چه مقدار آب و مایعات بنوشیم؟

 دانستن اینکه چه نوع نوشیدنی سالم‌تر است، کار سختی است. این روزها انواع و اقسام نوشیدنی‌ها با طعم‌دهنده‌های طبیعی یا مصنوعی، با ویتامین یا بدون ویتامین در بسته‌بندی‌های مختلف عرضه می‌شوند؛ حتی آب‌ها نیز با طعم‌های مختلفی فروخته می‌شوند. اما انتخاب سالم، یعنی انتخاب کمترین کالری به همراه طبیعی‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده و کمترین مواد افزودنی، و برای آنکه بدانید هر فرد به چقدر مایعات در طول روز نیاز دارد و پاسخ بسیاری سوالات دیگر در این زمینه را دریابید، مقاله زیر  را بخوانید:

 

لازم نیست که حتماً هر روز هشت لیوان آب بنوشید.

 

هیچ قانون ثابتی مبنی بر نوشیدن روزانه هشت لیوان آب وجود ندارد. متخصصان تغذیه و پزشکان می‌گویند خانم‌ها باید هر روز 5/11 فنجان و آقایان 5/15 فنجان آب بنوشند؛ اما 20 درصد از این مقادیر از طریق غذاها تأمین می‌شود؛ پس اگر هر روز حدود 9 فنجان آب بنوشید، کافی است اما نباید زیاد خود را درگیر این اندازه‌ها کنید. بعضی از روزها برحسب میزان فعالیتی که در طول روز داشته‌اید، نیاز به آب بیشتری دارید؛ در ضمن نوع تغذیه، وضعیت آب و هوایی و برخی عوامل دیگر در میزان مایعات دریافتی افراد تأثیر می‌گذارند.


نوشیدن قهوه و یا هر نوع نوشیدنی کافئین‌دار دیگر باعث از بین رفتن آب بدن نمی‌شود. 
طی چند سال اخیر، دانشمندان تحقیقاتی را در زمینه کافئین و تأثیرات آن انجام داده‌اند که نشان می‌دهد کافئین ارتباطی با تشدید ادرار ندارد و به همان اندازه آب ادرارآور است. بنابراین کافئین باعث کاهش مایعات بدن از طریق ادرار نمی‌شود؛ یعنی هشت لیوان نوشیدنی کافئین‌دار به اندازه هشت لیوان مایعات دیگر، بدن را مرطوب می‌کند.

آب به تنهایی باعث کاهش وزن نمی‌شود.


به تمام افرادی که به اشتباه فکر می‌کنند با نوشیدن آب زیاد می‌توانند وزن کم کنند و لاغر شوند، باید گفت که تا به حال هیچ مدرک و دلیل علمی مبنی بر ارتباط میان نوشیدن آب و احساس سیری ارائه نشده است. متخصصان تغذیه می‌گویند آب تنها زمانی در کاهش وزن مؤثر است که بخشی از یک غذای پر حجم، سبزیجات و سوپ باشد. مثلاً خانم‌هایی که به جای خوردن غذاهای پر کالری، سبزیجاتی مثل براکلی می‌خورند، با مصرف کمتر کالری‌ها، کاهش وزن پیدا می‌کنند. غذاهای پر آب همیشه زیاد به نظر می‌رسند؛

به طوری که ذهن فریب می‌خورد. گاهی اوقات برخی افراد گرسنگی را با تشنگی اشتباه می‌گیرند و به جای نوشیدن آب، غذا می‌خورند و به همین دلیل بیشتر چاق می‌شوند. برعکس، افرادی که با احساس گرسنگی به سراغ نوشیدن آب می‌روند، به دلیل دریافت کالری بسیار کمتر لاغر می‌شوند. نوشیدن یک نوشیدنی بدون کالری به شما کمک می‌کند تا به غذا حمله نبرید و با اشتهای بسیار زیاد غذا نخورید و از همین راه میزان غذای دریافتی شما کنترل می‌شود. 
 

منتظر نمایند تا بعد از احساس تشنگی آب بنوشید.


مکانیزم تشنگی معمولاً وقتی که بدن 2-1 درصد دچار کم‌آبی می‌شود، شروع شده و نشانه آن کاهش تعرق بدن است. بدن ما همیشه مقدار مشخصی سدیم در خون حفظ می‌کند. در مورد مایعات نیز همین‌گونه است. وقتی این تعادل به هم می‌خورد، حسگرهای تشنگی در مغز پیغام هشدار می‌دهد که زمان نوشیدن مایعات است و باید هر چه زودتر این نیاز برطرف شود. کم‌آبی واقعی با از دست رفتن 2 درصد از وزن بدن رخ می‌دهد؛ اما با دیدن علائمی مثل سردرد، حالت تهوع و احساس سرگیجه، پیش از این حالت، می‌توانید اقدام به رفع آن کنید. بنابراین در طول روز به‌طور مداوم و پیاپی آب بنوشید (به جای اینکه سه لیوان آب را یکجا بنوشید و تا چند ساعت دیگر آب ننوشید.

 


آیا می‌توانید هر چقدر که دل‌تان می‌‌خواهد آب بنوشید؟ 
نوشیدن آب اگر بسیار سریع‌تر از عملکرد کلیه‌ها صورت بگیرد، باعث بر هم خوردن تعادل الکترولیت‌ها در خون، همچنین تورم مغز، حملات ناگهانی و کما می‌شود. در سال 2007 یک زن کالیفرنیایی، در اثر نوشیدن 2 گالون آب در عرض سه ساعت بدون ادرار کردن، جان خود را از دست داد. البته نوشیدن مقدار بسیار زیاد آب نیز علائم هشداردهنده و خطراتی به دنبال دارد؛ اما اگر می‌خواهید با نوشیدن آب فراوان دچار مشکل نشوید، بهتر است هیچ‌گاه حجم زیادی از آب را به یکباره ننوشید و آن مقدار را به طور متناسب در چند نوبت بنوشید تا در عملکرد کلیه‌ها نیز اختلالی ایجاد نشود.

 


هر زمان که ورزش می‌کنید نیاز به نوشیدنی ورزشی ندارید. 
نوشیدنی‌های ورزشی برای زمانی که ورزش‌های سخت و سنگین به مدت یک ساعت یا بیشتر انجام داده‌اید و یا تعرق بسیار زیادی کرده‌اید، توصیه می‌شود؛ ولی در یک ورزش ساده، مثل یک پیاده‌روی 30 دقیقه‌ای، حدود 170 کالری می‌سوزانید.


حال آنکه دو فنجان نوشیدنی انرژی‌زا حاوی 100 کالری است و به همین راحتی، بخش زیادی از کالری را که سوزانده‌اید، هدر می‌دهید. بنابراین هر ورزشی نیاز به استفاده از نوشیدنی‌های انرژی‌زا ندارد. 
نوشیدن آب خنک به هیچ‌وجه بهتر از نوشیدن آب گرم نیست.


یکی دیگر از تصورات اشتباه در مورد کاهش وزن این است که بدن با دریافت آب خنک بیشتر فعالیت می‌کند و متابولیسم آن تسریع می‌شود؛ اما هیچ نوع دلیل علمی برای اثبات این گفته وجود ندارد. تغییر مکانیزم بدن با نوشیدن آب سرد و گرم بسیار جزئی و کوچک است؛ اما اگر طعم آب سرد را ترجیح می‌دهید، بهتر است که به آب کمی یخ اضافه کنید. برای افزایش سرعت متابولیزم بدن ورزش کردن ایده بسیار بهتری است.

 

در یک روز معمولی، به طور متوسط بدن ما حجم نسبتاً زیادی آب را از دست می‌دهد. تا از این‌راه سموم را دفع کند. در هر صورت همه ما باید هر روز بیشتر از مقدار آبی که از دست می‌دهیم، آب بنوشیم و این مقدار بستگی به سن و سال، مقدار فعالیت روزانه و متابولیسم داخلی بدن دارد. به طور روزانه سه لیتر آب یا سایر مایعات مقدار مناسبی است.


سعی کنید نوشیدنی‌های دیگر را جایگزین آب نکنید. بهتر است هر روز سه لیتر آب بنوشید. اما اکثر مردم بیشتر قهوه، چای و نوشابه می‌نوشند تا آب. 
مواد غذایی به دو بخش تقسیم می‌شوند: مواد پر آب و مواد کم آب


غذاهای کم آب مثل تخم‌‌مرغ، ماهی، ماکارونی، دانه‌ها، حبوبات، نان، سیب‌زمینی، گوشت و پنیر و ... و غذاهای پر آب شامل میوه‌ها و سبزیجات می‌باشند، اما در میان میوه‌ها نیز میوه‌های کم آب و پر آب وجود دارند (میوه‌های پر آب مثل انگور و میوه‌های کم آب مثل موز). بیشتر مواد غذایی که مردم آنها را مصرف می‌کند؛ جزء غذاهای کم آب هستند و به همین دلیل بدن H2O مورد نیاز خود را برای گوارش دریافت نمی‌کند. بنابراین باید در برنامه غذایی خود مایعات و آب بیشتری بگنجانید. برخی از مشکلات و بیماری‌ها در اثر کم آبی بدن ایجاد می‌شوند؛ مثل یبوست و مشکلات گوارشی، برونشیت مزمن، آسم، بیماری‌‌های پوستی و ...


بهتر است هنگام غذا خوردن کمتر آب و مایعات دیگر بنوشید؛ چرا که باعث عدم گوارش غذا می‌شود. 
در ماه‌های گرم سال نیاز به نوشیدن آب بیشتر داریم. علاوه بر آن، نورخورشید نیز باعث کم آبی پوست می‌شود و برای مرطوب نگه‌داشتن و حفظ رطوبت باید از کرم ضدآفتاب استفاده کرد.


نیم ساعت قبل و 5/2 ساعت بعد از خوردن غذا آب ننوشید تا فرایند گوارش به خوبی انجام شود. 
هر روز صبح بعد از بیدار شدن از خواب دو لیوان آب بنوشید تا کم آبی بدن در طول شب جبران شود.