انواع لذت از نگاه آیت‌الله مصباح یزدی

به گزارش افکار به نقل از مرکز خبر حوزه، آیتالله مصباح یزدی، شب گذشته در درس اخلاق خود در دفتر مقام معظم رهبری در قم، اظهار داشت: در تعریف عرفی و معمول، لذت به عنوان یکی از حالات روحی است که برای انسان به وجود میآید که ملایم با ذات اوست.

وی با طرح این سؤال این که چگونه انسان از روزه گرفتن، شب‌زنده‌داری، رفتن به حج و تحمل مشکلات و صرف هزینه زیاد و…، لذت می‌برد؟، گفت: اگر منظور از لذت، تنها تعریف عرفی باشد، چنین زحمت‌هایی توجیهی برای لذت بردن ندارد، ولی در تحلیل فلسفی و علمی، ‌ تعریف دیگری وجود دارد.

عضو خبرگان رهبری افزود: در تعاریف عرفی، باید سه فرض شامل: شخص لذت برنده، چیزی که با آن لذت می‌برد و حالتی که با آن لذت می‌برد، وجود دارد، ولی در تحلیل فلسفی می‌توان گفت که انسان می‌تواند به حالتی برسد که از خود لذت ببرد.

وی با بیان این که در عبادات، لذت، در تعریف تحلیل فلسفی در نظر گرفته می‌شود، ادامه داد: در منفعت نیز این گونه است؛ مقدمات منفعت رنج‌آور است، ‌ولی نتیجه آن لذت‌بخش است، همان‌گونه که انسان از لذت‌های حرام در دنیا چشم‌پوشی می‌کند و زحمت ترک آن را تحمل می‌کند تا به پاداش و لذت‌ اخروی دست یابد.

آیت الله مصباح یزدی اضافه کرد: کسی که به مقامات بالای کمال می‌رسد، در وجود خدا غرق می‌شود و تنها محبوب را می‌بیند؛ این فرد دیگر خودرا نمی‌بیند و فقط رضای خدا را دنبال می‌کند. هرچند این فرد به خود فکر نمی‌کند، ولی ناخواسته ‌به لذت‌های عمیق قرب الی الله دست می‌یابد.

وی با مطرح کردن این مسئله که گاهی انسان می‌داند کاری برای او لذت دارد، ولی دنبال آن نمی‌رود و همت انجام آن را ندارد، ابراز داشت: انسان پس از عبور از لذت‌های نخستین تولد مانند شیر خوردن، بازی کردن و…، به قوه تشخیص می‌رسد، دراینجا نقش مربی مهم است. مربی می‌تواند انسان را برای تشخیص درست راهنمایی کند و او را به سوی کمال هدایت نماید.

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: عقل، یکی از مهم‌ترین ابزاری است که انسان به وسیله آن می‌تواند لذت‌های آینده را ببیند، در نتیجه زحمت‌های ترک گناه و انجام کارهای نیک را متحمل شود؛ از این رو خداوند به انسان همواره توصیه می‌کند که با استفاده از عقل، به لذت‌های ابدی آخرت دست یابد.

وی با بیان این که عقل، انسان را در مقابل لذت‌های گذرا به سوی لذت‌های ابدی دعوت می‌کند، ادامه داد: این که مشاهده می‌شود، ‌انسان‌ها در لذ‌ت‌های زودگذر ومحدود دنیا که رنج و زحمت را برای آن ها در دنیا و آخرت به بار می‌آورد، گرفتار می‌شوند؛ به دلیل تربیت نادرست، ‌عوامل طبیعی و شیطانی است. این افراد از ابزار عقل در امور خود استفاده نمی‌کنند.

آیتالله مصباح یزدی تصریح کرد: انسان یا باید خود متوجه اهم بودن لذتهای نامحدود آخرت نسبت به لذتهای زودگذر و زحمتآور دنیا باشد و یا به عقل افرادی که نسبت به این مسئله آگاه شدهاند، رجوع کند؛ البته عقل، به تنهایی در این عرصه کافی نیست؛ در اینجا وحی متمم عقل است که از سوی پیامبران الهی به انسانها میرسد.