گفتگويي خواندني با دكتر نيلفروش زاده سرآمد جراحي پيوند مو در ايران؛
دستانی که اعتماد به نفس خلق می کنند

به گزارشافکارنیوز، دکتر محمدعلی نیلفروش زاده تحصیلات خود را در مقطع پزشکی عمومی در سال ۱۳۶۹(۱۹۹۰ میلادی) به پایان رساند و در سال ۱۳۷۳(۱۹۹۴ میلادی) موفق به اخذ بورد تخصصی پوست و مو شد سپس موفق به اخذ بورد جراحی پوست و پیوند مو از کانادا شد. در سال ۱۳۷۹(۲۰۰۰ میلادی) در انگلستان فلوشیپ جراحی پلاستیک پوست، لیزر و پیوند مو را به اتمام رساند. او تجربیات خود را در تورنتو کانادا در سال ۱۳۸۰(۲۰۰۱ میلادی) و در لندن در سال ۱۳۸۱(۲۰۰۲ میلادی) ارتقا داد. دکتر نیلفروش زاده جراحی پیوند مو را با روش استاندازد پانج از سال ۱۳۷۴(۱۹۹۵ میلادی) آغاز نمود و بعد از مدتی به روش مینی میکروگرافت در جراحی پیوند مو روی آورد و نهایتاً واحد فولیکولار در جلسه های بزرگ پیوند مو استفاده نموده است. او دانشیار پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس مرکز تحقیقات پوست و سلول های بنیادی می باشد. عضویت در انجمن بین المللی جراحی پیوند مو، آکادمی بین المللی جراحی پیوند مو، انجمن متخصصین پوست ایران و ریاست مرکز تحقیقات پوست و سالک از دیگر عناوین وی می باشد.

دکتر نیلفروش زاده در سال های ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ جایزه برتر جشنواره رازی را دریافت کرده و توانسته است کتب، مقالات و نوآوری هایی در سطح بین المللی داشته باشد. کار بر روی سلول های بنیادی پوست، فیبروبلاست، کراتینوسیت و ملانوسیت از جمله موارد فوق می باشد که با همکاری پژوهشکده رویان و دانشگاه علوم پزشکی تهران در حال اجرا بوده و منجر به انجام موفقیت آمیز استفاده از فیبروبلاست ها در جوانسازی و درمان چین و چروک پوست شده است. از موفقیت های او می توان به کشت و تکثیر فیبروبلاست برای جوانسازی پوست و زخم پای دیابتی، کشت و تکثیر همزمان فیبروبلاست و کراتینوسیت در ترمیم زخم های ناشی از سوختگی و اسکار سالک و نیز کشت و تکثیر ملانوسیت برای درمان لک و پیش یا وتیلیگو اشاره کرد که در حال اجراست. از تحقیقات جدید می توان به کاربرد سلول های بنیادی فولیکول مو در درمان طاسی اشاره کرد. مطالعات وسیع انجام گرفته در دنیا در مراحل ابتدایی، اثرات سلول بنیادی مو را در درمان طاسی به اثبات رسانده است. تکنیک کاشت سلول های بنیادی فولیکول مو همزمان در آمریکا در دو موسسه تحقیقاتی در حال انجام است که یکی از آنها ISHRS آمریکا است که با همکاری مرکز تحقیقات پوست و سلول های بنیادی دانشگاه تهران و موسسه رویان در حال انجام این پروژه می باشد. این پروژه در حال حاضر در فاز حیوانی با نتایج قابل قبولی همراه بوده است. همچنین در تکنیک ابداعی دکتر فریبا جعفری در تهیه سوسپانسیون ملانوسیت در درمان ویتیلیگو مشارکت داشته که جهت ثبت آن به عنوان Patent اقدام شده است. نامبرده جدای از نوآوری های علمی گوناگون سمت های اجرایی چون مدیرکل صدور پروانه ها، مدیر استاندارد و ارزشیابی وزارت بهداشت، مدیرکل خدمات درمانی و اورژانس و رئیس امور درمان وزارت بهداشت را نیز دارا بوده است. دکتر محمدعلی نیلفروش زاده یکی از چهره های بین المللی در زمینه جراحی پوست، لیزر و پیوند مو است که به عنوان Medical Faculty در کنگره بین المللی سالیانه ESHRI اروپا در سال ۲۰۰۲ لندن و سال ۲۰۰۳ برلین انتخاب شده و متد جدید جراحی پیوند مو را تحت عنوان «نیلفروش متد» کنگره سالیانه استرالیا در سال ۲۰۰۵ ارائه و به ثبت رسانده است. تالیف کتاب هایی از جمله لیشمانیوز جلدی، لیزر موهای ناخواسته، کاربرد سم بوتولینوم در پوست، پزشکی مبتنی بر شواهد درمان چروک های پوستی، روش های نوین پیوند مو و دانستنی های مو و چاپ ۱۲۲ مقاله معتبر خارجی و داخلی که در این میان ۶۰ مقاله از آنها Pubmed، ISI اندوخته های علمی او هستند. شرکت در معتبرترین کنگره ها و همایش های علمی داخلی و خارجی و به روز رسانی تکنیک های نوین درمانی از جمله فعالیت های علمی او محسوب می شود.

در ادامه گفتگو با آقای دکتر نیلفروش زاده را می خوانید:

کمی از دوران کودکی تان بگویید.


دوران کودکی در عین شیطنت و بازیگوشی مقتضای سن، پایه ریزی علاقمندی و توانمندی آینده هر فردی است. بالطبع من هم با وجود بهره وری از دنیای پاک و بی آلایش کودکی پا به عرصه تحصیل گذاشتم و هر چه جلوتر رفت احساسم نسبت به ورود به عرصه پزشکی قوی تر شد.

بازیگوش بودید؟


فکر کنم بازیگوشی ویژگی اغلب پسر بچه هاست. آن روزها با همسن و سال های خودم تیم فوتبال تشکیل می دادیم و درگیر هیاهوها و حواشی بازی های خودمان بودیم و فکر می کردیم مهمتر از این تیم دیگه وجود نداره. خانه پدری ما که دارای ۲ حیاط مستقل و پنج دری و اتاق های بزرگ بود فضایی بسیار دل انگیز برای بازی های کودکانه ما بود. این خانه بعدها به عنوان اثر تاریخی به نام «خانه تاریخی نیلفروش زاده» به ثبت رسید. بازی هفت سنگ هم یکی دیگر از سرگرمی های من بود.

اولین روز مدرسه و احساس تان از آن رو

از آنجایی که فرزند اول خانواده نبودم و شاهد مدرسه رفتن خواهر و برادرم بودم، مدرسه رفتن برای من امر مشکلی نبود و من هم دوست داشتم تجربه مدرسه رفتن را کسب کنم.

بهترین بازی دوران کودکی.

همان طور که گفتم یکی از مهمترین دغدغه هایم فوتبال و مسابقات تیمی آن بود. یادمه عضو تیم فوتبال مدرسه راهنمایی هم بودم و مسابقات بین مدارس و استانی هم شرکت می کردیم. البته دبیرستان به دلیل بیشتر شدن مشغله تحصیلی حضورم کمرنگ تر شد.

بهترین داستان کتاب های درسی.

به نظرم داستان دهقان فداکار در ذهن همه مانده. حتی چندی پیش عکس جالبی دیدم که دهقان فداکار که اکنون پیرمرد شده بود در جمعی از هنرمندان عکس یادگاری گرفته بود و از او در مراسم ویژه ای تجلیل کرده بودند.
همه این موارد حکایت از روحیه نوع دوستی و مهربانی مردم ایران زمین دارد که قطعاً برای من هم به همین شکل است.

شما با وجود مشغله زیاد به شعر هم نگاهی دارید؟

از آنجایی که ایران مهد هنر است و شاعران بی نظیری از این مرز و بوم اشعار زیبای خود را به تمام دنیا عرضه کرده اند و هر روز شمار طرفداران آنها بیشتر همه می شود، من هم از این قاعده مستثنی نیستم و هر وقت فرصتی بشود اشعار حافظ و مولانا را می خوانم. یکی از بهترین دوستان و همکاران من همه که در این زمینه دارای ذوقی سرشار است، در همایش ها و کنگره های داخلی با اشعار زیبایش مخاطبان را به وجد می آورد.

یک توصیف از بهترین معلم دوران مدرسه.

تقریباً همه معلمانی که داشتم عالی و دوست داشتنی بودند و توصیف آنها ممکن نیست و من تنها به همین شعر بسنده می کنم:
عارفان علم عاشق می شوند
بهترین مردم معلم می شوند
عشق با دانش متمم می شود
هر که عاشق شد معلم می شود
از پدر گر قالب تن یافتیم
از معلم جان روشن یافتیم
ای معلم چون کنم توصیف تو
چون خدا مشکل توان تعریف تو

آیا تا به حال کارنامه خود را از والدین مخفی کرده اید؟

پدر و مادر من جزو بهترین دوستانم نیز بوده و هستند. با اینکه پدرم در آموزش من به خصوص دوران ابتدایی نقش مهمی داشته اند ولی به دلیل مشغله ایشان، بیشتر مادرم از روند تحصیلی بنده اطلاع داشتند که خوشبختانه از پیشرفت تحصیلی من راضی بودند، اغلب هم نمرات خوبی می گرفتم. بنابراین هیچ دلیلی برای مخفی کاری وجود نداشت.

برای لحظات تنهایی چه کتابی را انتخاب می کنید؟

از آنجایی که تحقیق و مطالعه از ضروریات کار یک استاد به شما می رود بخشی از وقت خود را به مطالعه کتاب های علمی می گذراندم و تازه ها و مقالات را مرور می کنم ولی در مورد کتاب های متفرقه می توانم بگویم یکی از بهترین کتاب هایی که خواندم سینوهه پزشک مخصوص فرعون بود. وقتی خواندم احساس کردم وصف الحال مردم جامعه خودمونه دقیقاً توی قرن ۲۱ و یاد گرفتم که تنها با آشنایی با فرهنگ های مختلف و نداشتن تعصب می تونیم خودمونو از جهالت نجات بدیم. همچنین کتاب «چه کسی پنیر مرا دزدید؟» هم به نظرم جالب و خواندنی بود.

بهترین فیلم هایی که دیده اید.

با توجه به اینکه اغلب ستاره های سینما از مراجعین من هستند. خیلی علاقه دارم که فیلم های آنها و کاراکتر آنها را در فیلم ببینم ولی مجاز به بردن نام شان نیستم. از جمله فیلم های مورد علاقه ام فیلم های آکواریوم و پاتو زمین نگذارد ایرج قادری بودند چرا که او را در دو نقش متفاوت می دیدم. از آنجا که شادروان ایرج قادری بیمار من بودند و پیوند مو و لیزر را پیش من انجام داده بودند دیدن تفاوت فیزیکی ایشان برایم جالب بود و از طرفی اجازه بیان این موضوع را از خانواده ایشان دارم. یکی دیگر از فیلم های جالب که هنوز در ذهنم مانده فیلم محمد رسول الله است که بازیگران توانایی برای آن انتخاب شده بود. بسیاری از آثار مرحوم حاتمی را به سبب دیالوگ های حساب شده اش دوست دارم. او حرف امروز را در قصه های دیروز می گفت و تاریخ برایش وسیله بود. حاتمی هنرمند توانایی بود که به تاریخ و ادبیات اشراف خوبی داشت و حوادثگذشته را خوب روایت می کرد. فیلم های سوته دلان، دلشدگان و هزاردستان آثار خوبیست که تاکنون دیده ایم.

روند تحصیلات دانشگاهی شما چگونه بود؟

تحصیلات خود را در مقطع پزشکی عمومی در سال ۱۳۶۹ به پایان رساندم و در سال ۱۳۷۳ موفق به اخذد بورد تخصصی پوست و مو و سپس بورد جراحی پوست و پیوند مو از کانادا شدم. در سال ۱۳۷۹ در انگلستان فلوشیپ جراحی پلاستیک پوست، لیزر و پیوند مو را به اتمام رساندم. در مقاطع مختلف با شرکت در کنگره ها و کارگاه های بین المللی فناوری ها و متدهای جدید و تکمیلی درمانی را که در ایران نبوده فرا گرفتم.

انگیزه تان از انتخاب رشته پزشکی.

همواره از دوران کودکی و نوجوانی از تیپ شغلی پزشکان خوشم می آمد و اغلب دستاوردها و پیشرفت های جدید پزشکی را از اخبار دنبال می کردم. همین احساس نقطه ای برای انتخاب رشته تجربی و سپس ورود به عرصه پزشکی بود.

بهترین خاطرات دوران دانشگاه.

به یاد دارم در سال های آخر پزشکی، در سلیمانیه پیشروی ارتش و نیروهای رزمنده بسیج همزمان شروع شده بود که رزمندگان در خاک عراق دچار سرمازدگی و مشکلات پزشکی دیگر شده بودند. از آنجایی که به دلیل سرما عبور و مرور ممکن نبود و کمتر کسی داوطلب بود، من به اتفاق یکی دو نفر دیگر با هلیکوپتر به منطقه اعزام و مشغول مداوای مجروحان شدیم و این را می دانستیم که باید با پای پیاده برگردیم. مدتی را مهمان کردهای سلیمانیه بودیم و پس از بازگشت با تقدیر و تشویق مسئولان وقت دانشگاه روبرو شدیم.

بهترین دوستان دوران دانشگاه

دوستان دوران تحصیلی من امروز از بهترین متخصصان هستند و هنوز هم دارای روابط صمیمی هستیم. من بسیاری از بیماران ویژه خودم را جهت اقدامات درمانی به آنها ارجاع می دهم. حتی در بسیاری از پروژه های درمانی یا تحقیقاتی همکاری های مشترکی را نیز داریم.

می توانید از نوآوری های خود در علم پوست برایمان صحبت کنید؟

از جمله نوآوری های علمی که امروز موضوع روز دنیا هم هست بهره مندی از دانش سلول های بنیادی در بهبود عملکرد پوست و مو است. از سال ۱۳۸۴ در مراکز تحقیقاتی پوست و سلول های بنیادی و همچنین پوست و سالک کار بر روی سلول های بنیادی پوست، فیبروبلاست، کراتینوسیت و ملانوسیت را آغاز کردم و سلول های بنیادی فولیکول مو نیز که با همکاری پژوهشکده رویان و دانشگاه علوم پزشکی تهران به سرپرستی اینجانب در حال اجرا است. انجام موفقیت آمیز استفاده از فیبروبلاست ها در جوان سازی و درمان چین و چروک پوست و کشت و تکثیر همزمان فیبروبلاست و کراتینوسیت برای ترمیم زخم های ناشی از سوختگی و اسکار سالک و نیز کشت و تکثیر ملانوسیت برای درمان لک و پیش یا ویتیلیگو، از جمله موارد کاربرد سلول بنیادی در پوست است. یکی از مهمترین شرکت های تولید سلول بنیادی دنیا به نام Bioscienc مقالات ما در زمینه سلول درمانی پوست و به ویژه فیبروبلاست را رفرانس خود قرار داده است. متد کاربرد ملانوسیت در درمان ویتیلیگو نیز به عنوان patent مرکز تحقیقات با همکاری دکتر جعفری ثبت گردیده است. به علاوه تکنیک کاشت سلول های بنیادی فولیکول مو همزمان در آمریکا در دو موسسه تحقیقاتی در حال انجام است که یکی از آنها ISHRS آمریکا که با همکاری مرکز تحقیقات پوست و سلول های بنیادی دانشگاه تهران و موسسه رویان در حال انجام این پروژه هستیم. این پروژه در حال حاضر در فاز حیوانی با نتایج قابل قبولی همراه بوده است.

نقش والدین در موفقیت شما.

موفقیت شغلی، کسب مهارت ها و به طور کلی انگیزه تحصیل کردن، برای من بدون دعای خیر پدر و مادر امری ناممکن بود. بی شک دلگرمی های مادر و حمایت همه جانبه پدرم همواره راهگشای زندگیم بوده و هست. به خصوص دوران ابتدایی که یکی از حساس ترین مقاطع تحصیلی است، نقش پررنگ پدرم در آموزش من دیده می شد. وقتی پدرم به جهت مسافرت شغلی در خانه حضور نداشتند واقعاً من این کمبود را با تمام وجود احساس می کردم. در حال حاضر هم با وجود مشغله زیاد به خاطر تعلق خاطر فراوان به والدینم، سر زدن به آنها را جزو وظایف هفتگی خودم می دانم.

پس با این حساب می شود گفت پدرتان نوعی الگو برای شما بوده اند. اینطور نیست؟

البته. پدر من به دلیل اینکه در امر تجارت فرد بسیار موفقی بودند، منش و رفتار ایشان بر من بسیار تاثیرگذار بوده است. هنگامی که در کودکی با ایشان به کارخانه می رفتم، طرز برخورد با کارگران و کارکنان مرا شیفته می کرد. همین رفتار خوب، الگویی برای تعامل، تصمیم گیری و احترام متقابل در محیط کار برای من محسوب می شد. از طرفی حمایت های مالی پدر باعثشد پس از فارغ التحصیل شدن و حتی امروز دغدغه ام تنها کسب درآمد نباشد و بتوانم به تحقیقات و مباحثعلمی بیشتر بپردازم.

انگیزه تان برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر.

در رشته پوست پس از گذراندن دوره فلوشیپ مقطع بالاتری وجود ندارد. با این حال هر گوشه دنیا که روش یا درمان نوینی مطرح شود سعی می کنم فرا بگیرم و اگر خودم هم شیوه ای را بدانم به دیگران آموزش دهم. از آنجا که تحقیق و مطالعه لازمه درمان موفق است، ارتباط میان مداوا، تدریس و تحقیق را ناگسستنی می دانم و فکر می کنم «تحصیل و فراگیری دانش همیشگی است».

از کدام اساتیدتان بیشترین تاثیر را پذیرفته اید؟

یکی از بهترین و ارزشمندترین اساتید من شادروان دکتر جلایر بود. ایشان استاد انگل شناسی و فرد بسیار فرهیخته ای بودند. روش تدریس بسیار شیرین و پشتکار و تلاش ایشان در کنترل و مبارزه با بسیاری از بیماری های آن دوره که گاهی به قیمت ناخوشی خودشان می انجامید همواره مرا به وجد می آورد. روحش شاد و یادش گرامی. یکی از اساتید برجسته جراحی ما جناب آقای دکتر اسماعیل اکبری بودند که الگویی برای درس های زندگی من بوده اند.

حضور در کلاس برای تدریس چه حسی به شما می دهد؟

به گفته بزرگان، استاد خوب بودن می تواند یکی از مهیج ترین و دلگرم کننده ترین شغل های دنیا باشد. البته استرس زا و خسته کننده خواهد بود، اگر تلاش های او به ثمر نشیند. من سعی کرده ام محیط کلاس صمیمی و دوستانه و در عین حال قانونمند باشد. از شیوه های من در کلاس این است که اگر دانشجو حواسش نباشد از او سوال می پرسم.

چگونه می توان شما را به اوج عصبانیت رساند؟

یکی از اشکالات من شاید این است که زود عصبانی ولی بعد از چند دقیقه آرام می شوم برای همین در هنگام عصبانیت تصمیم گیری نمی کنم. گاهی اگر قصوری در ارتباط با امور بیمارانم ببینم عصبانی می شوم ولی در مورد مسائل شخصی خودم اینگونه نیست.

اسطوره های مورد علاقه تان.

قطعاً ائمه اطهار به خصوص حضرت علی الگوهای زندگی ما مسلمانان هستند و سعی می کنیم در زندگی از آنها پیروی کنیم. از سرزمین خودمان کورش کبیر، از پادشاهان بزرگ تاریخ که به دلیل اخلاق و منش و کردار نیک نامش در تاریخ به ثبت رسید. فردوسی حکیم، حکیم بوعلی سینا، رازی و بسیاری دیگر که در این مجال نمی گنجد را دوست دارم.

سرگرمی مورد علاقه.

بیشتر به ورزش های رزمی، فوتبال و شنا علاقمندم و در فرصت هایی که به دست بیاورم به آنها می پردازم.

در سوابق شما از سمت های اجرایی شما مطلع شدیم. آیا به امور اجرایی علاقه دارید و از سمت هایی که داشته اید راضی بوده اید؟

من در مقطعی درگیر امور اجرایی شدم. از جمله زمانی که به عنوان مدیر امور درمان وزرات بهداشت بودم. اولین MCO و گاید لاین های پزشکی و همچنین برنامه جامعه اورژانس کشوری را تدوین کردیم. کیفی شدن ارزشیابی بیمارستان ها و تبدیل روش سنتی به علمی، اعتبار بخشی و نهایی شدن طرح سطح بندی مراکز درمانی از جمله تحولات دوره مدیریت اینجانب بود. باید بگویم چون کارهای تحقیقاتی و پروژه های علمی از مهمترین دغدغه های من بوده و هست لذا علیرغم پیشنهادهایی برای تصدی امور اجرایی همانند ریاست دانشگاه و حتی معاونت وزارت از پذیرش سرباز زدم تا فرصت کافی برای این مهم داشته باشم.

بهترین دوست تان در دنیا.

تلاش من در زندگی این بوده که با برخوردی دوستانه و در کنار همکاران، مدیران و معاونانم و نه به عنوان رئیس و آمرانه، فعالیت تیمی را در محیطی آرام و دلپذیر راهنمایی کنم. به جهت همین نوع نگرش، شکر خدا همیشه دوستان بسیار خوبی کنارم داشته ام، اگر هم مخالفتی بوده سعی کردم با حفظ دوستی مشکل را حل کنم. به خاطر دارم زمانی که رئیس بیمارستان بودم، روزی هنگام ورود من به بیمارستان، گویی نگهبان از چیزی دلخور بود و مثل همیشه به من سلام نکرد. به محض ورود به دفترم، مدیر بیمارستان را خواستم و پرسیدم مشکل چیست؟ گویا طلبی از بیمارستان داشت که پرداخت نشده بود. من هم سریعاً موضوع را پیگیری کردم و بدهی او پرداخت و باعثشادمانی نگهبان شد.

نقش همسر در موفقیت یک مرد.

نقش همسر برای ما پزشکان که بسیار پرمشغله و درگیر هستیم بسیار مهم است. همسر من با اینکه خود پزشک است و عضو هیئت علمی دانشگاه، با صبر و بردباری همواره کنار من هستند.

اولین و آخرین کتابی که نوشتید.

اولین کتاب «لیشمانیوز جلدی» بود که معضل بسیاری از شهرهای ایران است و آخرین کتاب «دانستنی های مو» است که مجموعه ای از مشکلات مو و راهکارهای درمانی آن را برای عموم بازگو می کند.

شیرین ترین لحظه زندگی.

فکر کنم یکی از زیباترین لحظات زندگی برای اغلب افراد، تولد فرزند باشد. تجلی رحمت خدا و توجه به قدرت لایزال او برای من بسیار شگفت انگیز بود و از خدا به خاطر لطف بی مثالش ممنونم. البته یکی از شیرین ترین خاطراتم زمانی بود که موفق به تکثیر فیبروبلاست و کراتینوسیت و انجام موفق آن در اسکار شدیم. به یاد دارم که صدا و سیما این خبر را چندین مرتبه منعکس کرد. دوستانم با پیغام های تلفنی به من تبریک می گفتند و یکی از جایزه هایی که از جشنواره رازی گرفتم نیز به همین دلیل بود.

تعریف تان از مو.

پیاز مو را می توان کارخانه ای تصور کرد که محصول نهایی آن تارهای مو است. این کارخانه دارای دوره های کاری است بدین صورت که یک دوره، «روشن» است و با تمام تجهیزات به تولید و فعالیت می پردازد و دوره دیگر «خاموش» است و به استراحتا می پردازد، در عین حال تجدید قوا می کند و آماده یک دوره کاری جدید می شود. مو در واقع دو بخش دارد یکی ساقه مو که خارج از پوست قرار دارد و دیگری ریشه مو که در داخل پوست است. توجه به این نکته ضروری است که هر چند مو از سلول های مرده تشکیل شده ولی خود از وضع درون انسان حکایت می کند. نگهداری از مو از جمله حساسیت های یک فرد در زندگی می باشد. مو که خود از سلول های بی جان است به انسان جان می بخشد.

چرا پیوند مو در سال های اخیر هم مورد توجه قرار گرفته است؟

تعداد محدودی از مردان مشکل طاسی خود را به خوبی پذیرفته و با آن زندگی می کنند ولی امروزه اکثریت آنها فعالت تر برخورد کرده و برای برگرداندن موی از دست رفته به دنبال هر درمانی می روند از درمان های سنتی گرفته تا دارویی و جراحی، به نظر آنها داشتن مو یعنی جوانی، زیبایی، زنده دلی، اطمینان و اعتماد به نفس. محققان در چندین مطالعه اثرات درمانی طاسی را در مردان بررسی کرده اند. بسیاری از مردان معتقدند شروع ریزش موها یک مرحله پراسترس در زندگی آنها بوده و از اینکه نظر دیگران در مورد آنها چگونه است، نگران بودند. نتایج به دست آمده نشان می داد که فرد با ریزش موها نوعی خود کم بینی و ناراحتی و حتی افسردگی در خود احساس می کند که آرامش و سلامت او را تهدید می نماید. در چنین شرایطی بایستی برای حفظ موهای باقیمانده و برگرداندن موهای از دست رفته به دنبال بهترین راه حل بود. این است که در سال های اخیر پیوند مو این همه مورد توجه قرار گرفته است.

شنیده ایم که افراد سرشناس زیادی به شما مراجعه می کنند. بیشتر برای چه منظور نزد شما می آیند؟ کمی از آنها برایمان بگویید.

معمولاً بیشتر این نوع مراجعه کنندگان جهت کاشت مو یا بهبود پوست از جنبه زیبایی و در برخی، درمان مشکلات پوست و مو بوده است. در مورد این افراد خوشبختانه نتایج ظاهری مثبت بوده و باعثجذب سایر افراد شده است. بزرگترین مشکلی که در ارتباط با افراد سرشناس روبرو هستیم این است که غالباً این افراد می خواهند دیگران متوجه تغییر شکل ظاهری آنها نشوند. تقاضای آنها حفظ رازداری در مورد عمل آنهاست. ما هم اخلاقاً به آن متعهد هستیم. یکی از چهره های معروف سیاسی وقتی که عکس جدید او را صفحه اول یکی از روزنامه ها و عکس قدیمی او به همراه ادامه مطالب در صفحات داخلی آن روزنامه به چاپ رساندند خوانندگان متوجه تغییر ظاهری او شدند. یکی از کارگردانان معروف سینما که اتفاقاً در یکی از فیلم های خود نیز نقش ارائه کرده بود، از آنجا که پس از کاشت مو نقش یک فرد با سن کمتر از سن واقعی خود را بازی کرده بود، مردم با مقایسه او با فیلم های قبلی اش به تغییر ظاهری او پی بردند. البته برعکس آن هم موردی داشتیم که از مجریان معروف تلویزیون بودند و ایشان هنگام عزیمت به سفر حج این عمل را انجام داده اند و از آنجایی که باید موها کوتاه باشد، تا زمان بلند شدن موها و رویش کامل کسی متوجه تغییر چهره او نشد. در این موارد با اینکه ما ملزم به رعایت رازداری بودیم ولی فعالیت هنری یا سیاسی این افراد باعثکشف تغییر ظاهری آنها شد.

در بین این بیماران ویژه از نتیجه کدام یک از بیماران تان بیشتر راضی بودید؟

از نتیجه بسیاری از آنها راضی هستم. یکی از بهترین کارهایم را در مورد شادروان ایرج قادری دیدم چرا که ایشان به دلیل بیماری قلبی شدید مورد مناسبی برای جراحی نبودند و تا قبل از مراجعه به بنده پزشکان آلمانی حاضر به عمل ایشان نشده بودند، پس از جراحی پیوند مو و همچنین اعمال زیبایی تغییر ظاهری ایشان شگرف بود. یکی از بازیکنان فوتبال که در سطح تیم ملی بود، برای کاشت مو با من تماس گرفت و من به دلیل مشغله ایشان را به مشاورم ارجاع دادم که باعثشد ایشان به دنبال تبلیغات نادرست جذب مرکز دیگری شود. متاسفانه نتیجه هم رضایت بخش نبود. از همین روی سرپرست تیم فوتبال هم به دنبال این اتفاق لزوم اطلاع رسانی علمی و آگاهانه به بازیکنان فوتبال را از من خواسته اند.

نظرتان راجع به این جمله بکش اما زیبا کن؟

این روزها زیبایی به یکی از دغدغه های اصلی دختران و حتی پسران تبدیل شده است. به همین جهت رویکرد آنها به روش های مختلف زیبایی هم از دستاوردهای آن است. نه اینکه من با این جمله مخالف باشم چه بسا درمان مشکلات پوست از جمله آکنه، لک و چروک می تواند اعتماد به نفس فرد را بالا ببرد و منجر به بهبود عملکرد اجتماعی او شود ولی این مسئله نباید منجر به دغدغه ذهنی افراد شود و چه بسا آنها را به سمت روش های نادرست و اغواگرانه درمانی بکشاند که نتیجه آن چیزی جز پشیمانی و صرف وقت و هزینه نخواهد بود.

آیا جراحی پیوند مو در ایران می تواند به رونق توریسم سلامتی کمک کند(برای درآمدزایی کشور)؟

با توجه به شرایط فعلی و وجود اساتید برجسته ای در رشته های مختلف پزشکی در کشور عزیزمان پتانسیل بهره گیری از این نیروی بالقوه وجود دارد. سفیران برخی کشورها از جمله مراجعان من بودند. حتی برخورد دوستانه و بدور از تکلف آنها، من را مجذوب کرد. درصد زیادی از بیمارانم از خارج کشور به بنده لطف دارند و به لحاظ انجام امور درمانی و علی الخصوص پیوند مو به کلینیک من مراجعه می کنند. با توجه به قیمت رقابتی پیوند مو با کشورهای همسایه قطعاً پتانسیل درآمدزایی در این زمینه وجود دارد.

خاطره جالبی که تا به حال از مراجعان خود داشته اید.

یکی از مراجعین به مطب من از بازیگران نقش کمدی سینما بودند که بدون هماهنگی قبلی جهت امور درمانی به مطب مراجعه کرده بودند. اقتضای ادب حکم می کرد که ایشان بین منتظرین ننشینند و از طرفی نگران مراجعین و انجام به موقع امور درمانی آنها بودم. این شد که از ایشان درخواست کردم کنار من بنشینند و مراجعین هم برای حضور ایشان اجازه گرفتم و خوشبختانه با برخورد بسیار خوب و رضایت مراجعان مواجه شدم که باعثشد این هنرپیشه عزیز هم از حضور اینگونه در مطب من رضایت پیدا کند. جالب بود ایشان تقاضا داشت که مجدداً این کار را انجام دهد.

آماری از جراحی پیوند موی خود دارید و آماری از کل جراحی پیوند مو در ایران در طول سال؟

قطعاً آمار دقیق و رسمی در ایران نداریم. در مورد خودم حدوداً ۶۰۰۰ عمل کاشت مو تاکنون انجام داده ام.

توصیه تان به داوطلبان جراحی پیوند مو.

توصیه می کنم بیمارانی که قصد انجام پیوند مو دارند، در شرایطی مراجعه کنند که آمادگی کامل جسمی و روحی داشته باشند.

جراحی پیوند مو تمایل چه اشخاصی است؟

با توجه به اینکه در سراسر جهان ۶۰ درصد آقایان یا طاس هستند یا در مرحله از دست دادن موهای خود قرار گرفته اند، بیشتر مراجعان به ما، مردها هستند.

بیشترین علت ریزش مو در افراد چیست؟

معمول ترین علت ریزش مو در آقایان عامل پر قدرت آندروژنیک است. همان طور که از نام آن مشخص است دو فاکتور مهم هورمون آندروژن و ژنتیک نقش اصلی را در این ریزش مو دارند. در خانم ها هم این نوع ریزش مو ایجاد می شود ولی معمولاً باعثنازک شدن مو و ریزش منتشر در سر می شود. در آقایان بعد از بلوغ به دنبال افزایش سطح هورمون های آندروژنی نازک شدن موها و عقب رفتن موهای ناحیه پیشانی شروع می شود. بیشتر متقاضیان پیوند مو جوانان کمتر از ۲۵ سال می باشند. این افراد به دلیل نداشتن بلوغ فکری و تجربه کافی انتظارات غیر واقع بینانه ای از جراحی پیوند مو دارند آنها دوست دارند با یک جلسه عمل به تراکم موی قبل از ۲۰ سالگی برسند و ظاهر جوان موها برای همیشه حفظ شود. حتی از جراح تقاضا می کنند فرم موهایشان شبیه هنرپیشه معروفی شود آنها حاضر نیستند این حقیقت را بپذیرند که خط موی مردان بعد از بلوغ به طور طبیعی شروع به تنگ شدن می کند. بنابراین بیماران باید بدانند که در سن مناسب اقدام به پیوند مو بکنند. چرا که ریزش پیشرونده مو باعثمی شود بیمار دوباره احتیاج به پیوند مو داشته باشد. بعد از ۲۵ سالگی بیمار به مرحله بلوغ کامل رسیده است. در این زمان با بررسی میزان ریزش مو، پیش بینی گسترش یافتن آن در آینده امکان پذیر می باشد.
بیمار در این سن منطقی تر فکر می کند و با توجه به میزان طاسی فعلی خود داشتن یک خط رویش موی جدید به شکل یک مرد بالغ جا افتاده، باعثخشنودی و رضایت وی می شود با وجودی که این خط رویش مو بالاتر از آن چیزی است که در جوانان می بینیم. بیماران مسن، در اواخر دهه شش یا هفت یا حتی هشت هم می توانند کاندید مناسبی برای پیوند مو باشند. این بیماران آرزو دارند مقداری مو داشته باشند و تقاضای موی پرپشت ندارند. از طرفی نحوه ریزش موی زنان و مردان متفاوت است. بیشتر زنان ریزش موی منتشر دارند و این افراد نسبت به ریزش موی آندروژنی کاندید خوبی برای پیوند مو نیستند. تاکنون مردان بیشتر از زنان متقاضی پیوند مو می باشند ولی تعداد زنان متقاضی در حال افزایش است ریزش موی آندروژنی به نظر مردان پدیده ای طبیعی است و اکثراً در میان سالی نیمی از موهایشان را از دست داده اند بسیاری از آنها به راحتی این کم مویی را می پذیرند و با آن کنار می آیند ولی به نظر زنان ریزش موی شدید و طاسی پدیده ای غیر طبیعی است و تا حد ممکن این مشکل خود را پنهان می کنند و از شرکت در مهمانی ها و مجامع عمومی اجتناب می کنند. ریزش موی آندروژنیک در زنان به صورت الگوی زنانه یا مردانه در صورتی که وسیع نباشد، با در نظر گرفتن سایر شرایط موفقیت آمیز خواهد بود. ترمیم مو در مردان باعثایجاد یک احساس بهتر می شود ولی در زنان علاوه بر احساس بهتر، احساس نرمال بودن بسیار خوشایندتر است.

نظرتان راجع به نشریه دنیای سلامت.

یکی از نقاط مثبت و قابل تقدیر مجلاتی که در حوزه زیبایی کار می کنند و به ویژه «دنیای سلامت» واکنش نشان دادن در خور و مناسب نسبت به تبلیغاتی است که برخی سودجویان آنها را می سازند تا با شگردهای پوچ و غیر واقعی با سلامت مردم، کسب درامد کنند. متاسفانه این روزها چنین سودجویانی علاوه بر پوشش حوزه های تغذیه ای و کالا و مد وارد حوزه های بهداشتی و پزشکی شده اند. آنها بی آنکه دغدغه سلامت مردم را داشته باشند، با ساخت تبلیغات جذاب و استفاده از واژه های تخصصی پزشکی برای مردمی که با معنای آن آشنا نیستند، مانند لیزرهای خاص سلول های بنیادی، پی آرپی و… پول زیادی به جیب می زنند و برای آنها اهمیت ندارد چه بلایی بر سر استفاده کنندگان از این شیوه ها و خدمات غیر واقعی آمده است. با این همه، به نظرم «دنیای سلامت» هنوز هم باید در این عرصه بکوشد. این مطالب آنقدر باید تکرار شود تا مردم به این باور برسند که نباید به خاطر پرداخت پول کمتر، تن به تیغ جراحی آن هم به دست یک فرد نابلد و غیر متخصص بدهند. باید آنقدر نمونه ها را ببینند تا عاقبت این صرفه جویی را متوجه شوند. «دنیای سلامت» باید تا می تواند در ارتقای بهداشت روانی و خودآگاهی افراد جامعه بکوشد تا از پرداختن به اعمال زیبایی غیر ضروری بپرهیزند. همچنین از این نشریه پربار به جهت شناساندن رشته های تخصصی به مردم تقدیر و تشکر می کنم.

دنياي سلامت/ شماره ۹۸/ آذر ماه ۹۲/ صفحه ۱۶