رئیس وقت سازمان و دست بسته مجلس در نظارت بر عملکرد این سازمان را دلیل مطرح شدن این طرح عنوان کردند طرحی که هفته‌ها از مجلس وقت گرفت با همان دلیل تکراری دوباره زنده شده است.

۷ ماه کار کارشناسی برای تبدیل میراثفرهنگی به معاونت رئیس‌جمهوری
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

یادآوری این نکته خالی از لطف نیست که در زمان جدا شدن سازمان میراثفرهنگی از وزارت ارشاد، ۷ ماه کار کارشناسی با خدمات مشاوره انجام شد که سوابق آن هم در ریاست جمهوری موجود است. آن زمان هم کلی از وقت مسئولان صرف این موضوع شد اما واقعاً اگر کار کارشناسی صورت می‌پذیرد چطور هر از گاهی مسئولان با بازگشت به عقب به دنبال رفع خطا هستند؟

آیا این منطقی است که ۸ سال از تشکیل یک سازمان که در اکثر کشورهای دنیا در حد یک وزارتخانه مجزا است، بگذرد و ما برای اینکه اهرم نظارتی قوی نداریم سطح آن را در حد یک معاونت وزارتخانه تنزل دهیم؟

اکثر نمایندگان مجلس که طرح ادغام میراثفرهنگی و وزارت ارشاد را امضا کرده‌اند به موضوع سیاسی‌کاری‌های اخیر در این سازمان اشاره داشته‌اند به اعتقاد آنها رؤسای سال‌های اخیر این سازمان، به مجلس پاسخگو نبوده‌اند.

آیا کسی حق تحقیق و تفحص را از مجلس گرفته است؟
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

امضا کنندگان طرح ادغام معتقدند اگر سازمان میراثفرهنگی توسط معاون رئیس جمهور اداره شود مجلس نمی‌تواند نظارت داشته باشد اما پرسش این است که آیا کسی از مجلس حق تحقیق و تفحص را گرفته بوده است؟ آیا این درست است که به خاطر عدم پاسخگویی‌های مشایی و بقایی در این سازمان، کل سازمان میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تاوان بدهد؟ آیا بهتر نیست اگر ضعفی در قانون وجود دارد که مجلس از معاون رئیس‌جمهوری که رئیس یک سازمان است نمی‌تواند جواب بخواهد به جای تنزل یک سازمان، بندی از قانون اصلاح شود؟

سازمان میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری طی این سال‌های اخیر به اندازه کافی با سیاسی بازی‌های رؤسایش در رسیدن به اهداف خود در جا زده است و آنچه بیش از پیش کارشناسان این سازمان فرهنگی را نگران می‌کند این است که ادغام این سازمان عریض و طویل در یک وزارتخانه عریض و طویل‌تر، شاید نمایندگان مجلس را به پاسخهایشان برساند اما این پاسخ‌ها را از وزیری دریافت خواهند کرد که میراثفرهنگی و گردشگری اولویت چندم آن خواهد بود.

اگر اقدام چشمگیری در این سازمان انجام نشد با ادغام آن در وزارت ارشاد هم دیگر قطعاً اقدامی انجام نمی‌شود وزارت ارشاد اگر در پرداختن به موضوعات سینما، کتاب، رسانه و … وقتی اضافه آورد سراغی از تخریب میراثفرهنگی و وضعیت رشد گردشگری هم خواهد گرفت.

وزارت ارشاد برای جامعه امروز و سازمان میراث‌فرهنگی برای دیروز است
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

اسدلله عباسی؛ ‌ رئیس فراکسیون گردشگری مجلس که جزء مخالفان این طرح است، می‌گوید: از این طرح حمایت نمی‌کنم ولی وضع موجود سازمان میراثفرهنگی هم قابل دفاع نیست. دولت باید برای سازمانی به این عریض و طویلی، با این همه قلمروی کاری رئیسی بگذارد که از توانمندی برخوردار باشد. وضعیت فعلی نشان می‌دهد نگاه دولت به این سازمان، کوچک نگر است اما اگر مجلس این سازمان را به وزارت ارشاد بدهد، آن را کاملاً خرد کرده، چون به معنی حذف تدریجی این سازمان خواهد بود.

این نماینده مجلس معتقد است که " وزارت ارشاد مربوط به مسائل روز و فعلی جامعه است ولی میراثفرهنگی مربوط به گذشته‌ها است. "

عباسی تأکید می‌کند: مجلس نباید صورت مسئله را پاک کند، درست است که کارهای این سازمان مدتهاست بر زمین مانده، ولی تغییر در ساختار این وزارتخانه، راهکار نهایی نیست. نظارت مجلس هم فقط این نیست که در عزل و نصب مدیران نظر بدهد.

خیلی لطمه‌ای به میراثفرهنگی نمی‌خورد
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

صمد فدایی؛ عضو کمیسیون اجتماعی مجلس از موافقان این طرح با یادآوری اینکه زمانی سازمان میراثفرهنگی جزئی از وزارت ارشاد بوده است، می‌گوید: وقتی سازمان میراثفرهنگی در مجموعه یک وزارتخانه و در قالب یک معاونت قرار می‌گیرد به راحتی می‌شود بر عملکرد مدیران نظارت داشت و مدیران قوی را از وزیر انتظار داشت در این صورت طبیعتاً‌ کارها بهتر انجام می‌شود.

وی با شاره به اینکه ادغام میراثفرهنگی و وزارت ارشاد نیز مشکلات خود را دارد، تأکید می‌کند: به اعتقاد من خیلی لطمه‌ای به میراثفرهنگی نخواهد خورد و اتفاق خاصی نمی‌افتد بلکه باعثتقویت سازمان می‌شود.

میراثفرهنگی حیاط خلوت آقایان برای گرفتن پست بود
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس می‌گوید: در دوره‌های قبل برای انتصاب مدیران توجه نشده بود و سازمان میراثفرهنگی به عنوان یک حیاط خلوت برای برخی از مدیران که قرار بود مسئولیت سیاسی بگیرند واگذار می‌شد تا اینکه افراد متخصص و کسانی که کار کرده‌اند به کار گمارده شوند.

مهرداد بائوج لاهوتی؛ ‌ عضو فراکسیون گردشگری مجلس نیز با اشاره به اینکه بسیاری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اعلام عدم رضایتشان از فعالیت‌های سازمان متولی میراثفرهنگی یکی از دلایل این امر را ساختار فعلی سازمان و عدم پاسخگویی به فعالیت‌های خود می‌دانند، تصریح می‌کند: اگر سازمان متولی میراثفرهنگی زیر نظر یکی از وزارتخانه‌ها قرار گیرد، نمایندگان می توانند به راحتی از ریاست آن در خصوص فعالیت‌ها و عملکرد سازمان پرس‌وجو کنند و مورد پیگیری قرار دهند.

میراثفرهنگی با ادغام در ارشاد " ذبح " می‌شود
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

حجت‌الاسلام موسی قربانی؛ عضو کمیسیون قضایی مجلس با بیان اینکه تردیدی نیست اتفاقات ناخوشایندی در سازمان میراثفرهنگی توسط رؤسای آن که در چارچوب عمل نمی‌کردند رخ می‌داده است، ‌ می‌گوید: اما راه‌حل جلوگیری از این اتفاقات ناخوشایند، ادغام این سازمان با یک وزاتخانه نیست.

وی دو راه حل را برای این موضوع مطرح می‌کند که یکی مطرح کردن موضوع با رئیس‌جمهور است که تلاش شود افرادی در رأس این سازمان قرار گیرند که عرض و طول آن‌ها با نظام اسلامی هماهنگ باشد، از سوی دیگر اگر با صحبت نمایندگان با رئیس‌جمهور مشکل برطرف نشد به عنوان تیر آخر مضوع ادغام مطرح شود.

حجت‌الاسلام قربانی با توجه به اهمیت جایگاه میراثفرهنگی بر این اعتقاد است که با ادغام میراثفرهنگی در ارشاد، این سازمان " ذبح " می‌شود.

مجلس از اهرم نظارتی موجود هم استفاده نکرده است
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

در حالی‌که مسئولان سازمان میراثفرهنگی اعلام می‌کنند که رئیس قبلی سازمان میراثفرهنگی حداقل ۲۰۰ جلسه خصوصی و عمومی با نمایندگان مجلس داشته است، باید یادآوری کرد که مجلس ۳ اهرم نظارتی دارد؛ " طرح پرسش "، " استیضاح " و " تحقیق و تفحص ". که " تحقیق و تفحص " حق مجلس برای پاسخگویی به ابهامات موجود درباره سازمان تحت نظر معاون رئیس‌جمهور است.

اما چرا در این ۸ سالی که سازمان میراثفرهنگی و گردشگری شکل گرفته است تحقیق و تفحصی از آن انجام نشده است؟ چرا نمایندگانی که از نبودن اهرم نظارتی برای نظارت بر عملکرد سازمان میراثفرهنگی و گردشگری گله دارند از اهرم موجود که تحقیق و تفحص است یک بار هم استفاده نکرده‌اند؟

مجلس به تازگی با داغ‌شدن موضوع افشای تخلفات مشایی و بقایی همزمان با بررسی طرح ادغام میراثفرهنگی و ارشاد، ‌ موضوع تحقیق و تفحص از این سازمان را هم در حال پیگیری دارد، تحقیق و تفحصی که انتظار می‌رفت پیش از آنکه همه چیز در فضای رسانه‌ها علنی شود توسط مجلس باید صورت می‌پذیرفت.