خراسان نوشت: انسولين همان هورموني است که در جزاير لانگرهانس لوزالمعده (پانکراس) به خون ترشح مي شود. هورموني که کمبود آن به بيماري ديابت منجر مي شود. اين روزها اما آن طور که برخي بيماران ديابتي مي گويند، اين هورمون در داروخانه هاي مشهد هم کمياب شده است. کمبودي که از جزاير لانگرهانس آغاز شده و اين روزها به داروخانه ها کشيده شده است! نقطه آغاز اين گزارش تماس تلفني برخي شهروندان و پيامک هايي بود که به روزنامه ارسال شد. حرف آن ها اين بود که حدود يک ماه است که انسولين (به ويژه انسولين نوع شيري ياNPH)در مشهد کمياب شده و اين موضوع نگراني هايي براي آن ها به وجود آورده است.

پدر یکی از مصرف کنندگان انسولین به خراسان می گوید: «پسر ۱۲ ساله ام مدت ۶ سال است که انسولین مصرف می کند، اما اکنون چند هفته ای می شود که این ماده به ویژه نوع شیری آن در داروخانه های مشهد یافت نمی شود.» وی اضافه می کند: حتی با اقوام خود در شهرستان هم تماس گرفتم اما این نوع انسولین در آن جا هم یافت نمی شود. برای بررسی این موضوع ادعای این شهروند را از ۹ داروخانه در نقاط مختلف شهر از جمله بولوار پیروزی، بولوار سجاد، بولوار طبرسی، خواجه ربیع و قاسم آباد پی گیری می کنیم.
تایید کمیاب شدن در ۲ ماه گذشته

ابتدا با داروخانه ای در بولوار پیروزی تماس می گیریم فردی که پاسخ گوی تلفن است کمیاب شدن انسولین در مشهد را تایید می کند و می گوید: انسولین شیری رنگ(اگولار) از ۲ ماه قبل کمیاب شده است و توزیع نمی شود. وی از عوامل کمیابی انسولین اظهار بی اطلاعی می کند و می گوید: نمی دانم چرا انسولین کمیاب شده است اما اگر توزیع شود ما هم در اختیار مردم قرار می دهیم.

مشکلی نداریم

همچنین فردی که پاسخ گوی تلفن در داروخانه ای واقع در بولوار سجاد است درباره کمیاب شدن انسولین اظهار می دارد: مشکلی برای انسولین نداریم به داروخانه مراجعه کنید تا انسولین را در اختیارتان بگذاریم.

۲ ماه کمیاب بود از یک هفته قبل موجود است

داروخانه دیگری در بولوار سجاد مشهد می گوید: هم انسولین خارجی و هم انسولین ایرانی داریم اما قیمت انسولین خارجی حدود ۲ برابر قیمت انسولین ایرانی است. وی درباره کمبود انسولین در مشهد اظهار می دارد: حدود یک هفته است که انسولین داریم ولی حدود ۲ ماه انسولین کمیاب شده بود.

فقط با نسخه پزشک انسولین می فروشیم

در تماس با داروخانه ای که در بولوار دوم طبرسی قرار دارد نیز اعلام می شود: انسولین فقط با ارائه نسخه پزشک فروخته می شود. فردی که پاسخ گوی تلفن است با بیان این که همه داروخانه ها با ارائه نسخه پزشک انسولین می فروشند یادآور می شود: حدود یک ماه داروخانه های مشهد با کمبود انسولین مواجه بودند اما اکنون انسولین به میزان نیاز براساس نسخه پزشک در اختیار مردم قرار می گیرد.

سهمیه بندی

با داروخانه ای در انتهای بولوار آیت ا… عبادی تماس می گیریم که فرد پاسخ گوی تلفن می گوید: «انسولین داریم اما باید نسخه پزشک را برای تحویل ارائه کنید.»

وی درباره کمیاب شدن انسولین در مشهد اظهار می دارد: از حدود ۲ ماه قبل مشکل کمبود انسولین وجود داشت ولی چند هفته ای است که وضعیت بهتر و توزیع انسولین سهمیه بندی شده است.

او که سهمیه داروخانه خود را ۱۰ شیشه انسولین در ماه اعلام می کند، می گوید: اگر انسولین توزیع شود داروخانه ها هم در اختیار مردم قرار می دهند ولی برخی مواقع توزیع انسولین انجام می شود و گاهی هم انجام نمی شود. فرد پاسخ گوی تلفن در داروخانه ای در قاسم آباد نیز می گوید: زمانی را که انسولین کمیاب شده است به یاد ندارم ولی مدتی است که با کمبود انسولین روبه رو هستیم. وی با بیان این که هم اکنون انسولین سهمیه بندی شده است، اظهار می دارد: بدون داشتن نسخه پزشک انسولین فروخته نمی شود.

انسولین خارجی داریم

داروخانه دیگری در محدوده قاسم آباد نیز با بیان این که انسولین خارجی دارد اما انسولین ایرانی ندارد، می گوید: متاسفانه از حدود ۲ ماه قبل با کمبود روبه رو هستیم. وی اضافه می کند: اکنون توزیع انسولین در داروخانه ها سهمیه بندی شده است و به هر داروخانه ۶ تا ۱۰(شیشه) انسولین می دهند. او تاکید می کند: انسولین خارجی داریم ولی با داشتن نسخه پزشک مراجعه کنید تا یک یا ۲ شیشه انسولین در اختیارتان قرار دهیم.

یک شیشه انسولین برای نسخه قبلی

در تماس با داروخانه ۲۲ بهمن مشهد نیز فردی که پاسخ گوی تلفن است، می گوید: فقط با نسخه پزشک آن هم ۲ شیشه انسولین در اختیار متقاضی قرار می دهیم. وی اضافه می کند: با نسخه قبلی هم یک شیشه انسولین در اختیار فرد مراجعه کننده قرار می گیرد.

او درباره کمیاب شدن انسولین در مشهد می گوید: حدود ۳ هفته است که باکمبود انسولین مواجه ایم.

۲شیشه انسولین برای هر نسخه

در تماس با داروخانه هلال احمر نیز فرد پاسخ گوی تلفن درباره کمیاب شدن انسولین می گوید: از حدود ۲ ماه قبل انسولین در مشهد کمیاب شده است.

وی با بیان این که با هرنسخه پزشک ۲ شیشه انسولین در اختیار فرد مراجعه کننده قرار می گیرد، تاکید می کند: حتما برای دریافت انسولین باید نسخه داشته باشید البته برای موارد اضطراری یک شیشه بدون نسخه هم در اختیار فرد مراجعه کننده قرار می گیرد.

در ادامه بررسی کم شدن انسولین در داروخانه های شهر، خبرنگار ما در چند داروخانه که اطراف مطب پزشکان در خیابان احمدآباد و فلسطین مشهد قرار دارند نیز به دنبال این «هورمون» می رود.

مجبوریم به هر متقاضی یک شیشه بدهیم

متصدی داروخانه… در خیابان فلسطین می گوید: انسولین «NPH» ۲ ماه است که کمتر توزیع می شود و در هر بار توزیع به ما اگر قبلا ۲۰ - ۲۵ شیشه می دادند اکنون ۵ شیشه بیشتر نمی دهند و ما هم مجبور می شویم به هر نفر بیشتر از یک شیشه ندهیم.

داروخانه دار دیگری در ابتدای خیابان عارف می گوید: انسولین شیری اکنون به صورت سهمیه بندی شده توزیع می شود و شرکت هایی که توزیع می کنند اگر با ما ارتباطی داشته باشند شاید ۵-۶ شیشه به ما بدهند! وی می افزاید: این در حالی است که نسخه های ما از یک پزشک حاوی ۱۰ - ۱۲ شیشه انسولین است و در نتیجه خیلی ها بدون انسولین بر می گردند یا یک شیشه بیشتر نصیب شان نمی شود.

متصدی داروخانه ای دیگر که نمی خواهد نامش ذکر شود بیان می کند که ما در همان ۲ ساعت اول که سهمیه انسولین شیری مان را دریافت می کنیم، موجودی مان تمام می شود و به نسخه های بعدی چیزی نمی رسد.

شرایط بهتر شده

مسئول داروخانه دکتر… در خیابان عارف هم می گوید: چند روز است که شرایط توزیع این هورمون بهتر شده است و ۴-۵ شیشه در هر نوبت توزیع تحویل ما می شود. ولی قبل از این و در ۲ ماه گذشته این نوع انسولین در بازار کم شده بود.

مسئول داروخانه… در این خیابان به خراسان می گوید: «نداریم و اصلا نیست و تولید و توزیع آن کم شده است و خیلی از بیماران را دست خالی برمی گردانیم.»

او می افزاید: سهمیه شیشه انسولین برای داروخانه های سطح B کمتراز داروخانه های سطح A است و در کل باید گفت که توزیع آن بسیار کم شده است.

داروخانه دار دیگری در خیابان احمدآباد می گوید: فعلا توزیع انسولین شیری کم شده است و فقط با نسخه یک یا ۲ شیشه می دهیم؛ و قبلا هم اگر بدون نسخه می گرفته اند الان به آن ها انسولین نمی دهیم.

متصدی داروخانه دکتر… در این خیابان نیز بیان می کند: انسولین شیری نداریم و بیش از ۲ ماه است که توزیع آن کم و به صورت سهمیه ای انجام و ۵-۶ شیشه به ما تحویل می شود که کفاف بیشتر از ۲ نسخه را نمی دهد و درباره درخواست مشتری برای انسولین شیری محدودیت داریم.

انسولین ایرانی کمتر توزیع می شود

داروخانه داری در داروخانه دکتر… می گوید: انسولین شیشه ای ایرانی کم توزیع می شود و یا بعضی اوقات اصلا توزیع نمی شود، و کفاف مشتریان ما را نمی دهد و برای این که بیماران با مشکل مواجه نشوند ما نوع هندی آن را جایگزین کردیم که البته قیمت آن ۲ برابر انسولین ایرانی است و با این توزیع سعی می کنیم با هر نسخه یک شیشه را در اختیار بیمار قرار دهیم. داروخانه دکتر… در خیابان احمدآباد نیز به همین مشکل اشاره می کند و می گوید: الان که نداریم و بیش از ۲ ماه است سهمیه بندی شده است و در همین ماه به این داروخانه ۱۰ شیشه بیشتر نداده اند. در حالی که مصرف ما خیلی بیشتر از این است مثلا فقط در ۲ نسخه ۸ شیشه تجویز می شود.

متصدی داروخانه دکتر… در خیابان سلمان فارسی نیز به خبرنگار خراسان می گوید: سهمیه ما در این ماه فقط ۵ شیشه بوده است هر چند کسی که انسولین مصرف می کند حتما نیاز دارد و ما قبلا بدون نسخه هم به بیماران این نوع انسولین می دادیم ولی اکنون این ۵ شیشه را فقط می توانیم بر اساس نسخه آن هم برای هر کدام یک شیشه بدهیم در نتیجه بسیاری از بیماران دست خالی می مانند.

کمبود انسولین مقطعی است

همچنین دکتر شهریاری رئیس انجمن داروخانه سازان استان کمیاب شدن انسولین در مشهد را تأیید می کند و می گوید: «کمبود انسولین در مشهد مقطعی است.»

هفته آینده انسولین ایرانی می رسد

وی با بیان این که انسولین خارجی هم اینک در داروخانه ها موجود است، اضافه می کند: هفته آینده انسولین ایرانی هم توزیع می شود. دکتر شهریاری یادآور می شود: اگر داروخانه ها انسولین داشته باشند مانند دیگر داروها در اختیار شهروندان قرار می دهند.

مشکل حادی وجود ندارد، مردم در مضیقه جدی نیستند

با این حال دکتر کریمی معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره کمیاب شدن انسولین می گوید: مشکل حادی وجود ندارد برخی داروها مدتی است کم شده است که متأثر از قیمت دلار و… است.

وی با بیان این که مردم برای تأمین انسولین مورد نیاز در مضیقه جدی نیستند، درباره سهمیه بندی انسولین اظهار می دارد: انسولین سهمیه بندی نشده است و اگر در گذشته بدون نسخه در اختیار شهروندان قرار می گرفت اکنون باید با ارائه نسخه پزشک دارو تحویل شود. وی یادآور می شود: البته برای داروهایی که توزیع می شود سهمیه قائل هستیم و هر داروخانه فروش متوسطی دارد که بر آن اساس دارو توزیع می شود.

وضعیت داروها را رصد می کنیم

دکتر کریمی تصریح می کند: هر ماه وضعیت داروهای مورد نیاز استان را رصد می کنیم و کمبودهای دارویی را به طور مرتب به تهران اعلام می کنیم. وی اضافه می کند: ادعا نمی کنم وضعیت خوب است اما تلاش می کنیم که مشکلی برای تأمین داروهای مورد نیاز به وجود نیاید. دکتر کریمی تأکید می کند: قطعا این قدر احساس مسئولیت داریم که خود را مدیون مردم بدانیم ولی مواد اولیه برخی داروها وارداتی است و از حوزه اختیارات ما خارج است.

امیدوارم این مشکل به زودی برطرف شود

وی می گوید: ادعا نداریم که هیچ کمبودی نیست و امیدواریم به زودی این مشکل برطرف شود.

دیابت یک بیماری پیچیده

دیابت چهارمین علت مرگ ومیر در بیشتر کشورهای توسعه یافته است. دیابت یک بیماری مزمن است که وقتی پانکراس(لوزالمعده) انسولین تولید نمی کند یا وقتی بدن نمی تواند از انسولین تولید شده استفاده مؤثر کند، رخ می دهد. توقف تولید انسولین یا استفاده نکردن از انسولین باعثافزایش گلوکز در خون و در نتیجه سوخت وساز قند در بدن مختل می شود و قند خون از حد طبیعی بالاتر می رود. درنهایت، علایم شاخص دیابت به صورت پرخوری، پرنوشی و پرادراری ظاهر می شود. براساس برخی گزارش ها، ۷ میلیون ایرانی به دیابت مبتلا هستند که به طور کلی سالانه یک درصد به آمار دیابتی ها اضافه می شود. سن ابتلا به دیابت نوع۲ در دنیا ۵۵ تا ۶۵ سالگی است و در ایران ۴۵ تا ۵۰سالگی است. به این ترتیب سن ابتلا به دیابت در ایران حداقل ۱۰ تا ۱۵ سال پایین تر از سن شایع ابتلا در کشورهای توسعه یافته است.

انواع دیابت: ۱ - دیابت نوع یک(وابسته به انسولین): این نوع دیابت بیشتر در کودکان و جوانان دیده می شود و درصد کمی(۱۰ – ۱۵ درصد) از کل بیماران را شامل می شود. دراین نوع دیابت به علل مختلف غده پانکراس قادر به ترشح انسولین نیست، به همین علت افراد مبتلا باید تحت درمان با انسولین قرار گیرند.

۲ - دیابت نوع ۲(غیر وابسته به انسولین): این نوع دیابت بیشتر در افراد بالای ۳۰ سال مشاهده می شود و درصد زیادی(۸۵ – ۹۵درصد) از کل بیماران را شامل می شود. در درمان این نوع دیابت کاهش وزن، رژیم غذایی مناسب، ورزش و تحرک از اهمیت خاصی برخوردار است. چنان چه رعایت موارد اشاره شده موثر نباشد معمولا " داروهای ضد دیابت(از قبیل قرص یا انسولین) تجویز می شود.

۳ - دیابت حاملگی: این نوع دیابت ممکن است طی دوران بارداری(بیشتر از ماه پنجم بارداری) ایجاد شده و با ختم بارداری خودبه خود بهبود یابد. دراین افراد احتمال ابتلا به دیابت در آینده بیشتر است.

۴ - انواع اختصاصی دیابت: بیشتر به علت بیماری های دیگر ایجاد می شود و شیوع آ ن ها بسیار کم است.

علايم ديابت:پرنوشي، پرادراري، پرخوري، کاهش وزن شديد(به ويژه در نوع اول )، تاخير در بهبودي زخم ها، تاري ديد. شروع علايم ديابت نوع يک به طور ناگهاني است در حالي که در نوع ۲ علايم به تدريج ظاهر مي شود.