ابعادی تازه از مفقود شدن دکل نفتی

به گزارش افکارنیوز؛ موضوع مفقود شدن دکل نفتی در دوران فعالیت دولت گذشته چندی است در تیر راس مطبوعات قرار گرفته و حالا بسیاری از مسئولان در رابطه ابعاد مفقود شدن این دکل مطالبی را بیان می‌کنند.

این درحالی است که در آبان ماه سال گذشته، چهارده تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بنا بر اسنادی که به دست آنها رسیده بود، در نامه ای به موضوع گم شدن یک دکل حفاری نفتی که در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد خریداری شده بود، اشاره کردند.

بعد از اوج گیری بحث‌ها پیرامون دکل گم شده در شبکه‌های اجتماعی و همچنین رسانه‌های رسمی به تدریج اخبار و اطلاعات بیشتری در خصوص وضعیت و چگونگی خرید و گم شدن این دکل نفتی منتشر شد. تا آنکه نهایتا مقامات رسمی در وزارت نفت لب به سخن گشودند و بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت نیز گم شدن دکل نفتی خریداری شده ایران را تأیید کرد؛ در همین رابطه با «علی علیو» نماینده مردم شبستر و عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی به گفتگو نشسته‌ایم که وی ابعاد تازه‌ای از مفقود شدن دکل نفتی را برایمان تشریح کرد.

موضوع دکل نفتی گمشده را چگونه آسیب‌شناسی می‌کنید؟ آیا این موضوع عقبه‌ای داشته است؟

علیلو: در سیستم نفتی کشور چند اتفاق عجیب در حال وقوع است که در دو سه سال اخیر این وقایع شدت گرفته است. یک، موضوع دکل‌های حفاری است که شروع آن به خرید دکلی با مالکیت تام ایران برمی‌گردد که با مدیریت تخصصی جوانان کشور، موفق به استخراج میانگین بالایی از نفت شد؛ اما همان تیم متخصص حفاری امروز در سایه ندانم کاری یک مدیریت نسنجیده و سودجو، دکل‌ و تمام نیروهایش کنار گذاشته می‌شود و طی آن و طبق اطلاعات واصله ۱۸ دکل با نیروهای خارجی و با اجاره بهاهای سنگین و یک رفتار تحقیرآمیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مقداری از موضوع مفقود شدن دکل نفتی بگویید؟ این موضوع از کجا شروع شد؟

علیلو: علیرغم وجود ظرفیت‌های کشور برای خرید دکل در ایران، شرکت ملی نفت اقدام به خرید دکل نفتی از طریق یک واسطه ایرانی مقیم خارج از یک شرکت یونانی می‌کند که این دکل ساخت ۳۲ سال پیش بوده و به قدری فرسوده است که بازسازی آن یکی از شروط قرارداد خرید این دکل قرار می‌گیرد و شرکت یونانی مذکور عنوان می‌کند که به هیچ وجه توان بازسازی دکل را ندارد و پس از آن این مسئله جز تعهدات طرف ایرانی قرار می‌گیرد تا بدین نحوی، شرکت ایرانی ۱۷ میلیون دلار برای بازسازی این دکل متحمل شود در صورتی که هزینه بازسازی دکل نفتی مذکور به این مقدار نبوده و طبق اطلاعاتمان این دکل با ۵ میلیون دلار بازسازی و قابل تحویل بوده است.

این طور که در شواهد بیان می‌شود دلال نفتی فریب خورده است، به ما بگویید که فریب دلال نفتی چگونه باعثشد تا این دکل حتی به آب‌های ایران هم نرسید؟

علیلو: دلال واسطه‌گر خرید دکل نفتی از مدیران ناآگاه و کم‌تجربه‌ای بوده که از راه‌های درست تجربه شده در خرید این دکل استفاده نکرده و برای خرید این دکل به سمت افراد و دلالان سودجوی خارج‌نشین رفته است. اما موضوع مورد اهیمت این است که این فرد وقتی ۷۰ میلیون دلار بقیه پول دکل را به دلال سودجوی خارج‌نشین تحویل داده، این فرد ۷۰ میلیون دلار تحویل گرفته را به موقع به دست طرف یونانی نرسانده است و از نظر شرکت یونانی چون این پول به موقع و طبق قرارداد مذکور واریز نشده، قرارداد از سوی طرف یونانی فسق اعلام می‌شود و طرف یونانی دکل مذکور را که با پول ایرانی بازسازی شده با یک قرارداد دیگر در خلیج مکزیک فعال می‌کند تا از این طریق کسب درآمد کند، اما مسئله جالب توجه در این موضوع این است که تا به حال نه دکلی به ایران بازگشته و نه آن ۷۰ میلیون دلار و نه ۱۷ میلیونی که ۵ میلیون آن صرف بازسازی دکل نفتی شده است،

آیا از سوی شرکت یونانی برای پرداخت باقی مانده پول بازسازی دکل نفتی تا به حال اقدامی صورت گرفته است؟


علیلو: شرکت یونانی وقتی متوجه باز شدن مجدد پرونده دکل نفتی ایرانی شده بلافاصله اعلام کرده که حاضر است ۱۲ میلیون باقی مانده از بازسازی این دکل را به ایران تحویل بدهد و اما کسی حاضر نیست برود و این پول را پس بگیرد.


گفته می‌شود واسطه‌گران از طریق شرکت‌های صوری و زیر سایه شرکت‌های مادر فعالیت می‌کنند؛ به نظر شما شرکت تأسیسات دریایی نظارتی بر فعالیت واسطه‌گران در زمینه تاسیسات دریایی دارد؟

علیلو: بدون شک نکته مباحثدر این موضوع نهفته است چرا که ما بر یک اصل معتقدیم و می‌گوییم بدن انسان مجهز به یک سیستم دفاعی است و زمانی که این سیستم ضعیف شود، امراض به بدن نفوذ خواهند کرد. بارها بنده در مناظرات رسانه‌ای عرض کرده‌ام که سیستم نظارتی بدن کشور ضعیف شده و حتی ضعیف‌تر از قبل هم به نظر می‌رسد و وقتی امراض بدخیم در این بدن اجازه رشد پیدا می‌کنند که حاشیه امنی در ضعف سیستم نظارتی شکل گرفته باشد.

آنچه که مقام معظم رهبری همواره به آن تاکید داشته‌اند جلوگیری از رشد و ایجاد کانون‌های فساد بوده و بنده هنوز نمی‌دانم دستگاه‌های نظارتی در چه نوع خوابی فرورفته‌اند که امروز علیرغم تجربه‌های متعدد سال‌های گذشته همچنان کانون‌های فساد و شبکه‌های مویرگی شکل می‌گیرند و مفاسد بزرگ را هدایت می‌کنند.

آیا موضوع مفقود شدن دکل نفتی به همین دکل مذکور ختم می‌شود و یا این که این مسئله ابعاد دیگری هم دارد؟

علیلو: در مبحثدکل‌ها، موضوعات تنها به دکل مفقود شده منتهی نمی‌شود؛ چرا که این موضوع ابعاد دیگری هم دارد، مثلاً در موضوع فعالیت چند هزار نیرو بر روی دکل‌های داخلی که فعالیت آن متوقف و به یکباره نیروها بیکار می‌شوند مشاهده می‌کنیم که شرکت ملی نفت ایران اقدام به اجاره دکل فرسوده هندی منتسب به یک شرکت ورشکسته یهودی وابسته به صهیونیست‌ها به نام «آبان» می‌کند که امر خود می‌تواند چند هزار نیرو کار را بیکاره کرده و باعثورود دکل‌های خارجی با نیروهای خارجی به کشور شود.
رد پای مافیا در خرید دکل‌های فرسوده صهیونیستی / از پورسانت قرارداد‌ دکل‌های خارجی مطلعیم

به نظر شما چه دلایلی باعثشده تا دستگاه‌های نظارتی به این موضوع نظارت نکنند؟

علیلو: دلایلش مشخص نیست اما اگر دستگاه‌های نظارتی قادر به نظارت بر این موضوع نیستند، ما حاضریم به آن‌ها کمک کنیم، ما می‌توانیم بگوییم که چه اتفاقی باعثشده تا هیأت مدیره‌ای که قرار بود دکل آبان را ۲۲۰ هزار دلار در روز اجاره کند و بعد با اعتراض برخی اجاره این دکل را به ۱۵۸ هزار دلار می‌رساند با چه اهدافی صورت گرفته است و این فاصله پولی نصیب چه کسانی می‌شود.

این موضوع جای سوال دارد که چرا باید با اجاره دکل ۱۵۸ هزاری دلاری، دکل خود و نیروهای خودمان را کنار بگذاریم و از دکل سی و چند ساله هندی‌ها که به مرتبط با صهیونیست‌ها استفاده کنیم؛ این در حالی است که وقتی ترکمنستان دکل‌های ما را اجاره می‌کند در قراردادهای خود ذکر می‌کند که ۸۰ درصد نیروهایش باید ترکمن باشند و طرف مقابل را مکلف به این شروط می‌کند. اما ما نمی‌توانیم شروط خودمان را به طرف اجاره دهنده تفهیم کنیم. آیا این مسئله رانت نیست؟ فساد نیست؟ مافیا نیست؟ واقعاً چه اسمی باید روی آن بگذاریم؟ واقعاً این جای سوال دارد که دیده‌بان‌های نظارتی و حراست وزارت نفت در کدامین خواب است؟ بازرسی وزارت نفت در کجا به خواب زمستانی رفته که زمستان‌ها آمده و رفته و هنوز بیدار نشده است.

چند دکل خارجی با نام " آبان " در حال حاضر در آب‌های ایران مشغول فعالیت هستند؟

علیلو: باید به این نکته اشاره کنم که ۱۸ نوع از دکل آبان امروز در حفاری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و یک نیروی ایرانی بر این دکل‌ها مشغول کار نیست.

چرا زمانی که قادر به خرید دکل هستیم، دکل خریداری نمی‌کنیم؟ قیمت تمام شده یک دکل چند است؟

علیلو: طبق اطلاعات‌ قیمت یک دکل بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار است و این که برخی‌ها تحریم‌ها را بهانه خرید دکل می‌کنند و می‌گویند باید دکل اجاره کنیم، این حرف بی‌ربطی است، چرا که نمونه این موضوع حتی در اوج تحریم‌ها اتفاق افتاد و افرادی با توانمندی مرتبط و با جایگاهی بین‌المللی رفتند و دکل خریداری کردند و حتی پیشنهاداتی به دولت دادند که باید دکل با مالکیت ایران بخریم. حتی ما در آن مقطع حساب کردیم که با پول یکساله خرید یک دکل و اجاره آن می‌توانیم یک تا دو دکل را خریداری کنیم و نیروهای متخصص خودمان را برای کار بر روی آن قرار دهیم.


یکی از پاسخ‌هایی که وزارت نفت و وزیر نفت دولت نهم در واکنش به گم شدن دکل‌ها اعلام کرده‌اند، این است که این موضوع به شرکت‌های پیمانکاری مربوط می‌شود و وزارت نفت یک نهاد بالادستی حکومتی است که ضرری از گم شدن این دکل‌ها متوجه آن و بیت‌المال نشده بلکه این موضوع متوجه پیمانکاران است، اکنون حدود ۱۵۰ دکل در کشور داریم که از این تعداد تنها ۱۸ عدد آن اجاره‌ای است، با توجه به پاسخ وزارت نفت آیا در اهمیت سخنان شما تغییری ایجاد می‌کند یا خیر؟



علیلو: پیمانکاران تحت نظر حاکمیت در نظام مشغول فعالیت هستند، امروز موضوع اشتغال، ارزبری و خدماتی که پیمانکاران ارائه می‌کنند، برای ما بسیار مهم است. بارها آقایان در وزارت نفت اعلام کرده‌اند که ما به سختی بازاریابی را برای فروش نفتمان انجام می‌دهیم و به سختی نیز دلارهای حاصل از فروش نفت را به کشور وارد می‌کنیم، پس چرا ما باید به این راحتی با بی‌تدبیری و بی‌نظارتی همین ارز را توسط پیمانکاران از کشور خارج کنیم.



این گفته وزارت نفت قابل قبول نیست زیرا شرکت‌هایی که هم‌اکنون همان دکل سه ساله را خریده و برای حفاری به کشور آورده‌اند، در حال خدمت‌رسانی در دیگر کشورها هستند و مسلماً این‌ها کاملاً دولتی هستند مانند شرکت حفاری جنوب، شمال، نفت قاره و… که زیر مجموعه شرکت ملی نفت هستند و بیشتر حفاری‌ها توسط این شرکت‌ها اجرا شده و یا قرارداد آن بسته می‌شود. در هر صورت آن‌ها باید با همین ارز داخلی این کارها را انجام دهند



آن‌ها اعلام می‌کنند که ما صد و اندی دکل در کشور داریم که البته این دکل‌ها از دیرباز در کشور بوده و به دهه‌های گذشته مربوط می‌شود، سخن اصلی ما این است که چرا باید بعد از این همه تجربه که امروز صنعت حفاری‌مان در دنیا کسب کرده بر روی موضوعات دیگر سرمایه گذاری کنیم.



این اتفاق به شدت به بحثاشتغال در کشور ضربه زده است، در گزارشی که به دست ما رسید در آن اعلام شده بود با ترخیص چند دکل داخلی خودمان، چند هزار نیروی شاغل مستقیم و غیرمستقیم از کار بیکار شدند و متأسفانه جایگزین آن‌ها دکل‌های چینی با نیروی چینی و همچنین دکل‌های هندی با نیروهای هندی شده است.



هیچ جواب قانع‌کننده‌ای از سوی وزارت نفت نمی‌تواند ارائه شود. از آن‌ها دعوت می‌کنیم که در صورت داشتن پاسخ در رسانه‌ها و مناظره به صورت مستقیم آن را به مردم ارائه کنند و ما هم در خدمت‌شان باشیم.



مشکلات خیلی عمیق‌تر از این موارد است حتی گزارش‌هایی از پورسانت‌ها و کمیسیون‌های این قراردادهای خارجی به ما رسیده و هیچ معنایی ندارد که همزمان در جایی که عدم نیاز وجود دارد، دکل‌های خارجی را با قیمت بسیار بالاتر به کشور وارد کنیم و این تنها تحقیر اقتصاد و مردم ایران است که بخواهیم یک دکل ۳۳ ساله شرکت ورشکسته هندی آن هم از نوع صهیونیستی را به کشور وارد کنیم و آن‌ها هم با ما این شرط را بگذارند که باید نیروهای خود را از هند بیاوریم و ما هم با توجه به این همه نیروهای متخصص در صنعت حفاری در کشور، این شرایط را بپذیریم.