اقتصاد ایران همچنان گرفتار تحریم است

خبرگزاری رویترز در مطلبی نوشت: یک سال از توافق هسته‌ای ایران با آمریکا و 5 قدرت بزرگ دیگر جهان می‌گذرد. در این مدت، سازمان ملل در ازای محدود شدن برنامه هسته‌ای ایران، تمام تحریم‌های هسته‌ای خود، و اتحادیه اروپا نیز بسیاری از تحریم‌های خود علیه بخش انرژی و نظام بانکداری ایران را لغو کردند. 

 
با این وجود، اقتصاد ایران همچنان گرفتار تحریم است. برای ایران، توافق هسته‌ای اولین گام به سمت احیای اقتصاد خود پس از سالها تحریم به شمار می‌رفت. اما به دلیل تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه اقتصاد ایران، تهران همچنان پس از گذشت یک سال از توافق هسته‌ای، منتظر است تا آمریکا سایر کشورها و موسسات مالی بین‌المللی را برای تجارت با ایران متقاعد کند. 
 
نخبگان سیاسی ایران نیز نگران شده‌اند. مخالفان حسن روحانی – رئیس جمهور ایران – معتقدند دولت اصلاح طلب او  در جریان پرونده هسته‌ای مجبور به اعطای امتیازات مختلفی به طرف غربی شده؛ اما در ازای آنها سهم ناچیزی به دست آورده است.
 
حتی حامیان روحانی نیز که ابتدا باور داشتند توافق هسته‌ای فصل جدیدی را در شکوفایی اقتصادی ایران رقم خواهد زد، تا حدودی ناامید و نگران شده‌اند. از این رو، به نظر می رسد توافق هسته‌ای ایران با غرب و تداوم تعاملات در آینده به یکی از موضوعات اصلی و داغ انتخابات ریاست جمهوری سال آینده این کشور تبدیل شود.
 
پیشرفت‌های صورت گرفته در بخش نفت و گاز ایران نشان می‌دهد این کشور منافع اقتصادی مورد انتظار خود در این حوزه را از توافق هسته‌ای به دست آورده است؛ اما در سایر حوزه‌های اقتصاد، قراردادهای تجاری این کشور مانند قرارداد چندمیلیارد دلاری با شرکت هواپیماسازی بوئینگ و ایرباس، همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارند. ضمن اینکه بزرگترین مانع رشد اقتصادی این کشور یعنی مشکلات مالی و بانکی نیز کماکان از سر راه اقتصاد تهران کنار نرفته است. 
 
در ادامه این مطلب آمده است: دلیل کنار نرفتن این مانع، باقی ماندن تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه اقتصاد ایران است. سازمان ملل  و اتحادیه اروپا پس از توافق هسته‌ای تحریم‌های خود علیه بخش انرژی و نظام بانکی ایران را لغو کردند؛ اما تحریم‌های باقیمانده آمریکا همچنان شرکتها و شهروندان آمریکایی را از انجام معامله با ایران منع می‌کنند که این مسئله حتی شرکت‌های تجاری خارج از آمریکا را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
 
این تحریم‌ها باعث شده است یک سال پس از توافق هسته‌ای، بانکهای ایرانی و خارجی هنوز اجازه استفاده از دلار را در داد و ستدهای مالی خود نداشته باشند.
 
موسسات مالی و تجاری اروپایی و حتی آسیایی نگران این هستند که در صورت معامله با ایران یا سرمایه‌گذاری در این کشور، تحریم‌های باقیمانده آمریکا به این بهانه که آنها به طور مستقیم یا غیر مستقیم با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران وارد معامله شده‌اند، جریمه‌های سنگینی برای آنها به همراه داشته باشد. این در حالیست که ایران بدون سرمایه‌گذاری خارجی و دسترسی آزادانه به دلار نمی‌تواند میوه توافق هسته‌ای خود با غرب را برداشت کند. 
 
جان کری – وزیر امور خارجه آمریکا – بارها اطمینان داده است که کشورش در معاملات تجاری مشروع ایران با سایر کشورهای جهان دخالت نخواهد کرد؛ اما وعده‌های او تا به امروز نتوانسته است شرکتها و بانکهایی مانند اچ‌اس‌بی‌سی و «دویچه بانک» که طی دهه گذشته به دلیل نقض تحریم‌های آمریکا میلیاردها دلار جریمه پرداخت کرده‌اند را به تجارت با ایران متقاعد کند. 
 
بدون تردید، تمام حوزه‌های اقتصاد ایران تحت تاثیر تحریم‌های باقیمانده آمریکا قرار ندارند. این کشور که پیش از توافق هسته‌ای در فروش نفت خام خود و دریافت پول آن با مشکلات زیادی مواجه بود، پس از توافق هسته‌ای به رکوردهای جدیدی در صادرات نفت طی سالهای اخیر دست یافته است؛ اما به باور دولتمردان ایران، مادامیکه آمریکا گامهای محکم‌تری برای رفع نگرانی بانکهای اروپایی برندارد، در نظر مردم ایران توافق هسته‌ای کماکان یک توافق یک‌طرفه جلوه خواهد کرد. 
 
در این میان، آنچه که دورنمای توافق هسته‌ای ایران را از دید مردم و سیاستمداران این کشور با تردید بیشتری مواجه کرده است، لفاظی‌هایی است که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از زبان نامزدهای انتخاباتی دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه شنیده می‌شود.
 
هیلاری کلینتون - نامزد دموکرات‌ها - معتقد به افزایش فشارها بر ایران به دلیل تداوم برنامه موشکی این کشور است و دونالد ترامپ - رقیب جمهوری‌خواه او - نیز اساساً طی یکسال گذشته از این توافق با عنوان یک توافق "بسیار بد" یاد کرده است.