ممنوعیت خمیر مرغ قابلیت اجرایی ندارد
گروه اقتصادی -

چندی پیش دکتر دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو با صدور بخشنامه‌ای ورود خمیر مرغ به چرخه تولید سوسیس و کالباس از نیمه دوم سال ۱۳۹۳ را ممنوع اعلام کرد.

به گزارشافکارنیوز؛ پس از روغن پالم و برنج های تقلبی، نوبت خمیر مرغ بود تا مصرف کننده ایرانی را نسبت به صنایع غذایی کشور بی اعتماد کند.

رئیس سازمان غذا و دارو در این‌باره گفته بود: «حذف خمیر مرغ در تولید سوسیس و کالباس قدم بسیار بزرگی است، چرا که از سلامت خمیر مرغ اطمینان نداریم؛ بنابراین ورود آن به چرخه تولید سوسیس و کالباس ممنوع شده است. وی البته با توجه به تجربه‌های ناموفق گذشته در حذف خمیر مرغ گفت: شرکت‌های تولید‌کننده سوسیس و کالباس از یک دوره زمانی برخوردار خواهند بود تا بتوانند خود را با ضوابط تطبیق داده و خمیر مرغ را حذف کنند.»

خمیر مرغ، یکی از پرمصرف‌ترین مواد اولیه‌ای است که در فرمولاسیون تولید فرآورده‌های گوشتی همچون سوسیس و کالباس استفاده می‌شود.

یکی از افراد مرتبط با این صنعت در گفتگو با افکارنیوز می گوید: «مجوز تولید خمیر مرغ بر عهده سازمان دامپزشکی است. در واحد های بسته بندی و قطعه بندی مرغ وقتی مرغ را قطعه بندی می کنند قسمتی از گوشت مرغ به استخوان باقی می ماند. طبق مجوز سازمان دامپزشکی، به وسیله دستگاهی به نام بادر، اسکلت مرغ از این دستگاه رد می شود تا بتوان از خرده های گوشت این مرغ استفاده کرد.»

وی که خواست نامش فاش نشود، ادامه می دهد: «مشکل از آنجایی آغاز شد که واحدهایی بدون مجوز اقدام به خرید این دستگاه ها کرده و آن را در فضایی نامناسب مانند زیرزمین یا یک سوله گذاشتند. این افراد سپس به سطح شهر می روند و اسکلت های باقی مانده مرغ را که معلوم نیست چه قسمتی از مرغ هست و چگونه نگهداری می شوند، جمع آوری کرده و با یک نیسان به فضاهای غیربهداشتی خود می آورند. متاسفانه سازمان دامپزشکی هیچ نظارتی بر این واحدها و تولیدات ندارد.»

این فرد فعال مرتبط با صنعت تولید خمیر مرغ می افزاید: «سپس با دستگاه بادر خرده گوشت های آن را می گیرند و خمیر حاصل را به کارخانجات سوسیس و کالباس می فروشند. وزارت بهداشت هم به علت اینکه نمی تواند تایید کند خمیر مرغ کارخانجات کجا تولید شده است و بسیاری از کارخانه ها نیز از خمیری استفاده می کنند که هیچ استاندارد و پروانه های از سازمان دامپزشکی نگرفته اند، استفاده از آن را ممنوع کرده است.»

عدم وجود نظارت موضوعیست که دیناروند، رییس سازمان غذا و دارو به آن اشاره کرده است. به گفته وی، خمیر مرغ، گوشت‌های مازادی است که پس از تمیز کردن مرغ، توسط دستگاهی جدا شده و به چرخه مصرف وارد می‌شود. دیناروند تأکید کرد: «نمی‌توانیم سلامت خمیر مرغ را تضمین کنیم، چرا که مشخص نیست ماده اولیه آن از سلامت برخوردار است یا خیر و ممکن است از چربی زیادی برخوردار باشد.»


این فرد تاکید می کند: «درواقع چون هیچ نظارتی در تولید خمیر مرغ وجود ندارد و واحد های بدون پروانه یا متخلف زیاد هستند، استفاده از آن ممنوع شده است. این ممنوعیت تا زمانیست که مسئولین بهداشت تصمیم بگیرند استانداردی معین برای تولید خمیر تعریف و اجرای آن را اجباری کنند.»

خمیر مرغ از قیمت تا مصرف
از این فرد در مورد قیمت خمیر مرغ می پرسیم. او می گوید: «قیمت خمیر مرغ بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود. تولید کننده خمیر مرغ، بر اساس قیمت خرید مرغ، خمیر مرغ را قیمت گذاری می کند. درواقع اسکلت مرغ شامل گردن مرغ و قفسه سینه مرغ و گاهی اوقات لگن خاصره مرغ است که تا قبل از ممنوعیت مصرف با قیمت ۱۸۰۰ خرید و فروش می شد. معمولا قیمت بر اساس عرضه و تقاضاست. اگر خریدار نباشد قیمت کاهش می یابد و واحد هایی که با کیفیت بهتری تولید می کنند آن را گرانتر هم می فروشند.»

وی می افزاید: «درحال حاضر با قضایای پیش آمده خمیر مرغ فروشی ندارد. قیمت هر کیلو نیز به زیر هزار تومان رسیده است و مصرف کننده ای نیز وجود ندارد به طوریکه در حال حاضر، واحدهای مجوزداری که خمیر سالم و درجه یک تولید می کردند نیز تولیدی ندارند.»

این فعال حاضر در این صنعت در مورد میزان مصرف خمیر مرغ در ایران نیز می گوید: «دقیق نمی دانم میزان مصرف چه قدر است ولی کارخانجات مجبورند مقداری از خمیر مرغ استفاده کنند چرا که اگر نخواهند از خمیر مرغ استفاده کنند باید گوشت سینه مرغ را خمیر کنند. دراینصورت به جای هرکیلو دو هزار تومان باید کیلویی ۱۲هزار تومان هزینه کنند که در این حالت ۱۰هزار تومان به قیمت سوسیس کالباس اضافه می شود.»

او ادامه می دهد: «در هر سوسیس کالباس ۲۰ تا ۳۰درصد از خمیر مرغ استفاده می شود. یک تولید کننده اگر بخواهد قیمت را ارزانتر تمام کند خمیر مرغ بیشتری استفاده می کند اما کارخانه ای دیگر می خواهد جنس تازه و سالم تهیه کند علاوه بر خمیر مرغ از سویا یا مواد دیگر استفاده می کند. کارخانجاتی که سوسیس کالباس ارزان تولید و عرضه می کنند از خمیر بیشتر و آرد و سویا و گوشت کمتری استفاده می کنند.»

تولید با دستگاه ۳۰میلیون تومانی
این فرد معتقد است: «ممنوعیت آن قابل اجرا نیست. در کشورهای دیگر هم از خمیر مرغ استفاده می کنند. دستگاه های بادر در تمام دنیا رواج دارد. آلمان تولید کننده این دستگاه بوده و این دستگاه از طریق آلمان به ایران وارد شده است. این دستگاه جزئی از صنعت سوسیس کالباس است. همین الان یک شرکت اصفهانی مشابه همین دستگاه را تولید می کند. قیمت هر دستگاه بادر حدود ۳۰میلیون تومان است.»

او در مورد ممنوعیت چند سال گذشته به کارگیری خمیر مرغ اتصریح می کند: «چند سال پیش مدتی استفاده از خمیر در صنایع سوسیس و کالباس، ممنوع اعلام شده بود. در آن زمان استانداردی برای خمیر مرغ تعریف نشده بود. در آن زمان گفتند که هیچ کارخانه ای نباید خودش خمیر تولید کند. درنتیجه برای خمیر مرغ استاندارد تعریف شد. درواقع قبلا وزارت بهداشت می گفت خود کارخانجات سوسیس کالباس خمیر مرغ تولید نکنند اما این بار کلا مصرف خمیر مرغ را ممنوع کرده است؛ درحالیکه سازمان دامپزشکی پروانه های تولید خمیر مرغ را صادر می کند.»

از تقلب ناشی ها تا مشکل نظارت بهداشت
وی بیان می کند: «تقلب در برخی از واحدها وجود دارد اما برندهای معروف برای حفظ بازار خود به تقلب روی نمی آورند.»

او تاکید می کند: «بیشتر مشکل از نظارت است. کلا در سیستم کارخانجات نظارتی نیست. وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی نیروی کمی دارند. ناظران ثابتی هم که هستند حقوق خود را از کارفرما می گیرند. بنابراین چطور ممکن است که مسئول فنی و بهداشتی که حقوق خود را از کارفرما می گیرد، باید مراقب وضعیت بهداشت کارخانه و کارهای کارفرما باشد تا خطا نکند؟ درصورتیکه ناظران باید حقوق خود را از وزارت بهداشت یا سازمان دامپزشکی بگیرند. اگر ناظران حقوق خود را از وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی بگیرند به طبع کار خود را بهتر انجام می دهند چرا که ازطرف کارفرما تحت فشار نیست.»