کافیست کنار یک مدرسه ی راهنمایی بایستی و به قدوقواره ی بچه ها و تفاوت هایشان توجه کنی ! میان دانش آموزان اول یا دوم راهنمایی ، به خوبی می توان تفاوت های فردی را مشاهده کرد . در بعضی دخترهای کلاس اول راهنمایی و حتی پنجم دبستان ،علایم بلوغ ظاهر شده است ، در حالی که برخی دیگر تا سنین دبیرستان این علایم را نشان نمی دهند .

اکثر پسران آرزوی قد بلند، شانه هایی عریض و بدنی شبیه به ورزشکاران دارند. درمقابل، دختران خواهان زیبایی بیشتر، بدنی مناسبتر و پوستی لطیفتر هستند.

دغدغه ی زیبایی و افسردگی
به طور معمول، دختران، در مقایسه با پسران نسبت به قیافه ی ظاهری خود حساسترند و شاید به همین دلیل درصد افسردگی در دختران نوجوان نیز افزایش می یابد. قبل از بلوغ، درصد افسردگی در دختران و پسران برابر است، اما در ۱۴ سالگی، نسبت افسردگی در دختران به دو برابرمیزان افسردگی پسران می رسد.

تفاوت های فردی بلوغ
تفاوت های فردی در حدی است که ممکن است یک دختر در ۸ سالگی شروع به رشد ناگهانی کند، در حالی که یک دختر دیگر تا سن ۱۶ سالگی، افزایش چشمگیری از لحاظ رشد قد و سایر اندام های بدن نشان ندهد.

متخصصان، نحوه ی آغاز و پایان این تغییرات را به عوامل ژنتیکی، نوع تغذیه، بهداشت و فعالیت های جسمانی بیشتر نظیر ورزش نسبت داده اند. اکثر محققان اشاره می کنند که هنجارهای ارائه شده در مورد آهنگ تغییرات رشدی لزوما در مورد هر((نوجوانی)) صادق نیست و چنانچه یک نوجوان با هنجارهای معمول، تفاوتی معقول داشته باشد، جای نگرانی نخواهد بود. نگرانی در مواردی موجه است که نوجوان با هنجارهای موجود، تفاوت زیادی داشته باشد.

آنچه جای بحثو بررسی دارد، این است که این روزها در بسیاری ازکشورهای جهان، سن شروع بلوغ، جلو افتاده است.

پسرانی که بلوغ زودرس دارند، در عملکرد های آموزشی امتیازهای بیشتری کسب می کنند، ولی به نظر نمی رسد که این برتری همواره ادامه یابد، چرا که با ورود به دوران بزرگسالی، این امتیازها کم رنگ تر می شود
مسئله ی " بلوغ " معضلی است که باید با دقت فراوانی با آن روبرو شد؛ ولی مسئله ی " بلوغ زودرس و دیررس "، معضل مهمتر و حساس تری است که غفلت از آن، ممکن است آسیب های جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد:

نکات مثبت و منفی بلوغ زودرس و دیررس در پسران
اکثر پژوهش ها نشان داده است: " پسرانی که بلوغ زودرس دارند، در میان همسالان خود محبوب ترند واحتمال رهبری آن ها در گروه همسالان بیشتر است. در عین حال، این پسران آرامتر وبا وقارترند واعتماد به نفس بیشتری دارند. به عکس، پسرانی که بلوغ دیررس دارند، غالبا احساس بی کفایتی، طردشدگی و سلطه پذیری از خود نشان می دهند. این پسران متکی تر و پر خاشگر ترند واحساس امنیت کمتری می کنند. آن ها علیه والدین خود بیشتر عصیان می کنند و برای خود ارزش کمتری قایلند. معمولا این پسران با زیاد حرف زدن و رفتارهای تکانشی خواهان جلب توجه بیشتری هستند.

پسرانی که بلوغ زودرس دارند، در عملکرد های آموزشی امتیازهای بیشتری کسب می کنند، ولی به نظر نمی رسد که این برتری همواره ادامه یابد، چرا که با ورود به دوران بزرگسالی، این امتیازها کم رنگ تر می شود.

در مجموع، پسران تمایل بیشتری به بلوغ زودرس دارند و اگر زودتر به سن بلوغ برسند، به علت قدرت بدنی بیشتر در ورزش و رهبری گروه موفق تر خواهند بود.

ناگفته نماند که بلوغ زودرس برای پسران، صرفا امتیازهای مثبت به دنبال ندارد، چرا که ممکن است اطرافیان، به دلیل جثه بزرگتر، مسئولیت های بیشتری به آن ها محول کنند، و یا از آنان انتظارهای بیشتری داشته باشند. گاهی نیز ممکن است این انتظارات مشکلاتی را برای آن ها ایجاد کند، این گونه پسران برای وفق دادن خود با تغییرات نوجوانی، از لحاظ زمانی فرصت کمتری دارند، وبالاجبار، باید خود را سریعتر با تغییرات بلوغ منطبق کنند.

در مقابل، پسرانی که بلوغ دیررس دارند نشانه های بیشتری از رفتارهای کودکانه دارند، اما در عوض، برای وفق دادن خود با تغییرات سنی این دوره، فرصت بیشتری خواهند داشت. به همین علت ممکن است در دراز مدت با مسایل زندگی خود بهتر کنار آیند.

نکات مثبت و منفی بلوغ زودرس و دیررس در دختران
جنبه های مثبت و منفی تاثیر بلوغ زودرس و دیررس در میان دختران چندان روشن نیست. آنچه مسلم است، برخلاف پسران، بسیاری از دختران، تمایلی به بلوغ زودرس ندارند، بلکه خواهان آنند که بلوغ به موقع داشته باشند.

شواهد نشان می دهد که دختران با بلوغ زودرس، درون گراتر وخجالتی ترند و از رفتار اجتماعی ضعیف تری بر خوردارند. برابر بعضی از پژوهش ها، این دختران عزت نفس پایین تری دارند و نسبت به جثه شان از نگرش کم و بیش منفی تری بر خوردارند

در مورد این دختران گاهی نگرش های خاصی نیز به وجود می آید. مثلا بسیاری از والدین و معلمان، آن ها را بدون دلایل کافی از لحاظ جنسی فعالتر می پندارند، وبه همین دلیل ممکن است در مورد آن ها سخت گیری ها و محدودیت های بیشتری اعمال کنند.

این گونه دختران ممکن است در یابند که بیشتر مورد توجه دیگران قرار می گیرند. در مواردی این دختران برای خنثی کردن جلب توجه، رفتارهای خاصی انجام می دهند. مثلا: در میان جمع کفش های تخت می پوشند و خمیده راه می روند.

ناگفته نماند که رویا رویی این دختران با مسایل یاد شده، به آن ها کمک می کند تا بامشکلات آتی زندگی بهتر کنار آیند.

با وجودی که دختران زودرس با شروع سریع جهش رشدی تا حدودی گوشه گیرتر و درون گراتر می شوند، ولی به تدریج از دوره راهنمایی به بعد، محبوبیت بیشتری کسب می کنند و در بسیاری موارد توسط دختران دیگر به عنوان الگو انتخاب می شوند. دخترانی که بلوغ دیررس دارند، همانند پسران دیررس، در مورد رشد جسمانی خود دچار اضطراب و نگرانی می شوند. با وجود این، تاثیر روانی بلوغ زودرس در دختران نوجوان به شدت پسران نیست.

آنچه در این مقاله مطرح شد، چکیده ای از نتایج تحقیق در سال های اخیراست. بدیهی است که یافته های ذکر شده، در تمام جوامع صادق نیست و نمی توان برای تمام فرهنگ ها، رای کلی صادر کرد ولی به نظر می رسد که:
اشتغال ذهنی بسیاری از نوجوانان نسبت به بدن و قیافه ی ظاهری خود، تا حدودی یک پدیده ی همگانی است. اکثر نوجوانان نسبت به قد کوتاه، رشد سریع بدن خود، اندام ناموزون، کیفیت پوست خود، و حتی در مورد چگونگی لباس پوشیدن، چگونه عینک زدن، یا مدل موی خود حساسیت های خاصی نشان می دهند.


نویسنده: سرور حاجی سعید

منبع : تبیان