به گزارشافکارنیوز،در ۸ ماهه امسال از کل تلفات مسمومیت با گاز ۱۸۵ نفر مرد و ۶۲ نفر زن بودند این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل ۱۹۲ مرد و ۹۵ زن بر اثر مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن در کشور جان خود را از دست داده بودند.
بر اساس این گزارش در این مدت استان‌های تهران با ۵۴، البرز با ۲۲ و اصفهان با ۱۸ فوتی به ترتیب بیشترین آمار مرگ ناشی از مسمومیت با گاز را داشته‌اند؛ آمار تلفات گازگرفتگی در این استان‌ها در مقایسه با مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۵.۳ کاهش(تهران)، ۴.۸ افزایش(البرز) و ۱۲.۵ درصد افزایش(اصفهان) داشته است.
همچنین در مهر و آبان امسال نیز آمار تلفات مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن روند کاهشی داشته است. به نحوی که این آمار در مهر با کاهش ۱۰ درصدی و در آبان با کاهش ۱۶.۲ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل مواجه بود.
فصل زمستان اوج آمار مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن
بر اساس آمارهای موجود میزان تلفات مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن عمدتاً در فصل زمستان افزایش می‌باید، بر این اساس در سال گذشته حدود نیمی از تلفات گازگرفتگی تنها مربوط به فصل زمستان بوده به نحوی که از ۸۲۸ فوتی مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن در سال گذشته ۴۱۸ نفر تنها در فصل زمستان جان باخته‌اند؛ بیشترین تلفات در سال گذشته به ترتیب با ۱۵۴ و ۱۵۳ فوتی در دی و بهمن گزارش شده است.
در ۱۰ سال گذشته(۱۳۸۳-۱۳۹۲) هشت هزار و ۴۴۷ نفر از هموطنان به علت مرگ‌های ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن جان خود را از دست داده‌اند. در همین بازه زمانی(۱۰ سال گذشته) سال ۱۳۸۶ با یکهزار و ۲۴ نفر، بیشترین تعداد وقوع مرگ‌های ناشی از گازگرفتگی را داشته است.
سازمان پزشکی قانونی با تأکید بر رعایت اصول ایمنی در نصب وسایل گازسوز به هم‌میهنان توصیه می‌کند: در فصل پاییز و زمستان با سرد شدن هوا، شهروندان اقدام به نصب وسایل گرم کننده می‌کنند که بیش‌تر مصرف آنها گاز شهری است. عدم رعایت اصول ایمنی باعثمسمومیت با گاز مونوکسیدکربن می‌شود، لذا هم میهنان در استفاده از این وسایل نهایت دقت را داشته باشند. به هم‌میهنان توصیه می‌شود ضمن استفاده بهینه از وسایل گرمازا، به توصیه های ایمنی در خصوص سالم بودن و استفاده صحیح از وسایل گرمایشی و مسیر خروجی گاز مونوکسید کربن از دودکش این وسایل توجه کنند.
چند توصیه پیشگیرانه
گاز مونوکسید کربن گازی بدون رنگ و بو است. عمده‌ترین منبع تولید این گاز سوختن ناقص نفت و گاز است ولی اصولاً در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی خصوصاً در محیط های در بسته و فاقد اکسیژن ممکن است تولید شود. استفاده از آبگرمکن یا بخاری های مستعمل یا دارای نقص فنی و فاقد دودکش یا دارای دودکش بدون عملکرد مناسب در منزل بیشترین موارد ابتلا به مسمومیت را تشکیل می‌دهند. از آن جا که تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما ۲۵۰ برابر بیش از اکسیژن است لذا با بالا رفتن درصد آن در هوای اتاق، به سرعت باعثایجاد مسمومیت خواهد شد و اکسیژن رسانی به بافت مختلف بدن از جمله مغز و قلب
را دچار اختلال می‌کند که به علت بی رنگ و بی بو بودن این گاز، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت شدید مورد توجه واقع نشود.
علایم مسمومیت حاد با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و احتمالاً درد شکمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغماست. در بیماران مبتلا به ناراحتی‌های قلبی ممکن است تشدید بیماری یک علامت هشدار دهنده باشد.
از سایر علایم مسمومیت می توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، کاهش فشار خون و گاه تنگی مردمک ها اشاره کرد. باید توجه داشت که اگر فردی در اثر ابتلا به مسمومیت با گاز مونوکسید کربن جان خود را از دست ندهد ممکن است دچار نواقص عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغز می‌شود. مسمومیت شدید با این گاز می‌تواند کشنده باشد.
چگونه از مسمومیت با این گاز پیشگیری کنیم؟
آگاه باشید که هر وسیله گرمازای سوختنی که به نحوی با سوخت های فسیلی(نفت، گاز، ذغال سنگ) کار کند به صورت بالقوه می تواند سبب تولید گاز مونوکسید کربن شود. از بخاری های مستعمل و فرسوده بدون دودکش یا دارای دودکش نامناسب و غیر استاندارد استفاده نکنید. توجه داشته باشید، استفاده از بخاری های بدون دودکش به هیچ وجه از تولید گاز مونوکسید کربن جلوگیری نمی کند.
هرگز در فضای بسته و محدود که تهویه کافی و مناسب ندارد(نظیر اتاق، گاراژ) آتش روشن نکنید. هرگز در فضای بسته گاراژ موتور اتومبیل را روشن نگذارید.
قبل از راه اندازی وسایل گرمایشی، از سلامت مسیر دودکش ساختمان و بدون ترَک و نشتی بودن آن اطمینان حاصل نموده و از اتصال مناسب و صحیح لوله بخاری و آبگرمکن به دودکش دیواری اطمینان حاصل کنید. تمام دودکش ها باید وسیله انتهایی ضد باد(کلاهک) مناسب داشته باشد. در محیط های شغلی و منازل که در آنها از کوره و مشعل استفاده می شود از سلامت دستگاه و سیستم تخلیه دود اطمینان حاصل کنید. هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد و لذا به کارگیری آب گرمکن های دیواری در فضاهای بسته یا مکان های فاقد جریان هوا مجاز نیست.
شیب لوله های افقی در داخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله در بیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد. توجه به داغ بودن دودکش پس از روشن کردن وسیله گرمایشی به اطمینان شما از تخلیه گاز کمک خواهد کرد. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد کنید.
ضمن ایجاد تهویه مناسب جهت آشپزخانه و حمام منزل، از نصب آبگرمکن در حمام و نیز روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه جداً خودداری نمایید.
اگر فضای منزل خود را با شوفاژ و سیستم حرارت مرکزی گرم می کنید درز بندی و بستن منافذ درها و پنجره ها به منظور جلوگیری از اتلاف حرارتی بلاملانع است اما درصورتی که از بخاری های گازسوز به منظور گرمایش محیط استفاده می کنید حتماً مختصری تهویه از طریق در یا پنجره در فضا ایجاد نمایید و از درز بندی و بستن کامل منافذ خودداری کنید.
در صورت احساس علایم سردرد و سرگیجه و تهوع در مکانی که احتمال وقوع مسمومیت وجود دارد فوراً آن مکان را ترک کرده و به فضای آزاد پناه ببرید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. در صورت تداوم علایم فوق برای چند روز متوالی احتمال مسمومیت خفیف با این گاز وجود دارد که بهتر است در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. رانندگان وسایل نقلیه سنگین، از روشن کردن گاز پیک نیک در اتاق وسیله نقلیه خود جهت استراحت و خواب جدا خودداری کنند.
در برخورد با موارد مسمومیت با گاز مونوکسید کربن چه باید کرد؟
در مواجه با مصدومان در اولین اقدام ضمن ایجاد تهویه مناسب در محیط و مراقبت از سلامتی خود، فرد یا افراد مصدوم را از محیط خارج کنید. پس از خارج ساختن مصدوم از محیط آلوده فوراً با اورژانس تماس بگیرید. علائم حیاتی مصدومان را کنترل کنید و از باز بودن راه های هوایی مصدوم اطمینان حاصل کنید.
