سامورایی‌های آبی، آینده خود را ساختند

فقط يوييچي كومانو مدافع نه چندان پخته ژاپن بود كه پنالتي‌اش را به تير افقي دروازه تيم جراردو مارتينوي آرژانتيني كوبيد ولي همين نيز براي حذف مردان سرزمين آفتاب تابان كفايت كرد، زيرا پاراگوئه هر 5 ضربه‌اش را گل كرد و ايجي كاواشيما دروازه‌بان ژاپني‌ها راهي براي مهار آنها نيافت. با اين وجود بايد به ژاپن حق داد كه پس از چندروز غصه خوردن و اشك فشاندن بابت حذف از جام جهاني نوزدهم، با چشم‌هايي براق‌تر از گذشته به آينده نگاه كند. اين دومين باري بود كه سامورايي‌هاي آبي به مرحله يك هشتم نهايي مهم‌ترين جشنواره فوتبال دنيا مي‌رسيدند اما آنچه اين مرتبه را بر دفعه قبل رجحان مي‌بخشيد اين بود كه مرتبه قبلي در سال 2002 بود كه ژاپن ميزباني جام را به طور مشترك با كره جنوبي صورت مي‌داد ولي امسال فرسنگ‌ها دور از خانه و در جنوبي‌ترين نقطه آفريقا به ميدان آمده بود. تاكه‌شي اوكادا قبل از مسابقات امسال وعده رسيدن تيم ملي ژاپن به مرحله نيمه نهايي را داده بود و با اين كه از آغاز هم مشخص بود چنين نخواهد شد اما فاصله اندكي كه با پاراگوئه داشت و نتايجي كه در اين پيكارها گرفت (برد 0ـ1 بر كامرون، پيروزي 1ـ3 بر دانمارك، باخت خفيف 0ـ1 در برابر هلند و شكست در ضربات پنالتي به پاراگوئه) بهترين نتايج ممكن براي ژاپن بود. اين تيم در هيچ يك از 4 بازي‌اش در آفريقاي جنوبي كم نياورد و مرعوب حريفان نشد. برعكس پا به پاي آنها جنگيد و آنان را تحت تاثير قرار داد. ژاپن طوري دانمارك را برد كه كمتر كسي باور داشت. تيم پرقدرتي كه در گروه اول انتخابي اروپا اول شده و باعث حذف سوئد و ارجاع پرتغال به مرحله پلي‌آف شده بود. يك برنده اما ژاپن با بازي منظم خود و با نفرات فني و جنگنده‌اي همچون يوجي ناكازاوا، يوكي آبه، توليو، ماكوتو هاسه‌به، ياسوهيتو اندو، يوشيتو اوكوبو و البته با درخشش كايسوكه هوندا هافبك قدرتمندي كه از زسكا مسكو روسيه مي‌آيد، كاري كرد كه تيم مورتن اولسن (دانمارك) كاملا تسليم شود. بازي سامورايي‌ها در برابر هلند نيز در روزي كه شكست خوردند بسيار خوب و بدون لرزش بود و يك بار ديگر حريف اروپايي را خسته كرد. همين كه تيم پرمهره برت فان مارويك فقط با يك گل آن ديدار را برد، نشانگر توفيق تيم كشور آفتاب تابان در جامي بود كه امسال شگفتي‌هاي متعددي داشت. به واقع با حذف مدعيان شناخته شده، ژاپن مي‌تواند بابت اين نمايش‌هاي شجاعانه به خود ببالد و خودش را نه يك بازنده بلكه يك برنده بينگارد. براي تاكه‌شي اوكادا اين بهترين جام جهاني ممكن بود زيرا در سال 1998 كه در اولين مرتبه راهيابي ژاپن به دور نهايي جام جهاني باز اين تيم با هدايت وي به ميدان آمد، سامورايي‌ها هيچ بردي كسب نكردند و اصلا از گروه خود بالا نيامدند. كنگو ناكامورا هافبك پرتجربه فوتبال ژاپن مي‌گويد: بعد از آن كه در پايان بازي با پاراگوئه حذف شديم، اوكادا به داخل زمين دويد و ضمن خوش و بش با تك تك بازيكنان از ما به خاطر صعود تا آن مرحله تشكر كرد. او هيچ كس را مقصر اين توقف، معرفي و بازيكني را ملامت نكرد. اوكادا تا آن مرحله و آن روز چهره ظاهرا بي‌احساس خود را در كنار زمين حفظ كرده و از بروز هر عاطفه‌اي پرهيز جسته بود. ژاپن در ديدارهاي تداركاتي در ماه منتهي به جام جهاني نتايج ضعيفي گرفته و منتقدان اوكادا را به مسخره كردن بيش از پيش ادعاي بزرگ او در خصوص رسيدن تيمش به مرحله نيمه نهايي جام نوزدهم واداشته بود، اما وقتي اين جام در آفريقاي جنوبي شروع شد، ژاپن ديگري در ميدان رويت گشت و اسباب غرور كل آسيايي‌ها در رقابتي شد كه كره جنوبي هم در آن كارنامه قبولي گرفت. يك تيم خسته دايسوكه ماتسويي، هافبك 29 ساله‌اي كه تك‌گل منجر به پيروزي سامورايي‌هاي آبي در برابر كامرون را براي يار انفجاري‌‍‌‌‌‌‌‌اش كايسوكه هوندا پايه‌گذاري كرد، مي‌گويد: وقتي به زمان بازي با پاراگوئه در مرحله يك‌هشتم نهايي رسيديم، تيم ما بر اثر فشار 3 بازي قبلي واقعا خسته بود و نمي‌كشيديم. با اين حال تيم ما به قدري مصمم و متحد بود كه دست از تلاش نكشيد و در آن روز هم 120 دقيقه با حريفش جنگيد تا اسباب افتخار كل قاره آسيا شود. ماتسويي بواقع در نيمه اول بازي با ياران سانتا كروز و باريوس، يك بار با شليكي سهمگين توپ را به تير افقي دروازه رقيب كوبيد. او كه فوتبال باشگاهي‌اش را در فرانسه و در تيم گرنوبل اين كشور تعقيب مي‌كند، در شرايطي در اين جام كارنامه قبولي گرفت كه اوكادا حتي نيازي به استفاده وسيع از كهنه‌كاراني چون شونسوكه ناكامورا و جونيچي ايناموتو در مسابقات نديد و آنها را بجز دقايقي اندك دائما روي نيمكت نشانده بود؛ به اين خاطر است كه ماتسويي مي‌گويد:‌ درست است كه ما باختيم و به جمع 8 تيم برتر جام راه نيافتيم، اما اين رقابت‌ها محل كسب اعتباري بزرگ براي ما بود و طوري ظاهر شديم كه همگان ما را تحسين كردند. اين بردي بزرگ‌تر از ساير توفيق‌ها و دستاوردي غيرقابل توصيف بود. نمايش‌هاي تيم ما در اين جام،‌ آينه‌اي از پيشرفت فوتبال ژاپن بود و حالا شمار بيشتري از بازيكنان كشور من مي‌توانند سزاوارانه به ليگ‌هاي اروپايي كوچ و آنجا بازي كنند. راه آينده تاكه‌شي اوكادا تا به حال از اعلام رسمي ماندن خود در سمت سرمربي سامورايي‌هاي آبي خودداري كرده است و فدراسيون فوتبال ژاپن هم در يك هفته نخست بعد از اتمام كار اين تيم در جام نوزدهم از اعلام هر نظري در اين خصوص خودداري كرد. به همين سبب خيلي‌ها در ژاپن بر اين باورند اين مربي تاثيرگذار، تيم ملي را رها مي‌كند تا از اين پس در سطح باشگاهي كار كند. اوكادا در مصاحبه‌هاي خود در 24 ساعت بعد از ديدار با پاراگوئه با مبرا دانستن شاگردانش از هر قصوري، خود را تنها عامل شكست توصيف كرده و گفته بود لابد خودش بوده كه نتوانسته است تدابير و تمهيدات لازم را براي ژاپن فراهم آورد. با اين حال كارشناسان و مردم ژاپن معترف‌اند اوكادا حتي از سقف موفقيتي كه براي تيم وي متصور بوده، فراتر رفته است. اين نقل قول منتسب به وي كه: ديگر كاري براي من در تيم ملي ژاپن نمانده نشانه جدايي وي از اين تيم توصيف گشته است و از آن جا كه ژاپن به رغم فتح 3 دوره از 5 دوره اخير جام ملت‌هاي آسيا اين بار براي جمع‌آوري تمامي نيروهايش و گسيل آنها به مرحله پاياني دوره جديد اين جام در اواسط فصل ليگ‌هاي اروپايي (دي و بهمن 89) مشكل دارد، شايد فدراسيون فوتبال ژاپن از اوكادا بخواهد اقامتش را در اين تيم تا زمان اتمام جام ملت‌ها استمرار بخشد. قدم به قدم حتي اگر چنين نشود اوكادا در سال‌هاي اخير كاري را شروع كرده بود كه اينك در حال ثمر دادن است و آن ساختن تيمي است كه به فرد متكي نيست و فوتبال گروهي حساب شده‌اي را ارائه مي‌كند و نگاهش به آينده است. حتي با تركيب فعلي‌اش قادر به هنرنمايي در جام جهاني بعدي (2014) هم هست. اوكادا 53 ساله به عنوان حرف آخر خود مي‌گويد: ما قدم به قدم جلو رفته و حالا به جايگاهي رسيده‌ايم كه مي‌توانيم به خود بباليم و پايه‌اي براي ادامه كارمان جهت آينده‌مان است. اين مهم‌تر از هر نتيجه حاصل ديگر در آفريقاي جنوبي است.