به گزارش باشگاه خبرنگاران، "قزل آلان" يا "مار سرخ "ديوار بزرگ گرگان طولاني ترين اثر معماري ايران باستان و پس از ديوار چين دومين ديوار تاريخي قاره آسيا با ۲۰۰ كيلومتر طول در دشت گرگان و تركمن صحرا قرار دارد.

این دیوار در شرق دریای خرز درخواجه نقش شروع و از شمال آق قلعه و گمشیان گذشته، پس از پیمودن شمال گنبد به طرف شمال غرب رفته و در کوههای پیش کمر محو می شود.



در نوشته های تاریخی دیوار بزرگ گرگان را که مانعی در برابر بیابانگردان آسیایی میانه بوده به نام های سد سکندر، سد انوشیروان، سد فیروز، دیوار دفاعی و… نامیده اند و مطالب گوناگونی در مورد آن بیان شده است.



دیوار گرگان در مناطق کوهستانی ۲ متر و در دشت ۱۰ متر عرض داشته و آجرهای بزرگ آن ابعاد ۴۱ ×۴۱ و قطر ۱۰ سانتی متر در ده ها کوره آجرپزی پخت می‌شده است. بسته به خاک منطقه ای که آجر در آن پخته می‌شد، رنگ آن از نخودی تا قرمز تفاوت دارد. خندقی ۳۰ متری هم در جلوی دیوار کنده شده که آب از طریق آن به دشتها و کوره های مسیر می‌رسد از ارتفاعات پیش کمر تا روستای زاو در پارک ملی گلستان که ۳۵ کیلومتر است بخش ها یی از دیوار سالم باقی مانده و با حفاری در چندین نقطه خوشبختانه بقایای دیوار از زیر خاک بیرون آمده است.



در کاوش هایی که تاکنون انجام شده؛ ۲ هزار مترمربع از دیوار حفاری شده که در پی آن یک آتشگاه و استراحتگاه سربازان که فضا وابسته به دیوار بوده کشف شده است. همچنین دو قلعه از حدود ۳۸ دژ تخمین زده در طول دیوار کاوش شده که به نظر محل سکونت سربازان بوده است.


نمونه هایی از آجرهای دیوار نزدیک ساحل دریای خزر و داخل خلیج گرگان دیده شده است، در فصل آینده کاوش باستان شناسان قصد دارند اکتشاف زیر آب دریا را با کمک غواصان انجام دهند تا آثار معماری احتمالی مدفون شده دیوار گرگان را در زیر آب بدست آورند.
گفتني است؛ديوار تميشه،ديوار ديگري در جنوب ديوار بزرگ گرگان است كه بخش شمالي آن در خليج گرگان وجود دارد و احتمال اينكه ديوار گرگان و تميشه زماني يك ديوار بوده است،وجود دارد