حبیب الرحمان قاسم پزشک افغان چهارمین جراح برتر سوختگی جهان در بیمارستان شهر مشغول به کار است. سال گذشته در آستانه اعطای جایزه معتبر بین‌المللی برای نیکوداشت فعالیت‌های گسترده‌اش در زمینه درمان سوختگی، تیم مشترکی از بیمارستان کودکان دانشگاه زوریخ و انتربرنز بریتانیا موظف شدند تا فعالیت‌های چشمگیر درمانی پزشکی را بررسی کنند که از افغانستان برخاسته است. نتیجه این ارزیابی و پژوهش که در ژورنال آمریکایی سن انتنیو اکسپرس نیوز منتشر شد، نامزدی او برای دریافت جایزه معتبر زورا ژانزوکویک بود که هر سه سال یک‌بار به پزشکی اعطا میشود که دستاوردهای بزرگی در عرصه ارائه خدمات بهداشتی به‌ویژه در زمینه درمان سوختگی داشته باشد.
او در روز بیست و یکم ماه گذشته میلادی در هشتمین کنگره جهانی سوختگی کودکان در شهر بیرمنگام انگلستان به‌عنوان برنده این جایزه معرفی شد که شامل تقدیرنامه، مدال و پول نقد بود. با دریافت این جایزه دکتر قاسم در کنار پزشکان نامدار جهان قرار گرفت که این جایزه را کسب کرده‌اند.
مسئولیت بزرگ
دکتر قاسم، رئیس بخش درمان سوختگی کودکان در انستیتو پزشکی اطفال اندرا گاندی است. او که موفق به دریافت جایزه معتبر بین‌المللی «Zora Janžokovič Prize» در سال ۲۰۱۷ شده از سوی باشگاه اروپایی برای سوختگی کودکان (ECPB) نیز تقدیر شده است.
دکتر حبیب الرحمان قاسم در سال ۱۳۵۲ در افغانستان متولد و در سال ۱۳۷۳ وارد دانشکده پزشکی دانشگاه بلخ و در سال ۱۳۷۹ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. دکتر قاسم پدر ۹ دختر و پسر است.
آموزگار حرفه‌ای
دکتر قاسم در سال ۱۳۸۱ دوره تخصصش را آغاز کرد و در پاییز سال 1386 به پایان رساند. پس از پذیرفته شدن در آزمون هیات علمی دانشگاه به‌عنوان استاد برنامه تخصصی در بیمارستان اندرا گاندی مشغول به کار شد. او در سال ۱۳۹۲ پس از ایجاد بخش سوختگی بیمارستان کودکان به ریاست این بخش انتخاب شد. او در سال ۲۰۱۳ با حمایت وزارت صحت افغانستان به سوئیس سفر کرد و دوره آموزش جراحی پلاستیک را در مرکز سوختگی بیمارستان کودکان زوریخ و مدارس پزشکی دانشگاه‌های جان هاپکینز و دهلی‌نو با موفقیت به پایان رساند.
پایه‌گذاری بیمارستان سوختگی
سوختگی یکی از مسائل پزشکی است که درمان آن اورژانسی است. اگر درمان به‌سرعت آغاز نشود مرگ بیمار محتمل است.
بخش جراحی سوختگی اطفال بیمارستان اندرا گاندی 36 تخت دارد و تجهیزات آزمایشگاهی‌اش کم‌نظیر است و سالانه از بیش از 9 هزار بیمار پذیرایی می‌کند. دکتر انورالحق یوسف‌زی رئیس بیمارستان کودکان اندرا گاندی گفت: «با توجه به آمار بالای سوختگی اطفال در افغانستان کارنامه بخش سوختگی این بیمارستان درخشان است.»
امید ناامیدان
داستان اعطای این جایزه معتبر برای دکتر قاسم، از «ملالی» شروع میشود. ملالی، دختر هفت ساله بود که بر اثر آتش‌سوزی خانه پدری‌اش در ولایت هلمند گوش، گلو، صورت و دستانش به‌شدت سوخته بود. به گفته پزشکش، سوختگی این دختر به حدی شدید بود که حتی نمی‌توانست گردنش را حرکت دهد، دهانش را باز کند و غذا بخورد.
ملالی برای درمان به یکی از بیمارستان‌های بین‌المللی در افغانستان انتقال داده و بستری شد، اما بهبود نیافت. پس از گذشت دو ماه، خانواده ملالی مجبور شدند او را به بیمارستان کودکان اندرا گاندی منتقل کنند. شرایط جسمی‌اش پس از پشت سر گذاشتن دو عمل جراحی رو به بهبود بود.
دکتر قاسم کسی است که ملالی را جراحی و درمان کرد. او گفت: «زمانی که ملالی در بیمارستان بستری شد حالش وخیم بود و خانواده‌اش امید نداشتند زنده بماند.»
رئیس بخش جراحی سوختگی بیمارستان ایندیرا گاندی افزود: «جراحی این دختر به دلیل آسیب دیدن و سوختن اندام‌های بدنش - گلو، گردن و ...- دشوار بود. صورت ملالی به جلد پیوندی نیاز داشت که من آن را از مادرش به شکل هوموگرافت (Homograft) گرفتم که شش ساعت زمان برد. جراحی دوم یک هفته بعد با استفاده از روش «Auto graft» یا پیوند جلد با موفقیت انجام گرفت که بیش از چهار ساعت طول کشید.»
پس از این موفقیت بزرگ پزشکی، دکتر قاسم راه طولانی دیگری را نیز پیمود. یکی دیگر از بیماران او مردی بود که در آتش‌سوزی ۷۰ درصد بدنش سوخته بود. او نیز پس از پشت سر گذاشتن پنج عمل جراحی درمان و از بیمارستان مرخص شد ونام دکتر قاسم را در زمره چهار جراح برجسته سوختگی کودکان جهان قرار داد.
