تفاوت قیام امام سجاد(ع) با قیام امام حسین(ع)

سرویس مذهبیافکارخبر- آغاز امامت حضرت سجّاد(ع) با شدّت یافتن انحراف خاندان بنى امیّه همراه بود و از این رو، روزگار آن امام همام(ع) را مى ‏توان داراى حسّاسیّتى ویژه دانست. پنج تن از امویان در سال‏هاى‏ زندگى امام سجّاد به حکومت رسیدند: یزید بن معاویه، معاویة بن یزید، مروان بن حکم، عبدالملک مروان و ولید بن عبد الملک.

شیوه برخورد امام با حاکمان اموى به گونه ‏اى بود تا بیدادگرى و ستمکارى آنان نزد مردم آشکار گردد. امام(ع) با تدبیر و سیاستى ویژه تعالیم راستین اسلام را مى ‏گسترانید.

تدبیر امام سجّاد(ع) بر دو محور استوار بود:

الف. برافروختن آتش احساس گناه در قلب مردم و بیدار ساختن وجدان دینى آنان.
تنها گذاشتن امام معصوم(ع) و تن دادن به حکومت جور، گناهى بود که امام همواره از آن سخن مى‏ گفت و در خطبه‏ ها و اعلامیه ‏هاى عمومى خویش، مردم را از آن هشدار مى‏ داد.

ب. طرح و اجراى برنامه‏ هاى فکرى و عقیدتى و برانگیختن احساسات روحى و روانى مردم که به تقویت انگیزه‏ ها و گرایش‏هاى دینى مى ‏انجامید.
برپا ساختن مراسم عزاى حسینى(ع)، گریستن بر امام حسین(ع) و تشویق مردم بدین کار، آموختن ادعیه و مناجات روح بخش و پرمغز و انقلابى به مردم و پرورش شاگردان عالِم - که برخى از آنان از سازندگان تمدّن اسلامى شدند - مهم‏ترین فعّالیت‏هاى امام(ع) در این عرصه بود.

بدین سان، امام سجّاد(ع) نه تنها پس از شهادت پدر گوشه انزوا اختیار نکرد و از سیاست وفعالیّت‏هاى اجتماعى کناره نگرفت، بلکه همانند پدر، امامى انقلابى و ظلم ‏ستیز بود.

تفاوت قیام او با قیام امام حسین(ع) تنها در مقتضیات زمانه بود که تدبیرى دیگر مى ‏طلبید و حرکتى دگرگون تمنّا مى‏ کرد. شیوه کارساز امام(ع) در مبارزه با حکومت، سرانجام امویان را واداشت تا براى بقاى خویش چاره ‏اى بیندیشند و ناجوانمردانه آن امام همام(ع) را مسموم سازند. شهادت امام سجّاد(ع) در سال ۹۵ ه. پیش آمد و عاملان ولید بن عبدالملک، آن حضرت را در پنجاه و هفت سالگى به شهادت رساندند و مرقد مطهّر ایشان در قبرستان بقیع جاى دارد.

پی نوشت: فرهنگ شیعه، ص: ۱۰۶.