دنباله روی آشکار مصر از عربستان

 گرچه دنباله روی  مصر از عربستان در قطع روابط با قطر غیر منتظره نبود و بر اساس عوامل متعدد این موضع گیری قابل پیش بینی بود،  اما دیپلماسی مصر آنقدر تجربه و مهارت نداشت که این تصمیم را به شکلی آبرومندانه اعلام کند.

دلایل قطع روابط مصر با قطر چیست؟

شاید یکی از مهم ترین عوامل قطع روابط مصر با قطر این است که تنش روابط دو طرف به پیش از تحولات چهار سال اخیر باز می گردد و همواره مصر از دخالت قطر در مسائل داخلی خود شکایت داشت و این نارضایتی به طور خاص پس از سرنگونی اخوان المسلمین در سال 2013 به اوج رسید و پس از آن نیز دوحه در قبال دوران جدید مصر مواضع خصمانه اتخاذ کرد تا جایی که تحولات مربوط به سقوط محمد مرسی را «کودتای نظامی» علیه او برشمرد و به طور مستمر با حملات رسانه ای دولت عبدالفتاح السیسی را هدف انتقاد قرار می داد و یا به تعدادی از رهبران اخوانی پناه داد.

همچنین السیسی در جریان نشست اخیر سران عربی- اسلامی با دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در ریاض به طور آشکار اعلام کرد، تروریسم اکنون از برخی طرف ها که شناخته شده هستند، حمایت می شوند؛ گرچه وی از هیچ کشوری نام نبرد اما درک اینکه منظور او قطر بود، سخت نیست.

اما عجیب اینکه در نشست سامح الشکری وزیر خارجه مصر با عادل الجبیر همتای سعودی خود دو طرف به موضوع بحران با قطر هیچ اشاره ای نکردند.

در این میان وزارت خارجه مصر روز گذشته با صدور بیانیه ای اعلام کرد در پرتو پافشاری مصر بر اتخاذ مواضع خصمانه علیه مصر و ناکام ماندن تمام تلاش ها برای جلوگیری از حمایت دوحه از گروههای تروریستی و پناه دادن به رهبران اخوان المسلمین، روابط خود را با این کشور قطع می کنیم.

نکته قابل توجه اینکه اگر دلایل مصر برای قطع روابط با قطر موارد بالا باشد و اینگونه وانمود می کند که این تصمیم مستقل است، باید پرسید چرا تصمیم قطع روابط با قطر در پی موضع گیری سعودی – اماراتی اتخاذ شد؟  چرا این تصمیم در چارچوب نشست فوری اتحادیه عرب گرفته نشد زیرا مصر عضو شورای همکاری خیلج فارس نیست.

نکته دیگر اینکه نگاهی به سیاست خارجه مصر بیانگر عقب گرد خطرناک آن و پیروی از مشی ای است که رهبری سیاست های جهان عرب را به دست گرفته است و گرچه السیسی مسئول نخست این وضعیت نیست و از سال 1967 سیاست خارجه این کشور همچنان دستخوش تزلزل بوده است، اما عجیب اینکه دبلوماسی مصر آنقدر تجربه و مهارت نداشت که بتواند برای حفظ آبروی خود در برابر اتهامات مربوط به وابستگی به سیاست های سعودی و دنباله روی از آن تصمیم خود را به شکلی آبرومندانه تر اعلام کند.