اختراع دستگاهی که نه ورودی آن مشخص است و نه خروجی آن

 روز گذشته یک جوان مخترع طی تماسی با این خبرگزای خواهان ارائه پاره‌ای توضیحات درباره اختراع خود شد. اسماعیل خاتمی‌نژاد، که خود را مخترع دستگاه تبدیل زباله به کود و همچنین ریزدانه‌های دوستدار محیط زیست معرفی کرده و از رسانه‌ها می‌خواهد از اختراعش حمایت کنند، مستنداتی را در رابطه با اختراع خود در اختیار خبرنگار اجتماعی خبرگزاریقرار می‌دهد که مصاحبه‌ روز گذشته‌اش با یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار، یکی از آنهاست.

در این روزنامه، اسماعیل خاتمی نژاد، به عنوان یک مخترع جوان ایرانی توانست با استفاده از دانش فنی روز، سیستم تصفیه زباله را اختراع کند که می تواند تا حدود زیادی معضل زباله های کشور را همراه با بیشترین بهره وری و درآمدزایی برطرف کند معرفی شده و درباره اختراعش این گونه توضیح داده است: "این دستگاه آلودگی محیط زیست را به حداقل می رساند. ما راه حلی را ارایه دادیم که می تواند از شدت این تخریب ها بکاهد و در آمدزایی قابل توجهی ایجاد می کند. سیستم دستگاه، تبدیل زباله  تر به ریزدانه دوستدار محیط زیست است. این دستگاه سیستم تفکیک هوشمند دارد و زباله های  تر و خشک را جدا می کند. بعد از این که زباله وارد سیستم می شود و مراحل مقدماتی را طی می کند، آسیاب می شود و با مواد اسیدی و نانو ترکیب شده و شیرآبه زباله ها نیز مستقیم به دستگاه خشک کن وارد می شود که البته این بخش از دستگاه بسیار فناوری پیشرفته ای دارد و در بازار نظیر آن نیست. از سوی دیگر، لامپ های یو وی در طول مسیر تعبیه شده که از شدت آلودگی بکاهد و هیچ گازی از این دستگاه در این فرآیندها خارج نشود و تنها خروجی این دستگاه، ریزدانه هایی است که می توان با آن بلوک، موزاییک و مواد آلی مورد نیاز صنایع را تأمین کرد."

این در حالی است که خاتمی‌نژاد درباره اختراع خود به خبرنگار اجتماعی می‌گوید: این دستگاه،  زباله‌های تر شهری را به کود و  شیرابه‌ها را به ریزدانه‌های دوستدار محیط زیست که در تهیه سنگ و بلوک قابل استفاده است تبدیل می‌کند.

این تناقض سبب شد خبرنگار اجتماعی به منظور ارائه اطلاعاتی دقیق به مخاطبان، شماره ثبت اختراع خاتمی‌نژاد را که در گواهی ثبت اختراعش آمده در و وب‌سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور قوه قضاییه جستجو کند که در کمال تعجب، نتیجه این استعلام مجازی، حکایت از عدم تطابق شماره ثبت اختراع با عنوان اختراع داشت و ماجرای این اختراع را سمت و سوی دیگری داد: در گواهی ثبت اختراعی که توسط خاتمی‌نژاد ارائه شده و به گفته وی بر اساس آن، قراردادهایی با شهرداری‌ها به منظور خرید اختراع، منعقد شده، عنوان اختراع، همان‌گونه که انتظار می‌رود "سامانه تبدیل بازیافت زباله‌های تر شهری و شیرابه‌ها به ریزدانه‌های جامد دوستدار محیط زیست" عنوان شده در حالی که شماره اختراع ثبت عنوان شده در این گواهی، مربوط به اختراعی دیگر است: "سیستم تبدیل زباله‌های پت به دیوارهای آماده". اختراعی کاملا متفاوت که به جای تبدیل "زباله‌های تر شهری و شیرابه‌ها به ریزدانه‌های جامد دوستدار محیط زیست"، ظروف پلاستیکی را به دیوارهای پیش‌ساخته تبدیل می‌کند.

خاتمی‌نژاد در پاسخ به این که چرا نتیجه استعلام از سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، با آنچه در گواهی ثبت اختراعش درج شده مغایر است به این پاسخ اکتفا می‌کند: "اظهارنامه را تغییر دادیم و منتظر ثبت اختراع جدید هستیم."

این در حالی است که عنوان اختراعی که در وب‌سایت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با شماره ثبت مذکور مشاهده می‌شود با عنوان اختراعی که در گواهی ثبت اختراع درج شده کاملا متفاوت است و قابل تغییر به نظر نمی‌رسد. به علاوه این پرسش که چرا در حالی که به گفته خاتمی‌نژاد، ثبت اختراع جدید هنوز صادر نشده، گواهی ثبت اختراع، تغییر کرده، شبهه جعل سند را پیش می‌کشد.

آنچه موضوع این ثبت اختراع را شبهه‌برانگیزتر می‌کند اما به برگزاری نمایشگاهی در مراسم اختتامیه هفته پژوهش و فناوری سال 1394، باز می‌گردد. نمایشگاهی که در آن "دستگاه تبدیل زباله تر و شیرابه به خاک مرده (مهندس سید اسماعیل خاتمی نژاد)، شرکت آریا زیست پاک خاتم و پارک علم و فناوری گلستان(اولین بار در جهان) ، به عنوان محصول برتر این نمایشگاه شناخته شد."

دخیل بودن پارک علم و فن‌آوری گلستان در ماجرای این این اختراع مشکوک و شبهات دیگری که در اسناد مرتبط با این اختراع وجود دارد، را بر آن داشت تا به منظور رفع شبهات، پرونده این اختراع را در دست بررسی قرار داده و نتیجه آن را طی روزهای آتی در اختیار مخاطبان قرار دهد. اختراعی که محصول آن، ابتدا خاک مرده، سپس ریزدانه‌های جامد دوستدار محیط زیست و در نهایت کود اعلام شده اما در اصل، به جای آنکه زباله تر را به یکی از این محصولات تبدیل کند، ظروف پلاستیکی را به دیوار پیش‌ساخته تبدیل می‌کند.