به گزارش مشرق، پادشاهی قطر که از ۱۶ سال قبل و پس از کودتای شاه فعلی این کشور، بیش از پیش در خدمت سیاست های غرب درآمده، نخستین کشوری بود که رایزنی بازرگانی رژیم صهیونیستی را در دوحه افتتاح کرد و پایگاه هوایی "العدید" را هم در اختیار پنتاگون قرار داد تا مرکزی برای تهدید همسایگان از جمله جمهوری اسلامی ایران باشد.

کشور کودتاهای موروثی
بسیاری از کارشناسان مسایل منطقه ای، دولت قطر را دولت کودتاهای متوالی می دانند، کودتاهای موروثی در خاندان حاکمه این کشور هر از چند گاهی انجام می شود.

در ۲۷ ژوئن ۱۹۹۵ امیر فعلی قطر که در آن مقطع مسؤ‌ولیت ولی عهدی را برعهده داشت، علیه شیخ خلیفه بن حمد پدرش(امیر وقت) دست به کودتای سفید زد و بدون جنگ و خونریزی خود را امیر جدید خواند و سایر اعضای خانواده حاکم نیز با او بیعت کردند. امیر وقت قطر در هنگام کودتا در خارج از کشور حضور داشت و فرزندش که همزمان با ولیعهدی، فرماندهی ارتش را نیز عهده داشت، با هماهنگی سایر شاهزادگان و اعضای ارشد خانواده حاکم، قدرت را در دست گرفتند.

شیخ خلیفه بعد از این حادثه مدت ها آواره کشورهای مختلف بود و به مدت پنج سال در میان کشورهای عربستان سعودی و امارات در حال رفت و آمد بود، ولی پس از آن به لندن رفت. او از زمان کودتا تاکنون در خارج از قطر حضور دارد و تنها برای یک مرتبه یعنی در سال ۲۰۰۴ برای حضور در مراسم تشییع جنازه یکی از همسران خود، برای مدت کوتاهی به قطر رفت.

جالب اینکه شیخ خلیفه(پدر امیر فعلی قطر) نیز در سال ۱۹۷۲، علیه شیخ احمد بن علی امیر وقت قطر کودتا کرد و قدرت را در دست گرفته بود.

حمایت آمریکا و غرب از کودتای شیخ حمد
شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی در حالی در سال ۱۹۹۵ میلادی با کودتا علیه پدر خود، قدرت را در دست گرفت که از حمایت غرب برخوردار بود. تحصیل در یک آکادمی نظامی در انگلیس او را فردی غربگرا بار آورده بود.

از سوی دیگر آمریکا و انگلیس نیز به این نتیجه رسیده بود که می توانند روی وی حساب باز کنند، به همین علت مقدمات کودتای وی در محافل تصمیم سازی غرب چیده شد و وی بعد از رسیدن به قدرت، ایجاد اصلاحات گسترده را در دستور کار خود قرار داد و سعی کرد تا در اوضاع داخلی و مناسبت های خارجی قطر تحولات بنیادین ایجاد کند.

در مدت حاکمیت امیر فعلی قطر، این کشور دارای قانون اساسی شد. اولین انتخابات شهرداری ها و انتخابات اتاق بازرگانی و صنایع قطر برگزار شد.

وی همچنین با برچیدن وزارت اطلاع رسانی، فضای فعالیت رسانه ها را باز کرد. همچنین شبکه الجزیره، به عنوان اولین شبکه خبری ماهواره ای عربی و مهمترین رسانه ماهواره ای عربی با دستور شخص امیر قطر راه اندازی شد.

چرا قطر ابزار طرح های آمریکا در منطقه شده است؟
آمریکا به عنوان یک قدرت استعمارگر همواره با کشورهایی که حاکمیت موروثی و استبدادی دارند، راحت تر می تواند وارد معامله شود و در قبال کالای ارزان حمایت خود از قدرت آنها امتیازات هنگفتی را از آنها بگیرد، یکی از این کشورها قطر است که در حال حاضر به ابزار سیاست های آمریکا در خاورمیانه تبدیل شده است.

سخت بودن تعامل با کشوری مانند عربستان به علت دیدگاه های منفی نسبت به این کشور از مهم ترین علت های آمریکا در تمایل به قطر است، از سوی دیگر سایر کشورهای منطقه نیز که در گرداب انقلاب های منطقه ای گرفتار شده اند، همچنین سران قطر از بلندپروازی های کافی برای ایفای این نقش در منطقه برخوردار هستند، دیپلماسی عمومی این کشور در تمایل شدید به ایفای نقش بزرگتر از خود و میانجگری در بسیاری از مسایل منطقه مزید بر علت شده تا گزینه قطر به عنوان ایده آل ترین محور برای ایفای نقش مزدوری این کشور برای آمریکا در منطقه باشد.

مناسبات قطر با رژیم صهیونیستی
این تغییرات به اوضاع داخلی قطر منحصر نبود، بلکه این کشور سیاست های خود را درباره بسیاری از تحولات منطقه نیز تغییر داد، روند عادی سازی روابط قطر با رژیم صهیونیستی که با فشارهای غرب در زمان شیخ خلیفه به صورت ملایم آغاز شده بود، با به قدرت رسیدن شیخ حمد بعد از کودتا روند شتابانی به خود گرفت. به عنوان مثال می توان به سفر یک هیئت رسمی قطری به اسرائیل اشاره کرد که به منظور شرکت در تشییع جنازه اسحاق رابین انجام شد.

شیخ حمد در همان ابتدا دفتر بازرگانی اسرائیل در قطر را نیز افتتاح کرد که از اولین دفاتری بود که از سوی اسرائیل در کشورهای عربی تاسیس می شد، این دفتر البته به بهانه فعالیت های اقتصادی آغاز به کار کرد، اما ادامه همکاریهای قطر و اسرائیل از طریق این دفتر در مورد مسایل سیاسی نیز دنبال می شد.

روابط رژیم صهیونیستی با قطر البته در سطوحی بالاتر از آنچه به صورت رسمی اعلام می شد، همواره ادامه داشت، اما اوج این روابط هنگامی بود که شیخ حمد امیر قطر اوایل آبان گذشته به سرزمین های اشغالی سفر کرد و با پوشیدن کت و شلوار به همراه یک کاروان از خودروهای حفاظتی اسرائیل، از یکی از شهرک‌های صهیونیست‌نشین که هزینه ساخت آن توسط شخص وی پرداخت شده بود، بازدید کرد.

شبکه آمریکایی سی ان ان علت بازدید از این شهرک‌ صهیونیست‌نشین را افتتاح این شهرک به دست وی عنوان کرد، سی‌ان‌ان تأکید کرد که شیخ حمد هزینه احداثاین شهرک را که گفته می شود در منطقه " بیت سِلِم " قرار دارد، خود تأمین کرده است.

این اقدام در شرایطی صورت گرفت که مهم ترین هم پیمانان اسرائیل نیز برای حفظ ظاهر هم که شده گسترش شهرک های صهیونیست نشین در قدس و کرانه باختری را محکوم می کنند.

قطر و الگوی توسعه ای اسرائیل کوچک
قطر کشوری کوچک اما ثروتمند و با در آمد سرانه ٧٥ هزار دلار، سومین کشور دارنده بیشترین ذخایر گازی جهان محسوب می‌شود. این کشور کوچک با وجود اینکه از رفاه بسیار بالایی برخوردار است، اما به علت وسعت کم همیشه ازسوی همسایه قدرتمندی مانند عربستان در معرض تهدید است، بویژه اینکه بیشتر جمعیت این کشور تداوم قبایل عربستان هستند و مذهب وهابی دارند. به همین علت مقامات قطر همواره به دنبال این هستند که با افزایش نقش منطقه ای و جهانی خود، ثبات و تداوم قدرت را برای خود کسب کرده و از گزند کشورهایی مانند عربستان که به دنبال ثروت های هنگفت این کشور کوچک هستند، در امان باشند.

تحلیلگران معتقدند که قطر برای رسیدن به این مهم به دنبال استفاده از طرح توسعه ای مبتنی بر الگوی اسرائیلی است. مقامات دوحه دریافته اند که با وجود اشغالی بودن فلسطین به دست صهیونیست ها، اما آنها با تکیه بر سه محور " پول، رسانه و وابستگی به قدرت نظامی آمریکا " به قدرتی مهم تبدیل شده است.

سطح بالای درآمد سرانه در قطر از بابت پولی مشکلی در راه اجرای این طرح باقی نمی گذارد، محور دوم بحثرسانه ای است، امیر قطر در سال ۱۹۹۶ با پرداخت ۱۵۰ میلیون دلار بیشتر کارکنان عرب رادیو بی. بی. سی را برای راه اندازی شبکه الجزیره جذب کرد.

مخالفت ظاهری واشنگتن و تل آویو با شبکه الجزیره و هدف قرار دادن دفاتر این شبکه در مناطق مختلف، پوشش خبری خوب از جنگ افغانستان، عراق و لبنان و رسوا کردن فساد سران عرب به مرور زمان باعثافزایش اعتبار این رسانه قطری شد، اما بر اساس اسناد ویکی لیکس این شبکه در عین حال هم زمان سیاست گذاری های خود را از سازمان جاسوسی آمریکا دریافت می کرد.

درباره عامل تکیه قطر به قدرت نظامی آمریکا نیز باید گفت که پایگاه السیلیه قطر بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در منطقه است و فرودگاه العیدید قطر که در چند کیلومتری کاخ امیر این کشور واقع است، دیگر پایگاه نظامی آمریکا است.

قطر و مقابله با محور مقاومت در منطقه
قطر در راستای طرح توسعه ای خود از سالها پیش از سوی آمریکا مأمور اجرای نقشه ای مهم و پیچیده در منطقه شد، مرحله اول این نقشه نزدیک شدن به قدرت های مقاومت در منطقه شامل ایران، سوریه و حزب الله لبنان بود، این کشور بویژه با حمایت های مالی از لبنان برای جبران خسارت های ناشی از جنگ ۳۳ روزه سعی کرد تا اعتماد سران حزب الله را به خود جلب کند تا بتواند اطلاعات مفیدی را از آنها دریافت کند و در مواضع ضروری با استفاده از جایگاه خود آنها را فریب دهد، اما هوشیاری رهبران مقاومت در منطقه باعثشد که آنها هرگز به قطر اعتماد کامل نکنند و این نقشه با شکست مواجه شود.

در مرحله بعد قطر مأموریت خود را به عنوان مزدور آمریکا در منطقه فاش کرد، این موضوع خود را در خطرناک ترین نقشه آمریکا در منطقه که براندازی نظام حاکم سوریه است، نشان داد و قطر مجدانه در پی اجرای این نقشه برآمد، چرا که نظام سوریه مانعی بزرگ بر سر راه نقشه های صهیوآمریکایی و حامی سرسخت مقاومت لبنان و فلسطین محسوب می شود.

قطر در این راه تمام امکانات اقتصادی، دیپلماتیک و رسانه ای خود را هزینه کرده و از هیچ کاری در قبال تحقق این توطئه دریغ نمی کند، عملکرد شبکه الجزیره که خود را به ارگان رسمی مخالفان خارج نشین دولت سوریه تبدیل کرده و اعتبار چندین ساله خود را به حراج گذاشته، موید این مطلب است.

شهوت خطرناک قطر برای مداخله در امور دیگران
قطر با داشتن ۷/۱ میلیون نفر جمعیت که دو سوم آن را نیز اتباع خارجی بویژه سعودی تشکیل می دهند و با منابع سرشار نفتی و رفاه خوبی که دارد، خود را از موج انقلاب های عربی منطقه دور می داند، به همین علت تمام تلاش خود را برای رسیدن به طرح های خود در پررنگ کردن نقش منطقه ای و جهانی خود به کار می برد. این کشور همچنان فاقد یک پارلمان مردمی و آزاد بوده و کلیه تصمیمات توسط شخص امیر قطر اتخاذ می‌شود.

مجموعه امکانات مادی ناشی از فروش نفت و گاز، بهره‌گیری از غول رسانه‌ای الجزیره و روابط گسترده خارجی این کشور کوچک، امکان بلندپروازی و جاه‌طلبی زیادی را برای آن کشور فراهم ساخته است، جاه طلبی هایی که همیشه نیز خالی از خطر نیست. دخالت های مقامات دوحه در دولت جدید تونس و حضور آنها در حمله ناتو به لیبی خشم مردم این دو کشور انقلابی را بر انگیخته است، از سوی دیگر قطر پس از آمریکا و عربستان سومین دخالت کننده در امور داخلی مصر است.

چالش های ایجاد شده کنونی میان قطر و عربستان، نمود دیگری از اقدامات بلند پروازانه مقامات این کشور است، از سوی دیگر این کشور دفتر منطقه ای طالبان را راه اندازی کرده، این کشور حتی خود را به عنوان میانجی ارتباط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی معرفی کرده و از سوی دیگر، کشورهای آفریقایی نظیر سودان و سومالی نیز از دخالت های این کشور کوچک آسیایی در امان نمانده اند.

" میانجی گری " همواره بهانه ای بوده که قطر بر اساس آن، زمینه مداخله گسترده تر خود را با هدف جلب رضایت عربستان و به نیابت از آل سعود برای تقویت امپراتوری منطقه ای وهابیت فراهم کرده و تمجیدهای اخیر وی از فرقه وهابیت نیز در همین راستا قابل ارزیابی است.

از جمله این اقدامات، دخالت قطر در یمن از طریق شورای همکاری های خلیج فارس بود که باعثشد تا به رغم خواست ملت انقلابی این کشور، مصونیت قضایی به علی عبدالله صالح دیکتاتور این کشور داده شود. پیش تر نیز میانجی گری این کشور میان رزمندگان شیعه استان صعده در شمال یمن و دولت سابق ژنرال صالح باعثشد تا شیعیان از سوی دولت سرکوب شوند و طرح های صالح در عرصه سیاسی این کشور به اجرا گذاشته شده و عمر دیکتاتوری او طولانی تر از پیش شود و تقویت شیعیان شمال یمن، توازن قوای سعودی در جنوب شبه جزیره را بر هم نزند.

چیزی که از دید مقامات دوحه مغفول مانده، این است که توان استراتژیک این کشور از عهده دخالت های آن در امور داخلی کشورهای دیگر بر نمی آید؛ علاوه بر این، آمریکا نیز هرگز به اندازه ای که روی رژیم صهیونیستی سرمایه گذاری کرده، روی این کشور هزینه نمی کند، به این ترتیب روندی که قطر در پیش گرفته عواقب خطرناکی برای این کشور خواهد داشت.

شاید بتوان اظهارات " عبدالرحمن شلقم " نماینده لیبی در سازمان ملل متحد را در راستای تفسیر این تمایلات سران قطر دانست که گفته بود: قذافی دچار جنون قدرت بود و قطر هم اکنون در مسیر قذافی حرکت می کند.

این موضوعی است که سیاستمداران قطر بویژه امیر این کشور باید روی آن تأمل بیشتری داشته باشند و صد البته، امیر قطر باید همواره مراقب سفرهای خارجی خود بویژه سفرهایی مانند سفر اخیرش به سرزمین های اشغالی نیز باشد، چرا که ممکن است همان بلایی که وی بر سر پدرش آورده است، از سوی ولی عهد بر سر خود وی نیز آورده شود و او نیز مانند پدر آواره کشورهای عربی گردد.