دولت برای اعطای تسهیلات تکلیفی به بانک‌ها فشار نیاورد
گروه اقتصادی

- عبدالحمید انصاری در گفت‌وگو با «افکارنیوز» درباره برنامه دولت برای کاهش نرخ سود بانکی اظهار داشت: حمایت از تولید مکانیزم‌های مختلفی دارد که بخشی از آنها، کاهش هزینه‌های تامین مالی است.

وی با بیان این‌که بخشی از هزینه‌های تامین مالی به هزینه تسهیلات برمی‌گردد، افزود: وقتی هزینه تسهیلات کاهش پیدا می‌کند، به طور طبیعی هزینه نهایی تولید نیز کاهش پیدا می‌کند.
مشاور سابق رییس‌کل بانک مرکزی تصریح کرد: اما با توجه به این‌که تسهیلاتی که بانک‌ها پرداخت می‌کنند، وابسته به سپرده‌گذاری‌های مردم است، بنابراین نرخ سپرده‌گذاری با نرخ تسهیلات روی یکدیگر تاثیر دارند.

انصاری عنوان کرد: بر این اساس، با توجه به فرمول شناخته شده جهانی که معمولا نرخ سود بانکی چند درصد بالای نرخ تورم باید باشد، دولت معتقد است که هم‌اکنون که نرخ تورم به کمتر از ۲۰ درصد و حدود ۱۵ رسیده، نرخ سود سپرده بانکی باید ۲،۳ درصد بالاتر از نرخ تورم تعیین شود تا به این وسیله، فرمولی که در دنیا برای نرخ سپرده‌ها در نظر می‌گیرند، بتوانیم آرام‌آرام عملیاتی کنیم.

وی با بیان این‌که با این شیوه، نرخ تسهیلات نیز کاهش پیدا می‌کند، متذکر شد: در واقع موضع‌گیری دولت، موضع‌گیری درستی است، اما یک شرط‌هایی دارد و شرط آن هم این است که تسهیلات تکلیفی و مواردی را که در واقع فشار به بانک‌ها برای ارائه تسهیلات غیرکارشناسی است، متوقف کنند.

مدیرعامل اسبق بانک ملی توضیح داد: اگر دولت فشارهای اعطای تسهیلات غیرکارشناسی و غیربرنامه‌ریزی‌شده را متوقف کند، بانک‌ها موفق به این کار خواهند شد؛ چراکه فشار برای تسهیلات کلان از جانب دولت و دستگاه‌های دولتی منجر به بدهی‌های معوق می‌شود و منابع بانک‌ها را کاهش می‌دهد، بنابراین بانک‌ها امکان کاهش نرخ سود را از دست می‌دهند.

انصاری ادامه داد: مدیرعامل بانک ملی در همین رابطه یک نامه‌ای به بانک مرکزی داشته و موضع‌گیری درستی داشته است. آقای همتی، رییس شورای هماهنگی بانک‌ها گفته امکان کاهش نرخ سود سپرده‌ها را داریم، به شرطی که دولت چند موضوع را رعایت کند. در واقع مهم‌ترین موضوع این است که دولت تسهیلات تکلیفی را از دوش بانک‌ها بردارد و فشار برای ارائه تسهیلات غیرکارشناسی را کنار بگذارد تا در واقع بانک‌ها بتواند در یک شرایط کارشناسی منابع خود را به کار بیاندازد.

وی در ادامه در پاسخ به این سوال که هم‌اکنون نرخی که بابت تسهیلات بانکی اعلام می‌شود، بالاتر از نرخ مصوب است و بانک‌ها نرخ‌های مصوب را رعایت نمی‌کنند، گفت: نرخ سود بانکی در بازار به عرضه و تقاضای پول بستگی دارد. یعنی به میزانی که جامعه نیاز به پول دارد و مراجعه برای دریافت تسهیلات می‌کند، نرخ سود بانکی نیز در همین جریان متعادل می‌شود.

مشاور سابق رییس‌کل بانک مرکزی عنوان کرد: درست است که نرخ سود بانکی در بازار بالاتر است، ولی این موضوع به دیگر شاخص‌های اقتصاد کلان مربوط می‌شود. یعنی دولت باید همزمان با تلاش برای کاهش نرخ سود بانکی متناسب با تورم، بقیه حوزه‌های اقتصاد کلان را نیز سامان دهد، عرضه و تقاضای کل را متعادل کند، فضای کسب‌وکار را تسهیل کند و اجازه دهد در یک بازار تعادلی آرام‌آرام نرخ سود بانکی جایگاه خود را پیدا کند.

انصاری با اشاره به برخی پیشنهادات در رابطه با این‌که آیا می‌شود در این جریان نرخ سود سپرده را برای سرمایه‌گذاران خرد پایین نیاورد و برای سرمایه‌گذاران کلان کاهش داد؟ چراکه این گروه با توجه به منابع اندکی که دارند و با منابع اندک آنها نمی‌شود سرمایه‌گذاری در هیچ حوزه‌ای داشت، اظهار داشت: این خاصیت پول درشت و پول کلان است که دستش برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف باز است.

وی تصریح کرد: دولت وظیفه حمایت از سرمایه‌های خرد را دارد؛ منتها حمایت از سرمایه‌های خرد نباید به معنای تنبیه سرمایه‌های بالاتر باشد.

مدیرعامل اسبق بانک ملی خاطرنشان کرد: برای حمایت از سرمایههای خرد باید روشهای دیگری پیدا شود. برای مثال، در بورس پیشنهاداتی وجود دارد و صندوقهایی تاسیس شده به نام سبدگردان که افرادی که کارشناس نیستند و پولهای خردتری دارند، کارشناسان متناسب با پولشان راههایی را به آنها پیشنهاد میدهند که چه سهامی را بگیرند.