روزنامه آلمانی:عربستان سعودی به لحاظ سیاسی بازنده است

دولت‌هایی هستند که وزیر خارجه آلمان تمایل ندارد برای آنها ارج و قرب بی‌حدی قائل شود، مثلاً برای دولت فلسطین. و به طور مثال نمی‌توان متصور شد که یک عضو دولت فدرال راهی رام‌الله شود، بدون آن که قبلاً ملاقاتی با مقامات اسرائیل داشته باشد. ایران و عربستان سعودی هم از همین زمره‌اند.

برلین با توجه به تنش‌های اخیر بین دولت روحانیون شیعه و حکام سنی در جزیره‌العرب نمی‌خواهد به هیچ وجه این ظن را ایجاد کند که یکی را بر دیگری ترجیح می‌دهد. وقتی هم مسئله حقوق بشر مطرح می‌شود، در حال حاضر به سختی می‌توان گفت که کدام یک از این دو برای یک سیاستمدار غربی ناخوشایند‌تر است.

این یکی از دلایل آن است که چرا وزیر خارجه آلمان چندی پیش از هردوی این کشورها دیدن می‌کند. دلیل دیگرش را اشتاین‌مایر هنگامی که صبح سه‌شنبه در رم یک توقف کوتاه داشت تا در اجلاس ائتلاف ضد داعش شرکت کند، چنین بیان کرد: ایران و عربستان سعودی دو «کشور کلیدی» برای حل بحران سوریه محسوب می‌شوند. ما بر آنیم که به تهران و ریاض بقبولانیم که به هر دوی آنها احتیاج داریم.

دست کم در نظر اول رهبران ایران خود را سازشکارتر از سعودی‌ها نشان می‌دهند. اشتاین‌مایر با ستایش از همتای ایرانی خود محمدجواد ظریف تصدیق کرد که تهران به وظایف خود در جهت اجرایی‌شدن معاهده اتمی عمل کرده است. و گرچه هنوز دلیلی وجود ندارد که ایران نخواهد در آینده مخفیانه سلاح اتمی بسازد، ولی با وجود این وزیر خارجة آلمان‌ گفت که منطقه و جهان «تا اندازه‌ای امن‌تر شده‌اند». وزیر خارجه ایران هم به این تعارفات جواب داد، اشتاین‌مایر را در کنفرانس مطبوعاتی غروب سه‌شنبه یک «دوست» خطاب کرد و به تمجید از «نقش مثبتی» که این سیاستمدار آلمانی در مذاکرات اتمی ایفا کرده است، پرداخت.

این رسانه آلمانی در ادامه مدعی شد: البته این ماجرا به نفع ایران تمام شده است: تهران با معامله اتمی از یک انزوای چندین‌ ساله بین‌المللی خارج شده، به میلیون‌ها دلار مسدود شده‌اش با پایان تحریم‌ها دسترسی پیدا کرده است و مردم ایران به لحاظ اقتصادی باید اکنون مرحله صعودی را بپیمایند.

برعکس عربستان سعودی به لحاظ سیاسی بازنده است: قیمت نفت که به شکل بی‌سابقه‌ای افت کرده است، کسری بودجه این کشور را به موقعیت انفجارآمیزی رسانده است. اگر وضع به همین ترتیب ادامه یابد حکومت سعودی تا حداکثر پنج سال دیگر قادر نخواهد بود مخارج خود را تامین کند. علاوه بر این شرکت‌های اروپایی که با خاندان سلطنتی سعودی معامله می‌کنند، دیگر توجیهی برای این اقدام ندارند. موارد نقض حقوق بشر در این کشور هم بیش از گذشته به اطلاع عموم در اروپا رسانده می‌شوند.

دیدارهای اشتاین‌مایر از عربستان در محافل سیاسی آلمان سر و صدای زیادی به پا کرد، زیرا دادگستری سعودی در اقدامی بی‌سابقه یک موج اعدام به راه انداخت و از جمله روحانی مشهور شیعه، نمر النمر را که به مخالفت با دولت سعودی پرداخته بود، به قتل رساند.

اشتاین‌مایر درباره سفرهایش به عربستان سعودی گفت: «طبیعی است که این سفر وجوه تمایز ما از یکدیگر را نشان خواهد داد: از جنبه ارزش‌های که قائلیم و از جنبه نظر متفاوتی که فی‌المثل در مورد مجازات اعدام داریم». منتها وزیر خارجه در عین حال تصریح کرد که: «موضوع اصلی طی این سه روز سوریه خواهد بود».

اشتاین‌مایر در گفتگو با همتای خود ظریف تاکید کرد که ایران هم در مذاکرات ژنو این اصل را پذیرفته است که باید یک فرایند انتقالی سیاسی ایجاد شود.

دیپلمات‌های آلمانی به عنوان مشاور به نمایندگان گروه‌های مخالف دولت سوریه کمک می‌کنند. «جامعه همکاری‌های بین‌المللی» در هتلی در ژنو اتاق‌های مطمئنی را برای مذاکره در اختیار مخالفان گذاشته است. اشتاین‌مایر در تهران گفت: «بدون پشتیبانی از خارج به سختی می‌توان بر سر میز مذاکره به موفقیت دست یافت».