«گیله‌وا»؛ عشق سال‌های قحطی

پسری نوجوان، در سال‌های قحطی بزرگ ایران و در پیچ و خم‌های رخدادهایی چون نهضت جنگل و نبرد منجیل، دل از کف می‌دهد؛ عشق و مبارزه در هم گره می‌خورند تا روایت گیله‌وا متولد شود. این سریال در مرکز فیلم و سریال سازمان هنری رسانه‌ای اوج تولید شده و تهیه‌کنندگی آن را امیر بنان به عهده دارد. کارگردان سریال اردلان عاشوری و طرح و فیلمنامه اولیه نیز به قلم او نوشته شده است.

جهان یک نوجوان

سریال گیله‌وا در شش قسمت تولید شده و بخش‌هایی از آن به نهضت جنگل و شخص میرزا کوچک‌خان می‌پردازد. امیر بنان ضمن اشاره به این نکته، درباره قصه سریال به جام‌جم توضیح می‌دهد: برهه‌ای از زندگی یک نوجوان را شاهدیم که پدرش از نزدیکان میرزاکوچک‌خان است. در واقع این سریال به جهان این نوجوان می‌پردازد و در این مسیر، برخی اتفاقات و حوادث آن دوره را از نگاه او بررسی می‌کند.

براساس توضیحات این تهیه‌کننده، پیش تولید سریال اواخر سال گذشته و تصویربرداری از 28 خرداد امسال آغاز شد. حدود 90 درصد از فیلمبرداری این سریال در استان گیلان و اطراف بندر کیاشهر انجام شده و 10 درصد باقیمانده در تهران و در شهرک غزالی فیلمبرداری شده است.

بنان درباره پخش سریال گیله‌وا می‌گوید: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده، تولید این سریال، هفته دوم مهر به‌پایان رسید، اما زمان پخش آن هنوز مشخص نیست. به احتمال زیاد در سالگرد شهادت میرزا یعنی آذرماه برای پخش از سیما آماده خواهد بود.

هنرمندان امروز در قالب قهرمانان دیروز

امیرحسین هاشمی، بازیگر نوجوانی است که نقش اصلی سریال گیله‌وا را به عهده دارد. بجز او ستاره‌ اسکندری، حمیدرضا پگاه، امیرحسین صدیق، مهدی زمین‌پرداز، علی عطایی، مهران رجبی، پریا مردانیان، حدیث نیکرو و ستاره حسینی هم در این سریال ایفای نقش کرده‌اند و بهروز شعیبی نیز در نقش میرزا کوچک خان ظاهر شده است.

اردلان عاشوری به عنوان کارگردان گیله‌وا، اولین بار است یک سریال تلویزیونی می‌سازد. بنان درباره این کارگردان می‌گوید: آقای عاشوری در گیلان بزرگ شده و به تاریخ و فرهنگ این منطقه آشناست. از حدود سه سال پیش نگارش سریال را آغاز کرد و از همان ابتدا به دلیل تسلط به تاریخ و جغرافیایی این سریال قرار بر این شد کارگردانی هم به عهده خودش باشد.

اردلان عاشوری، فارغ‌التحصیل رشته سینماست و کارگردانی مجموعه‌های «مستند محله ما» را به عهده داشت که از شبکه تهران پخش می‌شد و به گفته بنان، این برنامه نظر مخاطبان گسترده‌ای را به خود جلب کرده بود.

از کوچک جنگلی تا گیله‌وا

ازجمله سریال‌های اخیر تلویزیون که طبیعت شمال را به نمایش گذاشته‌اند می‌توان به «جاده چالوس»، «خانه‌ای روی تپه» و «شکوه یک زندگی» اشاره کرد. سریال گیله‌وا نه‌تنها زیبایی‌های شمال ایران را به نمایش می‌گذارد، بلکه مناطق بکر و مکان‌هایی را به تصویر کشیده که مشابه آن در سریال‌های سال‌های اخیر تلویزیون، کمتر دیده شده است.

بنان در این باره می‌گوید: این سریال فضای بصری متفاوتی دارد که قطعا برای مخاطب جذاب خواهد بود.

این تهیه‌کننده شیوه روایت داستان و تنوع بصری را از ویژگی‌های این سریال می‌داند و درباره تفاوت گیله‌وا با «کوچک جنگلی» به کارگردانی بهروز افخمی می‌گوید: سریال آقای افخمی روایت مستقیم قصه میرزا و مبارزاتش بود، اما این سریال قصه‌ای فرعی در آن دوران را به نمایش می‌گذارد و اشاراتی هم به اتفاقاتی چون جنایات انگلیس در ایران دارد.

ساختار بصری خاص

اردلان عاشوری بعد از نگارش فیلمنامه اولیه آن را برای بازنویسی به حسین تراب‌نژاد سپرد. این فیلمنامه‌نویس که این روزها سریال «گسل» به قلم او در حال پخش از شبکه یک است، درباره گیله‌وا می‌گوید: فیلمنامه کامل نوشته شده بود و ساختار تصویری خاصی داشت که باید حفظ می‌شد. بنابراین من فقط در شخصیت‌پردازی‌ها و پیچ‌های داستانی تغییراتی ایجاد کردم.

این نویسنده درباره علت بازنویسی فیلمنامه توضیح می‌دهد: آقای عاشوری خیلی وسواس داشت و دلش می‌خواست فیلمنامه به لحاظ تکنیکی هم قوی باشد. بنابراین تمام تحقیقات و مطالعاتش درباره این برهه تاریخی را در اختیارم گذاشت و تصویربرداری را چند ماهی به تاخیر انداخت تا آن را بازنویسی کنم.

تراب‌نژاد درباره ویژگی‌های فیلمنامه این سریال می‌گوید: این قصه عاشقانه درباره پسری است که ابتدای سال‌های جوانی قحطی و جنگ را تجربه می‌کند. این سریال برخلاف تصور درباره میرزا کوچک خان نیست، بلکه در بخش‌هایی از قصه شاهد مواجهه قهرمان قصه با میرزاکوچک‌خان در جریان نبرد منجیل خواهیم بود.

براساس اظهارات این نویسنده، قصه در زمانی بیش از صد سال پیش روایت می‌شود و به همین منظور لازم بود تصویربرداری در فضاهایی بکر و دست نخورده انجام شود. تراب‌نژاد، فضای پشت صحنه و تولید این سریال را چنین توصیف می‌کند: همکاران ما در مناطقی بکر و دست نخورده در دل جنگل‌های شمال کار کرده‌اند. بخش‌هایی از لوکیشن‌های این سریال بازسازی شده است، مثل کلبه‌ها و خانه‌ها و بخش‌های دیگر آن هم فضاهای عمومی است که در طبیعت تصویربرداری شده است.

وی می‌افزاید: جنس قصه و طبیعتی که در آن روایت می‌شود همجنس و در تناسب با هم هستند، به همین دلیل من در بازنویسی تلاش کردم این تناسب از بین نرود و جنس و فضای داستان حفظ شود.

در میان سطور تاریخ

ستاره اسکندری که آخرین بار او را در سریال «گمشدگان» در شبکه دو دیده‌ایم، در سریال گیله‌وا نقش مادر شخصیت اصلی را به عهده دارد. این بازیگر درباره حضور در این سریال و همکاری با گروه تولید گفت: گیله‌وا یک اثر تاریخی است، اما قصه‌اش از آن دست قصه‌هایی است که می‌توانست لابه‌لای سطور کتاب‌های تاریخ اتفاق افتاده باشد.

این بازیگر ادامه داد: ما همیشه با فاصله به تاریخ نگاه می‌کنیم و شاهد تکرارش هستیم. شاید کمتر به این توجه کنیم که رویدادهای تاریخی در خودش لحظه‌های ناب بسیاری دارد که دیدنی و شنیدنی هستند. این سریال قصه‌ای از این جنس است و من آن را بسیار دوست داشتم.