همه چیز از بازیگر خلاق و محبوب + عکس

به گزارش افکارنیوز، در سال های پایانی دهه ۷۰، با روی آوردن فیلمسازان و تهیه کنندگان سینما به تولید فیلم های جوان پسند، موج جدیدی از بازیگران جوان و تازه نفس وارد عرصه بازیگری شدند که بسیاری از آنها در سال های بعد در گروه بازیگران مطرح سینما قرار گرفتند. از جمله این بازیگران می توان به کامبیز دیرباز اشاره کرد که در همان ایام با ایفای نقشی کوتاه در فیلم «دختران انتظار» ساخته رحمان رضایی وارد عرصه شد.

وی روز ۱۲ شهریور ماه ۱۳۵۴ در تهران به دنیا آمد و پس از پایان تحصیلات متوسطه در رشته بازیگری دانشکده هنرهای زیبا به تحصیل پرداخت. دیرباز مانند بسیاری از بازیگران ایرانی کارش را از تئاتر شروع کرد و با نمایش سیاوش خوانی وارد عرصه حرفه ای تئاتر شد.

از نیمه دوم دهه ۷۰ که سینمای ایران به سمت و سوی قصه های جوان پسند رفت، نیاز به بازیگران جوان برای ایفای نقش ها داشت و کامبیز دیرباز نیز براساس همین نیاز با فیلم «دختران انتظار» وارد سینما شد. هر چند نقش کوتاه وی در آن فیلم چندان به چشم نیامده و مورد توجه مخاطبان قرار نگرفت، اما مدتی بعد برای ایفای نقش در مجموعه تلویزیونی به کارگردانی احمدرضا درویش انتخاب شد که البته تولید آن ناتمام ماند، که همان حضور نصفه و نیمه و آشنایی با درویش، بزرگترین شانس زندگی حرفه ای دیرباز را رقم زد و برای ایفای نقش یحیی(یکی از نقش های اصلی) در فیلم سینمایی «دوئل» به کارگردانی احمدرضا درویش برگزیده شد. البته پیش از آن نیز نقشی کوتاه در فیلم «نغمه» به کارگردانی ابوالقاسم طالبی ایفا کرد.

پروژه بلند پروازانه و پرخرج دوئل که از ابتدای کلید خوردن حاشیه های بسیاری پیرامون بوده آن به وجود آمد، بازیگرانش را در صدر اخبار هنری قرار داد و به مطرح شدن بیشترشان کمک کرد.

نخستین اکران دوئل در جشنواره فیلم فجر مخاطبان را با فیلمی فراتر از استانداردهای سینمای ایران روبرو کرد که غنای فوق العاده تکنیکی اش بسیاری از ضعف های فیلمنامه را پوشاند. درویش در کنار این امر توجه ویژه ای هم به گروه بازیگران خود داشت و بازی های فوق العاده ای را به ویژه از پژمان بازغی و کامبیز دیرباز گرفت. کیفیت بازی آن دو به اندازه ای بود که هر دو نامزد دریافت سیمرغ بلورین جشنواره فجر شدند و دیرباز جوان سیمرغ بلورین بهترین نقش مکمل را برای بازی تاثیرگذار و چشمگیر خود دریافت کرد.

کامبیز دیرباز پس از آن موفقیت، به شکل غیر منتظره ای به سمت تلویزیون رفت. وی که پیش از آن بازی در یکی از اپیزودهای مجموعه همسفر به کارگردانی قاسم جعفری را تجربه کرده بود. مجموعه تلویزیونی «تب سرد» ساخته علیرضا افخمی به عنوان یکی از کارهای تلویزیونی در دهه ۸۰ یکی از بهترین نقش های منفی را با خود داشت که ایفای آن به دیرباز واگذار شد. نقشی به شدت منفی که با پیشرفت داستان سیاهی بیشتری به خود گرفته و قصه و آدم های آن را هر چه بیشتر به سمت فاجعه سوق می داد.

البته نباید حضور پارتنرهای خوبی همچون شهاب حسینی و حمید گودرزی نیز در برجسته تر شدن نقش یاد شده، نادیده گرفت. نقش یاد شده با تمام موفقیت هایی که برای کامبیز دیرباز به ارمغان آورد، زنگ خطر کلیشه شدن در چنین نقش هایی را هم برایش به صدا در آورد. حادثه ناخوشایندی که برای بسیاری از استعدادهای بازیگری سینما و تلویزیون ایران اتفاق افتاده و آنان را در چارچوب نقش هایی یکسان برای همیشه گرفتار کرده است، اما این بازیگر جوان به خوبی از این دام فرار کرد و انتخاب های بعدی را با وسواس خاصی انجام داد، که حضور در فیلم «به نام پدر» ساخته ابراهیم حاتمی کیا از جمله آنهاست. فیلمی که با وجود ضعف فیلمنامه اش، تجربه گران بهایی برای دیرباز به حساب می آمد و نامزدی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل را نیز برایش به ارمغان آورد.

مجموعه تلویزیونی «در چشم باد» اثر مسعود جعفری جوزانی از جمله کارهای فاخر و پرهزینه سیما در دهه ۸۰ است که بازیگران مطرحی از نسل های مختلف را جذب کرد. دیرباز هم یکی از بازیگران اصلی آن مجموعه تلویزیونی بود که به خوبی از عهده ایفای نقش جوانی تاجر مسلک و اهل زدوبند برآمد. وی در آن نقش به یک بازی کاملاً بیرونی با توجه به جنس نقش روی آورده و به خوبی تضاد موجود میان خود و برادرش(بیژن ایرانی) را به نمایش گذاشت.
«در چشم باد» با تمام فراز و فرودهای مورد توجه عده زیادی از مخاطبان تلویزیون قرار گرفت و به تبع آن نقش آفرینی کامبیز دیرباز نیز مورد توجه واقع شد.
«سرگیجه» ساخته محمد زرین دست و «مقلد شیطان» به کارگردانی افشین صادقی از دیگر کارهای سینمایی کامبیز دیرباز بود که اولی به واسطه قصه قدیمی اش مورد توجه قرار نگرفت و دومی هم که دیرباز در آن نقش پلیس را ایفا می کرد به واسطه موضوع ملتهبش دچار ممیزی شد و به واسطه اکران شدن فیلم در زمان نامناسب با شکست تجاری نیز مواجه شد.

مسعود ده نمکی برای نخستین فیلم سینمایی خود از دیرباز برای ایفای نقش اول فیلم دعوت کرد. شخصیت مجید سوزوکی یکی از ماندگارترین نقش های دیرباز در طول دوران بازیگری او است که به شدت مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. وی در ایفای آن نقش بار دیگر به سراغ کلیشه های طبقه ای خاص از جامعه رفته و به بهترین شکل از آن در جهت خلق نقش بهره گرفت. طنز کمرنگ موجود در آن شخصیت که به دلنشین تر شدن نقش منجر شده، دیرباز را غافلگیر کرد. وی در جشنواره همان سال در کنار «اخراجی ها» یکی از نقش های اصلی فیلم «انعکاس» ساخته رضا کریمی را به عهده داشت. نقش جوان تازه به پول رسیده ای که مشکلاتی ریشه ای با همسر جوان خود دارد و سرانجام پس از پشت سر گذاشتن امتحانی سخت به آرامش درونی می رسد. دیرباز آن نقش را هم با ظرافت خاصی ایفا کرد و تا حدود زیادی از کلیشه های آشنای این نقش دوری جست.

«کلبه»، ساخته جواد افشار و «عیار ۱۴»، اثر پرویز شهبازی از دیگر فیلم های سینمایی دهه ۸۰ دیرباز است. اولی فیلمی به شدت معمولی در گونه وحشت که به خاطر ساختار تکنیکی نه چندان قوی و فیلمنامه قابل پیش بینی اش مورد توجه مخاطبان قرار نگرفت، اما «عیار ۱۴» که با نیم نگاهی به وسترن مشهور «صلات ظهر»(ماجرای نیمروز) ساخته شده، نقشی به شدت متفاوت را برایش به ارمغان آورد، نقشی به شدت درونی با کمترین دیالوگ و حرکت که باید با همان شکل از اجرا، حس ترس و وحشت را به مخاطب منتقل می کرد. کار سختی که دیرباز به خوبی از عهده آن برآمد و به نقش یک زندانی تازه از بند رها شده تصویری متقاعد کننده داد.

مجموعه تلویزیونی «نابرده رنج» ساخته بذرافشان یکی از نقاط اوج کارنامه بازیگری دیرباز است که به دشت مورد توجه قرار گرفت. وی به خوبی در قالب نقش فرو رفته و «اسد پنبه» دست و پا چلفتی با ضریب هوشی پایین و در عین حال پرادعا را خلق کرد. او در این نقش طنز کمرنگ موجود در برخی نقش هایش را پررنگ تر کرده و لحظات شیرینی را رقم زد که سام درخشانی هم، سهم ویژه ای در این امر داشت.

کامبیز دیرباز در دو سه سال اخیر تا حدودی کم کارتر از گذشته شده که بخش مهمی از آن به رکود تولید سینمای ایران مربوط می شود. فیلم های «شرط اول» ساخته مسعود اطیابی و: «خاکستر و برف» به کارگردانی روح الله سهرابی آخرین نقش آفرینی های اوست که اولی در اکران عمومی چندان موفق نبود، اما «خاکستر و برف» که در جشنواره سال گذشته به نمایش در آمد، ممکن است بار دیگر توجه مردم و منتقدین را به دیرباز معطوف کند. آخرین حضور او در مجموعه های تلویزیونی هم مربوط به ماه گذشته و مجموعه تلویزیونی «بوی باران» به کارگردانی حسین تبریزی است. وی در نقش یک جانباز جنگ تحمیلی که در تمام مدت کار روی تخت بیمارستان خوابیده، کار سختی انجام داد و تا حدودی با تکیه بر زبان بدن، موفق به انجام آن شد.

کامبیز دیرباز از جمله بازیگران با استعداد سینما و تلویزیون ایران است که می تواند نقش های مختلف را ایفا کند، مشروط بر آنکه فیلمسازان از پیشنهاد ایفای نقش های مشابه یا کلیشه ای به او خودداری کنند.

خانواده جوان/ شماره ۱۹۵/ شهريور ماه ۹۲/ محمد جليلوند/ صفحه ۴۲