به گزارش افکارخبر، آنوش رحام شب گذشته با حضور در برنامه پایش اظهار داشت: بحثقاچاق علتی که کنترل پیدا نکرده و افزایش پیدا کرده مفصل است.
وی افزود: در حال حاضر پدیده قاچاق ۲۵ میلیارد دلار و تقریبا یک سوم حجم تجارت خارجی کشور است. چنین حجمی کم نبوده و نمی شود تصور کرد که در بنادر بزرگ کشور این بندر دیده نشده و در سایه بوده، کالای قاچاق هم دیده نشده ورود پیدا کرده و در بازار توزیع می شود.
رحام در ادامه با بیان اینک قاچاق اشتغال بسیار زیادی در کشور ما ایجاد کرد است، گفت: در سالهای اخیر خیلی پیشروتر از دولت توانسته ایجاد اشتغال کرده و درآمد زیادی را برای تمام زنجیره ای که دارد، ایجاد می کند. چون ۲۵ میلیارد دلار حجم تجارتی نیست که توسط یک نفر به دست بیاید.
وی ادامه داد: قاچاق، شغل ها صنایع و تولید کشور را از بین می برد. قاچاق در واقع عوامل اقتصادی دارد ولی تا کنون با آن به شکل امنیتی و انتظامی برخورد میشد. در صورتی که قاچاق یک پدیده اقتصادی بوده و تجربه نشان داده اگر با چنین پدیده هایی با عوامل غیر اقتصادی برخورد شود، همین اتفاق فعلی را شاهد خواهیم بود.
این کارشناس تجارت خارجی تصریح کرد: اساسا واردات بی رویه ای که طی چند سال اخیر در کشور انجام شده باعثشد تا مبادی ورودی کشور انبساطی عمل کرده و حجم زیادی کالا وارد کشور شده و در بازارها بر آن نظارت نمی شود.
وی اضافه کرد: همه دنیا به این مسئله پی برده اند که قاچاق را تنها نمی شود در مرزها پیگیری کرد بلکه باید مبادی مصرف و در حوزه توزیع کنترل شود. سیاست گذاری در قاچاق باید به شکلی برنامه ریزی کند که برای هیچ کسی جذاب نباشد.
رحام افزود: در همه جای دنیا برای قاچاق برنامه ریزی کرده و این چیزی نیست که فقط در ایران روی دهد. اولا ساختار بازار ما با خیلی از کشورها متفاوت بوده و تا ۲۰ سال گذشته بازارهای مشخصی داشته و وارد کننده و تاجران نیز انگشت شمار بودند.
وی همچنین با بیان اینکه طی هشت سال گذشته که یک مقداری دلار سرگردان و حجم نقدینگی بالا در کشور سرگردان شد، بسیاری از مردم به سمت واردات رفتند، اظهار داشت: امروز اگر به بازار سر زده و متوجه می شوید که بسیاری از اصناف خودشان وارد کننده کالا هستند.
این کارشناس تجارت خارجی تاکید کرد: در تجارت کشور حاشیه نشین هایی داریم که دیده نشده و واردات را به صورت مقطعی انجام می دهند. به شرکت های بازرگانی که واردات دارند، نمی شود گفت قاچاق می کنند چون واردات و پرسنل و آنها همه کنترل و نظارت می شود.
به گفته وی، قاچاق کالا در بازارها و توسط اصناف به شکل گسترده در حال انجام است و در تمام دنیا گمرک نقش تسهیل کننده تجارت را داشته و اگر بازرسی ها در گمرک از حدی بیشتر شود آن وقت زنجیره تأمین کالا کند می شود.
رحام افزود: طبق تحقیقات انجام شده باید بازرسی را انجام داده ولی در مصرف و توزیع باید نظارت ها شدید باشد. کاملا واضح است که اگر این بازرسی ها نباشد، اقتصاد در کشور سقوط می کند.
وی ادامه داد: حجم گسترده ای از کالای قاچاق در کشور توزیع شده و همه هم آن را می بینند. وقتی که یک سوم از تجارت کشور را قاچاق به خود اختصاص داده بنابراین یک بحثملی بوده و نباید سیاست گذاری در قاچاق را تنها به سه سازمان و نهاد مربوط دانست.
به اعتقاد این کارشناس تجارت خارجی، مرزها را هرچقدر کنترل کنیم، چندان تأثیر شگرفی نداشته و در حال حاضر سیستم انبارداری در تمام دنیا حساب و کتاب دارد. طرح شبنم فرآیند را کند کرده و کد کالا که قابل رهگیری بود، خوب بود.
وی بیان داشت: وقتی در سطح بازار انبار دیده نشده و مناطق مسکونی می شود، انبار که این درست نیست. همه جای دنیا وقتی کالایی انبار شود به تبع بر آن نظارت هم شده و در واقع بر عرضه و توزیع نظارت می کنند.
رحام گفت: اگر خواستار کنترل قاچاق هستیم باید آن را در شبکه عرضه کنترل کنیم. در کشور ترکیه کوچکترین فروشگاه ها نیز بعد از خرید فاکتور لازم را ارائه می دهند و این یعنی نظارت بر شبکه فروش وجود دارد.
وی تاکید کرد: مرزها در شرایطی باید کنترل شوند که اول شبکه عرضه و توزیع کنترل شده باشد. به عنوان نمونه وقتی در سطح شهر زیر ساختمان ها انبار است، دیگر چطور باید جلوگیری کرد.
این کارشناس تجارت خارجی در ادامه اضافه کرد: در حوزه قاچاق یک سری از سازمان ها مثل مخابرات هیچ توجهی به این پدیده نداشته و به آن اهمیتی نمی دهند. همچنین به عنوان مثال شرکت پست خودش کالای قاچاق را تولید می کند. عدم اهمیت مسئولان نتیجه ای به نام قاچاق را در پی خواهد داشت.
وی افزود: قاچاق اینترنتی در حال حاضر ایجاد شده و خود دولت باید اقدامات لازم را انجام دهد تا بلکه سازمان های نظارتی همکاری لازم را جهت مبارزه با کالای قاچاق داشته باشند. چرا برخی از سازمان هایی که خودشان مجوزدهنده ورود کالا هستند، اینقدر بی توجه هستند.
رحام با بیان اینکه در کشور ما فرهنگ قاچاق میان مردم وجود دارد، گفت: در امارات اولا مردم نسبت به قاچاق حساس هستند ولی توزیع کننده محال است که کالای خودش را در امارات عرضه کند. قاطعیت در حوزه تجارت بسیار مهم بوده و در قانون اگر اغفالی در توزیع کالا صورت بگیرد باید آن کالا را معدوم کرد.
وی ادامه داد: در حوزه قاچاق هیچ فرهنگ سازی نشده و مردم نیز حساسیت پیدا نکرده اند. معمولا وقتی بناست تا از مشکلی جلوگیری شود اول فیلترسازی کرده و بعد نسبت به فرهنگ سازی اقدام می کنند.
این کارشناس تجارت خارجی تصریح کرد: متأسفانه برخی مواقع برخورد ما در کشور نسبت به توزیع کالای قاچاق و فرهنگ سازی وارونه می شود. اگر انبارهای کالا مشخص شود بسیاری از مشکلات حل شدنی است. تا مواقعی که نظارت بر انبارها انجام نشود، مشکلات چندان حل نمی شود.
وی گفت: کالاهای قاچاق معمولا معتبر نبوده و آنهایی هستند که در خطوط تولید مشکل دارند. تجربه نشان داده که مسئولان اگر بخواهند کاری را انجام دهند، آن کار انجام می شود.
رحام افزود: بیشترین قاچاق در مناطق مرزی کشور انجام شده و مردم باید نسبت به کالای قاچاق حساس شوند، چون قاچاق مضر بوده و یکی از دلایل شکل گیری قاچاق کالا سخت بودن تجارت است. اتاق های بازرگانی و سازمان ها باید تجارت را آسان کنند.
وی با اشاره به اینکه بانک های صاحب قدرت خیلی از شرکت های دولتی بوده اند که ظرف چند سال گذشته به حوزه اقتصاد ورود پیدا کردند، گفت: در واقع هر وقت که اقتصاد را با عوامل غیر اقتصادی کنترل کنند، آن وقت وضعیت خوبی پیش نمی آید.
رحام ادامه داد: متأسفانه به اسم تحریم یک نفر را اعزام می کنیم تا قاچاق بین المللی انجام داده و نام آن را دور زدن تحریم می گذاریم. بعد یک کالایی را خارج کرده و می خواهند با پول آن واردات کنند چون توانایی بالایی در حوزه تجارت دارند، اقدام به قاچاق می کنند.
به گفته وی، به دلیل اینکه یک سری ارتباطات سیاسی با کشور چین داریم نمی شود، چشممان را روی خیلی از فرآیندهای اشتباهی که در تجارت با این کشور داریم، ببندیم. امروز جوان ۲۲ ساله کالایی را ورود می کند که دارای ۴۰ درصد تخلفات گمرکی بود و یا اینکه کالا اصلا به کشورهای دیگر صادر نمی شد.
وی با بیان اینکه یکی از کالایی داریم از چین که اصلا خیلی از کشورها آن را به فروش نرسانده و اصلا از آن استفاده نمی کنند، اظهار داشت: امارات بیشتر فقط به فکر دلالی خود بوده و کالا را ترانزیت کرده و در حالی که هیچ کالای قاچاقی را به کشور خود راه نمی دهند.
وی افزود: خودرو چیپ زنون یکی از کالاهایی است که کشورهای دیگر از آن استفاده نکرده و باعثبسیاری از تصادفات می شود. ممنوعیت ۱۰ شاپینگ خودروساز هم برای این خودرو ثبت شده است.
این کارشناس تجارت خارجی تاکید کرد: باید فضا در گمرک باز شده تا تجار به راحتی بتوانند فعالیت کرده و این سیستم نباید چندان بسته شود. سیستم گمرک کاملا مشخص بوده و تا کالا مجوز نگیرد، امکان ترخیص وجود ندارد.
وی ادامه داد: در کشور ما یک سری خلاء هایی به نام مناطق آزاد وجود دارد که در نقشه تبدیل به سیاه چاله ای برای محل انبار کالای قاچاق شده اند. جالب تر اینکه اخیرا با تحقیقات متوجه شدم که این مناطق گمرک هم داشته و یک دفتری هست که در حال موازی کاری با گمرک است. این همه دیدن که طرف پول نفت را گرفته و مردم را دور زدند.
رحام اضافه کرد: بازارچه مرزی، ته لنجی و این رویه ها دیگر در کشورهای دیگر نیست و علت عدم آسیب زدایی توسط گمرک به همین ها مربوط می شود.
به اعتقاد وی، وقتی تحریم قرار باشه از کشور خارج شود قطعا حجم زیادی از کالاهای خارجی به کشور وارد می شود.
وی گفت: تمام تصمیماتی که مسئولان در این چند سال گرفتند، منجر شد تا تجارت را در کشور به کسانی بسپاریم که هیچ قانونی را قبول ندارند. ۶۰ درصد بازار هدف قاچاق تهران است که اگر همین شهر را کنترل کنند، قسمت اعظمی از مشلات حل می شود.
این کارشناس تجارت خارجی در پایان خاطرنشان کرد: برای ارائه یک مجوز ساده پیر مردم را درآورده ولی چطور این همه کالای قاچاق را وارد کشور می کنند.
