به گزارش افکارنیوز، وبسایت خبری نفت ایرانی در گزارشی که منتشر کرده است ضمن بازنشر تصاویری دیده نشده از بازدید رهبر معظم انقلاب اسلامی از یارد ساخت دکل ایران خزر در سال ۱۳۷۳ گزارشی کامل از چرایی تدوین طرح ساخت این دکل منتشر کرده است.
این سایت نوشته است: بیژن زنگنه وزیر نفت که چهارشنبه شب گذشته در برنامه تلویزیونی گفت و گو حضور یافته بود در پاسخ به پرسش مجری که درباره وضعیت کشف نفت و گاز دریای خزر سئوال می کرد گفت: دکل ایران خزر که در ترکمنستان است و ساخت آن از اول اشتباه بود به این دلیل که آبهای ایران عمیق است و این دکل برای آبهای کم عمق ساخته شده است.
گزارش نفت ایرانی خاطر نشان می کند: اما واقعیت دکل ایران خزر چیست و آیا این دکل جزو اشتباه های بزرگ صنعت نفت ایران است؟ یا به قول وزیر ساخت آن از ابتدا اشتباه بود؟
در سالهای پایانی جنگ ایران و عراق و به دلیل افزایش حملات رژیم عراق به تاسیسات نفتی ایران مجموعه ای از طرح های صنعتی با هدف به حداقل رساندن آسیب دیدگی تاسیسات نفتی به اجرا درآمد؛ در گام نخست و به دلیل نزدیکی تلمبه خانه گوره به خطوط حملات هوایی، ایجاد یک خط لوله و مسیر جدید صادرات نفت از بندر امام حسن و سپس طرح معروف انتقال نفت کشتی به کشتی ان هم در نواحی دورتر خلیج فارس و نزدیکی تنگه هرمز به اجرا در آمد؛ این مجموعه طرح ها که در قالب طرح عملیات محرم معروف شد باعثایجاد تفکری در میان مدیران نفتی شد که بتوانند شریان صادرات نفت را دورتر از خطوط اصلی نبرد ایجاد کنند، با
تسلیح عراق به هواپیماهای میراژ و موشک های هوا به دریای سوپراتاندارد و ایجاد قابلیت پروازهای دور توسط نیروی هوایی عراق، نخستین نفتکش های ایران در نزدیکی جزیره سیری یعنی حدود هزار و دویست کیلومتر دورتر از خط اول نبرد هدف قرار گرفتند و مشخص شد که احتمالا خلیج فارس تا پایان جنگ برای صادرات نفت پایدار امنیت چندانی ندارد.
در همان زمان و به دلیل اینکه برآورد دستگاه های اطلاعاتی از احتمال تداوم طولانی مدت جنگ ایران و عراق حکایت میکرد و خلیج فارس نیز از ضریب امنیت کمی در حوزه صادرات نفت برخوردار بود طرح محرمانه ای در وزارت نفت ایران با عنوان " طرح خزر " کلید خورد و قرار بود با سرعت دادن به عملیات اکتشاف و تولید نفت خزر امکان ایجاد جریانی از صادرات نفت در منطقه ای دور از خطر حملات هوایی عراق ایجاد شود.
تدوین عملیات طرح خزر تقریبا تا آخرین ماه های جنگ به طول انجامید و پس از پایان جنگ نیز این طرح به کار خود ادامه داد؛ کار ساخت اولین دکل حفاری ایران در دریای خزر در وزارت نفت به مجموعه مهندسی و طرح های وزارت نفت سپرده شد و شرکت راماراپالای فنلاند نیز شرکت صدرا را در ساخت آن کمک کرد، هرچند پس از ساخت برخی ایرادهای ناشی از محاسبات مهندسی در آن مشهور بود اما در نهایت با اصلاح ایرادهای آن، دکل ایران خزر برای حفاری در آبهای کم عمق خزر آماده شد؛ دکلی که امروز با نام ایران خزر می شناسیم در حقیقت محصول تفکر مدیریت جهادی وزارت نفت ایران در سالهای پایانی دهه ۶۰ و ابتدای دهه ۷۰
است و زمانی که ساخت این دکل به پایان رسید از آنجا که یکی از طرح های مهم جهادی ایران محسوب می شد مقام معظم رهبری در سال ۱۳۷۰ شخصا جهت بازدید و افتتاح آن به منطقه بهشهر تشریف آوردند.
این دکل از همان سال؛ کار حفاری در آبهای ساحلی ایران را آغاز کرد اما خیلی زود مشخص شد که آبهای ساحلی ایران فاقد ذخایر هیدروکربنی است و برای اکتشاف ذخایر جدی باید در مناطقی با عمق بیش از ۵۰۰ متر عملیات حفاری را آغاز کرد.
پس از مدتی و به دلیل فقدان اطلاعات کافی از ذخایر نفتی ایران در خزر و نیز به دلیل پیچیده تر شدن اوضاع رژیم حقوقی خزر، دکل یادشده بدون استفاده در ساحل مازندران باقی ماند تا این که عاقبت در زمان وزارت آقای زنگنه در وزارت نفت با تاسیس یک مجموعه جدید حفاری در داخل شرکت ملی نفت تحت عنوان حفاری شمال، این دکل جزو مایملک شرکت تازه تاسیس قرار گرفت و مدتی بعد نیز در خلال نخستین رایزنی های وزارت نفت برای حضور در آبهای خارج از ایران، حفاری شمال با دکل ایران خزر به عنوان پیمانکار ایرانی شرکت دراگون برای کار در بلوک های دریایی شرق خزر راهی آبهای ترکمنستان شد و تا به امروز این
دکل تنها سازه صنعتی است که در خارج از آبهای سرزمینی و حاکمیتی ایران پرچم جمهوری اسلامی را در اهتزاز درآورده است.
این دکل به جز ارزآوری برای کشور تنها نماینده صنعت نفت ایران در خارج از مرزهای کشور و تنها محصول و دستاورد عینی طرح جهادی " خزر " است که یادگاری از تفکر مدیریت جهادی سالهای جنگ است با این حال چه اتفاقی افتاده است که وزیر نفت امروز ایران، ساخت این دکل را از ابتدا اشتباه خطاب می کند؟ آیا وزیر نفت ایران از این موضوع مطلع نیست که این دکل تنها سازه دریایی دارای پرچم ایران در خارج از مرزهای کشور است؟ آیا ممکن است وزیر نفت به دلیل جهت گیری های اخیرش نسبت به مدیرعامل شرکت مالک این دکل، اصل و اساس ساخت این دکل را زیر سئوال برده باشد؟؟؟ به راستی نوع نگاه و دیدگاه های مدریتی
حاکم بر وزارت نفت نسبت به مایملک صنعتی کشور با چه معیارهایی شکل می گیرد؟
با این حال و اگرچه وزیر نفت ساخت این دکل را از اساس اشتباه خطاب کرد اما حتی تکرار حرف های وی نیز نمی تواند مانع این حقیقت باشد که دکل ایران خزر یکی از ممتازترین دستاوردهای صنعتی کشور است.
پیک نفت: اگرچه در ماه های اخیر برخی مدیران وزارت و شرکت ملی به دلیل فقدان احتمالی التزام یا به دلیل جهل مضاعف، بیگانه بودن خود با برخی اندیشه های رهبری را نشان داده اند اما این سخنان به راستی از وزیری با این سطح حضور در مراتب عالی مدیریتی کشور بعید بوده است و امیدواریم این سخن جناب وزیر ناشی از سرعت برنامه زنده تلویزیونی و فقدان امکان تشریح جزییات در حین پخش برنامه بوده و اینگونه تفسیر شده باشد.
منبع: پیک نفت
