حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان در مراسم جشنی که به مناسبت عید غدیرخم در ساختمان شهید رجایی وزارت آموزش و پرورش برگزار شد، با تأکید بر اهمیت وزارت آموزش و پرورش و اظهار رضایت از حضور در جمع متولیان تعلیم و تربیت و اعضای ستادی این وزارتخانه اظهار داشت: وزارت آموزش و پرورش سالم‌ترین وزارتخانه کشور است که به نظر بنده که هر سال ورودی‌های دانشگاه را رصد می‌کنم، خروجی‌های آموزش و پرورش متدین‌تر از پیش هستند ولی انتظار ما از آموزش و پرورش بیشتر از این مقدار است.
وی افزود: مسئله اصلی جامعه، آموزش و پرورش است و من در هیچ سخنرانی نیست که از آموزش و پرورش انتقاد نکنم و در این زمینه تفاوتی بین دولت‌ها نیست و نگاهم به این مسئله، سیاسی نیست بلکه به دلیل اهمیت بسیار زیاد تعلیم و تربیت، اهمیت دادن به این موضوع دغدغه من است.
حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان با تأکید بر اینکه دلسوزترین فرهیختگان در وزارت آموزش و پرورش حضور دارند، ادامه داد: یکی از خصوصیات کار فرهنگی در آموزش و پرورش، این است که منفعت مادی چندانی در آن وجود ندارد البته از عجایب روزگار این است که نهادی مالی در کنار آموزش و پرورش فعالیت کند که در آن سوءاستفاده مالی صورت بگیرد.
این استاد حوزه و دانشگاه با بیان این مسئله که برخی افراد مدرسه‌سازی را صنعت مدرسه‌سازی کرده‌اند، بیان داشت: هرچند اگر سرمایه‌ای کردن هم خروجی خوبی داشته باشد، مسئله بدی نیست.
وی توضیح داد: نهاد تعلیم و تربیت، یک نهاد انسانی است که از سایر نهادهای فرهنگی مهم‌تر است و التهاب و تنش نیز در آن کمتر اتفاق می‌افتد. آموزش و پرورش از ارشاد و صدا و سیما با آن عرض و طول و سر و صدایشان مؤثرتر است حتی تأثیر پدر و مادر نیز از تأثیر آموزش و پرورش کمتر است، اما در این نهاد مهم، همایش‌های سالیانه برای ارتقای روش، محتوا و اهداف که باید پر سر و صدا و جدی باشد، برگزار نمی‌شود.
حجت‌الاسلام و المسلمین پناهیان با اشاره به اینکه یکی از اهداف مهم دشمن، تصرف آموزش و پرورش و ذهن و مغز جوانان است، گفت: اگر مغزهای جوانان ما فعال شود، دنیا را تصرف می کند اما آموزش و پرورش با تمرکز بر حافظه و کنار گذاشتنِ پرورش هوش هیجانی، مهار کننده مغزها شده است در حالی که روش‌های تربیتی در غرب به آنچه اسلام می‌خواهد نزدیک‌تر است.
این استاد حوزه و دانشگاه، ریشه معضلات اجتماعی چون طلاق را در آموزش و پرورش دانست و توضیح داد: تربیت هفت ساله اول کودکان در مدارس که در سنین پیش از 14 سالگی است، بسیار مهم است و شخصیت اصلی کودکان در آن دوره شکل می‌گیرد. در این سنین کودک باید ادب شود؛ البته معنای ادب، وسیع است و این مطلب لزوما به معنای معتقد کردن کودکان نیست.
وی در ادامه بیان اهمیت این سن، افزود: برخی از دغدغه داران تعلیم و تربیت ترجیح می دهند مدرسه راهنمایی یا دبیرستان تاسیس کنند اما تاسیس مدارس ابتدایی از درجه اهمیت بیشتری برخوردار است. زیرا بنیان شخصیت در آن دوره شکل می گیرد و در 4 سال اول این سنین امتحان گرفتن و نمره دادن، مخرب شخصیت کودک است.
حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان با تقدیر از طرح حکیمانه 6 ساله کردن دوره ابتدایی، ادامه داد: آموزش و پرورشی که در دبستان کودک را به علم علاقه‌مند نکند و در دبیرستان به زور نمره و حضور و غیاب، دانش‌آموز را به مدرسه بکشاند باید اعلام ورشکستگی کند.
این استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: ما گروهی تشکیل دادیم و برخی مقاله‌های مهم ساحت تعلیم و تربیت را به مترجمان دادیم؛ شخصا از اینکه مقالات به این مهمی تا کنون ترجمه نشده است، متعجب شدم. در این زمینه سؤال کردم و به من گفتند که دست‌هایی در کار است که نمی گذارند برخی از این مقالات مهم در این بخش ترجمه شود و در اختیار قرار گیرد.
وی با بیان اینکه احکام خانواده باید اسلامی باشد اما استفاده از تجربیات بین‌المللی در خصوص تعلیم و تربیت کودکان مفید است، بیان داشت: در هفت سال اول نیازی نیست که به دیندار کردن کودک اجبار داشته باشیم بلکه ادب کردن مهم است که مانعی هم ندارد تجربه‌های بشری و نُرم‌های بین المللی را در این زمینه بپذیریم.
حجت‌الاسلام و المسلمین پناهیان به طرحی خارج از آموزش و پرورش که خروجی‌های خوبی داشت اشاره کرد و گفت: این طرح که در مشهد انجام می‌شد در مدرسه نبود اما پرورش شخصیت با برنامه انجام می‌شد و استقبال خوبی هم از آن صورت گرفته بود اما آموزش و پرورش جلوی آن را گرفت.
استاد حوزه و دانشگاه، رسالت مهم دیگر آموزش و پرورش در هفت سال اول تربیت را مشاور خانواده بودن دانست و افزود: اگر مشاور قوی در دوران ابتدایی در مدارس وجود نداشته باشد، نشان‌دهنده آن است که این آموزش و پرورش مدبرانه و منطقی اداره نمی شود. در مقطع ابتدایی نقش مشاور از معلم تربیتی هم مهم‌تر است.
وی ادامه داد: اولین مدرسه‌ای که بنده تأسیس کردم یک دبستان در قم در زمان جنگ بود و بر اساس تجربه شخصی و مطالعات می‌گویم که دوران ابتدایی مهم ترین دوران تربیت دانش‌آموز است؛ در این دوران است که می‌توانیم هوش هیجانی را پرورش دهیم و قدرت خودداری و شخصیت کودک را شکل دهیم.
