تحریم های اقتصادی علیه ایران، فعالیت‌های تجاری در خارج از کشور را برای ایرانیان سخت تر کرده است. با این وجود، بازرگانان ایرانی با رفتن به گرجستان یکی از متحدان قدیمی آمریکا در منطقه قفقاز در پی کسب سود از فرصت‌های موجود در سراسر جهان هستند. در ماه‌های اخیر، ایرانیان کنترل یک شرکت هوایی گرجی، یک بانک تجاری عمده و یک مجتمع تبدیل ضایعات فلزی را در اختیار گرفتند.
به گزارشافکارنیوز، وال استریت ژورنال می نویسد: کالاهای ایرانی از مواد پوشش سقف گرفته تا مربای ترش آلبالو بازارهای گرجستان را لبریز کرده و به دلیل ارزان بودن پول ایران از این کالاها استقبال بیشتری می‌شود. همان‌طور که وزیر کشاورزی ایران به رسانه‌های خبری ایران اعلام کرده؛ دولت ایران اقدام به خرید زمین در گرجستان کرده است.
لاشا ساتسانیدز یکی از بازرگانان گرجی گفت که همه این کالاها - حتی شلنگ باغبانی با برچسب ایتالیایی - ساخت ایران هستند. زیرا این کالاها ارزان بوده کیفیت خوبی هم دارند.
مقامات آمریکایی که متهم به اجرای تحریم‌ها با هدف متوقف کردن ایران از دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای هستند، این شکوفایی تجاری را کنترل می کنند. دیوید کوهن مقام ارشد خزانه داری آمریکا که مسئول نظارت بر تحریم‌های اعمال شده بر ایران است، گفته است که ما به دقت تلاش می‌کنیم هر گونه اقدام ایران برای دور زدن تحریم‌ها از جمله روابط بازرگانی احتمالی با گرجستان را متوقف کنیم. به همین دلیل ما با مقامات گرجستان در این زمینه همکاری نزدیکی انجام می‌دهیم.
طبق اعلام مقامات آمریکا و گرجستان، دو نفر از مقامات خزانه‌داری آمریکا در ماه‌های اخیر به منظور بررسی این موضوع از گرجستان بازدید کردهاند. در برخی از موارد؛ بعضاً دلایلی برای نگرانی داشته‌اند.
رسانه‌های ایران به نقل از یکی از مقامات توسعه‌ای این کشور در ماه دسامبر گزارش کردند که سرمایه‌گذاری در گرجستان یکی از راه‌های فعالیت در پوشش تحریم‌ها است.
جواد گلچین‌فرد یکی از ایرانیانی که به ثبت تجارت بازرگانان ایرانی در گرجستان کمک می کند در مصاحبه‌ای گفت که این اقدام به ویژه در زمینه دور زدن تحریم‌های گرجستان نقش اساسی را ایفا میکند. مقامات گرجی اعلام کردند که آنها برای جلوگیری از این موضوع وضعیت را به دقت تحت نظر دارند. به نقل از یکی از مقامات ارشد گرجی، بین آمریکا و گرجستان هماهنگی گسترده و منظمی در زمینه اجرای تحریم‌ها وجود دارد.
ایران بر غیرقانونی بودن تحریم ها تاکید دارد. شمس‌الدین حسینی وزیر اقتصاد در مصاحبه‌ای گفت که به منظور جبران کاهش تجارت با کشورهای اروپایی و خاورمیانه، ایران در نظر دارد تا سطح تجارت خود را با منطقه آسیا و قفقاز افزایش دهد.
امین اکبری یکی از بازرگانان ۲۵ ساله ایرانی گفت که گرجستان اکنون یک دبی جدید است. اشاره او به مرکز مالی امارات متحده عربی است که به طور تاریخی مرکز اصلی خارجی تجارت ایرانیان بوده است. شرکت آقای اکبری در تفلیس به نام سنت ریچ امین از ایران به گرجستان آسفالت وارد کرده و با استفاده از بندر دریای سیاه گرجستان گندم اکراین را به ایران صادر میکند و همه این فعالیت‌ها به طور قانونی انجام می‌شود. در عین‌حال عمده فعالیت‌های تجاری ایران در گرجستان معمولا تعارضی با تحریم‌ها ندارد.
با این وجود مقامات آمریکا و اروپایی احتمال می‌دهند که برخی از وجوه غیرقانونی که توسط برخی از ایرانیان کنترل می‌شود با جریان مالی حاصل از این کسب و کارها آمیخته شده باشد. به علاوه تحولات دیگری نشان می‌دهد که چرا واشنگتن در این زمینه نگران است.
ادعا می شود طی دو ماه گذشته، گمرکات گرجستان برخی از اتباع ایران را با در اختیار داشتن وجوه نقدی قاچاق با مبلغ کل ۳۱۵۰۰۰ دلار آمریکا از مقصد دبی دستگیر کردهاند.
رشد شدید حضور ایرانیان در گرجستان هیات اجرایی اوباما را به دلیل روابط عمیق بین آمریکا و گرجستان که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ توسعه یافته، شگفت‌زده کرده است. در سال ۲۰۰۸، آمریکا به طور علنی از رییس‌جمهور گرجستان، میخائیل ساکاشویلی در منازعه نظامی با روسیه حمایت کرد.
همچنین آمریکا از درخواست عضویت گرجستان در ناتو که هنوز معلق است حمایت کرد. به علاوه، گرجستان از معدود کشورهایی است که به منظور از حمایت از جنگ به رهبری آمریکا در افغانستان نیروهای نظامی قابل توجهی را اعزام کرد. اما برخی مقامات گرجستان بر این اعتقادند که در مورد رابطه با ایران؛ نخست وزیر تازه منتخب جدید گرجستان که جانب‌داری او از آمریکا در مقایسه با آقای ساکاشویلی در سطح پایین تری قرار دارد خط مستقلی را دنبال می کند.
تصویر بزرگی از جرج دبلیو بوش در بزرگ‌راه منتهی به فرودگاه تفلیس به افتخار حمایت رییس‌جمهور پیشین آمریکا از جنگ سال ۲۰۰۸ این کشور نصب شده است. در همین حال، چند مایل آن طرف‌تر و در راستای همان جاده یک تابلوی بزرگ از شرکت نفت سپاهان، یکی از شرکت‌های تحت تحریم آمریکا قرار دارد. دفتر شرکت سپاهان در تهران در پاسخ به این اظهارات پاسخی را ارایه نکرد. از نظر مقامات گرجستان با توجه به اهمیت دیپلماتیک و اقتصادی ایران نمی‌توان آن را نادیده گرفت یا منزوی کرد.
گرچه گرجستان تا حد زیادی از خرید نفت و گاز طبیعی تحت تحریم ایران خودداری کرده؛ اما محصولات جانبی مانند نرم کننده‌ها و آسفالت ایران را بعضا از طریق زمینی طبق نظر بازرگانان ایرانی مقیم تلفیس وارد میکند.
دو کشور دیگر ترکیه و ارمنستان است. تعداد شرکت‌های ایرانی ثبت شده در گرجستان در سال ۲۰۱۰ از رقم ۸۴ به ۱۴۸۹ طبق آمار ثبت شرکت‌ها افزایش یافته است. در همین اواخر، این استقبال سبب شده تا تعداد بیشتری از اتباع ایرانی از دبی به تفلیس نقل مکان کنند.
هر چند در این شرایط، گرجستان به دلیل فشار آمریکا محدودیت‌های خود را بر فعالیت‌های ایرانیان طبق اظهارات مقامات گرجی و تجار ایرانی شدیدتر کرده است. طبق اسناد شرکت‌ها و تجار گرجی و تجار خاورمیانه، سه نفر به طور خاص عامل شکوفایی سرمایه‌گذاری ایرانیان در گرجستان هستند.
هوشنگ حسین پور، پوریا نایبی و هوشنگ فرسوده به طور مشترک یکی از اولین خطوط هوایی خصوصی گرجستان به نام FlyGeorgia را ضمن کنترل یک بانک به نام جی‌اس‌سی اینوست بانک تاسیس کرده و سرمایه‌گذاری‌های مشترک دیگری را نیز تاسیس کردهاند.
همچنین آنها سال گذشته مذاکراتی را به منظور خریداری هتل شرایتون تفلیس و منطقه تجاری صنعتی پتی در دریای سیاه از یک صندوق سرمایه‌گذاری که تحت کنترل خانواده‌های سلطنتی امارات متحده عربی قرار دارد، به عمل آورده‌اند. آقای نایبی گفت که این اقدامات تاکنون متوقف شده است. طبق اظهارات مقامات غربی، گسترش فعالیت‌های این سه نفر هشدارهایی را در واشنگتن و اروپا برانگیخته بر این مبنا که ممکن است اقدامات آنها با دولت ایران مرتبط باشد. مقامات خزانه‌داری آمریکا در سفر خود به تفلیس به طور خاص، طبق اظهارات مقامات گرجی و آمریکا، نگرانی‌هایی را در مورد داریی‌های این افراد
در معاملات بانکی آنها و به ریال ایران مطرح کردهاند.
در عین حال گزارش حساب‌رسی جدیدتر اینوست بانک نشان می‌دهد که این بانک در پایان سال ۲۰۱۲ هیچگونه دارایی ریالی در اختیار ندارد. یکی از مقامات ارشد نظارت مالی لیختن اشتاین گفت که قانون‌گذاران لیختن اشتاین بررسی مقدماتی را در مورد شرایطی که بر اساس آن ایرانیان انوست بانک را خریداری کردهاند، آغاز کرده است. این اقدام پس از آن انجام می‌شود که مطلع شدند خزانه‌داری آمریکا این بانک را به دلیل احتمال ارتباط با دور زدن تحریم‌ها توسط بانک‌های ایرانی از طریق آن مورد بازرسی قرار داده است. مقامات مالی گرجی گفتند که آنها در حال همکاری با خزانه‌داری آمریکا برای بازرسی
اینوست بانک هستند.
این مقامات اضافه کردند که آنها تاکنون هیچگونه شواهدی دال بر همکاری این بانک با ایران برای دور زدن تحریم‌ها نیافته‌اند و مالکان ایرانی این بانک به درستی تغییرات به عمل آمده در هیات مدیره بانک را اعلام نکرده‌اند و به نقل از یکی از مقامات حقوقی بانک مرکزی گرجستان، این بانک در حال بررسی این موضوع است که آیا تغییر ساختار مالکیت اینوست بانک به صورت قانونی انجام شده است یا نه.
آقای نایبی، مدیر اینوست بانک گفت که ممکن است مقامات بانکی تغییرات حاصل شده در هیات مدیره را براساس مقررات به روزرسانی نکرده باشند. او گفت که احتمالاً این مشکل به این دلیل بوده که او در فعالیت‌های بخش کشاورزی به شدت مشغولیت داشته است. آقای نایبی گفت که مقامات آمریکا با بررسی اینوست بانک وقت خود را تلف می‌کنند. ما هیچگونه فعالیتی بر خلاف تحریم‌ها انجام نداده‌ایم.
رییس بخش نظارتی بانک مرکزی گرجستان، گرجی کاداگیدز گفت که دولت او اقدامات دیگری را به منظور حصول اطمینان از عدم نفوذ این بانک در بخش بانکی گرجستان اتخاذ میکند. گرجستان اخیرا قوانین خود را اصلاح کرد تا به این ترتیب از دسترسی کشورهای تحت تحریم به تاسیس فعالیت‌های تجاری کوچک که وام‌های کوچکی را ارایه میکند جلوگیری کند. او گفت در سال قبل، مدیران ارشد بانک ایرانی پاسارگاد سه بار به منظور افتتاح یک شعبه به تفلیس سفر کردهاند. اما به دلیل مخالفت با صدور این مجوز، این بانک به وزارت امور خارجه گرجستان شکایت کرده است.
یکی از بازرگانان ایرانی در تفلیس گفت که او وجوه واردات خود از ایران را از طریق شعبه بانک ملت در ارمنستان که تحت تحریم آمریکا و اتحادیه اروپا است ولی در فهرست تحریم سازمان ملل قرار ندارد، پرداخت میکند. برخی از ایرانیان مقیم گرجستان گفتند که آنها مجبور شدهاند که وجوه نقدی را که برای پرداخت واردات خود لازم دارند، از طریق زمینی ارسال کنند. این اقدام با خطرات زیادی مواجه است زیرا بازار گرجستان دارای ریسک بالایی است. محسن بشیری که مالک یک شرکت فروش کابلهای مسی در تفلیس است گفت که وجوه نقدی را از طریق ترکیه و ارمنستان و با اتومبیل ارسال کردهاند. در هر حال، ما
امیدواریم که فعالیت خود را در گرجستان افزایش بدهیم.
