بدنبال خواستگار خارجی برای خودروساز داخلی!
گروه اقتصادی -

یکی از دولتمردان گلایه می‌کرد که اگر به وزیر صنعت ‌کاری نداشته باشی هر چه ریال و ارز باشد را روانه صنعت خودرو می‌کند چون معتقد است اگر چرخ صنعت خودرو بچرخد، چرخ دیگر صنایع هم به چرخش درخواهد آمد. او می‌گفت در جلسات هیات دولت رقابت شدیدی بین محمدرضا نعمت‌زاده به‌عنوان وزیر صنعت و محمود حجتی به‌عنوان وزیر جهاد کشاورزی بر سر منابع حاصل از اجرای فاز دوم وجود دارد به‌طوری که حجتی استدلال می‌کند پول را به وزارتخانه او بدهند تا زیرساخت‌های کشاورزی را به وجود آورد و نعمت‌زاده هم می‌گوید پول را در اختیار من قرار دهید تا صنعت خودرو را توسعه دهم.

به گزارشافکارنیوز؛نعمت زاده به شدت عاشق صنعت عقب مانده خودروی ایران است. او در نشست خود با خبرنگاران با بیان اینکه از عملکرد خودروسازان راضی هستم، گفته است: به صورت کلی از عملکرد خودروسازان راضی هستم ضمن اینکه عملکرد آنها یکسری نقاط مثبت و منفی دارد و همین که تولید خودرو ظرف ماه های گذشته دو برابر شده نشان می‌دهد که آنها مشغول تلاش هستند.

با این وجود او می گوید که اگر برای خودروسازی ایران یک خواستگار خارجی پیدا شود، صنعت خودروی ایران را به آنها خواهد داد تا سروسامان بگیرد. او در گفتگوی خود با تجارت فردا می گوید: «کاملاً موافقم چون نمی‌خواهم جلو پیشرفت این صنعت را بگیرم. قرار نیست که سرمایه‌گذار خارجی به ایران بیاید و کارخانه را بار کامیون کند و با خود ببرد. بلکه می‌خواهد برای توسعه این صنعت در کشورمان سرمایه‌گذاری کرده و به ارتقای محصولات تولیدی آن کمک کند. اتفاقاً یکی از شرکت‌های خارجی چند روز پیش به من نامه‌ای نوشته بودند و درخواست خرید یکی از شرکت‌های ما را داشتند. ما باید صنعت خودرومان را به این سمت ببریم تا با همتایان بین‌المللی خود وارد سرمایه‌گذاری مشترک شوند.»

اما آنچه مردم ایران را آزرده خاطر ساخته است سوار شدن بر خودروهای بی کیفیت با قیمت های کذایی است. در بهترین حالت اگر کیفیت خودروها افزایش یابد مردم از اینکه مجبورند قیمت های کذایی بری خودروهایی بپردازند که در خارج قیمتشان بسیار کمتر است، آزرده خاطر خواهند شد.

این روزها گفته می شود قرار است یک خودروساز معتبر دیگر نیز به جمع خودروسازان خارجی در ایران اضافه شود. آن‌طور که هاشم یکه‌زارع مدیرعامل ایران‌خودرو اعلام کرده، این شرکت می‌خواهد در کنار پژو یک شریک معتبر و گردن‌کلفت دیگر را نیز برای خود دست و پا کند تا به وقت حاجت در‌نماند و تجربه تلخ رفتن پژو دوباره تکرار نشود. پژو اوایل سال ۲۰۱۲ و پس از آنکه بخشی از سهامش به جنرال‌موتورز واگذار شد، به رابطه‌اش با ایران‌خودرو پایان داد، بی آنکه به تعهدات خود پایبند باشد. گفته می‌شد جنرال‌موتورزی‌ها عامل جدایی پژو از ایران‌خودرو بوده‌اند، چه آنکه بر سر تحریم ایران از سوی پژو، با این شرکت فرانسوی به توافق رسیده و در عوض وعده داده بودند که مقدمات حضور پژویی‌ها را در بازار آمریکا فراهم کنند.

درحالیکه مسولان مربوطه به شدت در تلاش هستند تا پای خودروسازان خارجی را به ایران بکشانند که خودروسازان داخلی هنوز از پس قیمت گذاری خودروهای خود برنیامده اند؛ خودروهایی بی کیفیت که تنها خود خودروسازان را راضی نگه داشته است. استقبال مردم از حضور خودرواسزان خارجی به شرطی خواهد بود که آنها بتوانند قیمت خودروهای خود را مطابق با قیمت های جهانی به مشتریان ایرانی بفروشند. اما آیا حضور خودروسازان خارجی می تواند قیمت گذاری داخلی را تحت تاثیر قرار دهد؟


جشمید پژویان، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، کارشناس اقتصادی و رییس سابق شورای رقابت، می گوید: «بستگی دارد همکاری چگونه باشد. زمانی یک خودروساز خارجی تصمیم دارد تا با همکاری با خودروسازهای ایرانی یکسری خودروهای تولید شده خود را به ایران بیاورد و مونتاژ کند. این موضوع فرق دارد با سرمایه گذاری مستقیم آنها در خودروسازی ایران، واردات تکنولوژی و سایر مزیت ها. در آن صورت آنها قادر خواهند بود تا خودروهای با کیفیت بالاتر و حتی قیمت کمتر از خودروسازان خودمان تولید کنند.»


وی می گوید: «اگر ورود خودروسازان جدید به اندازه ای باشد که این درجه تمرکز را در بازار بشکند، دستورالعمل قیمت را می توان حذف کرد.»



به تاکید جمشید پژویان: «درحقیقت اگر شورای رقابت تشخیص دهد درجه انحصار پایین آمده و در مقابل رقابت افزایش می یابد نیازی به دستورالعمل قیمت وجود ندارد. چرا که خودروسازان می توانند در یک فضای رقابتی و با استفاده از مکانیزم بازار خودروهای خود را به فروش برسانند.»

صنعت خودروسازی در کشور حالت شبهانحصار دارد. اگر شرایط رقابتی بود، دولت تعیین میکرد که کارخانه ایکس کمتر از قیمت رقابتی بازار خودرو عرضه میکند و حق داشت یارانه کارخانه ایکس را لغو کند اما در حال حاضر اینطور نیست و بر اساس کشش بازار، خودروساز قیمت خودرو را تعیین میکند و تنها بخشی که در این میان از این وضعیت ضرر میبیند مردم هستند؛ بخشی که صدایش شنیده نمیشود. بنابراین حتی با آمدن خودروسازهای خارجی باز هم شاهد این وضعیت خواهیم بود و به نظر می رسد خودروسازان با انحصار و قدرت خود نخواهند گذاشت، بازار از دست تولیدات نامرغوب وطنی خارج شود.