به گزارش افکارنیوز، نباید به صورتی تصنعی تصور کرد که «مدرن کردن» مناسک مثلاً جشنوارهای کردن یک جشن مذهبی، یا رسانهای کردن یک عزای مذهبی، سبب تقویت آن میشود!
او میافزاید: اتفاقاً به نظر من این امر آن موقعیت را از وضعیت «واژگونی» و «تعلیق» خارج کرده و به عبارت دیگر آن را سکولاریزه کرده و قدرت تقدس را از آن میگیرد.
فکوهی در ادامه میگوید: اینکه پرسیدهاید چه باید کرد که چنین نشود؟ به نظرم یک راه مشخص و واحد وجود ندارد. اما در دوران ما و چارچوبهای جهانی که در آن زندگی میکنیم به نظر من مهمترین راه، دور نگه داشتن این مناسک از تعلقات مادی، امتیازات اجتماعی و تبدیل شدن آنها به ابزارهایی برای مقاصد مادی و غیر قدسی است.
از کنایه مبهم جشنوارهای بودن یک جشن مذهبی که بگذریم این سؤال وجود دارد که مگر رسالت رسانه جز تبیین حقیقت و پیش چشم آوردن واقعیتها است که ورود آن به عرصهی مناسک مذهبی سبب بروز ضعف در انجام آن مناسک شود؟!
و آیا جز این است که رسانه معدن تغذیه افکار یا همان دانشگاه عمومی است که در بیان درست و غلط، مختار و البته در ساحت تفکر اسلام ملزم به بیان خوبیها و ذمّ بدیهاست؟!
وانگهی آیا پر واضح نیست که بیان اصولی و مدلل قدسی بودن مناسکی همچون محرم و عاشورا، عید غدیر، ایام شهادت ائمه، ماه رمضان، روز عرفه و … به رسوخ دادن صحیح این تفکر قدسی به ساحت افکار عمومی و تربیت صحیح انسانها منجر میشود؟!
فیالواقع مشخص نیست آقای فکوهی مسئله سکولاریزه شدن مناسک در پی رسانهای شدن آنها را با چه استدلالی ثابت میکند(اگر از اساس اثبات شدنی باشد!) و با چه بیان و استقرائی از این میگوید که این امر قدرت تقدّس را از ایامالله میگیرد؟!
همچنین است که به عنوان شاهد مثال میتوان جامعه ایران فعلی را تصور کرد در حالی که مثلاً ایام عاشورا و شهادت حسینبنعلی(ع) در رسانههای آن هیچ نمودی ندارد و شهروندان در صبح روز دهم محرم هر سال که از خواب بیدار میشوند؛ نه اثری از روز عاشورا در تلویزیون ببینند، نه در فضای مجازی و خبرگزاریها و نه در روزنامهها.
تصور فرضی این مسئله شاید بتواند غلط بودن مذمت رسانهای شدن ایام مذهبی و مناسک را بیشتر آشکار کند!
باید اشاره کرد که در کنار معنای مذکور؛ جریانی رصد شده نیز وجود دارد که بر شخصی شدن هرچه بیشتر مناسک و شعائر مذهبی تأکید دارد.
جریانی که تسلیم تئوری جهانیسازی آمریکاست و اتفاقاً بر زنده ماندن مناسک در هر دین و آیینی تأکید دارد اما در جانمایهی کلام چهرههای خود قصدی خواسته یا ناخواسته دارد مبنی بر اینکه شعائر تأثیرگذار را از درون تهی کند و بویژه درباره تفکر شیعه کاری کند که جهاد و شهادت و مقاومت و ولایت، به بهانههایی مثل تظاهر، خشونت، حکومتی بودن و قدیمی بودن از جان ایامالله و شعائر و مناسک مذهبی حذف شود تا به قول ضربالمثلی قدیمی، صرفاً مشتی پوست گردو بر روی میز باقی بماند.
مجدداً تأکید میشود که اتفاقاً با اشاره به وجود مفاهیمی همچون تریبون نماز جمعه، نمازهای جماعت و منبر در تفکر شیعی؛ اثبات میشود که مبحث رسانهای شدن در تکریم شعائر و مناسک بسیار حائز اهمیت و حیاتی است و حذف آن از ساحت ایامالله، ضرر و خسرانی جبران ناشدنی خواهد بود.
شناسه خبر:
۴۲۹۸۶۱
رسانهای شدن مناسک مذهبی را سکولار میکند!
ناصر فکوهی، از استادان جامعهشناس، اخیراً در بخشی از گفتوگوی خود با روزنامه اعتماد، اظهار کرده است:
۰