تاثیرات مخرب استرس بر بدن

بیماری‌های مختلف معمولا علل متفاوتی دارند که گاهی پزشکان در تشخیص آنها دچار سردرگمی می‌شوند.

حتی برخی بیماری‌های عوامل ایجادکننده مشترکی دارند. در این میان، استرس یکی از دلایل بروز شمار گسترده‌ای از بیماری‌هاست که حتی می‌تواند سیستم بدن افراد را بر هم بزند. سردردها اختلالات بسیار شایعی هستند که بر اثر استرس ایجاد می‌شوند و حتی نظم خواب را به هم می‌ریزند و سیستم گوارشی نیز از روال عادی خارج می‌شود. استرس، طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها را ایجاد می‌کند که خیلی از ما از آن بی‌خبریم. پس با اطلاع از آنها می‌توان در مدیریت استر موفق‌تر شد و راه‌های مقابله با آن را آموخت.

سندروم روده تحریک‌پذیر
 سندروم روده تحریک‌پذیر نوعی اختلال همراه با درد و ناراحتی شکمی است که معمولا خود را با تغییرات ایجادشده در عادت‌مزاجی ازقبیل اسهال مزمن و عودکننده، یبوست یا هر دو نشان می‌دهد. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که حدود 10 تا 15 درصد جمعیت جهان از سندروم روده تحریک‌پذیر رنج می‌برند. این درحالی است که حدود 13میلیون انگلیسی و 45 میلیون آمریکایی با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند. 70درصد پزشکان بر این باورند که این سندروم، شایع‌ترین اختلال گوارشی است. درد ناشی از سندروم روده تحریک‌پذیر به دلیل گرفتگی‌های عضلانی روده ایجاد می‌شود و علائم آن در افراد مختلف فرق می‌کند اما ازجمله شایع‌ترین علائم این بیماران، درد و ناراحتی شکمی، اسهال و یبوست و نیز نفخ شکم است. این سندروم علل مختلفی دارد که شایع‌ترین آنها استرس است. ارتباط مستقیمی بین مغز و سیستم گوارشی وجود دارد، به‌طوری که تغییر خلق‌وخو تاثیر مستقیم روی گوارش آدمی می‌گذارد. معده و روده‌ها از میلیون‌ها سلول عصبی پوشیده شده‌اند که سیستم گوارشی را کنترل می‌کند. این عصب‌ها به انتقال پیام‌های عصبی از روده به مغز و برعکس کمک می‌کند. استفاده از داروهای ضداسپاسم قادر است روی نخستین علائم بیماری اثر بگذارد و سریع انقباضات ایجادشده در روده‌ها را که عامل درد هستند، از بین می‌برد.

تعریق بیش‌ازحد
 دانشمندان بر این باورند که بخشی از تعریق‌ها بر اثر استرس در طول روز ایجاد می‌شوند اما بیشتر استرس‌ها از گرما یا فعالیت فیزیکی بالا ایجاد می‌شود که در اثر ترشح غدد عرق درون‌ریز تولید می‌شود. این درحالی است که تعریق ناشی از استرس، از غدد آپوکرین حاصل می‌شود. به گفته پزشکان، حدود 4میلیون غدد عرق در سراسر بدن وجود دارد که بیشتر آنها در ناحیه کف دست و کف پاها، صورت و زیربغل پراکنده شده‌اند. دو نوع غدد عرق هم وجود دارد. یکی، غددی است که با فعال شدن غدد تعریق اکرین که بیشتر از آب تشکیل شده، ترشح می‌کنند. نوع دوم هم غدد آپوکرین است که احتمال رشد باکتری‌ها روی آن زیاد است که عامل ایجاد بوی تند عرق است. وقتی بدن در معرض استرس قرار می‌گیرد، این غدد شروع به ترشح عرق روی سطح پوست می‌کند.

دندان‌قروچه
محققان ارتباط نزدیکی را میان استرس و دندان‌‌قروچه یافتند. حدود 700درصد انگلیسی‌ها در شرایط پراسترس دندان‌قروچه می‌کنند. یکی از معمول‌ترین علائم دندان‌قروچه، سردردهایی است که فرد معمولا در قسمت گیجگاهی احساس درد می‌کند. دیگر علائم بیماری نیز شامل اختلال خواب، گوش‌درد، گرفتگی ماهیچه‌ای در آرواره‌ها و نیز احساس درد در شانه‌ها و گردن است. علاوه‌بر این، فرد ممکن است متوجه ترک‌خوردگی در دندان یا افتادن دندان شود. البته این حالت به دنبال دندان‌قروچه ناخودآگاه ایجاد می‌شود و فرد دندان‌های بالا و پایین را روی هم می‌کشد که معمولا با فشار همراه است. این حالت ممکن است بر اثر اختلال خواب، استرس و اضطراب یا مصرف رژیم غذایی خاصی چون مصرف کافئین بالا و مشروبات الکلی ایجاد شود. پزشکان برای حل مشکل این افراد اغلب از محافظ استفاده می‌کنند که بین دندان‌ها قرار می‌گیرد و مانع ساییده‌شدن دندان‌ها به یکدیگر می‌شود.

ریزش مو
 ریزش مو علاوه‌بر اینکه بیشتر جنبه وراثت دارد، در کنار علل دیگر، گاهی نیز می‌تواند به دنبال استرس رخ دهد. این استرس در درازمدت ریزش مو را ایجاد می‌کند. هورمون‌های استرس باعث می‌شود فولیکول‌های مو به خواب روند و فعالیتی نداشته باشند که درنتیجه، ریزش مو هنگام شست‌وشو یا شانه‌زدن را ایجاد می‌کند. برخی ریزش موها به دلیل جنبه وراثتی که دارند یا هرگز بازگشتی ندارد یا بسیار دشوار است اما ریزش موی ناشی از استرس به مرور و با مدیریت استرس و مصرف داروهای کاهنده استرس قابل‌کنترل است اما چند ماه تا رشد مجدد موها زمان لازم است. در بیشتر موارد بی‌خوابی، کاهش استرس حتی می‌تواند بی‌خوابی را کاهش دهد.

بی‌خوابی
 ترشح هورمون‌های استرس حالتی را ایجاد می‌کند که تعادل بین خواب و بیداری را بر هم می‌زند. پزشکان توصیه می‌کنند که افراد تا دو ساعت قبل از خواب، گوشی‌های هوشمند را کنار بگذارند تا مانع اختلال خواب شوند. ورزش کردن به کاهش قابل‌توجه علائم استرس و افسردگی نیز کمک می‌کند. حفظ یک رژیم غذایی متعادل و دوری از مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین مشکل را چندبرابر می‌کند.