به گزارش افکارخبر، در جدول مرگ و میر ناشی از سکته مغزی، جزایر مارشال با ثبت ۲۴۰.۴ مورد مرگ و میر سالانه در صدر است و کشور قطر با ثبت ۱۰.۷ مورد، کمترین آمار مرگ و میر را به خود اخصتاص داده. در این جدول، ایران با ثبت سالانه ۹۷.۴ مرگ ناشی از سکته مغزی، در رتبه ۹۰ جدول است. طبق آمار سازمان نظام پزشکی ایران، روزانه حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ مورد سکته مغزی در کشور گزارش می شود که بیشترین دلیل ابتلا به آن فشار خون بالاست. به همین بهانه، گفت و گویی با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران، درباره عوامل پیشگیری کننده و بروز سکته مغزی ترتیب داده ایم.

کدام نوع تغذیه با سکته مغزی ارتباط دارد؟

ببینید، دلایل تغذیه ای مختلفی می توانند از مهم ترین عوامل ابتلا به گروهی از بیماری ها مانند سکته های قلبی و مغزی یا بیماری های متابولیکی مثل کبد چرب یا دیابت نوع ۲ شوند. افزایش دریافت بیش از اندازه کالری و چاقی و اضافه وزن ناشی از آن، سردسته عوامل ابتلا به بیماری های متابولیکی مانند فشار خون بالا و عوارض ناشی از آن مثل سکته مغزی محسوب می شوند.

افزایش کالری دریافتی، بالا رفتن درصد و توده های چربی در بدن و در نتیجه، بروز اختلالت متابلویک را در پی خواهدداشت. این اختلالات متابولیک می توانند سختی عروق را به دنبال داشته باشند. سختی عروق بدن که به دلیل رسوب چرب، کلسیم و املاح به وجود می آید، منجر به ایجاد پلاک خونی می شود و ایجاد پلاک های خونی هم نیتجه ای جز سکته مغزی در پی نخواهد داشت. با این حساب، می توان گفت افزایش دریافت به هر طریقی می تواند باعثبالارفتن خطر ابتلا به سکته مغزی شود. البته مصرف بیش از اندازه قندهای ساده هم می تواند عامل بروز سکته مغزی باشد.

به چه صورت؟

با افزایش سطح کلسترول خون و به خصوص LDL یا همان چربی بد خون که سفتی عروق خونی را به دنبال دارد و این مساله می تواند خطر ابتلا به سکته مغزی را افرایش دهد.

آیا میزان فعالیت های فیزیکی ما در طول روز هم می تواند شانس سکته مغزی را بالا ببرد؟

بله، حتما. هرچه ما کمتر در طول روز ورزش یا فعالیت فیزیکی داشته باشیم، بیشتر دچار اضافه وزن ناشی از آن می شویم و خطر بروز بیماری هایی مانند سکته مغزی را در خودمان بالا می بریم. ضمن اینکه اگر ما کنار فعالیت فیزیکی ناکافی در طول روز، عادت به سیگار کشیدن هم داشته باشیم، شانس بروز سکته مغزی را چند برابر خواهیم کرد.

به نظر شما می توان رد پای عوامل غیرقابل تغییری مانند توارثرا هم در ابتلا به سکته مغزی مشاهده کرد؟

بله، صددرصد. بد نیست بدانید علاوه بر توارث، عوامل دیگری مانند ژنتیک، سابقه ابتلا، سن و جنس هم می توانند بر بروز سکته مغزی تاثیرگذار باشند. به طور کلی، افرادی با سن بالا و مردان بیشتر از زنان دچار سکته مغزی می شوند که متاسفانه، نمی توانیم نقش چندانی در فرار از این عوامل داشته باشیم.


شما کدام یک از عوامل تغذیه ای را برای پیشگیری از ابتلا به سکته مغزی، مهمتر می دانید؟

افرادی که می خواهند از شر ابتلا به سکته مغزی در امان بمانند، باید از پرخوری و اضافه وزن ناشی از آن دور باشند. این افراد باید الگوهای غذاخوردن خود را اصلاح کنند. یعنی کمی آهسته تر غذا بخورند تا جلوی پرخوری شان گرفته شود. به علاوه، برای پیشگیری از ابتلا به سکته مغزی، باید در حد امکان از مصرف غذاهای نیمه آماده و کنسروی که حاوی منوسدیم گلوتامات یا بی کربنات سدیم هستند نیز خودداری کرد زیرا این مواد غذایی، مقدار زیادی سدیم دارند و می توانند مانند نمک خوراکی، به طور مستقیم باعثافزایش سطح فشار خون و ابتلا به سکته مغزی شوند.

شما نقش مصرف میوه ها و سبزی ها را در پیشگیری از بروز سکته مغزی تا چه اندازه پررنگ می دانید؟

خیلی زیاد! درواقع، بالارفتن کالری دریافتی و کلسترول خون ناشی از آن، سطح چربی بد خون را هم افزایش می دهد. اگر این چربی بد خون، تحت تاثیر رادیکال های موجود در بد ن اکسیده شود، سختی عروق را به دنبال دارد و شانس ابتلا به سکته مغزی را بالا می برد.

حالا اگر فردی عادت به مصرف حجم بالایی از میوه ها و سبزی های تازه در طول روز که سرشار از آنتی اکسیدان ها هستند، داشته باشد، می تواند جلوی واکنش های اکسیداسیون را در بدنش بگیرد و از سختی عروق و سکته مغزی ناشی از آن پیشگیری کند. به علاوه، ویتامین ها و آنتی اکسیدان های فراوان موجود در میوه و سبزی ها، جلوی جذب کلسترول در خون را می گیرند و از این طریق هم شانس سکته مغزی را کاهش می دهند.

اگر سابقه سکته مغزی دارید…

این افراد باید رژیم غذایی خود را براساس نظر پزشک معالجشان تنظیم کنند. دور مصرف خوراکی های حاوی سدیم را خط بکشند. غذاهای کنسروی، نمک سود و فرآوری شده نخورند. نمکپاش را از میز غذایی خود حذف کنند. فعالیت فیزیکی کافی در طول روز داشته باشند و حتما در صورت سیگاری بودن، بلافاصله سیگار کشیدن را ترک کنند. این افراد باید در مورد نوع میوه ها و سبزی های مصرفی شان هم با پزشک معالج خود مشورت کنند تا با محصولات خوراکی تازه و خام که حاوی سدیم هستند، بیشتر آشنا شوند. در این صورت، شانس سختی عروق و سکته مجدد را از بین خواهند برد.

اطرافیان این بیماران هم باید حواسشان باشد که غذاهای به اصطلاح مقوی که بر پایه گوشت قرمز و چربی هستند را به آنها ندهند تا شانس بروز مجدد سکته مغزی را در این بیماران بالا نبرند.