تحولات جدید باعث شده بسیاری تصور کنند در جلسه آتی اوپک توافقی در خصوص فریز سطح تولید نفت انجام خواهد شد. این جلسه غیررسمی قرار است 26 تا 28 سپتامبر (5 تا 7 مهر) در الجزیره برگزار شود.
مهتمرین این تحولات، توافق عربستان و روسیه در خصوص تشکیل کارگروهی برای تثبیت بازار نفت است که هفته گذشته در چین انجام شد. حرکتی که بسیاری علت آن را ناتوانی شدید اقتصادی کشورهای تولیدکننده نفت می‌دانند.
بنابر این گزارش، روز پس از این توافق، ایران محتاطانه خود را حامی طرح فریز نفتی نشان داد؛ گرچه برای پیوستن به آن اعلام آمادگی نکرد. علی‌رغم وجود علائمی مبنی بر تمایل عربستان به فریز سطح تولید نفت، بسیاری معتقدند به دلایلی این مسئله محقق نخواهد شد.
یک کارشناس مسائل اقتصادی خاورمیانه در مؤسسه «کپیتال اکونومیکس» معتقد است: به دلیل مشکلات اقتصادی، مقامات عربستان نسبت به توافق فریز نفتی موضع ملایم‌تری را اتخاذ کرده‌اند. اما با وجود آن که اکنون احتمال رسیدن به یک توافق در این خصوص قوت بیشتری یافته است، به چند دلیل از جمله اختلافات با تهران، ریاض برای امضای آن مردد عمل خواهد کرد.
در ادامه به مهمترین علل اشاره می‌شود:
1. به منظور بهبود شرایط مالی عربستان، باید بهای نفت به 70 دلار به ازای هر بشکه برسد. بنابراین، مسئله فریز سطح تولید طلای سیاه به تنهایی نمی‌تواند برای ریاض راه‌گشا باشد.
2. حدود دو سال است که ریاض نسبت به خواسته‌های تولیدکنندگان دیگر در خصوص کاهش یا فریز نفت که به دلیل سقوط بهای طلای سیاه دچار زیان‌های زیادی شده‌اند، بی‌توجه بوده است. اکنون توافق در خصوص این مسئله وجه ریاض را مخدوش می‌کند. از طرف دیگر، تغییر سیاست نفتی عربستان به روشنی بیانگر شکست استراتژی گذشته آن برای از میدان به در کردن تولیدکنندگان پرهزینه است. این مسئله اعتبار تلاش‌های ریاض، مانند طرح چشم‌انداز تحول اقتصادی 2030، برای تنوع درآمد اقتصادی و استقلال از درآمد نفتی را زیرسؤال می‌برد.
3. شاید واضحترین علت، تنش‌های ژئوپولتیک میان عربستان و ایران باشد.
«خالد الفالح،» وزیر نفت عربستان، دوشنبه گذشته نیاز به محدودسازی سطح تولید را رد کرد. این اظهارنظر موجب شد بسیاری در خصوص کارآمدی توافق مسکو و ریاض دچار تردید شوند.
بنابر این گزارش، «محسن قمصری،» مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، چهارشنبه گذشته اعلام کرد: «ایران زمانی برای مذاکره و تصمیم‌گیری در خصوص فریز نفتی آمادگی دارد که بتواند سهم گذشته خود از بازار نفت را بازیابد.» ایران هم‌اکنون روزانه 3 میلیون و 800 هزار بشکه نفت تولید می‌کند. این در حالی است که سطح تولید این کشور پیش از تحریم‌ها بالاتر از 4 میلیون بشکه در روز بود.
به اعتقاد کارشناسان، گرچه شرایط کنونی حکایت از احتمال توافقی هرچند دشوار در خصوص فریز نفت دارد، تنش‌های موجود در میان اعضای اوپک این مسئله را با تردید روبرو می‌کند. با این وجود حتی اگر سطح تولید ثابت نگه داشته شود، تأثیر زیادی ایجاد نخواهد شد؛ زیرا اغلب کشورهای عضو اوپک و تولیدکنندگان غیراوپک برای مشاهده تغییری در رشد اقتصادی خود نیاز به درآمد نفتی بیش از 50 دلار به ازای هر بشکه دارند. در نتیجه شاید توافق فریز نفتی در صورت دست‌یابی، تنها فرصت تجدید نفس برای ادامه خصومت در بازار نفت را در اختیار تولیدکنندگان قرار دهد.
