به گزارش افکارنیوز، اجلاس ارتقای توانمندی‌های شورای فرهنگ عمومی کشور صبح امروز با حضور علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور، حجت الاسلام سید رضا تقوی رئیس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه و حجت الاسلام سالک رئیس کمیته فرهنگی مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
در این اجلاس علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با اشاره به موضوع فرهنگ عمومی اظهار داشت: فرهنگ تعیین کننده چگونگی تفکر و احساس اعضای جامعه به آن است. در عین حال راهنمای اعمال انسان‌ها و معرف جهانبینی آنها در زندگی است.
جنتی افزود: دامنه و ابعاد مفهومی که ما از آن می‌گیریم آنچنان وسیع است که نمی‌توان این موضوع را در قالب تعریف مشخصی بیان کرد و وقتی که به بحثهای جامعه شناسان در این زمینه مراجعه می‌کنیم تعریف های زیادی را می‌توان یافت که در مجموع به آنها می‌توان متوجه شد که فرهنگ چیزی جز ارزش‌ها اعتقادات، باورها، منش‌ها، خصائل و هنجارها و ادبیات و هنر و معماری است. در این میان فرهنگ عمومی به معنای فرهنگی غایی است که در میان عامه مردم رسوخ کرده است.
وی ادامه داد: فرهنگ عمومی در حوزه ای قرار می گیرند که عقاید، ارزش ها و جلوه های اساسی جامعه در آن جا می‌گیرد به همین خاطر می‌توان آن را یک مجموعه منسجم از ارزش ها و عقاید و رسومی دانست که متعلق به یک قوم است و همه فعالیت هایی را که مبتنی بر اندیشه و آداب آنهاست و نیاز بشری را برآورده می کند آن را شکل می دهند.
جنتی ادامه داد: به همین خاطر فرهنگ را باید یک پدیده عام دانست و هیچ فردی را نمی توانیم بیابیم که آن را در درون خود نداشته باشد با این تفاوت که هر کدام از اقوام مختلف نوعی از هنجارهای سازنده آن را شکل داده اند که ما امروز به آنها خرده فرهنگ می گوییم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: در یک جامعه بزرگ یک ملت و یک قوم بسیاری از ارزش ها باورها و معیارها را در درون خود سامان داده اند که از آنها یک کل اجتماعی می آید که از آن به فرهنگ عمومی تعبیر می کنیم. شخصیت اجتماعی مردم در فرهنگ عمومی آنها خلاصه می شود و اهداف کیفیت و مسیر حرکت آنها به سمت تعالی و زوال را می توان در آن شناخت. به تعبیر دیگر فرهنگ عمومی بنیان یک ملت است و مانند ریشه درختی شیره خام را از خاک گرفته و به ساقه می رساند.
جنتی ادامه داد: جامعه شناسان می گویند خانواده ها در سایه فرهنگ عمومی رشد و بالندگی دارد و این خانواده است که باید با این ابزار با واحدهای دیگر اجتماع ارتباط برقرار کند در نتیجه وقتی نهاد خانواده در یک بستر سالم و غنی و پربار رشد می کند طبیعتا سلامت و نشاط جامعه نیز از آن حاصل می شود.
جنتی در ادامه با اشاره به مجموعه عواملی که موجب رشد فرهنگ عمومی می شود گفت: رسانه‌ها و فضای مجازی در این زمینه نقش به سزایی دارند و مسئله رشد و ارتقای آنها برعهده همه اندیشه ها و اصحاب فکر است همچنین موضوع اقتصاد فرهنگ نیز نقش موثری در ارتقای فرهنگ عمومی دارد به هر اندازه که این مسئله با افزایش روبرو شود استقلال فرهنگی بیشتر می شود و به رشد جامعه کمک می کند و در مقابل آسیب های فرهنگی بسیاری را در جامعه می توان ناشی از وضعیت اقتصادی بدانیم.
جنتی در همین زمینه به مسئله بیکاری اشاره کرد و گفت: ما در حاشیه شهرها جوانان مستعد زیادی آماده به خدمت داریم که جای مشخصی برای کار و خدمت رسانی ندارند در نتیجه به ناهنجاری هایی مانند سرقت مواد مخدر فساد و مشکلات دیگر روی می آورند.
یکی از الگوهای مناسب برای تهاجم فرهنگی تاکید بر خانواده است
وی در ادامه به مسئله ساختارها و نهادهای اجتماعی از جمله خانواده در رشد فرهنگ عمومی اشاره کرد و گفت: خانواده نخستین خانه ای است که به آموزش و تربیت می پردازد و یک سبک زندگی سالم و نظم اجتماعی را به مخاطب ارائه می‌کند. یکی از الگوهای مناسب برای تهاجم فرهنگی تاکید بر خانواده است امروزه ما در شرایطی هستیم که رسانه ها به معنای آن و برخی دیگر در قالب هایی مانند کالاهای قاچاق فرهنگی مانند کتاب فیلم و بازی های رایانه ای در حال تهاجم به ما هستند.
وزیر ارشاد تصریح کرد: هدف همه آنها این است که رفتارهای اجتماعی و فردی ما را تغییر دهند حتی به دنبال تغییر نوع لباس و غذای ما هم هستند و کشورهای اطراف ما لباس های سنتی عموما و به تدریج از دست رفته و پوشش قالب کت و شلوار و کروات شده است در کشورهای عربی عموما پوشش دشداشه‌های بلند عربی بود به تدریج وضعیت تغییر کرد. به دنبال این تغییرات رفتارهای اجتماعی ما هم تغییر می‌کند و به همین خاطر است که معتقدیم مدیریت و سامان دادن به جاذبه های فرهنگی در رشد و انحطاط فرهنگ عمومی تاثیر دارد.
جنتی تصریح کرد: امروزه کشورهای جهان سومی زیادی وجود دارند که ما روزی آنها را وحشی و عقب افتاده می‌دانستیم اما با مدیریت درست توانسته اند به جایی برسند که ما به آن نرسیده ایم. ما در کشورمان فناوری را پذیرفته‌ایم اما فرهنگ آن را نداریم و همه اینها به دلیل نداشتن آموزش و مدیریت است.
جامعه افسرده طبیعتا رشد فرهنگی هم ندارد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین به مسئله سلامت و نشاط در جامعه اشاره کرد و گفت: جامعه افسرده و بدون روحیه و ناامید طبیعتا رشد فرهنگی هم ندارد به همین خاطر همه دستگاه ها باید تلاش کنند تا نشاط در جامعه ایجاد شود که این نشاط هم با ورزش همگانی و هم نشاط جسمی و هم با نشاط روحی حاصل می شود.
جنتی در ادامه به اهمیت مسئله اسیب شناسی ریشه‌های ضعف فرهنگی کشور اشاره کرد و گفت: ما همه پدیده‌های منکر را می‌شناسیم و به دنبال زائل کردن آن از جامعه هستیم مثلا بحثحجاب را در نظر بگیرید منکری به نام بدحجابی داریم اما هرگز از خودمان پرسیده‌ایم که بعد از سی و چند سال از پیروزی انقلاب چرا نتوانسته ایم این مسئله را حل کنیم؟
چرا در ترویج حجاب در ۳۰ سال گذشته پسرفت داشته‌ایم؟
وی افزود: همه دختران کمتر از ۳۰ سال ما در دامان انقلاب و ما بزرگ شده‌اند پس چرا هرچه بیشتر زمان می گذرد در حل این مسئله افت بیشتری داریم آن هم با وجود این همه دستگاه های فرهنگی؟ به نظر من مسئله در این است که ما ریشه ها را نمی‌شناسیم که اگر می‌شناختیم در روش هایمان برای مقابله با این منکر تجدید نظر می‌کردیم و باور دارم که شورای فرهنگ عمومی جایی است که می تواند در این زمینه کاری انجام دهد.
وی ادامه داد: شرط انجام چنین اصلاحاتی داشتن فکر و شناخت ثابت است تا بتوانیم به کمک آن منکرات را آسیب شناسی کنیم و راه حل هایی که مورد قبول اکثریت نخبگان باشد پیدا کنیم. مثلا در موضوع مواد مخدر میزان هزینه کرد ما برای محافظت از مرزهایمان مشخص است اما به همان اندازه نگاه کنید فعالان در این زمینه را اعدام کرده یا در نوبت اعدام داریم باید ببینیم که روش های اعمال شده از سوی ما چقدر درست بوده که وضع چنین است؟
جنتی در همین زمینه گفت: آفت مهم ما در حوزه تصمیم و اجرا، بدون شناخت عمل کردن است که موجب شده برخی از تصمیمات ما سطحی شود برخی فکر می‌کنند فرهنگ عمومی حوزه تخصصی نیست در حالی که این حوزه تخصصی تر و حساس‌تر از سایر بخش هاست اولا با خانواده سرو کار دارد و دوما هر تغییری که در آن رخ دهد به تدریج نهادینه شده تا سال ها ادامه می یابد.
اسلام برای فرهنگ عمومی برنامه دارد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به ریشه های اسلامی فرهنگ عمومی در کشور گفت: بخش عمده ای از مسائل اسلام اجتماعی است و به همین خاطر می توانیم بگوییم اسلام هم برای فرهنگ عمومی برنامه دارد.
جنتی تصریح کرد: سیره پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین همگی در جهت اصلاح نوع روابط اجتماعی افراد است وقتی اسلام از پاکی و درستی حق جویی سخن می گوید برای اصلاح رفتارهایی است که در فرهنگ عمومی می گنجد به همین خاطر وظیفه عمده ما به عنوان اعضای شورای فرهنگ عمومی این است که بتوانیم الگوی مناسبی را با این ابزار به جامعه ارائه کنیم که هم با فطرت جامعه هماهنگ باشد و هم بتوان آن را از طریق گروه های مرجع ترویج کرد.
وی ادامه داد: وظایف شورا به طور عام از سوی شورای عالی فرهنگی تدوین و ابلاغ شده و اگر دوستان آن را ملاحظه کنند و برایش اولویت تعیین کنند می توانیم به خیلی از اهداف نزدیک شویم اگر ما تنها به مسائل روزمره بپردازیم عملا گرفتار مسائل حاشیه ای خواهیم شد.
