انساندوستی در دره سیلیکون

منظور از عبارت «ولی» یا دره در این نام، دره سانتاکلارا در سانتاکلارا کانتی است که شهر سن خوزه و شهرها و شهرک‌های اقماری آن را شامل می‌شود و خود عبارت سیلیکون نیز در اصل به شمار زیاد مخترعان و تولیدکنندگان چیپ‌های سیلیکونی اشاره دارد که در این منطقه سکونت دارند.

سیلیکون ولی را می‌توان خاستگاه شرکت‌های مطرح عرصه تکنولوژی دنیا و مدینه فاضله علاقه‌مندان به علم کامپیوتر دانست که از گوشه گوشه دنیا در آن گرد آمده‌اند تا به رویاهای خود رنگ واقعیت بدهند.

یکی از این افراد هادی پرتوی (کارآفرین ایرانی‌الاصل) است که با تاسیس شرکت Tellme Networks پول هنگفتی را به دست آورد و در ادامه شرکت خود را در سال 2007 میلادی با عقد قراردادی به ارزش 800 میلیون دلار به مایکروسافت فروخت.

پرتوی همچنین سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه‌ای در دراپ باکس، فیسبوک و Airbnb انجام داد که ثروت او را به میزان قابل‌توجهی افزایش دادند.

ظرف چهار سال اخیر او تمام تلاش خود را انجام داد تا به‌واسطه پروژه دیگری به نام Code.org (یک شرکت غیرانتفاعی که در  زمینه آموزش علوم رایانه فعالیت دارد) فرصت‌های تازه‌ای را در اختیار نسل جدید قرار دهد.

تلاش‌های آقای پرتوی برای پیشبرد اهداف شرکت Code.org همزمان شده با دورانی که فعالیت‌های تولیدی در آمریکا به  کمترین میزان خود رسیده و مشاغل مربوط به علم کامپیوتر با کمبود شدید نیروی انسانی روبه‌روست.

هادی پرتوی در این باره می‌گوید: «من شخصا باور دارم که مشاغل تولیدی دیگر احیا نخواهند شد و روز به روز به سمت خودکار شدن پیش می‌روند. بنابراین بهتر است بخش‌هایی که بیشترین میزان رشد را دارند، یعنی همان رشته کامپیوتر را در کانون توجهمان قرار دهیم.»

در واقع منظور آقای پرتوی این است که همخوانی میان مشاغل و مهارت‌ها به‌قدری اندک است که مشاغل کنونی در این رشته به‌طور بالقوه می‌توانند 50 میلیارد دلار درآمدزایی داشته باشند.

وی در ادامه می‌گوید: «شرکت‌ها سعی می‌کنند افرادی را به استخدام خود دربیاورند که پیشتر در زمینه کامپیوتر کار کرده باشند، اما نمی‌توانند.»

تنها در دیترویت، فرصت‌های شغلی موجود برای مهندسان نرم‌افزار بیشتر از مشاغل تولیدی است و در کنار این موضوع حقوق این مهندسان هم دو برابر است.

ماه گذشته، پرتوی 44 ساله به همراه برادر دوقلویش علی، موسسه‌ای خیریه به نام Code.org را با یک وبسایت ابتدایی راه‌اندازی کردند. وبسایت حاوی یک ویدیوی کوتاه با این شعار بود: «هر کدام از دانش‌آموزان مدرسه‌ای حق دارند که علم کامپیوتر را فرابگیرند.»

اما اندکی بعد، اوضاع به‌کلی تغییر کرد؛ ظرف تنها یک هفته، حدود یک میلیون نفر که تقریبا 20 هزار نفرشان را دانش‌آموختگان دانشگاه تشکیل می‌دادند، با این ایده همراه شدند.

پرتوی که بعد از مرگ جابز تصمیم گرفته بود قدم بزرگی را برای آموزش و موفقیت نوجوانان بردارد، ادامه می‌دهد: «‌Code.org در ابتدا بیشتر جنبه سرگرمی داشت و پروژه‌ای مقطعی بود صرفا برای رساندن این پیام که علم کامپیوتر در حال تغییر دادن همه‌چیز در این دنیاست اما مدارس آمریکا هنوز آن را به بچه‌ها درس نمی‌دهند و دانش‌آموزان نیز مطالعه‌ای در این باره ندارند.»

در هر حال، ایده پرتوی مورد توجه قرار گرفت و تا الان در حدود 1.8 میلیون نفر با امضای طوماری با آن همراه شده‌اند. پرتوی هم در ادامه بازنگری‌هایی را در ماموریت گروه خود انجام داد؛ در ابتدا بنا بود Code.org همه معلمان را ترغیب کند که با کمک کتابخانه طرح تدریس Code.org یک ساعت به دانش‌آموزان کامپیوتر درس بدهند و فرقی نداشت که رشته تحصیلی آن دبیر چه باشد.

البته قرار نیست که در جریان این آموزش‌ها، دانش‌آموزان کدنویسی یاد بگیرند و در مقابل مباحثی نظیر تاریخچه علم کامپیوتر به آن‌ها تدریس می‌شود.

پرتوی در ادامه می‌گوید: «تنها یک ساعت زمان می‌برد تا تشخیص دهید که این درس جالب‌تر از چیزی است که تصور می‌کردید و عملکردتان در آن آنقدرها هم بد نیست. یادگیری این مطالب برای دانش‌آموزان، خصوصا دختران به‌شدت سودمند است.»

از آن زمان تاکنون پرتوی با کمک تیم همراهش ماموریت  Code.org را بیش از پیش بسط داد تا ورای طرفداری از یک ایده خوب، در مقابل با کمک سازمان، نظام آموزشی آمریکا را در سطح مدرسه، منطقه آموزشی و ایالت متحول کند.

به گفته آقای پرتوی تا الان تلاش‌های زیادی برای تغییر محتوای درسی مدارس آمریکا انجام شده است. او همچنین خاطر نشان کرد که در قرن حاضر، ارزش علم کامپیوتر حتی از زیست‌شناسی و شیمی نیز بیشتر است.

اما Code.org برای آنکه به معلمان کمک کند تا علم رایانه را در اختیار دانش‌آموزانشان قرار دهند نوعی محیط آموزشی اختصاصی را برای محصلان مقاطع ابتدایی و راهنمایی فراهم کرده است. حالا این سازمان، بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده طرح درس در رشته کامپیوتر است.

Code.org  از زمان راه‌اندازی (چهار سال پیش) تا امروز توانسته از هر 10 دانش‌آموز در سطح جهان، یک نفر را تحت پوشش فعالیت‌های خود قرار دهد که البته این رقم در آمریکا، یک از 5 است.

در آمریکا، 31 ایالت و بیش از 120 شهر و منطقه آموزشی از آغاز تلاش‌های خود برای توسعه علم کامپیوتر در مدارس راهنمایی و ابتدایی خبر داده‌اند و در حدود دو هزار کلاس نیز درسی تحت عنوان اصول علم کامپیوتر برای آماده‌سازی دانش‌آموزان به‌منظور ورودشان به کالج تدریس می‌شود.

طبق گفته پرتوی، هدف از این کار آن است که تمامی مدارس درس کامپیوتر را به دانش‌آموزان تدریس کنند و همزمان گروه‌هایی که به لحاظ تاریخی کمتر در این زمینه فعالیت داشته‌اند (زنان، آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار و اتباع آمریکای لاتین) بتوانند به محتوای آموزشی در این رابطه دست پیدا کنند.

هادی پرتوی تنوع بخشیدن به محصلان رشته علوم کامپیوتر را هسته اصلی ماموریت Code.org می‌داند و اظهار داشت که این تنوع هم می‌تواند نژادی باشد و هم اقتصادی و هم جنسیتی.

او ادامه می‌دهد: ما برای رسیدن به این هدف تمرکز خود را روی دانش‌آموزان مقطع ابتدایی و راهنمایی قرار داده‌ایم و در نتیجه برای مشاهده نتایج این طرح در عرصه کسب و کار هنوز اندکی زود است.

گفتنی است در ابتدا بودجه Code.org توسط دوقلوهای پرتوی تامین می‌شد که تاکنون حدود دو میلیون دلار را صرف این پروژه کرده‌اند. حالا اما این گروه بالغ بر 50 کارمند دارد و بودجه سال 2016 آن نیز برابر با 19.3 میلیون دلار عنوان شده است.

از جمله بزرگ‌ترین نام‌های مشارکت‌کننده در پروژه خیریه Code.org می‌توان به بزرگانی نظیر مایکروسافت، فیسبوک، گوگل،  موسسه خیریه خانوادگی بالمر و شبکه امیدیار اشاره کرد که البته برخی میلیاردرهای عرصه تکنولوژی نظیر بیل گیتس، مارک زاکربرگ و جف بزوس را نیز شامل می‌‌شود.

پرتوی می‌گوید: «Code.org زندگی شبانه‌روزی و تمام رویای من است و آنطور که خودش می‌گوید هفته‌ای 60 ساعت از وقت خود را بدون دریافت حقوق در این موسسه غیرانتفاعی صرف می‌کند.»