زیر تهران روزی یک میلی‌متر خالی می‌شود

شهر تهران، بین کوه‌های البرز و حاشیه شمالی کویر مرکزی ایران، در دشتی نسبتاً هموار واقع شده است به‌طوری که قسمت اعظمی از این شهر بر دشتی با شیب ملایمی در جهت شمالی ــ جنوبی قرار دارد. پهنه استقرار این دشت نسبتاً هموار از جنوب و جنوب غربی به کوه‌های ری و بی‌بی‌شهربانو و دشت‌های شهریار و ورامین منتهی می‌شود و و از شمال به‌واسطه کوهستان محصور شده‌ است.

سالها برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی آب دشت تهران موجب شده بخشی از منابع ثابت یا به‌اصطلاح استاتیک زیرزمینی آب دشت تهران را برای همیشه از دست بدهیم. خالی شدن فضایی در زیر شهر تهران که سالها با منابع زیرزمینی آب به‌عنوان منابع استاتیکی که نباید برداشت از آنها صورت می‌گرفت ایجاد شده، از یک سو و ادامه برداشت‌های غیرمجاز از سفره‌های زیرزمینی دشت تهران از سوی دیگر موجب شده که سال به سال شهر تهران فرونشست داشته باشد.

این نشست مستمر به‌طور متوسط در طول سال 36 سانتی‌متر اندازه گیری شده است؛ به‌عبارتی در هرروز حدود یک میلی‌متر شهر تهران نشست می‌کند. ادامه این نشست، تمامی تأسیسات زیرساختی کلان‌شهر تهران را با خطر تخریب مواجه می‌کند، خطری بالقوه که گاه و بی‌گاه آثار آن را در ریزش سطح یک خیابان پایتخت یا تخریب یک ساختمان در حاشیه شهر می‌بینیم.

ازاین‌رو، خطر بالقوه‌ای برای تأسیسات زیرساختی شهر تهران از جمله مترو، راه‌آهن، ساختمان‌ها، تمام شبکه‌های آب، گاز، برق و پلها وجود دارد که باید مسئولان برای آن چاره‌اندیشی کنند. وزیر نیرو نیز در برخی از صحبت‌های خود به‌صورت گذرا در این خصوص هشدارهایی داده است.

شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه هفدهم آذرماه سال گذشته مقرر کرده بود تا دبیرخانه این شورا مسئله نشست زمین در اراضی جنوب، جنوب غربی و جنوب شرقی شهر تهران را در مکاتباتی با وزارت نیرو، سازمان نقشه‌برداری کشور و سازمان زمین‌شناسی کشور بررسی کند.