"بریان دنتون"، نویسنده روزنامه "نیویورک تایمز" در گزارشی میدانی از وضعیت فلوجه می‌نویسد:

در ماه ژوئن، در واپسین روزهای مبارزه طولانی نیرو‌های ویژه ضد تروریسم و دیگر واحدهای ارتش و پلیس فدرال عراق برای بازپسگیری کنترل شهر فلوجه از دست نیروهای داعش، آنها را همراهی می‌‌کردم.

* شهری پر از تله های داعش

فلوجه نخستین شهرعراق است که بیش از دو سال پیش به دست نیروهای داعش افتاد. این تروریستها در تمام این مدت فرصت داشتند تا شهر را به خوبی شناخته و در همه جای آن تله‌ گذاری کنند. نیروهای عراقی توانستند تنها پس از یک محاصره طولانی، کنترل مرکز شهر را در اختیار بگیرند.

در آخرین مراحل درگیری، اعضای نیروهای ضدتروریسم،‌ در هماهنگی با سایر واحدهای ارتش عراق، راه خود را به محله الجولان شهر فلوجه، آخرین موضع نیروهای داعش باز کردند. همانطور که ما در طول خیابان‌های بمباران شده حرکت می‌کردیم، درگیری‌های مسلحانه شدت می‌گرفت و خمپاره‌های شورشیان، در میان کوچه‌های باریک و ویرانه‌ها، در آخریان تلاش مذبوحانه داعش برای متوقف کردن پیشروی نیروهای امنیتی عراقی، منفجر می‌شدند.

شهر فلوجه چندین ماه تحت محاصره قرار داشت. در این مدت، تقریبا تمامی غیرنظامیان، یا به خاطر بدرفتاری و خشونت حاکمان جدید در روزهای نخست آنجا را ترک کرده بودند و یا هنگام پیشروری نیروهای عراقی به شهر، در وقفه‌هایی که در درگیری‌ها به وجود می‌آمد، از شهر گریخته بودند.

نمایی از مسیرهای زیرزمینی داعش برای فرار از شهر

*  پناهگاه‌های زیرزمینی؛ شکنجه گاه‌های خانگی

نیروهای داعش، درون خانه‌هایی که به تصرف خود درآورده بودند، پناهگاه‌های زیرزمینی ساخته بودند. وقتی نیروهای ضدتروریسم عراق به داخل شهر پیشروی کردند، داخل خانه‌ها، درب‌هایی از جنس فولاد کشف کردند که سوراخ‌های کف مرمر و موزائیکی خانه‌ها را پوشانده بودند. در دیگر ساختمان‌های مرکز شهر، پناهگاه‌های زیرزمینی محل ذخیره سازی مهمات و اسلحه بودند.

همانطور که نیروهای عراقی، محله به محله پیشروی می‌کردند،‌ با وجود هوای به شدت گرم‌ و آفتاب سوزان، حیاط‌ها و پشت بام‌ خانه‌ها به نقاط مناسبی برای مخفیگاه تک‌تیراندازها تبدیل می‌شدند.

در طول یکی از آخرین روزهای حضورم در شهر فلوجه، مبارزان داعش که در خارج از شهر مخفی شده بودند، ما را خمپاره باران کردند. این خمپاره‌ها احتمالا در آشپزخانه یکی ازهمین خانه‌ها ساخته شده بود.

واحدی که من با آنها سفر می‌کردم، انبارهای بزرگی از گلوله‌های خمپاره، از جمله دستگاه پرتاب بمب دست ساز هدایت شونده توسط راکت یا (IRAMs) را کشف کردند.

مهمات سازی در خانه های مردم فلوجه

در یکی از خانه‌ها، مهماتی از قبیل مواد منفجره در آشپزخانه انباشته شده بود. مواد مرگبار دیگری نیز (مانند کیسه‌های بلبرینگ، پیچ زنگ زده، میخ و دیگر گلوله‌های انفجاری) بر روی زمین ریخته شده بود.

بسیاری از خانه‌ها به شکنجه گاه تبدیل شده بود و طبق گفته برخی از نیروهای امنیتی، برخی از خانه‌ها به عنوان خوابگاه‌هایی برای بردگان جنسی داعش مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

کشور عراق، از زمانی که برخی از سربازان کنونی ارتش این کشور به مدرسه می‌رفتند، ‌درگیر جنگ بوده است. اما شواهد حاکی از خشونت و وحشیگری داعش، حتی برخی از سربازان باتجربه را نیز متحیر کرده است.

زندان های خانگی داعش در فلوجه

*  در زندان‌های داعش چه می‌گذشت؟

یکی از افسرانی که تنها به شرط ناشناس ماندن نامش با من صحبت می‌کرد،‌ با استناد به پروتکل نظامی گفت که نیروهای داعش با شورشیانی که وی در گذشته با آنها مبارزه کرده است، تفاوت زیادی دارند. به اعتقاد او، درحالیکه می‌توان با شورشیان مذاکره کرد، انجام این کار با مبارزان داعش که دچار توحشی لجام گسیخته و غیرقابل انعطاف هستند، تقریبا غیرممکن است.

ستوان حسن الموسوی، یکی دیگر از افسران تیپ واکنش اضطراری ارتش عراق، مرا به یکی از زندان‌های داعش که در یک محله سابقا اعیانی در مرکز فلوجه کشف شده بود، برد.

اتاق بردگان جنسی

روی درها و پنجره‌های خانه‌های این منطقه را با میله‌ها و نرده‌های فلزی جوش داده بودند. برخی از اتاق‌ها (احتمالا برای بردگان زن) با پنکه، قالی، پتو و متکاهایی مجهز شده بود.

در همان نزدیکی،‌ ما یک خانه دوطبقه سوخته پیدا کردیم که مشخص بود در آنجا نیروهای داعش، یک عملیات شکنجه به راه انداخته بودند. یک زنجیر سنگین با یک قلاب در پایین، از سقف سالن طبقه دوم آویزان شده بود و باتری‌های خودرو که در کف و در نزدیکی دیوار قرار داده شده بودند، به یک مبدل AC/DC وصل شده بود.

جسدهای رها شده در ساختمان ها

در طول خیابانی که زندان و اتاق شکنجه قرار داشت، در یک مدرسه قدیمی، اجساد پوسیده را درون گوری که با عجله حفر شده بود، در دمای 120 درجه رها کرده بودند.

چشم‌های قربانیان بسته بود و به نظر می‌رسید که نیروهای داعش در حال فرار از فلوجه، آنها را کشته بودند.

شکنجه گاه داعش

* مردم فلوجه همچنان آواره اند

تقریبا 60 هزار عراقی که موفق به فرار از فلوجه شده بودند، در حال حاضر در بیابانی در استان انبار گیر افتاده‌اند. با اینکه شهر فلوجه در آستانه بغداد و تنها در فاصله 60 کیلومتری آن قرار دارد، اما مقامات به خاطر ترس از احتمال نفوذ شبه نظامیانی که مجبور به عقب نشینی شده‌اند، دسترسی به پایتخت را محدود کرده‌اند.

خانواده‌هایی که از فلوجه گریختند، مجبود شدند در اردوگاه‌های مخروبه، شبیه آنهایی که من در عامریه فلوجه، جنوب رودخانه فرات دیده بودم، زندگی کنند.

زنان و کودکان در فضای باز، در معرض گرمای شدید و تندبادهایی که خاک بیابان را در هوا پراکنده می‌کنند، می‌خوابند.

پس از گذشت هفته‌ها، برخی خانواده‌های آواره هنوز هیچ خبری از سرنوشت مردان خود ندارند.