تالاب انزلی که یکی از تالاب های تحت کنوانسیون رامسر است، در فهرست سیاه تالاب های در معرض نابودی دنیا قرار دارد. این تالاب که زمانی محل صید ۱۵ هزار تن انواع ماهیان خاویاری و استخوانی بوده است، هم اکنون تنها ۲۰۰ تن ماهی از آن صید می شود. همچنین بخش هایی از تالاب خشک شده و حداکثر عمق آب در بخش هایی از آن تنها به ۲.۵ متر می رسد.

احیای تالاب انزلی از چند سال پیش در اولویت مطالعات کارشناسی قرار گرفته است به طوری که با عبور از روند این مطالعات، معاون امور عمرانی استانداری گیلان از آغاز اقدامات اجرایی برای احیای این تالاب بین المللی در استان گیلان خبر می دهد.

حجت شعبانپور در جلسه ستاد احیای تالاب انزلی که پیش از ظهر یکشنبه و با حضور جمعی از مدیران کشوری و استانی در محل استانداری گیلان برگزار شد با بیان اینکه احیای تالاب انزلی از اولویت های استان گیلان است، اظهار کرد: خوشبختانه با حساسیت استان و مسئولان دستگاه های ذی ربط تلاش شده است که جلسات مداوم برای رصد اقدامات انجام شده برای نجات تالاب از مرگ پیگیری شود.

وی با اشاره به دریافت کمک دولت در سفر رئیس جمهوری به گیلان افزود: با اختصاص ۵۰ میلیارد تومان برای ساماندهی رودخانه های زرجوب و گوهررود تلاش می شود جلوگیری از آلوده شدن تالاب از سمت این رودخانه ها دنبال شود.

سنبل آبی، هیولای خطرناکی که به جان تالاب انزلی افتاده است

مدیرکل حفاظت از محیط زیست گیلان در این نشست به اقداماتی که برای احیای تالاب انزلی صورت گرفته اشاره کرد و گفت: آنچه که به تازگی برای تالاب اتفاق افتاده هجوم بی رویه گیاه غیربومی سنبل آبی است.

قربانعلی محمدپور با بیان اینکه علاوه بر تالاب انزلی، نشانه هایی از این گیاه در شرق گیلان نیز گزارش شده است، افزود: دامنه گستردگی خطر سنبل آبی بسیار وسیع شده است و نیاز است که هر چه زودتر با تخصیص اعتبارات از فراگیری این گیاه در تالاب ممانعت شود.

به گفته وی با وجود ریشه کنی مکانیکی گیاه سنبل آبی، امکان رشد مجدد این گیاه تا ۱۵ سال در محیط آبی مورد هجوم باقی می ماند.

مدیرکل محیط زیست گیلان تصریح کرد: خطر فراگیری سنبل آبی به مراتب بسیار بیشتر از آزولا است و نباید بگذاریم این گیاه تمام وسعت تالاب انزلی و سایر تالاب های استان را در بر بگیرد.

وی همچنین به ورود فاضلاب های بیمارستانی و شهرک صنعتی سفیدرود به رودخانه های رشت و سپس تالاب انزلی اشاره و اظهار کرد: با تلاش هایی که صورت گرفته از سال آینده فاضلاب های پنج بیمارستان رشت مدیریت خواهد شد و همچنین تصفیه خانه شهرک صنعتی سفیدرود نیز مانع از ورود فاضلاب ها به رودخانه ها و تالاب انزلی می شود.

 

بخش اندکی از اعتبارات حوضه آبخیزداری به گیلان اختصاص یافته است

رئیس پژهشکده آبزی پروری آب های داخلی نیز در این نشست با اشاره به کاهش چشمگیر صید ماهی از تالاب انزلی گفت: با وجود اینکه زمانی در تالاب انزلی بیش از ۱۵ هزار تن ماهی صید می شد اما این رقم هم اکنون به حدود ۲۰۰ تن رسیده است.

علی اصغر خانی پور با بیان اینکه رهاسازی بچه ماهی در تالاب انزلی راهکاری موقتی برای بهبود صید از تالاب طی سال ای اخیر بوده است، افزود: این اقدام در سال های ۸۶ تا ۸۸ سبب رشد در صید شد اما هم چنان از ذخایر آبزیان در تالاب کاسته می شود.

وی با اشاره به هجوم سنبل آبی به تالاب انزلی اظهار کرد: با تشکیل کمیته بررسی راه های مبارزه با سنبل آبی،  راهکارهای مبارزه با این گیاه وارداتی در دستور کار پژوهشکده آبزی پروری قرار گرفته است اما مطمئنا اجرای این راهکارها نیازمند تخصیص اعتبارات است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان نیز در این نشست به ارائه اقدامات انجام شده در حوضه تالاب انزلی پرداخت و گفت: تاکنون ۹ پروژه در راستای مدیریت یکپارچه و آبخیزداری در حوضه تالاب انجام شده که اجرا و تداوم آن ها در سال نیازمند اعتباری بالغ بر سه میلیارد تومان است.

داوود زارع با بیان اینکه بخش اندکی از اعتبارات تعیین شده برای آبخیزداری به گیلان تخصیص یافته است،  افزود: با وجود تعیین یک میلیارد تومان اعتبار برای آبخیزداری در دو سال اخیر تاکنون تنها ۳۸۲ میلیون تومان به گیلان تخصیص یافته است.

وی ادامه داد: در طول ۱۰ سال اخیر حدود سه میلیارد تومان برای حوضه تالاب انزلی هزینه شده است که با توجه به وخامت وضعیت تالاب و دانش موجود برای اجرای راهکارهای جلوگیری از وسعت مشکلات تالاب در حوضه آبخیزداری به سالانه سه میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

این مسئول خواستار تعیین ردیف کد اعتباری مشخص برای این منظور شد و تاکید کرد: اقدامات اجرایی برای مقابله با وخامت وضعیت تالاب نیازمند تخصیص اعتبارات است.

هرچند سرعت تخریب تالاب انزلی بسیار بیشتر از سرعت مدیران در تصمیم گیری و تعیین کد اعتباری برای رسیدگی به اوضاع نابسامان این سرمایه ملی است اما باید منتظر بود و دید که از میان این جلسات مکرر می توان روزنه امیدی برای بهبود حال تالاب رنجور گیلان یافت؟