به گزارش افکارنیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران، بررسي عملکرد دستگاه هاي اجرايي براي کنترل بازار و مهار گراني ها نشان مي دهد تلاش مسئولان براي کنترل گراني ها ثمربخش نبوده و بازار قيمت ها همچنان ملتهب است و وعده ها براي کنترل قيمت ها و حتي بازگرداندن قيمت ها به سال ۹۰ تحقق پيدا نکرده است.

مروری بر وعده ها

رئیس جمهور ۳۱فروردین۹۱ گفت: «استانداران از افزایش بی رویه قیمت ها جلوگیری کنند.»

۱۵اردیبهشت؛ محمد علی ضیغمی - معاون وقت وزیر صنعت، معدن و تجارت: «با هماهنگی دولت به زودی یعنی حداکثر یک ماه تا ۴۰روز دیگر باید نشانه های کاهش قیمت گوشت قرمز را در بازار شاهد باشیم.»

۱۶اردیبهشت؛ همین مقام مسئول: «محصولات لبنی که از این هفته در کارخانه های لبنی تولید می شود با قیمت های اسفندماه سال گذشته روانه بازار خواهد شد.»

۲۰اردیبهشت؛ صدرا… دولت - مدیرعامل وقت شرکت پشتیبانی امور دام: «با توزیع گسترده گوشت قرمز به زودی قیمت ها به حالت قبل برمی گردد. قیمت مرغ، تخم مرغ و شیر نیز کاهش پیدا کرده است.»

۲۲اردیبهشت؛ خلیلیان - وزیر جهاد کشاورزی: «میوه امسال به وفور تولید می شود و مردم میوه را با قیمت مناسبی تهیه خواهند کرد. تولید گوشت مرغ روند مناسبی داشته و قیمت آن نیز کاهش یافته است».

۲۶اردیبهشت؛ عباس قبادی - معاون وزیر صنعت معدن و تجارت: «قیمت روغن نباتی از فردا کاهش می یابد.»

۲۶اردیبهشت؛ مهدی غضنفری - وزیر صنعت، معدن و تجارت: «مردم تا پایان اردیبهشت ماه شاهد ارزانی مواد غذایی خواهند بود.»

۲۸اردیبهشت؛ ضیغمی - معاون وقت وزیر صنعت: «از شنبه قیمت گوشت گوساله و مرغ روند کاهشی را آغاز می کند.»

۳۰اردیبهشت؛ باز هم ضیغمی معاون وقت آقای وزیر صنعت: «آقای وزیر نگفته بود که تا پایان اردیبهشت ماه همه کالاها ارزان می شود بلکه ایشان در اوایل اردیبهشت ماه اعلام کردند که تا یک ماه دیگر قیمت برخی از کالاهای اساسی را مدیریت می کنیم تا افزایش قیمت غیرمنطقی نداشته باشد.»

۷خرداد؛ وزیر صنعت «تلاش یک ماهه دولت برای کنترل بازار و مبارزه با گران فروشی آثار خوبی داشته و موجب افزایش امید مردم برای کاهش قیمت کالا شده است».

۱۱خرداد؛ غضنفری - وزیر صنعت، معدن و تجارت: «با برنامه دولت گرانی کنترل شده و توزیع کالا به صورت آرام و پررونق انجام می شود.»

۱۶خرداد؛ دبیر انجمن برنج: «از اوایل مرداد ماه که برنج تازه به بازار بیاید قیمت این محصول ۱۰تا۱۵درصد در بازار کاهش خواهد یافت.

۳۱خرداد؛ حسن رادمرد - معاون جدید وزیر صنعت، معدن و تجارت: «برای کاهش قیمت شیر و لبنیات به زودی جلسه ای با حضور وزیر برگزار می کنیم، همچنین به زودی با برگزاری نمایشگاه ها و عرضه مستقیم مواد غذایی قیمت این کالاها کاهش می یابد».

فشار مضاعف بر مردم

مسئولان دولت و سازمان های متولی تنظیم بازار در حالی هنوز وعده کنترل قیمت ها را می دهند که روند افزایش قیمت ها همچنان ادامه دارد.

این روزها به دنبال افزایش قیمت نان که به جامعه شوک وارد کرد روند افزایش قیمت سایر کالاها و مواد غذایی و خوراکی ادامه دارد و به دلیل کثرت واحدهای صنفی و نبود نظارت های کافی قیمت های متفاوتی از یک کالا و محصول مشابه را در بازار مشاهده می کنیم.

یک شهروند تهرانی در میدان عرضه میوه و مواد پروتئینی معلم می گوید: قیمت مرغ هر کیلو ۶هزار و ۲۰۰تومان و گوشت لاشه گوسفندی و مخلوط وارداتی از استرالیا، ۱۵هزارو۴۰۰تومان است و در سطح شهر هم مرغ تا کیلویی ۶هزارو۹۰۰ تومان و گوشت گوساله مخلوط ۱۶هزار تومان و لاشه گوسفندی بالای ۲۲هزار تومان است.

این روزها نابسامانی قیمت ها، بازار را بیش از گذشته ملتهب کرده و قیمت هر کیلوگرم گوشت مرغ به مرز ۷هزار تومان رسیده است و با این حال وقتی به طور رسمی قیمت هر کیلو گوشت سفید ۵۴۹۰ تومان اعلام می شود به نوعی از افزایش قیمت ها حمایت شده است. در مقایسه با سال قبل قیمت این ماده پروتئینی بیش از ۲برابر شده است.

گزارش چهارم تیرماه بانک مرکزی نشان می دهد از بین ۱۱گروه مواد خوراکی به غیر از گوشت که کاهش جزئی داشته و قند و روغن ثابت مانده است همه گروه ها افزایش قیمت را تجربه کرده اند و مرغ رکورددار گرانی است. اگر چه در این گزارش افزایش قیمت مرغ ۷.۴درصد اعلام شده ولی رشد قیمت آن در یک هفته از متوسط ۵۳۶۶ تومان به ۶هزارو۹۰۰ تومان رسیده است که رشد ۲۸.۵ درصدی را نشان می دهد. افزایش قیمت تخم مرغ هم ۱۰درصد در یک هفته بوده است.

بر اساس این گزارش رشد قیمت ها در برخی اقلام غذایی و خوراکی نسبت به سال گذشته تا ۱۲۷درصد بوده است. رشد قیمت میوه ها ۶۶تا۱۲۷درصد، سبزی تا ۱۰۰درصد و حبوبات تا ۵۵درصد بوده است.

لزوم مدیریت صحیح

در میان گلایه های مختلف دیدگاه آیت ا… مکارم شیرازی که چند روز قبل در جمع زائران حرم رضوی مطرح شد نیز قابل تامل است.

این مرجع تقلید با اشاره به فشار گرانی بر مردم خاطرنشان کرد: مردم چه به صورت غیرمستقیم و چه به صورت مستقیم نگرانی خود را از گرانی به ما انتقال می دهند و اکنون این وضعیت اقتصادی به طبقات ضعیف جامعه فشار زیادی می آورد و دولت باید جلوی گرانی ها را بگیرد وی با اعلام این که سه عامل در این مسئله نقش دارد که اولین آن تحریم های خارجی است، می گوید: عامل دوم برخی از کسبه و تجار هستند که حق را فراموش کرده اند و به محض این که بعضی شاخص ها مانند دلار یا طلا گران می شود اجناس خود را بدون دلیل گران می کنند در حالی که این کار آن ها سوءاستفاده است و این پول ها برکت ندارد.

وی افزود: سومین و مهم ترین عامل از ناحیه دولت است و اگر مدیریت ها صحیح باشد و حساب و کتاب درستی انجام شده و سرمایه گذاری صحیحی در تولید انجام شود هم گرانی ها کنترل می شود و هم برای جوانان اشتغال ایجاد می شود. انکار واقعیت مشکلی را رفع نمی کند سیاستمداران با تجربه اگر مشکلی وجود داشته باشد سریعا به آن اعتراف می کنند، با ارائه آمار اشتباه وضعیت عوض نمی شود و نمی توان با زور و فشار مشکل گرانی را رفع کرد. امیدواریم دولت، مجلس و قوه قضاییه دست به دست هم بدهند تا مشکل رفع شود.

«حسین مظفر» نماینده مردم تهران، ری و شمیرانات و اسلامشهر در مجلس نیز می گوید: در حال حاضر گرانی و تورم فشار روانی و اجتماعی زیادی را به مردم وارد می کند و برای جلوگیری از بروز ناهنجاری های اجتماعی دولت باید به مشکلات اقتصادی مردم رسیدگی کند. به تازگی اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل کشور نیز در نامه ای سرگشاده خطاب به وزیران جهاد کشاورزی، اقتصاد و دارایی، صنعت و معدن و تجارت نسبت به گرانی های اخیر و نبود نظارت و رسیدگی بر امور اقتصادی انتقاد کردند.

یک صاحب نظر اقتصادی در این باره به ما می گوید: چندی قبل دولت با اختصاص ۲۴ میلیارد دلار به تامین نهاده های تولید و واردات کالاهای اساسی وعده داد که بازار را کنترل و نیازهای مردم را تامین کند ولی شواهد نشان می دهد که مجریان در کنترل بازار موفق نبوده اند. «رحمان کفایتی» تصریح می کند: وعده های دولت برای حمایت از تولید در بخش های صنعت، دام و کشاورزی و…

در یک سال اخیر محقق نشده و قرار بود بسته های حمایتی با درآمد ناشی از هدفمندی در فعالیت های تولیدی به کار گرفته شود تا هزینه تمام شده تولید با یارانه دولت حمایت و از وارد آمدن فشار به مردم جلوگیری شود ولی تا به امروز هم تولیدکنندگان با مایه گذاشتن از جیب قیمت ها را در برخی کالاها و موادغذایی و خوراکی ثابت نگه داشته اند.
او می افزاید: مثلا در زمینه مرغ قرار بود ۳۰ درصد نهاده‌ها با یارانه دولت تامین شود ولی این کار انجام نشد و با افزایش قیمت دان و نهاده ها، قیمت تمام شده بالا رفت و تعهدات دولت آن طور که باید جامه عمل نپوشید.

گرانی نه گران فروشی!

با وجود افزایش رسمی و غیررسمی قیمت ها از ابتدای سال جاری «قاسم نوده فراهانی» رئیس شورای اصناف کشور در گفت وگو با «همشهری آنلاین» می گوید: در بررسی افزایش قیمت ها طی چند ماه اخیر باید بین ۲مقوله گرانی و گران فروشی تفاوت قایل شد چرا که اصناف هیچ نقش یا دخالتی در گرانی های اخیر نداشته اند، البته منکر گران فروشی در برخی واحدهای صنفی نیستیم به ویژه واحدهای صنفی فاقد پروانه کسب، ولی طی سه ماه اخیر ۸۰ درصد افزایش بی رویه قیمت ها ناشی از گرانی بوده و سهم گران فروشی در این زمینه حداکثر ۲۰درصد است.

وی تاکید می کند باید سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف کننده قیمت واقعی تمام شده کالاها را بپذیرد چرا که قیمت گذاری دستوری و غیرواقعی، کم فروشی، افت کیفی، گرانی، گران فروشی و احتکار را به دنبال خواهد داشت. اما سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان هم تنها وظیفه اش را معطوف طرح نظارتی و کنترل بازار کرده است و به جای آن که فکری به حال گرانی لجام گسیخته بکند آمار بازرسی ها را اعلام می کند.

در گزارش خراسان، این سازمان آمده است در اجرای طرح نظارتی ویژه هدفمندسازی یارانه ها و تشدید فعالیت های بازرسی به منظور جلوگیری از افزایش بی ضابطه کالاها و خدمات و تامین مایحتاج عمومی، بازرسان سازمان های بازرگانی سراسر کشور طی ۳ ماه گذشته با همکاری مردم و براساس گزارش های مردمی یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد صنفی را مورد بازرسی قرار داده اند که ۱۴۱ هزار واحد به اتهام گران فروشی «کم فروشی و تقلب، درج نکردن قیمت، احتکار، صدور نکردن صورتحساب و… شناسایی و به تعزیرات حکومتی معرفی شده اند.

۳۰۰ نمایشگاه در آستانه ماه رمضان

«حسن رادمرد» سرپرست جدید معاونت بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت هم مدعی است که بین ۲ مقوله گرانی و گران فروشی تفاوت وجود دارد و برخی مولفه های اقتصادی و چالش های ایجاد شده در روابط سیاسی، اعمال تحریم ها، افزایش دستمزد، نوسان نرخ ارز، افزایش قیمت حامل های انرژی و نرخ حمل و نقل و… موجب افزایش هزینه تمام شده تولید برخی کالاها شده و با این شرایط گرانی موضوعی غیرقابل انکار است.

وی درباره این که «چرا وعده وزیر برای کاهش قیمت موادغذایی و کالاهای اساسی تا پایان خرداد ماه عملی نشد» می گوید: معاونت بازرگانی داخلی در دوره جدید نیز از سیاست های قبلی اعلام شده توسط وزیر پیروی می کند و براین اساس کاهش قیمت موادغذایی و کالاهای اساسی را در دستور کار قرار داده ایم تا به زودی با برگزاری ۳۰۰ نمایشگاه و تامین کالاهای اساسی کاهش قیمت این اقلام را شاهد باشیم.

براین اساس در آستانه ماه مبارک رمضان با اجرای طرح ضیافت سعی داریم تا ۱۱ قلم کالای مورد نیاز مردم را با قیمت مناسب به دست مصرف کننده برسانیم.

این مقام مسئول درباره محقق نشدن وعده کاهش قیمت لبنیات نیز می گوید: قرار است به زودی جلسه ای با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت برگزار کنیم که خروجی آن اتخاذ تصمیماتی برای کاهش قیمت و عرضه بخش عمده فرآورده های لبنی پرمصرف به نرخ تعادلی است و این کاهش قیمت با عرضه نهاده ارزان قیمت یا یارانه نقدی محقق خواهد شد.

با این حال روابط عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت در پاسخ به گزارش های رسانه ها درباره گرانی ها «اجرای قانون هدفمندی یارانه ها، افزایش نرخ ارز، افزایش نقدینگی و سیاست های انبساطی و تحریم ها» را مهم ترین دلایل بروز گرانی های اخیر اعلام کرده است. اگر چه افزایش قیمت ها را قبل از آغاز طرح تحول اقتصادی همه کارشناسان پیش بینی کرده و راه حل هایی نیز ارائه کرده بودند ولی گویا بی اعتنایی دولت به نظرهای کارشناسان و فعالان اقتصادی و عملیاتی نشدن برخی از بسته های حمایتی مزید بر علت شده است و دودآن به چشم آحاد جامعه می رود.

چکیده گزارش

مسئولان دولت و دست اندرکاران اقتصادي کشور قول داده بودند که با اتخاذ تدابير لازم زمينه بازگشت قيمت برخي اقلام و کالاها به قيمت سال قبل را فراهم کنند و رئيس جمهور نيز از استانداران خواسته بود جلوي افزايش بي رويه قيمت ها را بگيرند. با گذشت ۳ ماه از سال جديد و در آستانه اجراي مرحله دوم هدفمندي يارانه ها شاهد افزايش قيمت ها در بازار هستيم و وعده هاي مسئولان براي مهار گراني تاکنون محقق نشده است. با اين حال مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت قول داده اند با اتخاذ تدابيري و کنترل بازار در آستانه ماه مبارک رمضان جلوي افزايش قيمت ها را بگيرند تا بيش از اين دود گراني به چشم مردم نرود.