به گزارش افکارنیوزبه نقل از الوقت، به طور کلی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، زمانی که جهانی کردن نسل کشی ارمنیان، به منزلۀ مهم ترین مسئله در دستور کار سیاست خارجی ارمنستان و دیاسپورای ارمنی قرار گرفت، فرایند شناسایی نسل کشی ارمنیان از سوی جامعۀ جهانی پیشرفت های چشم گیری را شاهد بود، به ویژه اینکه این موضوع حتی در سطوح دولتی نیز در دستور کار کشور های گوناگون قرار گرفت.

در این میان نکته حائز اهمیت فرصت‌ها و چالش‌های این شناسایی برای دو طرف یعنی ترکیه و ارمنستان می‌باشد. به موازات فرصت‌ها و مزایای قابل توجه این مساله برای ارمنستان، تبعات و چالش‌های پیش‌رو برای ترکیه نیز قابل تفسیر می‌باشد. شناسایی رسمی نسل کشی ارمنیان از سوی جامعه جهانی ضمن آنکه قدرت و صلاحیت دستگاه دیپلماسی ارمنستان را در دفاع از منافع حیاتی خود نظیر حل مناقشه قراباغ مستحکمتر ساخته؛ می تواند فشارها و محاصره اقتصادی و سیاسی تحمیل شده از سوی ترکیه طی بیست و پنج سال گذشته را بی اثر نماید، اما مهمترین فاکتور در صورت شناسایی جهانی نسل کشی، محتمل بودن افزایش قدرت دستگاه حقوقی و قضایی ارمنستان در دادگاه های بین المللی در طرح دعاوی خواهد بود. در همین راستا تاکنون ٢٢ کشور، آمریکای لاتین، اروپایی و آسیایی نسل‌کشی ارمنیان را به رسمیت شناخته اند. سال گذشته نیز مجمع بین المللی پارلمان اروپا از کشور های عضو اتحادیه اروپا خواسته بود، نسل کشی ارمنیان را مورد شناسایی رسمی قرار دهند.

در بند ٧٧ این گزارش آمده است، پارلمان اروپا در آستانه یکصدمین سالگرد نسل کشی ارمنیان از کلیه دولت های عضو اتحادیه اروپا می خواهد، نسل کشی ارمنیان را مورد شناسایی رسمی قرار داده و نهادهای وابسته به اتحادیه اروپا را تشویق به مساعدت در امر شناسایی این نسل کشی کنند. در همین راستا چهارشنبه ٢۶ فروردین ١٣٩۴ پارلمان اتحادیه اروپا قطعنامه جدید شناسایی و محکومیت نسل کشی ارمنیان را که به امضای کلیه گروه های سیاسی پارلمان اروپا رسیده بود به رای گذاشت و با اکثریت قریب به اتفاق آراء به تصویب رساند. تصویب این قطعنامه، از آن جهت مهم می‌نماید که طی سالیان گذشته مسئله نسل کشی ارمنیان در پارلمان اتحادیه اروپا بر پایه قوانین حقوقی مطرح نمی شد، ولی این بار به نظر می رسد این قطعنامه بر پایه مبانی حقوقی مطرح و به تصویب رسیده است، که می تواند به زیان ترکیه و به نفع ارمنستان تمام شود.

در این قطعنامه پارلمان اروپا از ترکیه خواسته است قتل عام ارامنه در زمان امپراتوری عثمانی را که پیش از آن در سال ١٩٨٧ به رسمیت شناخته بود به عنوان نسل کشی به رسمیت شناسد، با تاریخ خود روبرو شده و به روند آشتی بین دو ملت کمک کند. همچنین تصویب این قطعنامه احتمال عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را به شدت کاهش داده و روابط آنکارا و کشورهای اروپایی را بیش از پیش دچار کدورت می‌نماید. همچنانکه اولین واکنش و نشانه های آغاز کدورت را در اظهارات اردوغان در آستانه رای گیری درباره این قطعنامه می‌توان مشاهده کرد با این عنوان که: ترکیه این قعطنامه را نادیده می گیرد.

مهمترين و اصلي ترين تبعات شناسايي جهاني نسل كشي براي تركيه را شايد بتوان ترس از محكوميت در دادگاه هاي بين المللي و پرداخت غرامت و اعاده اموال مصادره شده ارمنيان و سرزمينهاي ارمنستان دانست. ضمن اينكه ترس دولت از مواجه شدن با جامعه تركيه خصوصا ملي گراهاي افراطي و همچنين رودررويي با آن دسته از روشنفكران، متفكرين و احزاب مخالف مزيد برعلت شده تا بر نگرانيهاي تركيه در مواجهه با اين مساله افزوده شود. نگراني از تبعات و چالشهاي پيش گفته موجب شده كه دولت رجب طيب اردوغان با برخورداري از ابزار فشار اقتصادي و يادآوري اين موضوع كه تركيه متحد استراتژيك آمريكا و كشورهاي اروپايي در منطقه است، تلاش نمايد با استفاده از اين اهرم ها، آمريكا و بسياري از دول اروپايي را به قطع رابطه در صورت به رسميت شناختن نسل كشي ارمنيان تهديد كند. منتها روند پرشتاب اتفاقات به وقوع پيوسته احتمال اينكه دولت تركيه بتواند نسل كشي ارمنيان و نگاه ويژه جامعه جهاني اهداف خود را در اين زمينه محقق سازد، دور از انتظار مينمايد.